Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

Bitka za Split 1943.

Za ovaj pojam je pronađeno 17 hronoloških zapisa, 20 dokumenata i 11 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 9. 1943. Povodom oslobođenja Splita londonski Tajms objavio uvodnik pod naslovom -Nagrada za herojstvo-, u kome se ističe da se sada potvrđuje -opšte verovanje da Pavelićeva vlada nikad nije imala stvarnu podršku hrvatskog naroda- i konstatuje da -patriotske snage- posle dve godine borbe ubiru plodove -svog herojstva i izdržljivosti kojima su pružale uporan otpor napadaču... -

⚔️ 9. 9. 1943. U Splitu otpočeli četvorodnevni pregovori između predstavnika VŠ NOV i POJ i komandanta italijanske divizije -Bergamo- o predaji i razoružanju italijanskih jedinica. Tada su razoružani glavnina divizije -Bergamo- i drugi manji delovi italijanskog 18. armijskog korpusa.

⚔️ 9. 9. 1943. Delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- iz Mostara otpočeli se prebacivati avionima u Sinj u cilju što bržeg izbijanja u Split.

⚔️ 12. 9. 1943. U rejonu Splita, po naređenju Štaba 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske, formirana 4. dalmatinska brigada (splitska) 9. divizije NOVJ.

⚔️ 12. 9. 1943. U Splitu potpisan sporazum o predaji italijanske divizije -Bergamo- jedinicama NOVJ.

⚔️ 14. 9. 1943. Jedinice 1. dalmatinske udarne brigade 9. divizije NOVJ u toku danonoćne borbe odbile više napada delova nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- koji su iz blokiranog Klisa pokušavali proboj ka Splitu.

⚔️ 15. 9. 1943. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 1. proleterske udarne divizije NOVJ da hitnom intervencijom u pravcu srednje Dalmacije pomogne dalmatinskim jedinicama u sprečavanju prodora nemačkih snaga u Split.

⚔️ 15. 9. 1943. Iz Sinja otpočeo prodor ka Splitu novih snaga nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-.

⚔️ 16. 9. 1943. Prozor 1. proleterska udarna divizija NOVJ da novoformiranim jedinicama pruža pomoć u odbrani Splita.

⚔️ 19. 9. 1943. U Splitu formirana Obalska komanda (za srednju Dalmaciju), potčinjena Štabu 4. operativne zone NOV i PO Hrvatske. (Ona je 29. septembra preformirana u Komandu flote naoružanih brodova, koja je dejstvovaia do 24. oktobra, kada je otpočeo rad Štaba mornarice NOVJ.)

⚔️ 21. 9. 1943. Kod s. Dicma delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i 27. ustaški bataljon, nadirući iz Sinja ka Splitu, savladali odbranu 1. dalmatinske udarne brigade 9. divizije NOVJ i zauzeli tvrđavu Klis. Tada je poginuo i Đuro Đapić, narodni heroj.

⚔️ 25. 9. 1943. Snage nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-, nemačke 114. lovačke divizije i 92. motorizovanog puka, sa ustaško-četničkim jedinicama iz Sinja, Vrlike, Drniša i Šibenika, otpočele koncentričan napad ka Splitu. Novoformirane dalmatinske jedinice, sa 1. proleterskom udarnom i 4. udarnom divizijom. NOVJ, prihvatile su borbu na svim pravcima. Na pravcu Sinj-Split nemačka 7. SS divizija -Princ Eugen- i 92. motorizovani puk potisli su 3. proletersku udarnu (krajišku) brigadu 1. proleterske udarne divizije NOVJ i prodrli u Klis, gde su se povezali s posadom koja se 14 dana nalazila u okruženju.

⚔️ 25. 9. 1943. U s. Konjskom (kod Splita) jedinice nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- streljale 27 ljudi.

⚔️ 27. 9. 1943. Split zauzele snage nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-, 92. motorizovanog puka i 27. ustaškog bataljona posle dvodnevnih borbi protiv 1. dalmatinske udarne i 4. dalmatinske (splitske) brigade u rejonu Klisa. U prodoru iz Sinja ka Splitu nemačke jedinice (oko 2500 Vojnika i oficira) imale su 176 mrtvih i nestalih i 557 ranjenih.

⚔️ 27. 9. 1943. U Splitu nemačke jedinice zarobile 9.000 vojnika i oko 300 oficira (uglavnom iz italijanske divizije -Bergamo-). Nemci su zarobljene oficire, zbog ranije predaje partizanima, stavili pod preki sud i većinu streljali. (Do ulaska nemačke vojske u Split, u Italiju je prebačeno oko 3000 italijanskih vojnika i oficira.)

⚔️ 28. 9. 1943. U s. Klisu (kod Splita) jedinice nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- streljale 16, aus. Dugopolju 34 lica, dok ih je 5 izgorelo u zapaljenim kućama.

⚔️ 12. 10. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito pohvalio 4. dalmatinsku (splitsku) brigadu 9. divizije NOVJ koja se istakla u borbama za odbranu Splita.

Dokumenti

📜 Izvještaj Komande talijanskog Osamnaestog armijskog korpusa od 11 kolovoza 1943 god. o koncentraciji jedinica NOV i PO Hrvatske u zoni Šibenik - Split - Knin i o napadu Ličkog NOP odreda na Vrpolje

📜 Izvještaj Komande talijanskog Osamnaestog armijskog korpusa od 14 kolovoza 1943 god. o koncentraciji jedinica NOV i PO Hrvatske u zoni Splita i o prelasku domobrana jedinicama NOV i POJ

📜 Pismo Štaba Prve proleterske udarne divizije NOV Jugoslavije od 22 rujna 1943 god. Štabu Četvrte krajiške divizije u vezi s napadom na Sinj i prodorom Nijemaca na pravcu Imotski - Sinj - Split

📜 Izvještaj Štaba Četvrte operativne zone od 13 rujna 1943 god. Glavnom štabu NOV i PO Hrvatske o oslobođenju Splita i razoružanju talijanskih jedinica

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 15. septembra 1943. Štabu Prve proleterske divizije da hitnom intervencijom u pravcu srednje Dalmacije spreči prodor nemačkih snaga u Split

📜 Naređenje Štaba Prve proleterske divizije od 15 septembra 1943 god. potčinjenim jedinicama za pokret na prostoriju Splita

📜 Naređenje Štaba Prve proleterske divizije NOV Jugoslavije od 15 rujna 1943 god. podređenim jedinicama za pokret i razmještaj na prostoriji Splita

📜 Pismo Štaba Četvrte operativne zone od 15 rujna 1943 god. Štabu Prve proleterske divizije NOV i PO Jugoslavije o razoružanju talijanskih jedinica u Splitu, Solinu, Kaštelama, Trogiru, duž pruge Split - Metković i o prodoru Nijemaca u Dalmaciju

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 16 rujna 1943 god. o napadu dijelova Trinaeste proleterske NOU brigade Rade Končar na Ozalj i borbama u reonu Splita

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 18 rujna 1943 god. o dejstvu jedinica NOV i PO Hrvatske na željezničke pruge sjeverno i iužno od rijeke Save i Kupe kao i borbama na području Splita

📜 Izvještaj Zapovjedništva drugog sektora od 18 ruina 1943 god. o nokretu njemačke kolone iz Sinja prema Splitu i borbi kod Dicma

📜 Izveštaj Ive Ribara Lole od 19. septembra 1943. vrhovnom komandantu NOV i POJ drugu Titu o opštenarodnom ustanku u Splitu

📜 Naređenje 2. oklopne armije od 20. septembra 1943. godine 15. brdskom armijskom korpusu za napad protiv jedinica NOVJ u Splitu

📜 Naređenje Četvrte operativne zone od 22 rujna 1943 god. Štabu Četvrte krajiške divizije za napad na Sinj i sprečavanje neprijateljskog prodora na pravcu Imotski - Split

📜 Naređenje Štaba Četvrte operativne zone od 23 rujna 1943 god. Štabu Četvrte (krajiške) divizije za raspored jedinica u vezi s prodorom neprijateljskih snaga na pravcu Imotski - Split

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 26 rujna 1943 god. o dejstvu njemačko-ustaško-domobranskih jedinica na području Broda i stanju u zoni Zadar - Knin - Sinj - Split

📜 Izvještaj Štaba Prve proleterske brigade od 27 rujna 1943 god. Štabu Prve proleterske divizije NOV Jugoslavije o spriječavanju neprijateljskog prodora na pravcu Imotski - Sinj - Split

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 28 rujna 1943 god. o napadu Druge NO brigade Braće Radića na Varaždinske Toplice i Vrbovec i borbama na području Šibenik - Knin - Sinj - Split

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 29 rujna 1943 god. o napadu Druge NO brigade Braće Radića na Varaždinske Toplice i stanju na području Split - Sinj

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 30 rujna 1943 god. o dejstvu Desete NO divizije na području Kalnika i Hrv. Zagorja i borbama dijelova Sedme NO divizije u reonu Karlovca i Ogulina, kao i stanju na području Sinj - Split

Fotografije

Povezane odrednice

Drniš Hrvatsko domobranstvo 15. brdski armijski korpus Mornarica NOVJ Borbe u Dalmaciji 1943. Mostar 1. tenkovska brigada NOVJ 7. SS divizija Prinz Eugen Italijanski zločini u Jugoslaviji Vrhovni štab NOVJ Prozor 4. dalmatinska udarna brigada Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu 18. italijanski armijski korpus Saradnja četnika sa okupatorom Knin Zadar Varaždinske Toplice Ružica Primorac Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu Kragujevački partizanski odred Split Šibenik Britanija i Jugoslavija Avijacija u oslobodilačkom ratu Borbe na Jadranu 1943. Kaštela Četnici u drugom svetskom ratu Glavni štab Hrvatske Mijalko Todorović Plavi Vicko Krstulović Ilegala u ratu Diverzije u oslobodilačkom ratu 1. proleterska udarna brigada Italija u drugom svetskom ratu Vrlika Borbe u Lici 1943. Ivo Lola Ribar Kapitulacija Italije Trogir 13. proleterska udarna brigada Rade Končar Metković 4. krajiška divizija NOVJ 114. lovačka divizija Borbe u Hrvatskoj 1943. Kultura i umetnost u oslobodilačkom ratu Vrbovec 10. krajiška divizija NOVJ Josip Broz Tito 2. oklopna armija 1. proleterska divizija NOVJ Sinj Imotski 1. dalmatinska proleterska udarna brigada Narodni heroji Jugoslavije 7. banijska divizija NOVJ Ozalj 15. pešadijska divizija Bergamo 9. dalmatinska divizija NOVJ Ogulin Solin Svetislav Stefanović Koča Popović Karlovac