Prozor u drugom svetskom ratu

⚔️ 14. 10. 1941. U s. Zastinju (kod Livna) održana prva okružna konferencija KPJ za Livno, na kojoj je izabran prvi OK KPJ za Livno i doneta odluka da se na pl. Cincaru formira Livanjski NOP odred. OK KPJ za Livno je objedinjavao rad partijskih organizacija u Livnu i Duvnu a kasnije i rad organizacija u Kupresu i Prozoru.

⚔️ 0. 5. 1942. Livanjski NOP odred zauzeo ustaško uporište u s. Rumbocima (kod Prozora) i naneo neprijatelju gubitke od oko 20 mrtvih i 30 zarobljenih, a zaplenio 50 pušaka.

⚔️ 8. 6. 1942. GŠ NOP odreda za Sloveniju uputio prvu kurirsku patrolu za VŠ NOP i DV Jugoslavije. Patrola je oko mesec dana putovala do Prozora, gde se nalazio VŠ NOP i DV Jugoslavije.

⚔️ 24. 6. 1942. Otpočeo pohod grupe proleterskih udarnih brigada za Bosansku krajinu. Brigade su nastupale iz rejona s. Vrbnica - s. Grendići (na pl. Zelengori), u dve kolone: desna (2. proleterska i 4. proleterska (crnogorska) NOU brigada) opštim pravcem Kalinovik - pl. Treskavica - Kreševo - G. i D. Vakuf - Kupres, i leva (1. proleterska i 3. proleterska (sandžačka) NOU brigada) opštim pravcem Kalinovik - pl. Treskavica - pl. Bjelašnica - Konjic - Prozor - Livno - pl. Cincar, sa zadatkom da na svojim pravcima nastupanja ruše komunikacije i oslobađaju naselja.

⚔️ 10. 7. 1942. US, Solakovu Kulu (kod Prozora) u VŠ NOP i DV Jugoslavije stigli prvi kuriri iz GŠ NOP odreda za Sloveniju.

⚔️ 11. 7. 1942. U rejonu s. Kulaglića (kod Prozora), u susretnoj borbi između 4. bataljona 1. proleterske NOU brigade i jedne čete ustaške Crne legije, smrtno ranjena, a sledećeg dana podlegla ranama, politički komesar čete u 4. bataljonu Olga Jovićić Rita, narodni heroj.

⚔️ 13. 7. 1942. Ojačana 3. proleterska NOU brigada razbila posadu od tri čete ustaša i zauzela Prozor.

⚔️ 14. 7. 1942. Posle 24-časovne borbe delovi 1. proleterske NOU brigade uništili posadu jakog žandarmerijsko-ustaškog uporišta Šćit (kod Prozora). Naročito žestok otpor pružili su ustaše i fratri iz manastira Šćit.

⚔️ 24. 7. 1942. Peta proleterska NOU brigada i Hercegovački NOP odred, opterećeni bolnicom i zbegom, otpočeli osmodnevni marš pod borbom sa pl. Zelengore prema Prozoru. Do Igman-planine na maršu je učestvovao i Kalinovički NOP odred (50 boraca), čije je poznavanje terena znatno koristilo.

⚔️ 0. 8. 1942. Ostatak Kalinovičkog NOP odreda probio se sa Igmana na oslobođenu teritoriju, u rejon Prozora, gde je uključen u 10. hercegovačku NOU brigadu kao četa.

⚔️ 0. 8. 1942. Naređenjima VŠ NOP i DV Jugoslavije, na novooslobođenoj teritoriji Prozor - Duvno - Livno - Kupres - G. Vakuf, u sastavu 3. krajiškog NOP odreda, Livanjskog vojnog područja i 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske, formirano pet novih partizanskih bataljona (Livanjski, Duvanjski -Mihovil Tomić-, Kupreški, Prozorski i Zijametski).

⚔️ 0. 9. 1942. Četnički vojvoda Dobrosav Jevđević, delegat četničke Vrhovne komande, uputio komandantu italijanskog 6. armijskog korpusa predlog da četničke snage preduzmu ofanzivu radi -čišćenja- partizana u predelu Prozor - Livno - Makarska - morska obala - tok Neretve.

⚔️ 25. 9. 1942. Pet četa ustaške Crne legije, ojačanih mesnom milicijom, izvršilo ispad iz Duvna u pravcu s. Šćita. Sutradan, posle upornih borbi na pl. Ljubuši, 10. hercegovačka NOU brigada i Prozorski bataljon 3. krajiškog NOP odreda su ih odbacili u Duvanjsko polje.

⚔️ 28. 9. 1942. Jake nemačke, italijanske, četničke i ustaško-domobranske snage (oko 50.000 vojnika) iz rejona Banje Luke, Travnika, Mostara, Sinja i Knina otpočele ofanzivna dejstva (ciklus operacija -Dinara-). U toku prozorske (-Alfa-), prve jajačke (-Jajce I-), Livanjske (-Beta-) i druge jajačke operacije (-Jajce II-) neprijatelj je ovladao delom slobodne teritorije oko Prozora, Livna i Jajca, ali su njegove snage, protivudarima u rejonu Ključa i Bos. Grahova i brojnim manjim napadima jedinica Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske i Grupe proleterskih i udarnih brigada, razvučene i iscrpljene pa je 31. oktobra obustavio dejstva a da nije izveo još dve planirane operacije.

⚔️ 0. 10. 1942. U cilju potpunijeg oživljavanja NOP-a u Hercegovini, posle sređivanja jednog dela partijskih organizacija, obnovljeni Oblasni komitet KPJ za Hercegovinu proglasom obavestio narode Hercegovine o prvim uspesima njihove 10. udarne brigade u Bosni i osudio četničku izdaju, teror i pokolj u Prozoru i pokušaj stvaranja muslimanske četničke milicije. Pozivajući narode Hercegovine da se ponovo prihvate oružja radi uništavanja okupatora i njihovih slugu, Oblasni komitet je ukazao na bratstvo i jedinstvo kao na garanciju uspeha u zajedničkoj borbi.

⚔️ 5. 10. 1942. Delovi italijanskog 6. armijskog korpusa (4.000) i četničkog Trebinjskog, Nevesinjskog i Romanijskog korpusa (5.000), u pet napadnih kolona, uz sadejstvo delova domobranskog 7. i 15. pešadijskog puka, podržani avijacijom, otpočeli šestodnevnu prozorsku operaciju (-Alfa-), deo nemačko-italijanske protivofanzive (ciklusa operacija -Dinara-), u cilju odbacivanja partizanskih snaga od Mostarskog basena boksita i železničke pruge Sarajevo-Mostar. Oko 60 km razvučena 10. hercegovačka NOU brigada nije mogla pružiti ozbiljniji otpor italijansko-četničkim snagama, koje su do 10. oktobra zauzele s. Soviće, Prozor, s. Šćit i s. Ravno, prokrstarile selima na planinama Ljubuši, Vranu, Paklini i Raduši i na liniji Duvno - Šujica - G. Vakuf - Hadžići uspostavile vezu sa ustaško-domobranskim snagama [Četnici su opljačkali ceo grad i spalili desetine sela. Samo u prozorskoj opštini ubijeno je 638 ljudi, žena i dece i spaljeno 656 domova.].

⚔️ 8. 10. 1942. Italijanski 29. bersaljerski bataljon i 2. bataljon 94. puka italijanske divizije -Mesina- potisnuli delove 10. hercegovačke NOU brigade i zauzeli Prozor.

⚔️ 0. 12. 1942. U rejonu Prozora, odlukom Oblasnog komiteta KPJ za Bos. krajinu, formirano Okružno povereništvo KPJ za okrug Prozor-Konjic.

⚔️ 27. 1. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito doneo definitivnu odluku o realizaciji operativno-strategijskog plana za protivofanzivu NOVJ radi razbijanja tzv. četvrte neprijateljske ofanzive. Prema toj odluci trebalo je obrazovati tri jake operativne grupacije. Prva grupacija, koju su sačinjavale 1. i 2. proleterska udarna, 3. udarna i 7. divizija NOVJ, treba da bude nosilac protivofanzive prema jugoistoku, na opštem pravcu Prozor - dolina r. Rame - Neretve - Hercegovina. U prvoj fazi protivofanzive (do r. Neretve) učestvovale bi i dalmatinske brigade (9. divizija NOVJ, koja je bila u formiranju) i 9. krajiška NOU brigada. Druga operativna grupa (1. bosanski udarni korpus NOVJ) treba da uporno brani slobodnu teritoriju Bosanske krajine, povlačeći se postepeno pred neprijateljem kako bi ga što duže zadržala i time Glavnoj operativnoj grupi stvorila potrebno vreme i prostor za uspešan razvoj ofanzive i za prelaz preko r. Neretve. Treća operativna grupa (1. hrvatski korpus NOVJ i Primorsko-goranska grupa brigada) treba takođe da uporno brani slobodnu teritoriju Like (koordinirajući svoja dejstva sa dejstvima 1. bosanskog udarnog korpusa NOVJ), a glavni joj je zadatak bio na tome prostoru da vezuje jake italijansko-četničke snage i da ne dozvoli da se italijanske jedinice pregrupišu i upute u pravcu Glavne operativne grupe.

⚔️ 0. 2. 1943. Kod Prozora, po naređenju VŠ NOV i POJ, formirana Tenkovska četa. Ona je imala 12 ispravnih italijanskih tenkova i veći broj kamiona zaplenjenih u borbama u rejonu Prozor - Rama - s. Jablanica.

⚔️ 0. 2. 1943. U rejonu Prozora, po naređenju Štaba 1. bosanskog udarnog korpusa, od Prozorskog partizanskog bataljona (iz rasformiranog 3. krajiškog NOP odreda) i novopridošlog ljudstva formiran Ramski NOP odred.

⚔️ 8. 2. 1943. U Duvnu održano savetovanje na kome je Vrhovni komandant NOV i POJ upoznao komandante 1. i 2. proleterske udarne divizije i 3. udarne divizije NOVJ s planom protivofanzive i naredio im da odmah pređu u napad, razbiju neprijateljske snage na prostoru Mostar, Ivan-sedlo, Prozor i izbiju na r. Neretvu.

⚔️ 12. 2. 1943. U s. Cvrču (kod Prozora) umro od zadobijenih rana komandir 3. čete 2. bataljona 10. hercegovačke NOU brigade Aleksa Bojović Brko, narodni heroj.

⚔️ 17. 2. 1943. Prozor zauzele jedinice 3. udarne divizije NOVJ i dva bataljona 3. krajiške NOU brigade, pošto su posle dvodnevne ogorčene borbe slomile otpor 3. bataljona 259. pešadijskog puka italijanske divizije -Murđe-, čete tenkova i artiljerijskih i minobacačkih jedinica. Poginulo je 220, ranjeno mnogo više i zarobljeno 280 italijanskih vojnika, dok je 3. udarna divizija NOVJ imala 117 ranjenih i 23 mrtva, među kojima je bio i komandir baterije 10. hercegovačke NOU brigade Dušan Pajić-Dašić. narodni heroj. Zaplenjeno: 4 haubice, 2 protivtenkovska topa, 4 minobacača, 12 mitraljeza, 25 p. mitraljeza, 500 pušaka, 5 tenkova, 1 traktor, 10 kamiona, 2 motocikla, 2 radio-stanice, 3 vagona municije za haubice, 1000 granata za topove, 300 sanduka puščane municije, 250 sanduka mina za minobacače, 50 sanduka ručnih bombi, 8 vagona brašna i drugih životnih namirnica.

⚔️ 19. 2. 1943. Prvi ešelon Centralne bolnice VŠ NOV i POJ od ukupno 3500 ranjenika i bolesnika krenuo iz Duvanjskog polja ka Prozorskoj kotlini.

⚔️ 19. 2. 1943. Šef Sanitetskog odseka VŠ NOV i POJ izvestio VŠ o teškoćama pri transportovan.ju ranjenika i bolesnika i dostavio plan kako da se one otklone i ubrza evakuaciju u pravcu Prozora.

⚔️ 20. 2. 1943. Delovi 10. hercegovačke NOU brigade 3. udarne divizije NOVJ posle dvodnevnih borbi zauzeli s. Ramu (kod Prozora), koje je branilo oko 200 vojnika - jedna četa 1. bataljona 259. puka italijanske divizije -Murđe-. Poginulo je 183 i zarobljeno 7 italijanskih vojnika. Zaplenjeno je: 4 tenka, 1 kamion, 120 pušaka, 8 p. mitraljeza, 14 mitraljeza, 4 sanduka ručnih bombi i 50.000 metaka, a uništena su 2 tenka. U ovim borbama je poginuo zamenik komandanta 1. bataljona 10. hercegovačke NOU brigade Milan Kukić, narodni heroj.

⚔️ 21. 2. 1943. Od Bugojna, Sarajeva i Mostara otpočelo nadiranje udruženih neprijateljskih snaga ka s. Jablanici (kod Konjica). Nemačka 718. divizija, ojačana ustaško-domobranskim jedinicama i podržavana tenkovima i avijacijom, nastupala je u dve kolone: grupa -Fogl- [Sastava: 738. puk (bez jednog bataljona), 5. ustaška brdska brigada, delovi 668. diviziona, dva domobranske baterije, dve pionirske čete, i delovi 202. tenkovskog bataljona.] pravcem Bugojno - G. Vakuf - Prozor - s. Jablanica i grupa -Anaker- [Sastava: 750. puk (bez jednog bataljona), dva bataljona domobranskog 7. lovačkog puka, jedan ustaški bataljon i dve brdske baterije.] pravcem s. Tarčin - Ivan-sedlo - Konjic - s. Jablanica. Delovi italijanskog 6. armijskog korpusa i četničke snage nastupali su od Mostara obema obalama Neretve, dok je levom obalom ove reke, od Konjica ka Jablanici, nastupalo oko 2000 četnika. [U Mostaru su bile formirane 2 kolone: desna (3. bataljon 56. puka italijanske divizije -Marke- i oko 2.500 hercegovačkih četnika) i leva (2. bataljon 260. puka italijanske divizije -Murđe-, 2. bataljon 55. puka, 49. bataljon crnih košulja, jedna baterija italijanske divizije -Marke- i 2.500 crnogorskih četnika).]

⚔️ 22. 2. 1943. Jedinice 3. udarne divizije NOVJ otpočele napad na italijanske snage, domobrane i četnike u Konjicu. Posle više uzastopnih napada i protivnapada i zbog pogoršanja situacije kod Prozora, VŠ NOV i POJ je 26. februara naredio da se obustavi napad na Konjic. Poginulo je 53 i ranjeno preko 150 neprijateljskih oficira i vojnika. I jedinice NOVJ su imale velike gubitke. Pored ostalih, poginuli su: komandant Mostarskog bataljona 10. hercegovačke NOU brigade Miloš Kovačević, narodni heroj, vođa tenka i mitraljezac 3. udarne divizije NOVJ Leo Bruk, narodni heroj, politički komesar 5. bataljona 10. hercegovačke NOU brigade Karlo Batko, narodni heroj, komandir čete 5. bataljona 10. hercegovačke NOU brigade Ante Šarić (Rade Španac), narodni heroj, i komandir 1. čete 4. bataljona 5. crnogorske NOU brigade Zarija Vujošević, narodni heroj.

⚔️ 23. 2. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito naredio da se evakuacija ranjenika iz Prozorske kotline obustavi zbog pogoršanja situacije na području G. Vakufa i Ivan-sedla.

⚔️ 25. 2. 1943. Kod Karamustafića mosta (na putu G. Vakuf - Prozor) 3. krajiška udarna brigada 1. proleterske udarne divizije NOVJ odbila napad delova nemačke borbene grupe -Fogl- iz G. Vakufa i prinudila ih na povlačenje u polazni garnizon.

⚔️ 26. 2. 1943. VŠ NOV i POJ, zbog pogoršane situacije kod Prozora, naredio da se definitivno obustave napadi na Konjic.

⚔️ 27. 2. 1943. Glavna operativna grupa VŠ NOV i POJ našla se u operativnom okruženju između r. Neretve i Prozora, gde je sačekivala ranjenike i bolesnike, čiji se transport iz Prozorske kotline vršio u izuzetno teškim uslovima.

⚔️ 28. 2. 1943. U s. Gračanici (kod Prozora), na sastanku Politbiroa CK KPJ i VŠ NOV i POJ, doneta odluka da se protivudarom glavnih snaga ka G. Vakufu razbije najopasnija neprijateljska grupacija i na taj način spasu ranjenici, odmah zatim da se kod s. Jablanice izvrši forsiranje r. Neretve. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito je naredio da protivudar izvrše: 1. proleterska udarna divizija NOVJ, 2. proleterska udarna i 4. proleterska (crnogorska) udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ, 7. divizija NOVJ i 1. dalmatinska udarna brigada 3. udarne divizije NOVJ, s tim da u dolini Neretve ostanu 5. crnogorska udarna i 10. hercegovačka udarna brigada 3. udarne i 2. dalmatinska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ.

⚔️ 0. 3. 1943. U s. Šujicu (kod Livna) ušao izviđački bataljon nemačke 369. legionarske divizije posle borbi protiv 7. krajiške NOU brigade, koja se povukla prema Prozoru.

⚔️ 1. 3. 1943. U rejonu Kobile, Crnog vrha, s. Voljevca i s. Seferovića (kod G. Vakufa) jedinice nemačke 717. pešadijske divizije ojačane grupom -Fogl- nastupajući prema Prozoru napale 3. krajišku NOU brigadu, 7. brigadu 7. divizije NOVJ i 1. dalmatinsku NOU brigadu, te posle upornih borbi odbacile ih prema Vilića gumnu i Makljenu.

⚔️ 2. 3. 1943. Istočno od puta Prozor - G. Vakuf delovi 2. proleterske i 1. dalmatinske NOU brigade slomili napad jedinica nemačke 717. pešadijske divizije i u toku noći zauzeli Crni vrh. Poginuo je komandir voda u 1. bataljonu 2. proleterske NOU brigade Vladimir Radovanović, narodni heroj.

⚔️ 3. 3. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito izdao zapovest jedinicama Glavne operativne grupe da protivudarom kod G. Vakufa i razbijanjem nemačko-ustaške grupacije u gornjem toku r. Vrbasa obezbede ranjenike u Prozorskoj kotlini i stvore povoljne uslove za dalje ofanzivne operacije u pravcu Hercegovine.

⚔️ 3. 3. 1943. Glavna operativna grupa VŠ NOV i POJ (1. i 2. proleterska udarna i 7. divizija NOVJ) prešla u protivnapad kod G. Vakufa protiv jedinica nemačke 717. pešadijske divizije i borbene grupe -Fogl-. U borbama do 5. marta nemačke i ustaško-domobranske snage su odbačene ka Bugojnu, zauzet je G. Vakuf i spaseno je 3500 ranjenih i bolesnih boraca NOV u Prozorskoj kotlini. Neprijatelj je imao 98 mrtvih, 161 ranjenog i 41 nestalog.

⚔️ 7. 3. 1943. Jedinice nemačke 717, pešadijske divizije i borbena grupa -Fogl- iz Bugojna, uz podršku artiljerije, tenkova i avijacije, napale glavninu i. proleterske udarne divizije NOVJ i 16. brigadu 7. divizije NOVJ koje su bile u zaštitnici prema Prozoru, U borbama do 9. marta neprijatelj je ovladao linijom s. Zdrimce - s. Pidriš - Vilića gumno - s. Zahum.

⚔️ 10. 3. 1943. U Prozor ušli delovi nemačke 717, pešadijske divizije posle borbi protiv delova 1. proleterske udarne divizije NOVJ, koji su se, vodeći zaštitničke borbe, povukli prema Rami.

⚔️ 23. 3. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito pohvalio jedinice 5. crnogorske NOU brigade za pokazanu hrabrost i upornost u borbi protiv neprijatelja kod Prozora, Konjica, Nevesinja i drugih mesta.

⚔️ 11. 6. 1943. U Otočcu otpočela Prva zemaljska konferencija delegata AFŽ-a Hrvatske. Dalji rad je nastavljen u s. Prozoru, gde je 13. juna izabran Glavni odbor AFŽ-a.

⚔️ 13. 6. 1943. Po naređenju VŠ NOV i POJ, 10. hercegovačka NOU brigada, posle proboja preko r. Bistrice, odvojila se od Glavne operativne grupe VŠ NOV i POJ i iz s. Mrežice (kod Foče), preko pl. Treskavice, počela proboj u Hercegovinu, da bi tamo oživljavala borbu i razvlačila neprijateljske snage. [S tom brigadom je krenuo i Oblasni komitet KPJ za Hercegovinu. U vezi sa ovim Vrhovni komandant je uputio u rejon Prozora i okružno povereništvo za Prozor i Konjic, sa delom boraca ranijeg Prozorskog bataljona, radi obnove Ramskog NOP odreda.]

⚔️ 0. 7. 1943. Privremeni OK KPJ za Prozor, od delova ranijeg Prozorskog bataljona koje je Vrhovni komandant NOV i POJ, posle proboja na Sutjesci, uputio u rejon Prozora i od novih boraca, obnovio Ramski NOP odred.

⚔️ 0. 7. 1943. Po naređenju Štaba 5. udarne divizije NOVJ formirana Komanda vojnog područja za teritorije Visočko-fojničkog, Prozorskog i Travničkog NOP odreda (s komandama mesta: G. Vakuf, Kreševo i Fojnica).

⚔️ 0. 7. 1943. Po odluci Oblasnog komiteta KPJ za Bos. krajinu, prerastanjem i popunom okružnog povereništva formiran OK KPJ za okrug Prozor-Konjic.

⚔️ 17. 7. 1943. U rejonu Fojnice, u sastavu 10. udarne divizije NOVJ, formiran Visočko-fojnički NOP odred. Kao jezgro uzete su manje grupe boraca iz 5. udarne divizije NOVJ i Travničkog i Prozorskog NOP odreda.

⚔️ 18. 7. 1943. Trideset treća četa nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- spalila s. Duge (kod Prozora).

⚔️ 3. 8. 1943. Na odseku Konjic-Ivan-sedlo 1. proleterska udarna divizija NOVJ, na maršu iz istočne u zapadnu Bosnu, pod borbom prešla prugu Mostar-Sarajevo i produžila pokret u rejon Prozor - G. Vakuf.

⚔️ 6. 8. 1943. Ramski NOP odred i delovi 7. krajiške udarne brigade 1. proleterske udarne divizije NOVJ prisilili delove nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- da napuste Prozor.

⚔️ 14. 8. 1943. Delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- odbacili Ramski NOP odred i delove 7. krajiške udarne brigade 10. udarne divizije NOVJ i zauzeli Prozor.

⚔️ 14. 8. 1943. U rejonu Prozora 7. krajiška udarna brigada, koja se od. marta nalazila u sastavu Glavne operativne grupe VŠ NOV i POJ, vratila se u sastav 10. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 22. 8. 1943. Treća krajiška udarna brigada 1, proleterske udarne divizije NOVJ i 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ uništle ojačani bataljon ustaške 5. brigade i zauzele Bugojno. Poslednji otpor iz nekoliko utvrđenih kuća savladan je pred veče 25. avgusta. Istovremeno su delovi 1. proleterske i 5. i 10. udarne divizije vršili obezbeđenje napada od Travnika, Prozora i Kupresa.

⚔️ 16. 9. 1943. Prozor 1. proleterska udarna divizija NOVJ da novoformiranim jedinicama pruža pomoć u odbrani Splita.

⚔️ 6. 10. 1943. U Prozor ušli jedan bataljon 5. udarne divizije NOVJ i Ramski NOP odred 10. udarne divizije NOVJ, pošto su delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- napustili mesto i povukli se u Ramu.

⚔️ 0. 12. 1943. Odlukom OK KPJ formiran Inicijativni okružni odbor AFŽ-a za okrug Prozor-Konjic.

⚔️ 13. 1. 1944. Nastupajući s linije Jablanica-Konjic-Kreševo, delovi nemačke 369. legionarske divizije, posle sedmodnevnih borbi, odbacili 7. krajišku udarnu brigadu i Ramski NOP odred 10. udarne divizije NOVJ na pl. Radušu i zauzeli Prozor.

⚔️ 24. 1. 1944. Ramski NOP odred 10. udarne divizije NOVJ ušao u Prozor koji su prethodno napustili zaštitni delovi nemačke 369. legionarske divizije.

⚔️ 28. 4. 1944. Naredbom Štaba 5. udarnog korpusa NOVJ obnovljeno Prozorsko vojno područje.

⚔️ 14. 5. 1944. U s. Uzdolu (kod Prozora), naredbom Štaba 5. udarnog korpusa NOVJ, od Ramskog NOP odreda formirana 17. krajiška udarna brigada 10. divizije NOVJ.

⚔️ 12. 6. 1944. U rejonu s. Vukovsko - s. Ravno (kod Kupresa) delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i nemačka 369. legionarska divizija napali 1. proletersku udarnu diviziju 1. proleterskog korpusa NOVJ. Proleterska divizija se povukla preko komunikacije G. Vakuf - Prozor.

⚔️ 19. 6. 1944. Nemačke i ustaško-domobranske jedinice otpočele ofanzivna dejstva na prostoriju Travnik, D. Vakuf, Prozor, pruga Konjic-Sarajevo. Cilj im je bio da sa severa i severozapada nabace snage 1. proleterske udarne, divizije 1. proleterskog udarnog korpusa NOVJ i 10. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ na liniju Sarajevo-Konjic-Mostar. Posle višednevnih upornih borbi na masivima pl. Vranice i pl. Bitovnje, snage 1. proleterske udarne divizije prebacile su se preko pruge Sarajevo-Konjic, a 10. udarna divizija, manevrišući na masivima pl. Bitovnje i zabacujući se za leđa glavnini neprijateljskih snaga, ponovo je očistila svoju raniju prostoriju, zauzevši Prozor. U tim borbama neprijatelj je pretrpeo gubitke od oko 445 mrtvih i ranjenih. Gubici 10. divizije: 32 mrtva i ranjena borca.

⚔️ 19. 7. 1944. Jedan bataljon nemačke 7 SS divizije -Piinc Eugen- i po jedan bataljon 9. ustaške i domobranske 2. brdske brigade, napadom iz G. Vakufa, Rame i Konjica, zauzeli Prozor, potisnuvši 17. krajišku udarnu brigadu 10. udarne divizije NOVJ

⚔️ 21. 7. 1944. Delovi 10 udarne divizije NOVJ izvršili demonstrativan napad na Prozor.

⚔️ 15. 8. 1944. Na okružnoj konferenciji NOF-a za Prozor izabran Okružni odbor NOF-a.

⚔️ 0. 9. 1944. Jedinice 5. udarnog korpusa ušle u Bos. Grahovo, San. Most, Ključ, Mrkonjić-Grad, Glamoč, Kupres i Prozor, iz kojih su se povukle nemačke jedinice.

⚔️ 9. 10. 1944. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 5. udarnog korpusa NOVJ da poruši komunikacije: Derventa-Doboj-Sarajevo, Mostar-Konjic-Sarajevo, Jablanica - Prozor - G. Vakuf, Sarajevo-Kiseljak-Travnik; da prati pokrete neprijateljskih jedinica i da im, u slučaju njihovog povlačenja, odbranom po dubini usporava prodor.

⚔️ 27. 11. 1944. Sedamnaesta krajiška udarna brigada 10. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ odbila ispad delova nemačke 369. legionarske divizije i domobranske 2. brigade iz Konjica, Ostrošca i s. Rame prema Prozoru, nanevši im gubitke od 19 mrtvih, 7 ranjenih i 1 zarobljenog vojnika i zaplenivši 1 minobacač, 12 pušaka i 2000 metaka. Brigada je imala 7 mrtvih i 11 ranjenih boraca.

⚔️ 22. 12. 1944. Sedamnaesta krajiška udarna brigada 10. udarne divizije NOVJ odbila ispade 800 nemačkih vojnika i ustaša Iz s. Rame ka Prozoru i nanela im gubitke od 10 mrtvih i 16 ranjenih vojnika, a sama imala 1 poginulog i 4 ranjena borca.

⚔️ 2. 2. 1945. U Prozoru, na prvoj sreskoj konferenciji NOF-a, u prisustvu preko 100 delegata, izabran Sreski odbor NOF-a za Prozor.