Knin u drugom svetskom ratu

⚔️ 23. 7. 1941. U Benkovcu održan sastanak predstavnika Zadarske prefekture i vođa velikosrpske buržoazije iz severne Dalmacije. Zaključeno je da predstavnici velikosrpske buržoazije rade na priključenju kninskog i gračačkog sreza Italiji, a italijanske vlasti će im pružiti svaku pomoć u borbi protiv komunista.

⚔️ 27. 7. 1941. Otpočeo masovni narodni ustanak u južnoj Lici. Gerilski odredi i narod iz sreza D. Lapac, predvođeni komunistima, poseli komunikacije koje vode ka Srbu, napali ustaško-žandarmerijsku stanicu i zauzeli Srb, razrušili prugu Knin-Drvar (kod Tiškovca) i kod Klanca uništili kamion sa ustašama. Ustanak se brzo proširio i na ostale krajeve Like. [Taj dan se praznuje kao Dan ustanka naroda Hrvatske.]

⚔️ 28. 7. 1941. Uspešnim napadom preko 300 ustanika na ustašku posadu ž. st. Plavno (kod Knina) otpočeo masovni ustanak u Kninskoj krajini.

⚔️ 28. 7. 1941. Ustanici zauzeli s. Zrmanju Vrelo (kod Knina).

⚔️ 28. 7. 1941. Ustanici zauzeli i delom porušili ili oštetili više ž. st. između Knina i Gračaca a železničku prugu pokidali na mnogo mesta.

⚔️ 28. 7. 1941. Ustaše iz s. Kijeva (kod Knina) uhvatile i poklale 48 muškaraca i žena iz s. Polače.

⚔️ 29. 7. 1941. Ustanici razoružali posadu žand. st. u s. Pađenama (kod Knina).

⚔️ 0. 8. 1941. Po direktivi PK KPH za Dalmaciju formiran MK KPH za Knin, Njegov osnovni zadatak: formiranje NOP odreda.

⚔️ 24. 8. 1941. Kod s. Kaldrme (blizu Knina) italijanske jedinice, izdajstvom četnika, napale i uništile Šibenski NOP odred.

⚔️ 9. 9. 1941. Po prethodnom sporazumu između komandanta italijanske divizije -Sasari- i komandanta Kninskog bataljona Drvarske brigade, italijanski vojnici ušli u Bos. Grahovo. Time se raspao i Grahovski bataljon Drvarske brigade.

⚔️ 8. 10. 1941. U s. Krčiću (kod Knina) ustanici napali dva kamiona sa domobranima. Poginulo 12 domobrana a ranjeno ih više.

⚔️ 0. 12. 1941. MK KPH za Knin doneo odluku o formiranju Kninskog NOP odreda i odredio ljudstvo koje će ući u sastav ovog odreda.

⚔️ 0. 1. 1942. Sekretar operativnog partijskog rukovodstva Centralnog komiteta KPH Vladimir Popović uputio Centralnom komitetu KPJ pismo u kome ga obaveštava o uspjesima Sinjskog, Solinskog i Livanjskog NOP odreda i o pogoršanoj situaciji u kninskom srezu.

⚔️ 7. 1. 1942. U s. Koritima (kod Knina), po odluci PK KPH za Dalmaciju, od ustanika iz s. Kovačića i novodošlih boraca formiran Kninski NOP odred.

⚔️ 14. 2. 1942. Kod s. Cetine (blizu Knina) partizani Svilajske čete napali domobransku patrolu iz s. Kijeva i zarobili 9 domobrana.

⚔️ 18. 3. 1942. Na ž. st. Tiškovcu (na pruzi Drvar-Knin) delovi 2. bataljona 5. krajiškog NOP odreda razbili jednu četničku grupu (100 četnika sa komandantom četničke Dinarske divizije popom Đujićem) i zarobili 30 četnika.

⚔️ 30. 4. 1942. Delovi partizanskog bataljona -Marko Orešković-, posle petočasovne borbe kod Srpskog klanca, kod Jelovih tavana i na Ljubinoj poljani (kod Knina), razbili četničku kolonu.

⚔️ 7. 5. 1942. U s. Čučevu (kod Knina) otpočelo dvodnevno savetovanje vojnih i političkih predstavnika iz severne Dalmacije, na kome je doneta odluka da se od boraca dotadašnjeg Severnodalmatinskog bataljona i novomobilisanog ljudstva formira partizanski bataljon -Bude Borjan-.

⚔️ 13. 5. 1942. Kod Bendera (blizu Knina) jedinice Kombinovanog NOP odreda GŠ NOP odreda za Hrvatsku napale posadu vijadukta, ali su odbijene od strane italijanske posade i četnika. Neprijatelj je imao oko 35 mrtvih i više ranjenih vojnika a partizani 2 mrtva i 10 ranjenih boraca. Zaplenjena su 2 p. mitraljeza i 30 pušaka.

⚔️ 16. 5. 1942. Delovi Kombinovanog NOP odreda zauzeli s. Zrmanju (kod Knina), zarobili 14 četnika i zaplenili 8 pušaka.

⚔️ 18. 5. 1942. Blizu Knina, prilikom sukoba Kombinovanog NOP odreda sa italijanskim vojnicima, ustašama i četnicima, 1. proleterski NOU bataljon Hrvatske uništio artiljerijsku bateriju od 4 topa. Italijanski vojnici su imali 2 oficira i 29 vojnika mrtvih, 3 oficira i 39 vojnika ranjenih i 3 nestala.

⚔️ 21. 5. 1942. Kod s. Dolca (blizu Knina) italijanski vojnici, četnici i ustaše napali bataljon -Bude Borjan- i delove bataljona -Marko Orešković- Kombinovanog NOP odreda G5 NOP odreda za Hrvatsku. U borbi koja je trajala nekoliko časova, italijanske jedinice su imale oko 80 mrtvih i ranjenih a 3 oficira i 52 vojnika su zarobljena. Bataljon -Bude Borjun- je imao 3 mrtva i 2 ranjena. Zaplenio je 3 minobacača sa 80 mina, 4 mitraljeza, 6 p. mitraljeza i 40 pušaka.

⚔️ 4. 6. 1942. Na putu Knin-Kistanje delovi Severnodalmatinskog NOP odreda napali italijansku motorizovanu kolonu. Neprijatelj je imao 9 mrtvih (od toga 2 oficira), 9 ranjenih i 3 zarobljena vojnika, a jedinice su imale 2 mrtva i 3 ranjena borca. Uništena su 2 kamiona a zaplenjeno je 18 pušaka, 2 p. mitraljeza, 27 bombi i 1800 metaka.

⚔️ 18. 6. 1942. Na mestu Podiću (blizu Knina), po naređenju Štaba 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske, od Kamešničke, Svilajske i Dinarske čete formiran 1. dalmatinski udarni bataljon.

⚔️ 18. 6. 1942. Između Knina i Drniša jedinice 1. dalmatinskog udarnog bataljona napale iz zasede italijanske vojnike i nanele im gubitke od 7 mrtvih i 2 zarobljena, a zaplenile 7 pušaka i 1 p. mitraljez.

⚔️ 19. 6. 1942. U s. Biskupiji (kod Knina) 1. dalmatinski udarni bataljon razbio četničke snage. U toj borbi su zarobljeni komandant četničkog puka -Onisim Popović- (kasnije streljan) i dva štaba bataljona.

⚔️ 23. 6. 1942. U s. Markovcu (kod Knina), po naređenju Štaba 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske, od 1. udarnog i 2. dalmatinskog bataljona formiran Srednjo-dalmatinski NOP odred (NOP odred za srednju Dalmaciju).

⚔️ 25. 6. 1942. U rejonu Kosova i Svilaje italijanske snage iz Knina i Drniša (tri bataljona i jedan divizion artiljerije), uz podršku četnika, ustaša i domobrana, napale NOP odred za srednju Dalmaciju, koji se posle prvih sukoba prebacio na Dinaru. Zatim su italijanske jedinice težište dejstava prenele protiv partizanskog bataljona -Bude Borjan- na Promini, koji se, posle trodnevnih borbi, noću 1/2. jula prebacio u rejon Kistanja.

⚔️ 27. 6. 1942. U s. Otonu (kod Knina) bataljon -Branko Vladušić- Severnodalmatinskog NOP odreda razoružao 32 četnika i zaplenio 18 pušaka.

⚔️ 29. 6. 1942. Pod pritiskom jedinica partizanskog bataljona -Bude Borjan-, domobrani, ustaše i žandarmi napustili sela Čitluk i Oklaj (kod Knina). U Oklaju su spaljene žand. st. i opština, a zaplenjeno je mnogo hrane, 3 radio-aparata, 3 pisaće mašine i dr.

⚔️ 14. 7. 1942. Delovi Severnodalmatinskog NOP odreda napali četničko uporište u s. Mokro Polje (kod Knina), ali se posle kraće borbe povukli zbog dolaska neprijateljskog pojačanja. Poginulo je 5 četnika, a 19 ih je zarobljeno. Zeplenjeno je 20 pušaka.

⚔️ 18. 8. 1942. Formiran OK KPH za Knin.

⚔️ 25. 8. 1942. U blizini Glamoča održano savetovanje VŠ NOP i DV Jugoslavije s komandantom GŠ NOP odreda za Hrvatsku, sekretarom Operativnog rukovodstva CK KPH i predstavnicima Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu i Štaba 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske. Na njemu je zaključeno da se pristupi bržem formiranju novih jedinica - brigada, s perspektivom stvaranja divizija i korpusa; da se učvrsti i proširi slobodna teritorija u zapadnoj Bosni i Dalmaciji, usmeravajući glavni udar protiv četničkih uporišta na terenu Mrkonjić-Grada i Banje Luke, srednje Bosne i Kninske krajine; da se borbena dejstva prenesu u dolinu Save i Une; da hrvatske jedinice aktivnije napadaju komunikacije Zagreb-Split, Zagreb-Rijeka i Zagreb-Beograd, da se čvršće povezu s partizanskim snagama Slovenije i da prodiru u oblast Zagreba i Hrvatskog zagorja.

⚔️ 10. 9. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije uputio Štabu 4. krajiške NOU brigade uputstvo o dejstvu na neprijateljska uporišta u rejonu Bos. Grahovo, na komunikaciji Bos. Grahovo - Knin, i o suzbijanju četničkog uticaja u tom kraju. Zatim je naredio da se formira Komanda drvarskog područja (s komandama mesta i partizanskim stražama).

⚔️ 19. 9. 1942. U s. Uništima (kod Knina), po naređenju Štaba 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske, od Vaganjske čete i čete na Vještića gori formiran Vaganjski partizanski bataljon.

⚔️ 28. 9. 1942. Jake nemačke, italijanske, četničke i ustaško-domobranske snage (oko 50.000 vojnika) iz rejona Banje Luke, Travnika, Mostara, Sinja i Knina otpočele ofanzivna dejstva (ciklus operacija -Dinara-). U toku prozorske (-Alfa-), prve jajačke (-Jajce I-), Livanjske (-Beta-) i druge jajačke operacije (-Jajce II-) neprijatelj je ovladao delom slobodne teritorije oko Prozora, Livna i Jajca, ali su njegove snage, protivudarima u rejonu Ključa i Bos. Grahova i brojnim manjim napadima jedinica Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske i Grupe proleterskih i udarnih brigada, razvučene i iscrpljene pa je 31. oktobra obustavio dejstva a da nije izveo još dve planirane operacije.

⚔️ 30. 9. 1942. Po direktivi OK KPH za Knin formiran gradski NO odbor za Knin.

⚔️ 8. 11. 1942. Jedinice 2, dalmatinske NOU brigade zauzele s. Kijevo (kod Knina), koje su branih četnici. Neprijateljska posada se povukla u Vrliku.

⚔️ 8. 11. 1942. Između s. Metka i s. Ribnika (na pruzi Ogulin-Knin) 1. bataljon Ličkog NOP odreda napao italijanski transportni voz i neprijatelju naneo osetne gubitke.

⚔️ 3. 12. 1942. Između žel. st. Medak i Raduč (na pruzi Ogulin-Knin) delovi 1. bataljona Ličkog NOP odreda porušili prugu i tt veze, zbog čega je saobraćaj bio prekinut 2 dana.

⚔️ 15. 12. 1942. Između ž. stanica Labin i Kaštel Stari (na pruzi Knin-Split) jedinice 3. bataljona 3. dalmatinske NOU brigade napale italijanski transportni voz. U četvoročasovnoj borbi italijanski vojnici su imali 12 mrtvih i veći broj ranjenih, a pruga je oštećena za duže vreme.

⚔️ 9. 1. 1943. U Zagrebu nemački vrhovni komandant Jugoistoka i komandant italijanske 2. armije održali sastanak na kome su utvrdili detalje prve faze tzv. četvrte neprijateljske ofanzive (-Vajs-1-), kojom je bilo predviđeno uništenje snaga NOV i POj na prostoriji omeđenoj linijom Karlovac, Ogulin, Gospić, Knin, Ključ, San. Most, Kostajnica i Glina, s tim da se odvođenjem muškog stanovništva (od 15 godina naviše) u koncentracione logore i na prinudan rad u Nemačku stvore uslovi za uspostavljanje i konsoliđovanje ustaške vlasti. Predviđeno je da u operaciji učestvuju: nemačke divizije 714, 717, 718, 369, 7. SS -Princ Eugen- i, delom, 187. rezervna, italijanska divizija -Lombardija-, -Re- i -Sasari-, tri domobranske brigade, ustaške i četničke snage i oko 12 eskadrila aviona.

⚔️ 20. 1. 1943. Otpočela tzv. četvrta neprijateljska ofanziva protiv glavnih snaga NOV i POJ i -Titove države- u zapadnom delu Jugoslavije, s ciljem: uništenje NOVJ i gušenje narodnog ustanka. Neprijatelj je angažovao 5 nemačkih i 3 italijanske divizije i jake ustaške, domobranske i četničke snage. Predviđeno je da se izvedu tri operacije: Vajs 1 - na prostoru između Karlovca, Ogulina, Knina, Bos. Petrovca, Prijedora i Gline; Vajs 2 - između Drvara, Livna, Jajca i Ključa; Vajs 3 - na preostalom delu teritorije do zapadne granice Crne Gore.

⚔️ 17. 3. 1943. Četničko uporište Rastičevo (kod Knina) zauzele jedinice 6. divizije NOVJ i neprijatelju nanele gubitke od 11 mrtvih, 20 ranjenih i 32 zarobljena. Jedinice 6. divizije su imale 6 mrtvih i 25 ranjenih.

⚔️ 4. 4. 1943. U dvodnevnom napadu na četnike u s. Pađenama, s. Otonu, s. Radljevcu i s. Golubiću (kod Knina) jedinice 4. i 10. krajiške brigade, 1. udarne brigade 6. divizije NOVJ i Ličkog NOP odreda zarobile 230 četnika, dok je mrtvih i ranjenih četnika bilo više. Gubici jedinica NOVJ: 57 mrtvih i ranjenih.

⚔️ 4. 4. 1943. U s. Vrpolju (kod Knina) 3. bataljon Splitskog NOP odreda napao četnike, ali je zbog nadmoćnosti neprijatelja ubrzo odustao od napada, pretrpevši gubitke od 21 mrtvog i 7 ranjenih.

⚔️ 14. 4. 1943. U s. Vujanićima (na putu Knin-Obrovac) jedinice Ličkog NOP odreda napale 5. četu antikomunističke milicije. Poginulo je 8 milicionera i 1 italijanski oficir, a zarobljeno 28 milicionera i italijanski podoficir. Italijanski vojnici su za odmazdu spalili selo.

⚔️ 29. 4. 1943. Po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku formiran Štab Kninskog sektora, kome su potčinjeni Lički i Severnodalmatinski NOP odred, a ubrzo i 2. udarna brigada 6. divizije NOVJ.

⚔️ 11. 6. 1943. Delovi italijanske divizije -Zara- i Dinarske četničke divizije iz Knina i s. Strmice napali 2. udarnu brigadu 6. divizije NOVJ u rejonu s. Pađena i s. Otona. Brigada je odlučnim protivnapadom odbacila neprijatelja u polazne rejone, nanevši mu gubitke od 39 mrtvih i ranjenih, dok je sama imala 1 mrtvog i 5 ranjenih.

⚔️ 13. 6. 1943. Jedinice 2. udarne brigade 6. divizije NOVJ napale posadu italijanske divizije -Zara- u s. Radučiču i s. Mokrom Polju, ali je napad obustavljen zbog jakog otpora neprijatelja i italijansko-četničkih pojačanja upućenih iz Knina, s. Golubića i s. Đevrsaka. Neprijateljski gubici: 14 mrtvih i 30 ranjenih, 2. ličke brigade: 19 mrtvih i 52 ranjena.

⚔️ 25. 6. 1943. Jedinice 2. udarne brigade 6. divizije NOVJ napale i potisle četničke snage iz s. Golubića, s. Radinoviča i s. Rončevića, ali su se i same morale povući pred nadmoćnim italijansko-četničkim snagama iz Knina, uz gubitke od 6 mrtvih i 8 zarobljenih.

⚔️ 0. 7. 1943. U rejonu Knina delovi Dinarske četničke divizije i 291. puka italijanske divizije -Zara- (oko 6.000 vojnika) napali jedinice Kninskog sektora (2. udarnu brigadu 6. divizije, Lički NOP odred i delove Severnodalmatinskog NOP odreda). Jake borbe su vođene do 4. jula, kada se neprijatelj povukao u Knin. Italijanski puk je imao 5 mrtvih i 12 ranjenih, a jedinice Kninskog sektora 17 mrtvih, 38 ranjenih i 2 zarobljena.

⚔️ 29. 7. 1943. Kod s. Uništa (blizu Knina) jedinice 2. udarne brigade 6. divizije NOVJ i Ličkog NOP odreda napale četničku kolonu, jačine oko 1.500 četnika, s kojom su iz Knina išli za Bosansku krajinu -četnički komandant Bosne, Like i Dalmacije- i komandant Dinarske četničke divizije radi uspostavljanja veze sa četničkim komandantima u Krajini i dogovora o zajedničkim operacijama protiv partizana. Četnici su imali 46 mrtvih, veći broj ranjenih i 23 zarobljena, a jedinice NOVJ 5 ranjenih. Plen: veća količina oružja i municije, divizijska arhiva, 307.000 kuna i dosta drugog ratnog materijala.

⚔️ 0. 8. 1943. U Londonu održana sednica izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije na kojoj je usvojen -Plan oslobođenja Jugoslavije-. Planom je predviđeno da jedinice izbegličke vlade izvrše desant u širem rejonu Zadra, a potom, sa četničkim snagama u zemlji, pređu u ofanzivu pravcima Knin-Mostar-Sarajevo-Beograd i Knin-Zagreb, ovladaju važnim objektima i prisile snage NOV i POJ da prihvate uslove primirja sve dok savezničke vlade ne reše problem Jugoslavije. Sovezničke vlade nisu usvojile ovaj plan otvorene intervencije i kontrarevolucije.

⚔️ 0. 8. 1943. Po naređenju Štaba kninskog sektora formiran Kninski NOP odred.

⚔️ 7. 8. 1943. Jedinice 2. udarne brigade 6. divizije NOVJ odbile napad dvaju bataljona italijanskog 11, bersaljerskog puka i 89. legije crnih košulja koji su sa 600 četnika iz Knina prodirali ka s. Kijevu i Vrliki. Italijanske jedinice su imale 22 mrtva i 28 ranjenih a četnici 5 mrtvih, dok je 2. brigada imala 3 mrtva i 12 ranjenih. Zaplenjena su 2 topa, 30 motornih vozila i veća količina drugog ratnog materijala.

⚔️ 13. 8. 1943. U s. Plavnom (kod Knina), po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana Kninska brigada (5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ).

⚔️ 14. 8. 1943. U s. Medviđama (kod Benkovca), po naređenju Štaba Kninskog sektora, formirana Grupa severnodalmatinskih partizanskih bataljona jačine 4 bataljona.

⚔️ 21. 8. 1943. Iz rejona Knina počeo napad delova italijanske divizije -Zara- i četničke Dinarske divizije (oko 3000 vojnika) na 2. udarnu brigadu 6. divizije NOVJ koja je zatvarala pravac: Knin-Vrlika. Brigada je u trodnevnim borbama odbacila neprijatelja u Knin, ali je pretrpela gubitke od 3 mrtva, 1 nestalog i 25 ranjenih.

⚔️ 0. 9. 1943. U severnoj Dalmaciji, po naređenju Štaba Kninskog sektora, formirana Druga grupa severnodalmatinskih partizanskih bataljona, jačine 4 bataljona.

⚔️ 8. 9. 1943. Kod s. Vrlike (blizu Knina), po naređenju Štaba 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske, ponovo formirana 3. dalmatinska udarna brigada 9. divizije NOVJ.

⚔️ 10. 9. 1943. Snage nemačke 114. lovačke divizije iz Knina prodrle u Zadar, gde su razoružale glavninu italijanske divizije -Zara-.

⚔️ 27. 9. 1943. U s. Ždrelcu (na o. Pašmanu) formirana Obalska komanda Kninskog sektora. (Od 5. oktobra nosi naziv: Komanda Mornarice za severnodalmatinsku obalu i severnodalmatinske otoke, potčinjena Štabu 19. divizije NOVJ.)

⚔️ 4. 10. 1943. U blizini s. Mokrog Polja (na putu Gračac - s. Kistanje) jedinice Kninskog NOP odreda napale nemačku pratnju koja je iz Zadra za Bihać sprovodila zarobljene italijanske vojnike i oslobodile 75 zarobljenika.

⚔️ 6. 10. 1943. U s. Erveniku (kod Benkovca), po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 2. brigada Kninskog sektora (6. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ).

⚔️ 7. 10. 1943. VŠ NOV i POJ izdao naredbu da se u Dalmaciji formiraju 19, 20. i 26. divizija i 8. korpus NOVJ i rasformiraju Štab 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske i štab Kninskog sektora.

⚔️ 8. 10. 1943. Na putu Knin-Otrić jedinice Kninskog NOP odreda i 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale iz zasede auto-kolonu nemačke 114. lovačke divizije i uništile 3 kamiona i motocikl.

⚔️ 17. 10. 1943. Na putu s. Otrić-Knin jedinice 6. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale auto-kolonu nemačke 114. lovačke divizije i uništile 8 kamiona.

⚔️ 0. 11. 1943. Po naređenju Štaba 8. korpusa NOVJ formirana Komanda Kninskog vojnog područja.

⚔️ 6. 11. 1943. Snage nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- iz Splita, Sinja i Imotskog izvršile napad na jedinice 8. korpusa NOVJ na području između Sinja, Splita i donjeg toka r. Neretve. Ubacujući u borbu i delove nemačke 118. lovačke divizije, neprijatelj je, posle desetodnevnih žestokih borbi, ovladao obalom između Splita i Metkovića, dok su se snage 8. korpusa NOVJ povukle delom ka Kninu, a delom brodovima na o. Brač i o. Hvar. Gubici neprijatelja: 527 mrtvih i ranjenih, a 8. korpusa: oko 450 mrtvih, ranjenih i nestalih.

⚔️ 8. 11. 1943. Vrliku i okolna sela zauzele jedinice 19. divizije NOVJ odbacivši četnike ka Drnišu i Kninu.

⚔️ 1. 12. 1943. Vrhovni štab NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da snagama jedne divizije dejstvuje na komunikaciji Bihać - G. Lapac - Srb - Knin.

⚔️ 4. 12. 1943. U Dalmaciji i jugozapadnoj Bosni otpočela operacija nemačko-kvislinških snaga (nazvana -Citen-) protiv 8. korpusa i delova 1. i 5. korpusa NOVJ. Iz Posušja i Studenaca ka Duvnu nastupali su delovi nemačke 118. lovačke divizije i 5. ustaške brigade a iz Sinja, Knina i Bos. Grahova ka Livnu snage nemačke 114. lovačke divizije, domobranskog 15. puka i četnici. (Neprijatelj je 5. i 6. decembra zauzeo Duvno i Livno. Borbe na ovom području nastavljene su do kraja decembra.)

⚔️ 5. 12. 1943. Nastupajući iz Knina, nemačka pukovska borbena grupa -Berger- (delovi 721. puka nemačke 114. lovačke divizije, delovi puka -Brandenburg- i oko 600 četnika) bez otpora ušla u Bos. Grahovo.

⚔️ 15. 12. 1943. U rejonu s. Strmice delovi 741. puka nemačke 114. lovačke divizije sa četnicima iz Knina napali 5. dalmatinsku brigadu 19. divizije NOVJ i u dvodnevnim borbama joj naneli gubitke od 7 mrtvih, 16 ranjenih i 11 zarobljenih.

⚔️ 27. 12. 1943. U Vrliku, posle dvodnevnih borbi, ušle jedinice 20. divizije NOVJ, pošto su se manji delovi nemačke 264. pešadijske divizije sa četnicima i ustaškom milicijom povukli - u Knin i Drniš.

⚔️ 30. 12. 1943. Snage nemačke 264. pešadijske divizije iz Knina i Drniša, podržane tenkovima, odbacile delove 20. divizije NOVJ i ponovo zauzele Vrliku.

⚔️ 25. 1. 1944. Kod Rudele (na putu Knin-Kistanje) 5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ i Severnodalmatinski NOP odred razbili nemačku kolonu i uništili 14 kamiona, 3 automobila, 2 tenka i 4 topa.

⚔️ 14. 5. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ zauzela s. Đevrske (kod Knina) koje je branilo oko 500 četnika.

⚔️ 25. 5. 1944. Vazdušnim napadom na Drvar, nemačke, domobranske i četničke snage (ojačani 500. SS padobransko-lovački bataljon, ojačana pukovska grupa nemačke 373. legionarske divizije, pukovska grupa nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-, nemački 92. motorizovani puk ojačan domobranskim 1. pukom 2. lovačke brigade i nemačkim 54. brdskim izviđačkim odredom, nemački 105. izviđački SS odred sa ojačanim izviđačkim odredom nemačke 369. legionarske divizije, nemački 1. puk -Brandenburg- bez jednog bataljona, manje četničke snage upotrebljene na svim pravcima i oko 100 aviona za podršku jedinica) iz garnizona Bos. Krupa, Bihać, Srb, Knin, Livno, Jajce, Mrkonjić-Grad i Banja Luka otpočele drvarsku operaciju s ciljem da unište VŠ NOV i POJ, koji se nalazio u Drvaru, a zatim okruže i unište jedinice NOVJ u zapadnoj Bosni (1. proleterski udarni i 5. udarni korpus NOVJ i delove 8. korpusa NOVJ). Operacija je neuspešno završena sredinom, juna.

⚔️ 26. 5. 1944. Iz Knina nemački 1. puk -Brandenburg- ušao u Bos. Grahovo.

⚔️ 31. 7. 1944. Iz Knina, s. Kosova i iz Drniša nemačke snage (delovi 264. pešadijske divizije, 1. puk -Brandenburg- i 92. motorizovani puk), ustaše i četnici, jačine oko 7500 vojnika, otpočeli koncentričan napad s ciljem da prodru u Vrliku i na pl. Kozjaku razbiju 20. diviziju NOVJ. Jedinice 20. divizije i 4. dalmatinska brigada 9. divizije NOVJ, na liniji Maglaj - zap. padine pl. Kozjaka - Oštra glavica - Crna glavica, pružile su jak otpor, ali su se pod pritiskom nadmoćnog neprijatelja morale povući ka pi. Dinari. Borbe su nastavljene do 2. avgusta, kada se neprijatelj povukao u polazne rejone a deo snaga zadržao u Vrliki.

⚔️ 3. 9. 1944. Kod s. Dobrog Sela (na putu Knin-Bihać) jedinice 2. bataljona 13. dalmatinske brigade 9. divizije NOVJ napale nemačku motorizovanu kolonu: zapalile 8 i oštetile 12 kamiona, ubile 80, ranile 30 i zarobile 2 nemačka vojnika, zaplenile veću količinu oružja i 2 kamiona raznog materijala. Bataljon je imao 1 poginulog i 4 ranjena borca.

⚔️ 8. 9. 1944. Kod s. Otrića (na putu Knin-Gračac) jedinice 9. divizije NOVJ napale nemačku motorizovanu kolonu i uništile 6 kamiona s municijom i drugom ratnom opremom.

⚔️ 11. 9. 1944. Na okružnoj konferenciji NOF-a izabran Okružni odbor NOF-a za Knin.

⚔️ 20. 9. 1944. Na Krčkom brdu i Gradini, kod s. Srba (na putu D. Lapac - Knin), jedinice nemačke 373. legionarske divizije napale 5. italijanski bataljon 3. dalmatinske udarne brigade 9. divizije NOVJ i nanele mu gubitke od 5 mrtvih i 21 ranjenog borca.

⚔️ 21. 9. 1944. Prominski NOP odred ušao u sastav Kninskog NOP odreda kao njegov 3. bataljon.

⚔️ 22. 9. 1944. Jedinice 20. divizije NOVJ otpočele napad protiv ustaških i četničkih snaga oko Drniša, na Petrovom polju i u Cetinskoj dolini, koje su imale zadatak da obezbeđuju komunikacije iz Drniša ka obali, dolini r. Cetine i Kninu. U borbama do 25. septembra oslobođena je većina sela na Petrovom polju, a neprijatelj je pretrpeo osetne gubitke u ljudstvu: pored većeg broja mrtvih i ranjenih, zarobljena su 134 vojnika. Divizija je imala 38 mrtvih, 5 ranjenih i 15 zarobljenih i nestalih boraca.

⚔️ 0. 10. 1944. Održana I konferencija AFŽ-a za okrug Knin.

⚔️ 1. 11. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ napala delove nemačke 264. pešadijske divizije i četnike u s. Otonu, s. Pađenama i s. Očestovu (kod Knina). Posle višečasovne borbe zauzeto je jedino Očestovo. Prema nepotpunim podacima neprijatelj je imao 126 mrtvih, 52 ranjena i 3 zarobljena. Brigada je imala 13 poginulih, 60 ranjenih i 1 zarobljenog borca.

⚔️ 10. 11. 1944. Posle konačnog oslobođenja Dalmacije Štab 8. korpusa NOVJ izdao naredbu za rasformiran je: Grupe južnodalmatinskih NOP odreda (Neretvanski i Biokovski NOP odred i 1. grupa biokovskih udarnih bataljona), Grupe južnodalmatinskih otočkih NOP odreda (Dubrovački i Konavljanski NOP odred i dva bataljona boraca iz ranije rasformiranih odreda: Bračkog, Hvarskog, Korčulanskog, Mljetskog, Lastovskog i Pelješačkog), Grupe srednjodalmatinskih NOP odreda (Šibensko-trogirski, Dinarski i Mosorski NOP odred) i Grupe severnodalmatinskih NOP odreda (Kninski i Zadarski NOP odred i Skradinska četa). Naredba je sprovedena do kraja meseca a ljudstvo je uključeno u divizije 8. korpusa.

⚔️ 19. 11. 1944. VŠ NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku: obezbediti sigurniju vezu sa Dalmacijom u cilju boljeg snabdevanja; zauzeti Knin i komunikacije ka Bihaću.

⚔️ 26. 11. 1944. Jedinice 8. korpusa NOVJ otpočele kninsku operaciju. Teške borbe protiv nemačkih, četničkih i ustaških snaga (ostaci nemačke 264. pešadijske divizije i 373. legionarske divizije, delovi 944. obalskog artiljerijskog puka, 581. mornarički i 501. inžinjerijski bataljon, jedan ustaški bataljon i četnici popa Đujića - ukupno oko 12.500 vojnika) vođene su sve do 4. decembra, kada je grad oslobođen. Prema nepotpunim podacima neprijatelj je imao 6.555 mrtvih i 4.258 zarobljenih, a jedinice 8. korpusa 629 mrtvih, 2.275 ranjenih i 126 nestalih boraca.

⚔️ 5. 12. 1944. Jedinice 4. dalmatinske udarne brigade 9. udarne divizije NOVJ oslobodile s. Zrmanju Vrelo (kod Knina), gde se branilo oko 200 nemačkih vojnika.

⚔️ 10. 12. 1944. Vrhovni komandant NOV i POJ maršal Jugoslavije Josip Broz Tito pohvalio borce, podoficire, oficire i političke komesare 8. korpusa NOVJ za pokazanu hrabrost i istrajnost u žestokim đevetodnevnim borbama za oslobođenje Knina.

⚔️ 0. 4. 1945. Prema odluci ZAVNOH-a, Oblasni odbor za Dalmaciju izvršio spajanje okružnih NO odbora Šibenik i Knin u jedan ONO odbor Šibenik sa sedištem u Šibeniku.