Borbe na Jadranu 1943.

⚔️ 1. 1. 1943. U Makarskom primorju mornaričke jedinice 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske zarobile neprijateljski motorni jedrenjak -Evropa-.

⚔️ 0. 2. 1943. Komanda italijanske 2. armije izdala jedinicama instrukciju o -normalizaciji otoka i obalskih područja-: iseliti sa njih i internirati sve muškarce sposobne za nošenje oružja (od 15 godina naviše), sem onih koji su sigurno njihove pristalice, a uhvaćene ustanike odmah likvidirati.

⚔️ 2. 2. 1943. Kod Brbinja na Dugom otoku partizani sa ostrva otvorili vatru na italijanski parobrod -Ulbo- i ubili 1, a ranili 2 italijanska vojnika.

⚔️ 25. 2. 1943. U Bračkom kanalu jedinice 1. mornaričkog partizanskog odreda zarobile italijanski motorni jedrenjak -Antonijeta B-.

⚔️ 22. 3. 1943. U rejonu s. Zaostroga (kod Makarske) jedinice 1. mornaričkog partizanskog odreda zarobile italijanske motorne jedrenjake -Marija Luiza- i -Renato-.

⚔️ 24. 3. 1943. Kod rta Kabal na o. Hvaru partizani zarobili neprijateljski motorni jedrenjak -Sv. Nikola-.

⚔️ 14. 4. 1943. Na južnoj obali o. Hvara posada partizanskog motornog leuta zarobila italijanski motorni jedrenjak -Afrikano- (-Africano-), Teret je iskrcan, a brod zapaljen.

⚔️ 10. 7. 1943. Otpočeo pomorsko-vazdušni desant 5. i 8. savezničke armije na Siciliju.

⚔️ 28. 7. 1943. Kod o. Murtera partizani zarobili 2 neprijateljska motorna jedrenjaka.

⚔️ 0. 9. 1943. Po naređenju Štaba 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske formirana Komanda vojnog područja za otoke Brač, Hvar, Vis i Šoltu (početkom novembra preimenovana u Komandu Srednjodalmatinskog otočkog područja).

⚔️ 19. 9. 1943. U Splitu formirana Obalska komanda (za srednju Dalmaciju), potčinjena Štabu 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske. (Ona je 29. septembra preformirana u Komandu flote naoružanih brodova, koja je dejstvovaia do 24. oktobra, kada je otpočeo rad Štaba mornarice NOVJ.)

⚔️ 20. 9. 1943. Obalske baterije 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske s položaja iznad Primoštena i Zečeva potopile kod Primoštena nemački parobrod.

⚔️ 21. 9. 1943. Na ostrvima Braču, Hvaru, Visu i Šolti po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 1. otočka brigada (12. dalmatinska brigada 26. divizije NOVJ).

⚔️ 27. 9. 1943. U s. Ždrelcu (na o. Pašmanu) formirana Obalska komanda Kninskog sektora. (Od 5. oktobra nosi naziv: Komanda Mornarice za severnodalmatinsku obalu i severnodalmatinske otoke, potčinjena Štabu 19. divizije NOVJ.)

⚔️ 29. 9. 1943. Obalske baterije 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske iz rejona Primoštena I Zečeva (kod Šibenika) prinudile na predaju nemački parobrod -Tunizija-. Zaplenjeno je 40 vagona namirnica namenjenih nemačkim trupama u Albaniji.

⚔️ 0. 10. 1943. Na o. Ugljanu i o. Pašmanu formiran Otočki NOP odred.

⚔️ 0. 10. 1943. Po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku formirane komande Šibenskog, Zadarskog i Severnodalmatinskog otočkog vojnog područja.

⚔️ 1. 10. 1943. Desant na o. Ugljan pokušali motornim čamcima delovi nemačke 114. lovačke divizije iz Zadra, podržavani artiljerijom, ali ih odbio novoformirani Otočki partizanski bataljon. Ni pokušaj desanta izvršen sutradan nije uspeo.

⚔️ 14. 10. 1943. Na o. Šipan iskrcali se delovi 13. dalmatinske brigade 26. divizije NOVJ sa o. Mljeta i zaplenili parobrod i 3 motorna čamca, a zarobili 35 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 17. 10. 1943. Na ostrvo Vis saveznici dopremili brodovima: 200 tona hrane, 10 tona sanitetskog materijala, 10 tona benzina i nafte, 30.000 pari odeće, 10.000 pušaka, 100 mitraljeza, 6 topova, 100 tona municije i 6 radio-stanica za potrebe jedinica NOV i POJ.

⚔️ 18. 10. 1943. VŠ NOV i POJ izdao naredbu o formiranju Štaba Mornarice NOVJ (koji je formiran 24. oktobra).

⚔️ 18. 10. 1943. VŠ NOV i POJ i AVNOJ objavili protestnu izjavu povodom četiri bombardera -Liberatora- koje je vlada SAD predala izbegličkoj vladi Kraljevine Jugoslavije. U izjavi se, pored ostalog, kaže: -U Jugoslaviji postoji samo jedna oružana snaga koja me vodi već dve godine borbu protiv okupatora, a to je Narodnooslobodilačka vojska. S druge strane, ministar jugoslovenske vlade Draža Mihailović zauzima neprijateljski stav prema Narodnooslobodilačkoj vojsci i sarađuje s okupatorom i do danas nije praktički pokazao ma kavu pomoć saveznicima u borbi protiv okupatora... Pošto je Amerika uručila aparate predstavnicima vlade koja nema nikakve veze s našom oslobodilačkom borbom, nama je taj čin nerazumljiv i smatramo da se ovaj akt protivi principima izraženim u Atlantskoj povelji-. U izjavi se traži da se NOV predaju oružje i brodovi koje je Italija zaplenila. aprila 1941.

⚔️ 19. 10. 1943. Kod o. Murtera jedinice 19. divizije NOVJ potopile nemački brod iz konvoja od 9 brodova.

⚔️ 24. 10. 1943. Štab Mornarice NOVJ reorganizovao mornaričke jedinice i komande. Jadranska obala, od Tržita do r. Bojane, podeljena je na pet pomorsko-obalskih sektora, a 10. novembra na šest. Prvi i šesti sektor nisu bili uspostavljeni, jer im teritorija nije bila oslobođena.

⚔️ 6. 11. 1943. VŠ NOV i POJ uputio jugoslovenskoj delegaciji pri komandi savezničkih snaga u Bariju uputstvo o dostavljanju najpotrebnije materijalne pomoći Štabu Jugoslovenske ratne mornarice.

⚔️ 6. 11. 1943. Snage nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- iz Splita, Sinja i Imotskog izvršile napad na jedinice 8. korpusa NOVJ na području između Sinja, Splita i donjeg toka r. Neretve. Ubacujući u borbu i delove nemačke 118. lovačke divizije, neprijatelj je, posle desetodnevnih žestokih borbi, ovladao obalom između Splita i Metkovića, dok su se snage 8. korpusa NOVJ povukle delom ka Kninu, a delom brodovima na o. Brač i o. Hvar. Gubici neprijatelja: 527 mrtvih i ranjenih, a 8. korpusa: oko 450 mrtvih, ranjenih i nestalih.

⚔️ 11. 11. 1943. Kod o. Pašmana Pažmanska flotila 3. pomorsko-obalskog sektora Mornaric NOVJ napala nemačke naoružane brodove i jedan brod potopila, dok se drugi povukao ka Zadru.

⚔️ 13. 11. 1943. Desant na o. Krk, o. Cres i o. Lošinj izvršile nemačke jedinice, pa su se mornaričke jedinice 2. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ morale povući na o. Rab.

⚔️ 20. 11. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito obavestio generala Vilsona, komandanta Vrhovne komande savezničkih snaga za Srednji istok, da će jedinice NOV i POJ uskoro pristupiti širim operacijama radi oslobođenja jednog dela jadranske obale, kako bi omogućile da ih saveznici brže snabdevaju. U tom cilju on je tražio podršku i sadejstvo savezničke avijacije, mornarice i tenkova.

⚔️ 22. 11. 1943. Iz Zadra delovi nemačke 114. lovačke i 264. pešadijske divizije otpočeli desant na severnodalmatinska ostrva. Posle dvodnevnih borbi Otočki NOP odred se povukao sa o. Ugljana i o. Pašmana na ostrva Dugi otok i Kornat. Do 25. novembra neprijatelj se iskrcao i na ostrva Rivanj, Sestrunj i Iž, a mornaričke jedinice 3. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ se prebacile: na o. Vis.

⚔️ 28. 11. 1943. Saveznička avijacija bombardovala Zadar i Dubrovnik, kod Zadra potopila parobrod -Sebeniko- i 2 motorna čamca, a u Dubrovniku potopila 2 motorna jedrenjaka i oštetila parobrod -Cavtat-. Nemačke jedinice su imale 2 mrtva i 17 ranjenih, a građanstvo 15 mrtvih i 53 ranjena.

⚔️ 0. 12. 1943. U Aleksandriji, pod rukovodstvom britanskog generala Vilsona, održan sastanak Vrhovne komande savezničkih snaga za Sredozemlje, kome su prisustvovali maršal vazduhoplovstva V. Britanije Daglas i admiral Vilis. Zaključeno je da se NOVJ pomogne školovanjem letačkog i tehničkog osoblja, opremom vazduhoplovnih eskadrila, obukom i kompletiranjem tenkovske brigade; da se Mornarici NOVJ stavi na raspolaganje nekoliko lakih ratnih jedinica i da joj se dodeli artiljerija.

⚔️ 1. 12. 1943. Sa o. Iža i Dugog otoka povukli se delovi nemačke 114. lovačke i 264. pešadijske divizije.

⚔️ 8. 12. 1943. Kod s. Drvenika (Makarsko primorje) naoružani brodovi -Biokovac- i -Turist- iz sastava 4. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ napali ustaški brod -Jadro- i posle kratke borbe prisilili ga na predaju, zarobivši 30 žandarma, 2 oficira i 10 mornara i zaplenivši brod sa 12 vagona životnih namirnica i opreme.

⚔️ 9. 12. 1943. VŠ NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da odmah otpočne prebacivanje teških ranjenika na ostrva, a prvenstveno na Vis, odakle će biti prebačeni brodovima za Italiju.

⚔️ 10. 12. 1943. Kod o. Hvara naoružam brod -NB 6- sa delovima Hvarske i Primorske flotile 4. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ posle jednočasovne borbe zarobio neprijateljski motorni jedrenjak -Sv. Nikola-. Poginuli su 1 nemački podoficir i kapetan broda.

⚔️ 16. 12. 1943. Kod s. Sukošana mornaričke jedinice 3. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ zarobile neprijateljski brod -Tomislav- koji je isplovio iz Zadra da bi izbegao bombardovanje savezničke avijacije.

⚔️ 18. 12. 1943. U Zadarskom kanalu 2 patrolna čamca Virske flotile 3. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ napali naoružani nemački brod koji je prevozio 150 vojnika i naneli mu teške gubitke u ljudstvu.

⚔️ 18. 12. 1943. U Bračkom kanalu britanski torpedni čamci napali nemački konvoj od 1 dvotrupne peniše, 2 desantno-jurišna čamca i 1 motornog čamca. Potopljeni su peniša sa oko 20 vojnika i 1 desantno-jurišni čamac, a ostala dva čamca su oštećena uplovila u luku Ploče.

⚔️ 20. 12. 1943. Kod rta Pelegrina (na o. Hvaru) patrolni čamci 4. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ, u sadejstvu sa britanskim torpednim čamcima, zarobili 2 nemačka naoružana broda.

⚔️ 22. 12. 1943. Kod o. Silbe britanski torpedni čamci (MTB 298 i 276) napali nemačku krstaricu -Niobe- (bivšu -Dalmaciju-) koja se, na putu za Pulu, 19. decembra nasukala na jugozapadni deo ostrva. Brod su dva torpeda teško oštetila, a trećim je torpedom potopljen remorker -Parenco-, vezan uz bok -Niobe-.

⚔️ 27. 12. 1943. U luci Hvaru nemački avioni potopoli naoružani brod -NB 5- iz 4. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ.

⚔️ 29. 12. 1943. Kod s. Raštevića (na putu Benkovac - s. D. Zemunik) 2. bataljon Otočkog NOP odreda napao 5 kamiona s nemačkim vojnicima. Poginulo je oko 30 neprijateljskih vojnika i uništena su 2 kamiona. Bataljon je imao 1 ranjenog.

⚔️ 31. 12. 1943. Na istočnoj obali o. Ista naoružani brod -Jadran- iz 3. pomorsko-obalskog sektora Mornarice NOVJ zarobio posadu od 24 nemačka mornara, 3 domobranska podoficira i 2 mornara s nasukanog minopolagača -Mosor-.