Borbe u Istri 1943.

⚔️ 10. 3. 1943. U s. Karojbi (kod Motovuna), na sastanku političkih radnika, izabrano privremeno partijsko rukovodstvo za Istru.

⚔️ 1. 6. 1943. Rukovodstvo NOF-a za Istru uputilo poziv stanovništvu da stupa u NOB. ]

⚔️ 13. 6. 1943. U Otočcu i na Plitvičkim jezerima otpočelo dvodnevno Prvo zasedanje Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Hrvatske (ZAVNOH-a). Izabran je Izvršni odbor i donete su odluke o daljoj oslobodilačkoj borbi u Hrvatskoj. U rezoluciji ZAVNOH-a je istaknuto da treba sve rodoljubive i demokratske snage okupiti u jedinstveni NOF, pojačati borbu za oslobođenje Istre, Zadra, Rijeke, jadranskih ostrva, anektiranog dela Dalmacije, Hrvatskog primorja, Gorskog kotara i Međumurja i onemogućiti ponovno uspostavljanje protivnarodnog režima.

⚔️ 24. 7. 1943. U s. Marečiću (kod Pazina) održan sastanak partijskog rukovodstva za Istru na kome je odlučeno da se formiraju udarne grupe.

⚔️ 0. 8. 1943. Bilten VŠ NOV i POJ (br. 29-31) objavio pozdravni telegram koji je vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito uputio Hrvatima i Slovencima u Istri i Slovenačkom primorju i u kome se on zahvaljuje na pozdravima i ističe da će Istra i Slovenačko primorje biti slobodni i ujedinjeni u slobodnoj i demokratskoj Jugoslaviji.

⚔️ 0. 8. 1943. Formiran ONO odbor za Istru.

⚔️ 17. 8. 1943. Severno od s. Sv. Kirina (kod Vodnjana, u Istri) udarna partizanska grupa minirala prugu i uništila lokomotivu i 3 vagona. Zbog toga je saobraćaj bio prekinut 30 časova.

⚔️ 31. 8. 1943. U Istri, pod rukovodstvom partijske organizacije, preko 1500 Istrana učestvovalo u masovnoj akciji kidanja tt linije.

⚔️ 0. 9. 1943. U Istri, po naređenju Operativnog štaba za Istru, formirani Pazinsko-porečki i Pulski NOP odred.

⚔️ 0. 9. 1943. U slovenačkoj Istri, od ljudstva Istarskog NOP odreda, formirana 17. slovenačka (istarska) NO brigada. Ona je dejstvovala u okolini Kopra. (Početkom oktobra razbile su je nemačke jedinice.)

⚔️ 0. 9. 1943. Kod Labina, u borbi protiv delova nemačke 71. pešadijske divizije, poginula 43 istarska borca, dok je neprijatelj imao 5 mrtvih.

⚔️ 8. 9. 1943. Kapitulirala Italija. Tada je došlo do opšteg narodnog ustanka u Dalmaciji, Hrvatskom primorju, Gorskom kotaru i Istri. Idućih nekoliko dana jedinice NOVJ, uz svestranu pomoć naroda, oslobodile su obalski pojas od Trsta do Dubrovnika, sem gradova Pule, Rijeke, Sušaka, Zadra, Šibenika, Omiša i Makarske.

⚔️ 8. 9. 1943. U Crikvenici formirana Komanda mornarice za Hrvatsko primorje i Istru, potčinjena GŠ NOV i PO za Hrvatsku.

⚔️ 12. 9. 1943. Posle borbi protiv istarskih ustaničkih snaga kod Višnjana i u Limskoj dragi, delovi nemačke 71. pešadijske divizije prodrli iz Trsta u Pulu, gde su im se priključili italijanski fašistički bataljon. Poginulo je 65 nemačkih vojnika, a na strani ustanika je bilo 60 mrtvih.

⚔️ 13. 9. 1943. U borbama kod Pazina i Žminja istarski borci ubili 4 i zarobili 27 nemačkih vojnika iz nemačke 71. pešadijske divizije, uz sopstvene gubitke od 2 mrtva i 2 ranjena.

⚔️ 17. 9. 1943. Kod s. Portona (blizu Poreča) istarski borci napali kolonu iz nemačke 71. pešadijske divizije, ubili 4 i zarobili 1 vojnika i zaplenili auto-ambulantu i 1 tenk.

⚔️ 20. 9. 1943. ZAVNOH doneo odluku o poništenju svih ugovora bivših velikosrpskih vlada i ustaške vlade Pavelića, kojima su pojedini krajevi naše zemlje predani tuđinima. Istovremeno je proglašeno priključenje Istre, Rijeke, Zadra i anektiranog dela Hrvatskog primorja, Gorskog kotara i Dalmacije sa ostrvima matici zemlji - Hrvatskoj, a preko nje demokratskoj Jugoslaviji.

⚔️ 20. 9. 1943. Po naređenju Glavnog štaba NOV i PO za Hrvatsku formiran Operativni štab za Istru.

⚔️ 22. 9. 1943. U rejonu Sušaka, po naređenju Operativnog štaba za Istru, formiran Sušačko-kastavski NOP odred.

⚔️ 24. 9. 1943. U Istri, po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 1. istarska brigada -Vladimir Gortan-.

⚔️ 25. 9. 1943. U zapadnom delu Istre, po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 2. istarska brigada.

⚔️ 25. 9. 1943. U Pazinu, u prisustvu oko stotinu Hrvata i Italijana, predstavnika NO odbora, izabran privremeni Pokrajinski NO odbor za Istru.

⚔️ 2. 10. 1943. U Bariju (u Italiji) osnovana Baza NOVJ, sa zadatkom: da organizuje prijem oružja, opreme i hrane iz savezničke pomoći i njihov prenos u Jugoslaviju; da prihvati internirane Jugoslovene i desetine hiljada Istrana i primorskih Slovenaca koji su bili u italijanskoj vojsci i obezbedi im povratak u otadžbinu i stupanje u NOVJ; da se stara o smeštaju ranjenika koji su pristizali iz Jugoslavije, kao i o svim zbegovima na savezničkoj teritoriji.

⚔️ 2. 10. 1943. Iz Trsta, Hrpelja, Rijeke i Pule otpočeo koncentričan napad delova nemačke oklopne SS divizije -Adolf Hitler-, SS motorizovane divizije -Herrnan Gering-, nemačke 44. i 71. pešadijske divizije u cilju uništenja novoformiranih partizanskih jedinica i zaposedanja Istre. U sedmodnevnim borbama neprijatelj je razbio 1. i 2. istarsku brigadu i NOP odrede -Učku-, Pulski i Pazinsko-porečki, nanevši im gubitke od preko 2000 mrtvih, i potom zaposeo Istru.

⚔️ 0. 12. 1943. U s. Prapoću (kod Buzeta, u Istri) otvorena hrvatska škola.

⚔️ 1. 12. 1943. U s. Ičićima (kod Opatije) 9. istarska partizanska četa napala karabinijersku stanicu i zarobila 6 karabinijera.

⚔️ 2. 12. 1943. Kod s. Lovrana (Istra) 9. istarska partizanska četa napala iz zasede nemački kamion i ubila 5 vojnika.

⚔️ 5. 12. 1943. U s. Rasporu (kod Jurdana, Istra) otvorena hrvatska škola.

⚔️ 5. 12. 1943. Kod Barbana 5. istarska partizanska četa napala italijanske fašiste i ubila 3 a zarobila 4 fašista. Za odmazdu, neprijatelj je u Barbanu zapalio 3 kuće i uhapsio 20 ljudi.

⚔️ 7. 12. 1943. U Buzetu (Istra) 4. istarska partizanska četa uništila ž. stanicu.

⚔️ 7. 12. 1943. Na putu s. Cerovlje - s. Dragoć (kod Pazina) 10. istarska partizanska četa uništila 1 automobil i 3 motocikla sa prikolicom. Poginula su 2 nemačka oficira i 7 vojnika

⚔️ 8. 12. 1943. Na pruzi kod Buzeta (Istra) minerska grupa 4. istarske partizanske čete uništila 2 lokomotive i oštetila 3 vagona.

⚔️ 8. 12. 1943. Između s. Učke i s. Vranja (kod Opatije) 9. istarska partizanska četa napala nemačku motorizovanu kolonu i uništila 1 kamion i 1 automobil. Poginuli su 21 nemački vojnik i 1 oficir, a oko 10 vojnika je ranjeno. Četa je imala 1 ranjenog.

⚔️ 9. 12. 1943. U blizini s. Pasjaka (kod Ilir. Bistrice) 1. istarska partizanska četa uništila iz zasede nemački kamion, automobil i motocikl.

⚔️ 10. 12. 1943. U s. Brgudcu (kod Buzeta), u Istri, u prisustvu 150 delegata, otpočelo dvodnevno partijsko savetovanje, na kome su doneti zaključci da se učvrste organizacije KPJ i SKOJ-a, kadrovi ideološki jače uzdižu, proširi mobilizacija za NOV i ojačaju NO odbori.

⚔️ 13. 12. 1943. Na putu s. Breza - s. Klana (kod Rijeke) 1. istarska partizanska četa napala iz zasede nemačku motorizovanu kolonu. Poginuo je 31 nemački vojnik i oštećena su 4 kamiona.

⚔️ 25. 12. 1943. U s. Račicama (kod Buzeta) održana Prva oblasna partijska konferencija KPH za Istru, na kojoj je, u prisustvu 80 delegata, izabran Oblasni komitet KPH.

⚔️ 25. 12. 1943. U Barbanu (kod Raše) 5. istarska partizanska četa zarobila 18 karabinijera.

⚔️ 29. 12. 1943. U s. Račicama (kod Buzeta) održana Prva oblasna konferencija SKOJ-a za Istru, na kojoj je, u prisustvu 115 delegata, izabran Oblasni komitet SKOJ-a.

⚔️ 29. 12. 1943. U s. Balama (kod Rovinja) 3. istarska partizanska četa zarobila 13 karabinijera i zapalila opštinsku zgradu i 2 kamiona.