Hrvatsko domobranstvo

⚔️ 0. 6. 1941. CK KPH doneo odluku o formiranju partijskih organizacija u domobranstvu NDH. Za taj rad je zadužen Dragutin Saili, član CK KPH.

⚔️ 21. 7. 1941. Komanda konpene vojske NDH uputila Ministarstvu domobranstva NDH obaveštajni izveštaj u kome, pored ostalog, ističe da se opaža intenzivan rad i propaganda komunista, naročito u Zagrebu, iako se protiv njih primenjuju stroge mere.

⚔️ 6. 9. 1941. Delovi Drvarske brigade zauzeli Kulen-Vakuf, iz koga se, posle duže opsade i dvodnevnih borbi na spoljnim uporištima, evakuisala neprijateljska posada (2 čete domobrana, vod žandarma i nešto ustaša) i pod pretnjom smrtne kazne povukla sve muslimansko i hrvatsko stanovništvo (delom naoružano) iz grada i okoline. U toku probijanja posade prema Bihaću, delovi Drvarske brigade su zarobili jednu četu domobrana.

⚔️ 21. 11. 1941. Ministarstvo domobranstva ustaške NDH izdalo naređenje da se pri čišćenju terena ubije svako naoružano lice koje ne pripada oružanim formacijama NDH ili okupatora i da se sela iz kojih se puca na vojsku zapale a žene i deca oteraju u logor.

⚔️ 12. 12. 1941. Ministarstvo domobranstva NDH dostavilo poglavniku ustaške NDH Anti Paveliću studiju o merama za obnovu i uspostavljanje domobranskih jedinica i za gušenje ustanka. Ističući da su dejstva partizanskih jedinica sve šira i snažnija i da postižu sve značajnije uspehe, ono smatra da se ta aktivnost ne može savladati bez preduzimanja hitnih mera.

⚔️ 31. 1. 1942. U Zagrebu održan sastanak između opunomoćenog komandujućeg generala u Srbiji Paula Badera, opunomoćenog generala u NDH Edmunda Glajze-Horstenaua nemačkog poslanika u NDH Zigfrida Kašea, poglavnika NDH Ante Pavelića i doglavnika Slavka Kvaternika. Oni su razmotrili situaciju u istočnoj Bosni i resili da civilnu vlast i dalje vrše organi NDH a da se sve ustaške i domobranske snage toga područja potčine nemačkoj 718. pešadijskoj diviziji.

⚔️ 0. 2. 1942. U Sarajevu PK KPJ za BiH formirao partijsko rukovodstvo (nazivano i vojnim komitetom) za rad sa oficirima i podoficirima u domobranstvu NDH. Do tada su veze održavane pojedinačno.

⚔️ 2. 2. 1942. GŠ NOP odreda za Hrvatsku uputio pismo političkim komesarima Grupe NOP odreda za Liku, Kordunaškog i Primorsko-goranskog NOP odreda. U njemu raskrinkava neprijateljsku politiku izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije prema NOP-u i vezu ove vlade sa Dražom Mihailovićem; postavlja zadatke: kritikovati izbegličku vladu, raskrinkavati izdajnički rad domaćih kvislinga i uvlačiti domobrane i hrvatske mase u NOB.

⚔️ 15. 3. 1942. U duhu direktiva VŠ NOP i DV Jugoslavije, GŠ NOP odreda za Hrvatsku izdao proglas vojnim obveznicima i domobranima: da izbegavaju mobilizaciju, odbijaju odlazak na front, organizuju pobune i prelaze na stranu NOP odreda.

⚔️ 15. 3. 1942. GŠ NOP odreda za Hrvatsku uputio proglas vojnim obveznicima, vojnicima, podofizirima i oficirima hrvatskog domobranstva: poziva ih da se ne odazivaju mobilizaciji, već da je sabotiraju i da prelaze na stranu NOP odreda.

⚔️ 7. 4. 1942. Vrhovni komandant NOP i DV Jugoslavije Josip Broz Tito dao GŠ NOP odreda za Hrvatsku uputstvo o stvaranju i učvršćivanju partizanskih jedinica; izvođenju akcija; razvijanju propagande u domobranskoj vojsci za prelazak na stranu NOP jedinica; uspostavljanju i održavanju veze sa NOP odredima u Sloveniji i na Fruškoj gori, intenzivnijem političkom radu u narodnim masama i u jedinicama.

⚔️ 8. 4. 1942. CK KPJ uputio Centralnom komitetu KPH direktivno pismo o nekim osnovnim organizacionim problemima rada KP u Hrvatskoj: ističe da stanje partijskih organizacija nije zadovoljavajuće: daje direktive za pojačanje konspiracije i za novu organizaciju tehničkih punktova i štamparija; zahteva radikalnu izmenu politike čuvanja i uzdizanja kadrova i nalaže popunu Biroa CK KPH; postavlja zadatak da organizacije KP pojačaju politički rad kod hrvatskog stanovništva i među domobranima i da se povežu s vojnim beguncima u Zagorju i Slavoniji.

⚔️ 8. 5. 1942. U Hrvatskom zagorju otpočele petodnevne borbe u kojima su ustaško-domobranske snage razbile Zagorsku partizansku četu.

⚔️ 29. 5. 1942. Ministarstvo domobranstva NDH uputilo komandi ustaško-domobranskih snaga u Mostaru direktivu u kojoj ističe da predstoji preuzimanje građanske vlasti od strane organa NDH u II zoni i da prema četnicima treba postupati potpuno ravnopravno, jer su se četnici u srednjoj i zapadnoj Bosni nedeljama borili, i bore se, pod komandom ustaško-domobranskih štabova, protiv partizana.

⚔️ 2. 6. 1942. Generalštab domobranstva uputio Komandi domobranskog 3. korpusa naređenje u kome ističe da -odnos hrvatskog domobranstva prema četnicima koji su organizovani od Italijana isti je kao i naš prema italijanskoj vojsci-.

⚔️ 7. 6. 1942. Delovi 2. bataljona Banijskog NOP odreda zauzeli ustaška uporišta Vranovinu i Bijeljevinu (kod Topuskog) i vodili borbe kod Gredana, Hrvatskog Sela, Ponikvara, Topuskog i Kamenskog Mosta protiv ustaša i domobrana.

⚔️ 19. 6. 1942. U Zagrebu potpisan sporazum (tzv. Zagrebački sporazum) između predstavnika vlade NDH i Više komande oružanih snaga -Slovenija-Dalmacija- (Superslode): da italijanske snage napuste 3. zonu (sem Karlovca, a delom i 2. zonu; da ustaškodomobranske snage posednu ispražnjene garnizone i obezbede železničke pruge, da se u pomenutim zonama i dalje omogući stvaranje četničkih jedinica. Trebalo je da sporazum stupi na snagu 11. jula, ali su italijanske snage i pre roka otpočele napuštanje garnizona u Bos. krajini.

⚔️ 11. 8. 1942. U Slavoniji otpočelo dvodnevno savetovanje vojnih i političkih rukovodilaca 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske na kome je odlučeno: popuniti Štab 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske i štabove jedinica; intenzivno politički raditi među stanovništvom, propagirajući NOB i raskrinkavajući domobrane, ustaše i rukovodioce HSS, a samim tim povećavati broj novih boraca za partizanske jedinice. Pored toga, odlučeno je da se od delova 1. slavonskog NOP odreda formira još jedan odred u Slavoniji.

⚔️ 12. 8. 1942. Delovi 1. hrvatske NOU brigade zauzeli s. Krišpolje (kod Brinja) i zarobili 45 ustaša, domobrana i žandarma, a zaplenili 68 pušaka, 1 p. mitraljez i drugu opremu.

⚔️ 18. 8. 1942. Politički komesar 1. operativne zone NOP odreda Hrvatske uputio direktivno pismo političkim komesarima podređenih jedinica: raskrinkati rad izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije u Londonu, četnika Draže Mihailovića i rukovodstva HSS; preduzeti akcije širih razmera protiv okupatora, ustaša, domobrana i četnika u cilju proširenja i povezivanja slobodne teritorije Like, Korduna, Cazinske krajine i Banije.

⚔️ 26. 8. 1942. U Jastrebarskom (kod Karlovca) 4. hrvatska NOU brigada napala i razbila domobransku posadu i iz ustaškog logora oslobodila decu (njih 727) pohvatanu prilikom neprijateljske ofanzive na Kozaru, Kordun i Liku. Pored toga, ona je uništila 3 lokomotive i 150 vagona.

⚔️ 31. 8. 1942. Jedinice 4. hrvatske NOU brigade napale domobranske i žandarmerijske posade na ž. st. Draganići i postaje Lazinu i Domagoviće na pruzi Zagreb-Karlovac, ali se posle kraće borbe morale povući zbog dolaska oklopnog voza iz Jastrebarskog, One su porušile 4 železničke zgrade sa postrojenjima, 1 pilanu, 1 železnički most i prugu na nekoliko mesta i zaplenile 10 pušaka, 1000 metaka, 18 bombi i drugi materijal.

⚔️ 3. 9. 1942. Jedinice 1. i 2. bataljona 1. hrvatske NOU brigade i partizanski bataljon -Božidar Adžija-, posle trodnevnih borbi, zauzeli jako ustaško-domobransko uporište u s. Dabru (kod Otočca) i zaplenili 3 p. mitraljeza, 46 pušaka, 5000 metaka i drugu ratnu opremu.

⚔️ 6. 9. 1942. Posadu koja je čuvala postrojenja petrolejskih izvora u s. Gojilu (kod Kutine) napale jedinice 7. hrvatske NO brigade, Banijske proleterske čete i Moslavačkog partizanskog bataljona i delovi 1. slavonskog NOP odreda i Krajiškog proleterskog bataljona. Postrojenja su gotovo sva uništena, kao i posada. U borbi je poginuo zamenik političkog komesara Banijske proleterske čete Ivica Bujić, narodni heroj. Zarobljeni su 81 domobran i 1 oficir, 6 nemačkih vojnika i 1 podoficir, a zaplenjeno je 112 pušaka, 2 p. mitraljeza, 1 mitraljez i 10.000 metaka.

⚔️ 6. 9. 1942. Jedinice 4. hrvatske NOU brigade napale ž. st. Kamanje, postaju Zaluku, ž. i žand. stanicu Ozalj, ali se posle četvoročasovne borbe morale povući zbog dolaska oklopnog voza iz Karlovca. One su porušile 500 m pruge i 1 železnički most, prekinule električne vodove Ozalj-Karlovac i Ozalj-Metlika i zaplenile 7 pušaka i mnogo životnih namirnica. U toku borbe neprijatelj je imao mnogo mrtvih i ranjenih i 10 zarobljenih domobrana i ustaša, a partizani I mrtvog i 3 ranjena borca.

⚔️ 9. 9. 1942. Između sela Prhova i Šimanovaca (kod Stare Pazove) delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone Hrvatske napali domobransku patrolu i jedan kamion s vojnicima i naneli im gubitke.

⚔️ 11. 9. 1942. Kod s. Hercegovca (na železničkoj pruzi Bjelovar-Garešnica) delovi 1. slavonskog NOP odreda i Banijska proleterska četa napali neprijateljski transportni voz, spalili lokomotivu, 17 vagona i 2 skladišta a prugu i tt veze na nekoliko mesta porušili. U isto vreme su delovi 7. hrvatske NO brigade razbili jednu četu domobrana u Trupinskom gaju (šumi blizu s. Hercegovca) i naneli joj gubitke od 4 mrtva, 8 ranjenih i 13 zarobljenih vojnika.

⚔️ 11. 9. 1942. Bataljon iz Vazduhoplovnog školskog puka u Petrovaradinu otpočeo lokalne pretrese i akcije čišćenja u istočnom delu Fruške gore, protiv delova 3. NOP odreda 3. operativne zone Hrvatske. Akcije su, s manjim prekidima, trajale sve do 28. septembra, pomognute i po nekom četom nemačke vojske. Gubici partizana su iznosili nekoliko boraca, dok su domobrani imali oko 10 poginulih i nekoliko ranjenih.

⚔️ 13. 9. 1942. Jedinice 1. i 2. udarnog bataljona 1. Primorsko-goranskog NOP odreda, 3. kordunaškog područnog partizanskog bataljona i 1. proleterskog NOU bataljona Hrvatske napale ustaško-domobransku posadu u s. Blagaju (kod Slunja), zauzele selo, zarobile 58 domobrana i zaplenile 5 p. mitraljeza, 70 pušaka i 10.000 metaka.

⚔️ 13. 9. 1942. Jedinice 8. hrvatske NO brigade zauzele domobransko uporište u s. Brnjeušku (kod Gline), zarobile 146 domobrana i 2 oficira i zaplenile 150 pušaka, 5 p. mitraljeza, preko 20.000 metaka i drugu opremu.

⚔️ 13. 9. 1942. Delovi jedinica 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske zauzeli Orahovicu (kod Našica). Oni su u toku borbe zapalili ž. st., domobransku kasarnu i nekoliko kuća odakle je neprijatelj davao otpor, zarobile 25 domobrana i zaplenile mnogo vojnog i sanitetskog materijala.

⚔️ 14. 9. 1942. Otpočeo napad ustaško-domobranske 1. brdske brigade na oslobođenu teritorija Žumberka. Četvrta hrvatska NOU brigada i delovi Žumberačko-pokupskog NOP odreda uspeli su da se u toku noći 14/15. septembra probiju između s. Novog Sela i s. Kostanjevca na teritoriju Krškog NOP odreda.

⚔️ 14. 9. 1942. Jedinice 8. hrvatske NO brigade napale dve čete domobrana u s. Majskom Trtniku (kod Gline), zarobile 146 domobrana i zaplenile 5 Pmitraljeza, 150 pušaka i drugu ratnu opremu.

⚔️ 15. 9. 1942. Jedinice 1. i 2. hrvatske NOU brigade i partizanskog bataljona -Krbava- otpočele dvodnevno rušenje objekata na železničkoj pruzi od Vrhovina do Perušića i napale neprijateljske posade na njoj. Italijanske snage i domobrani su imali oko 150 vojnika izbačenih iz stroja, a partizanske jedinice su imale 8 mrtvih i 42 ranjena borca. Zaplenjeno je: 3 mitraljeza, 3 p. mitraljeza, 1 minobacač sa 90 mina, 1 bacač plamena, 55 pušaka, 90 bombi, 17.000 metaka, 1 radio-stanica i drugi materijal. Zapaljeno je 13 kamiona. U ovim borbama je poginuo i komandir 1. čete 1. bataljona -Marko Orešković- 1. hrvatske NOU brigade Miloš Rastović, narodni heroj.

⚔️ 16. 9. 1942. Delovi jedinica 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske zauzeli Slat. Drenovac (kod Podr. Slatine), zarobili 20 domobrana i 1 oficira i zaplenili veliku količinu ratnog materijala.

⚔️ 18. 9. 1942. Sedma hrvatska NO brigada, Moslavački partizanski bataljon i delovi 1. slavonskog NOP odreda i Proleterskog bataljona Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu napali s. Pitomaču, s. Kloštar i rudnik uglja kod Pitomače (blizu Virovitice), koje su branili domobrani i žandarmi. U toku borbe te jedinice su zapalile železničke stanice u Kloštaru i Pitomači, opštinu i žandarmerijsku stanicu u Pitomači, postrojenja u rudniku, 1 mlin sa 20 vagona žita, 2 lokomotive i 40 vagona, porušile železničku prugu i zaplenile mnogo sanitetskog materijala i veliku sumu novca.

⚔️ 19. 9. 1942. Jedinice 1. proleterskog NOU bataljona Hrvatske i 1. i 2. udarnog bataljona 1. primorsko-goranskog NOP odreda zauzele ustaško-domobransko uporište u s. Siću (kod Vojnića).

⚔️ 21. 9. 1942. Jedinice 1. i 2. hrvatske NOU brigade i 2. bataljona 4. ličkog NOP odreda zauzele s. Kosinj (kod Otočca) i sva sela kosinjske opštine, koja su branili domobrani i ustaše.

⚔️ 24. 9. 1942. Prvi proleterski NOU bataljon Hrvatske zauzeo s. Bosiljevo (kod Ogulina) koje su branili domobrani i zaplenio 38 pušaka, 7 pištolja, 9000 metaka, 80 bombi i drugu opremu.

⚔️ 25. 9. 1942. Kod Lipove Kose (blizu Kostajnice) jedinice 8. hrvatske NO brigade napale tri radne čete i jednu četu domobrana i nanele im gubitke od 7 mrtvih i 208 zarobljenih domobrana i radnika, te zaplenile 34 puške i oko 2500 metaka.

⚔️ 28. 9. 1942. Jake nemačke, italijanske, četničke i ustaško-domobranske snage (oko 50.000 vojnika) iz rejona Banje Luke, Travnika, Mostara, Sinja i Knina otpočele ofanzivna dejstva (ciklus operacija -Dinara-). U toku prozorske (-Alfa-), prve jajačke (-Jajce I-), Livanjske (-Beta-) i druge jajačke operacije (-Jajce II-) neprijatelj je ovladao delom slobodne teritorije oko Prozora, Livna i Jajca, ali su njegove snage, protivudarima u rejonu Ključa i Bos. Grahova i brojnim manjim napadima jedinica Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske i Grupe proleterskih i udarnih brigada, razvučene i iscrpljene pa je 31. oktobra obustavio dejstva a da nije izveo još dve planirane operacije.

⚔️ 28. 9. 1942. Grubišno Polje (kod Virovitice) napala 7. hrvatska NO brigada i delovi 1. slavonskog NOP odreda, Moslavačkog i Krajiškog proleterskog bataljona i Banijske proleterske čete. Mesto je zauzeto, sem ustaškog doma i škole gde se neprijatelj zadržao. Zarobljeno 113 domobrana i ustaša i zaplenjeno 4 p. mitraljeza, 145 pušaka i 6000 metaka. U borbi je poginuo puškomitraljezac Proleterskog bataljona Operativnog štaba za Bos. krajinu Pero Kecman Mukonja, narodni heroj.

⚔️ 29. 9. 1942. Jedinice 2. bataljona 5. hrvatske NO brigade napale domobrane i žandarme u s. Vukmaniću (kod Vojnića), ali se posle kraće borbe morale povući zbog dolaska jakog neprijateljskog ojačanja iz Skakavca. U toku borbe neprijatelj je imao 10 mrtvih i ranjenih vojnika, a partizanske jedinice 7 mrtvih i 2 ranjena borca.

⚔️ 12. 10. 1942. Štab 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske uputio letak vojnicima, podoficirima i oficirima domobranske vojske u Duvnu, Sinju i Imotskom, u kome, objašnjavajući im ko su i šta hoće Pavelić, Nedić i Draža Mihailović, poziva ih da prelaze u NOP odrede.

⚔️ 14. 10. 1942. Kod s. G. Bogićevaca (između Okučana i Nove Gradiške) diverzantska grupa 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske miniranjem srušila neprijateljski transportni voz. Lokomotiva i 4 vagona su oštećeni. Poginulo je 212 ustaša, domobrana i nemačkih vojnika.

⚔️ 23. 10. 1942. Jedinice Operativnog štaba grupe brigada (1. hrvatske NOU, 5, 7. i 8. hrvatske NO brigade) napale Glinu, u kojoj je bilo oko 700 domobrana i ustaša. Napad nije uspeo zbog slabe veze komandi sa jedinicama i zbog toga što je veći deo snaga bio na osiguranju prema neprijateljskim okolnim garnizonima.

⚔️ 24. 10. 1942. Jedinice 2. i 4. hrvatske NOU brigade zauzele ustaško-domobransko uporište u s. Tušilović (kod Vojnića), zarobile 62 ustaše, 40 žandarma i 325 domobrana i zaplenile 350 pušaka, 4 mitraljeza, 13 p. mitraljeza, 1 minobacač, 2 topa i 30.000 metaka.

⚔️ 26. 10. 1942. Između Banove Jaruge i Lipovljana Diverzantska grupa 3. operativne zone NOP odreda Hrvatske miniranjem srušila domobranski transportni voz i uništila 2 lokomotive i 27 vagona. Neprijatelj je imao mnogo mrtvih i ranjenih.

⚔️ 27. 10. 1942. Kod s. Ljubošine (blizu Ogulina) delovi 6. hrvatske NO brigade miniranjem srušili neprijateljski transportni voz a potom napali njegovu pratnju. U toku borbe poginulo je 25 italijanskih vojnika, 16 četnika i 25 domobrana. Lokomotiva i 2 vagona su uništeni, a saobraćaj je bio obustavljen 6 dana.

⚔️ 29. 10. 1942. Jedinice 7. hrvatske NO brigade, uz sadejstvo 5. hrvatske NO brigade i 3. bataljona Banijskog NOP odreda, zauzele domobransko uporište u s. Kukuruzarima (kod Kostajnice) i sva uporišta na pruzi Sunja-Kostajnica, zarobile 52 domobrana i zaplenile 51 pušku, 5 p. mitraljeza, 4 automata i 16.000 metaka.

⚔️ 29. 10. 1942. Jedinice 2. i 4. hrvatske NOU brigade napale ustaška i domobranska uporišta u selima Rakovici, Jelovu Klancu, Čatrnji, Bliznici, Oštarskim stanovima, Luketić-Selu i Poljanku i na brdu Lisini. Pretrpevši gubitke od 7 mrtvih i 28 ranjenih, one su se morale povući zbog dolaska ustaških i domobranskih ojačanja iz Bihaća, Slunja i Cazina.

⚔️ 0. 11. 1942. U Zagrebu održano vojno savetovanje, kome su prisustvovali nemački opunomoćeni general u NDH, šef italijanske vojne misije i načelnik generalštaba domobranstva. Razmotrena je vojno-politička situacija u NDH, te je konstatovano da su dejstva jedinica NOV i POJ dovela u pitanje i sam opstanak NDH.

⚔️ 2. 11. 1942. Po odluci VŠ NOP i DV Jugoslavije, Operativni štab NOP i DV za Bos. krajinusa svojih pet brigada (1, 2, 3, 5. i 6. brigadom) i tri brigade (2, 4. i 8. brigadom) i dva odreda 1. operativne zone NOV i PO Hrvatske, otpočeo bihaćku operaciju u cilju uništenja neprijateljskih uporišta u međurečju Une i Korane i spajanja oslobođene teritorije u Bosni i Hrvatskoj. Operacija, koja je trajala do 15. novembra, izvedena je u dve etape: u prvoj etapi (2-4. novembra) naše snage su zauzele Bihać, u drugoj etapi (5-15. novembra), gonjenjem neprijatelja, zauzeti su Bos. Krupa, Cazin, Velika Kladuša, Cetingrad, Pećigrad, Vrnograč i Slunj. U toku operacije uništeni su glavnina ustaške 4. brigade i delovi dva domobranska puka, a zarobljeni domobrani (860) pušteni su kućama. 

⚔️ 2. 11. 1942. Jedinice 5. i 7. hrvatske NO brigade napale ustaško-domobransko uporište u Sunji, ali, zbog slabog sadejstva jedinica i nedovoljnih obaveštajnih podataka o rasporedu neprijatelja, mesto nisu zauzele.

⚔️ 3. 11. 1942. Jedinice 2. hrvatske NOU brigade zauzele ustaško-domobranska uporišta u s. Ličkom Petrovom Selu, s. Zeljavi i s. Baljevcu (kod Plitvičkih jezera), zarobile 56 ustaša i domobrana i zaplenile 1 pt top sa 108 granata, 2 mitraljeza, 4 p. mitraljeza, 70 pušaka i oko 10.000 metaka.

⚔️ 4. 11. 1942. Posle dvodnevnih borbi, koncentričnim napadom pet ojačanih brigada NOVJ, zauzet Bihać i uništeni dva bataljona ustaške 4. brigade i delovi domobranskog 2. i 12. pešadijskog puka. Zauzimanje grada znatno je olakšano ubacivanjem 1. bataljona 2. krajiške NOU brigade, koji je poseo most na r. Uni. U borbi je pored ostalih poginuo komandir 1. čete 1. bataljona 1. krajiške NOU brigade Mile Tubić, narodni heroj. Zbog. junačkog držanja u borbi za oslobođenje grada i okoline, Vrhovni komandant NOV i POJ pohvalio je 1, 2, 3, 5. i 6. krajišku NOU i 8. hrvatsku NO brigadu, a posebno komandanta 1. bataljona 2. krajiške NOU brigade Ranka Šipku, narodnog heroja.

⚔️ 4. 11. 1942. Igmeđu Sunje i Brđana I. i 3. bataljon 5. hrvatske NO brigade napali neprijateljski transportni voz, zapalili 11 vagona i zarobili 74 domobrana, ustaša i nemačka vojnika.

⚔️ 5. 11. 1942. Šesta istočnobosanska NOU brigada i 3. odred 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zauzeli Lopare i u okolnim uporištima zarobili dve čete iz 6. i 8. puka domobranske 3. pešadijske divizije, četu milicije i jedan bataljon Četničkog Trebavskog odreda, dok se Jablanički bataljon četničke Majevičke brigade priključio partizanima.

⚔️ 7. 11. 1942. Kod s. Zilića i s. D. Pastuše (blizu Petrinje) 1. bataljon 5. hrvatske NO brigade izvršio napad na 1. bataljon domobranske 2. brdske brigade i razbio ga.

⚔️ 14. 11. 1942. Jedinice Operativnog štaba grupe brigada (1, 2. 4. hrvatska NOU i 8. hrvatska NO brigada) zauzele Slunj i produžile gonjenje ustaško-domobranskih snaga ka Karlovcu.

⚔️ 14. 11. 1942. Jedinice 1. bataljona 1. hrvatske NOU brigade zauzele s. Podmelnice (kod Slunja), nastavljajući gonjenje ustaško-domobranskih snaga ka Karlovcu.

⚔️ 15. 11. 1942. Kod s. Bijelih Voda (blizu Gline) 1. bataljon 7. hrvatske NO brigade i delovi Banijskog NOP odreda napali domobranske kolone iz Gline, naneli im velike gubitke i prinudili ih na povlačenje u polazni garnizon.

⚔️ 17. 11. 1942. Kod s. Starog Sela (blizu Sunje) delovi 2. bataljona 7. hrvatske NO brigade razbili domobranski bataljon, koji je imao preko 30 mrtvih i ranjenih i 6 zarobljenih vojnika a jedinice brigade 5 mrtvih i 3 ranjena borca.

⚔️ 19. 11. 1942. U Blinjskom Kutu (kod Siska) jedinice 7 hrvatske NO brigade napale železničku stražu, nemačku posadu i žand. stanicu. Mesto nije zauzeto, ali je poginulo 16 nemačkih vojnika i zarobljeno 12 domobrana.

⚔️ 24. 11. 1942. Delovi nemačkog 750. pešadijskog puka. domobranskog 6. i 8. pešadijskog puka i četničkog Trebavskog odreda i četnička Majevička brigada (svega 10 bataljona i 1 artiljerijski divizion) otpočeli trodnevnu akciju čišćenja istočnog dela pl. Majevice poduhvat -Tuzla-). Akcija je izvedena -u prazno-, jer su se 6. istočnobosanska brigada i 3. NOP odred 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske blagovremeno izvukli iz obruča, razoružavši pri tom po jednu četu domobrana i četnika.

⚔️ 27. 11. 1942. U s. Severinu (kod Ogulinal jedinice 6. hrvatske NO brigade razoružale ustaško-domobransku posadu od 70 vojnika. Zaplenjeno je 70 pušaka i oko 5000 metaka.

⚔️ 8. 12. 1942. Kod s. Prevršca i s. Babine Rijeke jedinice 8. hrvatske NO brigade 7. divizije NOVJ odbile napad delova domobranske 2. brdske brigade iz Kostajnice, pretrpevši gubitke od 3 mrtva i 11 ranjenih boraca.

⚔️ 8. 12. 1942. Delovi 7. hrvatske NO brigade 7. divizije NOVJ zauzeli domobransko uporište u s. Majur (kod Kostajnice), zarobili 40 domobrana i zaplenili 50 pušaka, 2 mitraljeza, 2 p. mitraljeza. 1 automat, 2 sanduka bombi, 30.000 metaka i drugu opremu.

⚔️ 12. 12. 1942. U rejonu sela Grgurevaca (blizu Rume) delovi 4. bataljona 3. NOP odreda 3 operativne zone NOV i PO Hrvatske napali iz zasede na oko 40 domobrana i naneli im gubitke.

⚔️ 15. 12. 1942. Dva bataljona nemačke 717. pešadijske divizije, dva bataljona ustaške 1. brigade i pet bataljona domobranske 3. pešadijske divizije otpočeli koncentrično nastupanje (poduhvat -Tuzla II-) ka Majevici s ciljem da na toj teritoriji okruže i unište 6. istočnobosansku NOU brigadu, 3. odred 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske i Majevički NOP odred. Međutim, posle višednevnih borbi, jedinice NOV i POJ su se 18. i 19. decembra probile preko komunikacije Tuzla-Zvornik u Birač, zarobivši pri tom 23. četu domobranskog 11. pešadijskog puka i nešto četnika. Ogorčen zbog neuspeha, neprijatelj je u selima oko Lopara pobio oko 250 ljudi i žena, dok je 110 njih odveo u Nemačku na rad. U borbi su pored ostalih poginuli Suljo Jahić i Milenko Verkić, narodni heroji.

⚔️ 12. 1. 1943. Komandant nemačkih trupa u Hrvatskoj general Liters izdao zapovest za početak prve faze (-Vajs-1-) tzv. četvrte neprijateljske ofanzive. Predviđeno je da se slobodna teritorija okruži i počepa na dva dela, te spreči probijanje snaga NOV i POJ ka jugu i jugozapadu, a potom ove snage, sa VŠ NOV i POJ, na toj prostoriji unište. U tom cilju je naređeno da nemačka 7. SS divizija -Princ Eugen- sa prostorije Karlovac, Petrinja, Glina prodire duž komunikacije Karlovac - Slunj - Bihać - Bos. Petrovac, da nemačka 717. divizija (ojačana domobranskom 2. brdskom brigadom i 202. tenkovskim bataljonom) iz rejona San. Most - s. Veiagići nastupa pravcem s. Velagići - Bos. Petrovac - Bihać i kod s. Vrtoča se spoji s nemačkom 7. SS divizijom -Princ Eugen-; da nemačka 369. legionarska divizija (ojačana pukom nemačke 187. rezervne pešadijske divizije i domobranskom 3. brdskom brigadom) s linije Glina-Kostajnica nastupa ka komunikaciji Slunj-Bihać i sistematski (5 km na dan) -pročešljava- teren, naročito pl. Šamaricu.

⚔️ 13. 1. 1943. VŠ NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da uspostavi vezu sa grupom domobranskih oficira koji su izrazili želju da pristupe NOP-u.

⚔️ 16. 1. 1943. U s. Capardima (kod Zvornika) jedinice 6 istočnobosanske NOU brigade i Majevičkog i Birčanskog NOP odreda i tri bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali 5. bataljon domobranskog 3. pešadijskog puka i četničke snage. Posle četvoročasovne borbe jedinice NOV su se zbog jakog otpora, povukle prema s. Podborogovu, uz gubitke od 35 mrtvih i ranjenih. Poginulo je 16, ranjeno 4 i zarobljeno 35 četnika i domobrana.

⚔️ 17. 1. 1943. U rejonu Imotskog 4. dalmatinska brigada 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske otpočela prve akcije. U borbama sa ustaško-domobranskim snagama ona je do 23. januara zauzela sela: Slivno, Poljica, Su met. Podosoj, Runović, Podbablje, Vukoviće, Kamenmost i Zmijavce. U tim borbama, kod s. Perića, poginuo je komandant 1. bataljona Jure Galić Veliki, narodni heroj.

⚔️ 22. 1. 1943. Na poziv VŠ NOV i POJ da sve jedinice NOVJ pojačaju dejstva na komunikacijama, 4. (slavonska) divizija i 1. NOP odred 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali delove 741. puka nemačke 114. lovačke divizije i nemačkog Vazduhoplovnog građevinskog bataljona i domobranski 8. železničko stražarski bataljon u s. Rajiču, s. Okučanima i s. Dragaliću (na pruzi Nova Gradiška - Novska). Posle višečasovne borbe jedinice NOVJ su se povukle zbog jakih pojačanja pristiglih iz Zagreba, Pakraca i Lipika. One su zapalile ž. st. i sve magacine u Dragaliću, uništile lokomotivu sa 20 vagona i porušile prugu Novska - Nova Gradiška na šest mesta, zbog čega je saobraćaj bio obustavljen 48 časova. Zarobljeno je 118, poginula su 23 i ranjena su 32 nemačka vojnika, ustaše i domobrana. Jedinice NOVJ su imale 48 mrtvih i 69 ranjenih.

⚔️ 25. 1. 1943. U s. Capardima (kod Zvornika) i okolnim uporištima jedinice 6. istočnobosanske NOU brigade i Birčanskog, Majevičlcog i 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali 5. bataljon domobranskog 3. pešadijskog puka, četničke snage i žandarme. Posle sedmočasovne borbe jedinice NOVJ su bile prinuđene na povlačenje. Neprijatelj je imao 11 mrtvih, 14 ranjenih i 62 zarobljena vojnika, a jedinice NOVJ 8 mrtvih i 19 ranjenih među kojima je bio i komandant bataljona Majevičkog NOP odreda Dujo Rikić, narodni heroj, koji je od zadobijenih rana umro u s. Sekovićima (kod Vlasenice) 1. februara 1943.

⚔️ 30. 1. 1943. Iz Metlike. Ozlja, Karlovca i Jastrebarskog otpočeo koncentričan napad jakih italijanskih snaga (iz sastava divizija -Lombardija-, -Kačatori dele Alpi- i -Izonco-) i ustaškog 10. i ,9. domobranskog bataljona na oslobođenu teritoriju Žumberka. Tri slovenačke NOU brigade (-Matija Gubec-, -Tone Tomšič- i -Ivan Cankar-) i dve hrvatske brigade (13. proleterska NOU brigada -Rade Končar- i 4. udarna brigada 8. divizije NOVJ), u ogorčenim borbama koje su trajale do 2. februara, na položajima između s. Vivodine i s. Krašića, nanele su neprijatelju velike gubitke i prinudile ga na povlačenje u polazne rejone. Prema italijanskim izveštajima, samo dve njihove kolone izgubile su oko 500 ljudi. Jedinice NOVJ su imale 21 mrtvog i 95 ranjenih.

⚔️ 6. 2. 1943. U s. Ugrinovcima (kod Stare Pazove) delovi 4. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali posadu iz domobranskog 1. regrutnog puka, koja je sutradan napustila uporište, pretrpevši gubitke od 4 mrtva i 18 ranjenih. Odred je imao 3 mrtva i 1 ranjenog.

⚔️ 6. 2. 1943. Na ž. st. Ledinci (kod Petrovaradina) grupa boraca 4. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zarobila svih 15 domobrana - stražara kod cisterne i zaplenila 15 pušaka sa 700 metaka. Domobranima je održan kratak politički govor o situaciji u Jugoslaviji i uspesima Crvene armije, a potom su pušteni kućama.

⚔️ 14. 2. 1943. Ustaško-domobranske snage jačine preko dva bataljona i kombinovani odred žandarma i folksdojčera otpočeli trodnevnu koncentričnu akciju -čišćenja- prostorije s. Buđanovci - s. Šimanovci - s. Ogar (u južnom Sremu). Pod neprijateljskom vatrom, u teškim vremenskim uslovima, nekoliko hiljada izbeglica (ljudi, žena i dece), sa delom 4. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske, povuklo se u močvarni predeo Bene (kod s. Ogara) i tako izbeglo potpuno okruženje i uništenje. Neprijatelj je ubio 8 a uhapsio 92 lica.

⚔️ 22. 2. 1943. U s. Garešnici (kod Daruvara) jedinice 12. i 16. brigade 4 (slavonske) divizije NOVJ i Moslavačkog NOP odreda otpočele napad na delove 3. bataljona domobranske 1. brdske brigade, mesne ustaše i žandarme. Borbe su obustavljene 24. februara zbog jakog otpora neprijatelja i pristiglih pojačanja. Gubici neprijatelja: 20 mrtvih, 50 ranjenih i 12 nestalih, dok su jedinice NOVJ imale 26 mrtvih i 67 ranjenih.

⚔️ 18. 3. 1943. Na ž. st. i kod tunela u s. Čortanovcima (kod Srem. Karlovaca) delovi 2. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali i, posle kraće borbe, razoružali 26 domobrana iz 1. vazduhoplovnog školskog puka.

⚔️ 1. 4. 1943. Na komunikaciji Gospić-Ogulin jedinice 6. brigade 5. operativne zone NOV i PO Hrvatske i 9. udarne brigade 6. divizije NOVJ zauzele: ž. st. i s. Sinac, ž. st. Ramijane, ž. st. i s. Lešće i ž. st. Janjče. Poginulo je 10, ranjeno 15, a zarobljeno 643 domobrana i žandarma i 16 oficira. Gubici brigada NOVJ: 5 mrtvih i 12 ranjenih.

⚔️ 2. 4. 1943. Jedinice 3. udarne divizije NOVJ, sa 4. proleterskom udarnom brigadom, razbile Gatačku i Golijsku brigadu četničkog Nevesinjskog korpusa i manje delove domobranske 6. pešadijske divizije i zauzele Gacko.

⚔️ 12. 4. 1943. Otočac, poslednje neprijateljsko uporište u Gackoj dolini, posle trodnevne borbe zauzele jedinice 1. hrvatskog korpusa NOVJ. Delovi italijanske divizije -Re-, sa razbijenim ustaško-domobranskim i četničkim jedinicama iz Like, povukli su se u Senj. Italijanske jedinice su imale 56 mrtvih, 69 ranjenih i 49 nestalih vojnika i oficira, dok gubici ustaško-domobranskih i četničkih snaga nisu utvrđeni. Korpus je imao 12 mrtvih i 55 ranjenih.

⚔️ 12. 4. 1943. Na ž. st. Leđinci (kod Petrovaradina) delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zauzeli stražaru i bunker, zarobili 9 domobrana i 1 oficira (9 domobrana uspelo da pobegne) i zaplenili 12 pušaka, 1 automat i oko 1000 metaka.

⚔️ 12. 4. 1943. U s. Vrdniku (kod Rume) delovi 1. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske prepadom razoružali 6 domobrana (5 domobrana prišlo 1. bataljonu a jedan pobegao), zaplenivši mitraljez, 5 pušaka i 2000 metaka.

⚔️ 27. 4. 1943. Jedinice italijanskog 6. armijskog korpusa (ostaci razbijene divizije -Murđe-, divizija -Marke- bez jednog puka, po jedan ojačani puk divizija -Mesina- i -Emilija-, te 73. legija crnih košulja divizije -Sasari-), sa četničkim Nevesinjskim, Trebinjskim i Nikšićkim korpusom i tri bataljona domobranske 6. pešadijske divizije, počele napad iz Blagaja, Stoca, s. Meke Grude, prevoja Kobilje glave i Vilusa. U petodnevnim borbama one su potisnule zaštitničke delove 3. udarne divizije NOVJ i 3. dalmatinske NOU brigade i ovladale Dabarskim, Nevesinjskim i Gatačkim poljem.

⚔️ 4. 5. 1943. Između s. Obreža i s. Grabovaca (u južnom Sremu) delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali grupu nemačkih i domobranskih žandarma. Poginulo je 16 žandarma, a zaplenjeno je 15 pušaka i puškomitraljeza.

⚔️ 9. 5. 1943. Posle dvodnevnih borbi 16. i 17. brigada 12. divizije NOVJ razbile 1. bataljon domobranske 1. brdske brigade i zauzele s. Voćin (kod Daruvara). Istovremeno su 12. i 18. brigada odbile napade ustaško-nemačkih pojačanja iz s. Slatine i s. Đulaveca, Poginulo je 40, ranjeno 33 i zarobljeno 126 domobrana i 4 oficira. Jedinice 12. divizije imale su 53 mrtva i 165 ranjenih.

⚔️ 15. 5. 1943. U s. Lipovljanima (kod Novske) jedinice 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zapalile ž. st., žand. st., opštinsku i poštansku zgradu, uništile 2 teretna voza od 60 vagona i zarobile 7 domobrana i 3 nemačka vojnika.

⚔️ 0. 6. 1943. Štab domobranskog 3. korpusa, zbog uspeha jedinica Glavne operativne grupe VŠ NOV i POJ u istočnoj Bosni, tražio od komandanta nemačkih trupa u Hrvatskoj generala Rudolfa Litersa i od Ministarstva oružanih snaga NDH da se preduzmu nova ofanzivna dejstva u istočnoj Bosni, te okruže i unište snage NOV između Zvornika, r. Spreče, s. Osječana, Vareša, Sokolca i Srebrnice.

⚔️ 11. 7. 1943. Jedna četa 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zauzela Bos, Raču i razoružala oko 60 domobrana 6. pešadijskog puka. Zaplenjeno je 47 pušaka i 1 puškomitraljez.

⚔️ 12. 7. 1943. Između Srem. Mitrovice i s. Vognja delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske zaustavili i napali transportni voz u kojem su bili domobrani (u nemačkim policijskim uniformama). Po nekim podacima poginulo je 58 vojnika i oficira i zaplenjeno 50 pušaka.

⚔️ 22. 7. 1943. Na položajima s. Kalnik - s. Kamešnica - s. Dedina - s. Vojakovački Osijek - s. Apatovac i s. Duga Rijeka - s. Ribnjak - s. Radeljevo 12. udarnu i 16. omladinsku brigadu -Joža Vlahović- 12. divizije NOVJ i Kalnički NOP odred, koji su se tek vratili iz Hrvatskog zagorja, napali jake ustaško-domobranske snage i delovi nemačke 187. rezervne divizije, podržani tenkovima i avijacijom. Uveče, posle žestoke borbe u toku celog dana, jedinice NOVJ su se povukle na Bilo-goru. Neprijatelj je imao 14 mrtvih, 32 ranjena i 45 zarobljenih, a jedinice NOVJ 17 mrtvih i 17 ranjenih.

⚔️ 17. 8. 1943. U južnoj Hercegovini i susednom primorskom pojasu jake neprijateljske snage (dva bataljona nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-, pet bataljona italijanskih divizija -Mesina- i -Marke-, jedan bataljon domobranske 6. pešadijske divizije i tri brigade četničkog Trebinjskog korpusa) počele operaciju čišćenja -Gama- u cilju uništenja 10. hercegovačke NOU brigade. Trećeg dana, posle više pokušaja, višestruko nadmoćni neprijatelj je uspeo da u rejonu s. Zvijerine (kod Bileće) okruži 10. brigadu, ali se ona, veštim manevrom, bez gubitaka izvukla prema Gacku.

⚔️ 25. 8. 1943. Iz Virovitice, Grubišnog Polja i s. Rašenice dva bataljona nemačkog 14. SS policijskog puka, delovi 135. puka nemačke 187. rezervne divizije, tri bataljona domobranske 1. brdske brigade i delovi domobranskog 8. brdskog puka otpočeli trodnevno -čišćenje- istočnog dela Bilo-gore. U rejonu s. Lončarice i s. Miletinca (kod Daruvara) neprijatelju su pružile jači otpor 16. i 18. brigada 12. divizije NOVJ, koje su se noću 25/26. avgusta prebacile na severne padine pl. Papuka. Neprijatelj je imao 6 mrtvih, 8 ranjenih i 10 nestalih, a brigade 12. divizije NOVJ 5 mrtvih i 14 ranjenih.

⚔️ 6. 9. 1943. U s. Svibovcu (kod Varaždinskih Toplica) NO brigada -Braća Radić- 2. operativne zone NOV i PO Hrvatske odbila napad delova nemačke 187. rezervne divizije, domobranskog 14. puka i 1. konjičkog diviziona. Poginulo je 6 nemačkih vojnika i 1 domobran, ranjeno 9 nemačkih vojnika, a nestalo 11 domobrana. Brigada je imala 1 mrtvog i 13 ranjenih.

⚔️ 9. 9. 1943. U vezi s kapitulacijom Italije, vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito uputio depešu GŠ NOV i PO za Hrvatsku i GŠ NOV i PO za Sloveniju: da stupe u vezu sa štabovima italijanskih jedinica radi predaje oružja i radi eventualne saradnje u borbi protiv nemačkih jedinica; da proglasom pozovu domobrane na predaju i saradnju.

⚔️ 12. 9. 1943. Drugi bataljon 14. puka domobranske 6. pešadijske divizije prešao na stranu NOVJ i porušio uređaje na ž. št. Hutovo (na pruzi Hum-Gabela), ali je na putu razbijen cd delova jedne brigade i četničke Ljubinjske brigade, tako da se do 10. hercegovačke udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ. koja se toga dana nalazila u rejonu Gacka, probilo manje od 100 domobrana.

Hronološki zapisi se učitavaju...