19. sjevernodalmatinska divizija NOVJ

⚔️ 13. 8. 1943. U s. Plavnom (kod Knina), po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana Kninska brigada (5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ).

⚔️ 27. 9. 1943. U s. Ždrelcu (na o. Pašmanu) formirana Obalska komanda Kninskog sektora. (Od 5. oktobra nosi naziv: Komanda Mornarice za severnodalmatinsku obalu i severnodalmatinske otoke, potčinjena Štabu 19. divizije NOVJ.)

⚔️ 0. 10. 1943. U s. Karinu (kod Benkovca), po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 7. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ.

⚔️ 6. 10. 1943. U s. Erveniku (kod Benkovca), po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku, formirana 2. brigada Kninskog sektora (6. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ).

⚔️ 8. 10. 1943. Na putu Knin-Otrić jedinice Kninskog NOP odreda i 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale iz zasede auto-kolonu nemačke 114. lovačke divizije i uništile 3 kamiona i motocikl.

⚔️ 17. 10. 1943. Na putu Zadar-Obrovac 7. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ napala autokolonu nemačke 114. lovačke divizije. Neprijatelju su pritekle u pomoć pešadijske snage koje su marševale neposredno za kolonom. Brigada se stoga morala povući, uz gubitke od 10 mrtvih i 12 ranjenih.

⚔️ 17. 10. 1943. Na putu s. Otrić-Knin jedinice 6. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale auto-kolonu nemačke 114. lovačke divizije i uništile 8 kamiona.

⚔️ 20. 10. 1943. U San. Mostu delovi 4. i 19. udarne divizije NOVJ napali 3. puk domobranske 3. brdske brigade i posle 12-časovne borbe zauzeli mesto. Poginulo je 45, ranjeno 15 i zarobljeno 885 domobrana. Zaplenjeno: 5 topova, 6 minobacača. 6 mitraljeza, 40 p. mitraljeza, 906 pušaka i veća količina municije i raznog materijala. Gubici jedinica NOVJ: 13 ranjenih i 3 poginula; jedan od tri poginula je borac Dušan Gavran, narodni heroj.

⚔️ 23. 10. 1943. Kod Benkovca delovi nemačke 114. lovačke divizije, podržani tenkovima, napali 2. bataljon 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ, ali svi še posle šestočasovne borbe povukli u Benkovac. Bataljon je imao 2 mrtva, 19 ranjenih i 9 nestalih, dok gubici neprijatelja nisu utvrđeni.

⚔️ 24. 10. 1943. U s. Pridragi (kod Novigrada) dva bataljona 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napali delove nemačke 114. lovačke divizije. Kada su neprijatelju pristigla pojačanja iz Obrovca, bataljoni su se povukli, uz gubitke od 10 mrtvih i 19 ranjenih.

⚔️ 29. 10. 1943. Kod s. Borićevca jedinice 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale i razbile kolonu od 110 vojnika iz nemačke 373. legionarske divizije koji su išli iz Kulen-Vakufa za D. Lapac. Poginula su 33 a zarobljeno je 13 legionara i 1 nemački vojnik. Brigada je imala 1 ranjenog.

⚔️ 31. 10. 1943. Kod s. Doljana 5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ, posle osmočasovne borbe, odbila napad delova nemačke 373. legionarske divizije i odbacila ih u D. Lapac. Brigada je imala 6 mrtvih i 12 ranjenih, dok gubici neprijatelja nisu utvrđeni.

⚔️ 6. 11. 1943. Posadu Benkovca od 150 ustaša i nemačkih vojnika i 60 četnika napala 7. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ. Brigada je posle višečasovne borbe, zbog jakog otpora neprijatelja, obustavila napad, pretrpevši gubitke od 3 mrtva i 20 nestalih.

⚔️ 11. 11. 1943. U s. Hrvace (kod Sinja) delovi 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ i Dinrskog NOP odreda napali 9. četu domobranskog 15. puka. Posle dvočasovne borbe statak razbijene posade je prihvatila četa nemačkih vojnika i s njim se povukla i Sinj. Zarobljeno je 56 domobrana, poginula 2 i ranjeno 11 neprijateljskih vojni a, dok su jedinice NOVJ imale 2 ranjena.

⚔️ 18. 11. 1943. Na putu Obrovac - s. Karin dva bataljona 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ izvršili neuspeo napad na nemačku kolonu jačine 300 vojnika i u višečasovnoj borbi pretrpeli gubitke od 7 mrtvih i 8 ranjenih.

⚔️ 6. 12. 1943. Nemačka pukovska borbena grupa -Berger-, nastupajući iz Bos. Grahova, slomila otpor dvaju bataljona 6. brigade 19. divizije NOVJ kod s. Luke i zauzela Livno Poginulo je nekoliko članova OK KPJ za Livno.

⚔️ 15. 12. 1943. U rejonu s. Strmice delovi 741. puka nemačke 114. lovačke divizije sa četnicima iz Knina napali 5. dalmatinsku brigadu 19. divizije NOVJ i u dvodnevnim borbama joj naneli gubitke od 7 mrtvih, 16 ranjenih i 11 zarobljenih.

⚔️ 17. 12. 1943. Jedinice 3. i 4. (dalmatinske) brigade 9. divizije NOVJ i 6. (dalmatinska) brigada 19. divizije NOVJ napale delove nemačke 114. lovačke divizije, domobrane i četnike (oko 3200 vojnika) u Livnu, ali nisu uspele da zauzmu grad. Neprijatelj je pretrpeo velike gubitke, dok su jedinice 9. i 19. udarne divizije NOVJ imale 33 mrtva i 84 ranjena.

⚔️ 27. 12. 1943. U blizini s. Brezovca (kod G. Lapca) 1. bataljon 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ upao u neprijateljsku zasedu i pretrpeo gubitke od 5 mrtvih, 6 ranjenih i 6 zarobljenih.

⚔️ 29. 12. 1943. Na putu Lovinac - s. Medak jedinice 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napale iz zasede nemačku motorizovanu kolonu i uništile 2 kamiona natovarena naftom.

⚔️ 10. 1. 1944. Na putu Gračac-Otrić (kod ž. st. Malovan) 7. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ napala nemačku motorizovanu kolonu i uništila 7 kamiona.

⚔️ 17. 1. 1944. Šesta dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ razbila četničku posadu i zauzela s. Kašić (kod Benkovca).

⚔️ 24. 1. 1944. U s. Mlatovu, s. Oklaju i kod hidrocentrale Manojlovac jedinice 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ i Severnodalmatinskog NOP odreda razbile ustaške posade i odbacile ustašku kolonu koja je intervenisala iz Drniša.

⚔️ 25. 1. 1944. Kod Rudele (na putu Knin-Kistanje) 5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ i Severnodalmatinski NOP odred razbili nemačku kolonu i uništili 14 kamiona, 3 automobila, 2 tenka i 4 topa.

⚔️ 1. 2. 1944. Kod Popove kape (na putu Obrovac-Gračac) jedinice 6. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ uništile 4 kamiona, automobil i motocikl s vojnicima iz nemačke 1. brdske divizije. Poginulo je 30 neprijateljskih vojnika a jedan je zarobljen. Jedinice 6. brigade imale su 2 poginula borca.

⚔️ 2. 2. 1944. Delovi nemačke 1. brdske divizije iz Obrovca odbacili jedinice 6. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ s položaja kod s. Golubića, prodrli u selo i pobili 40 ljudi, a nekoliko kuća zapalili.

⚔️ 3. 2. 1944. Otpočeo napad (-Poduhvat Emil-) delova nemačke 1. brdske divizije, 92. motorizovanog puka i četničkih snaga protiv 19. divizije NOVJ i 13. dalmatinske brigade 9. divizije NOVJ u Bukovici. Prodirući iz Kistanja, Benkovca, Obrovca i s linije Gračac-Otrić, neprijatelj je u trodnevnim borbama okružio ojačanu 19. diviziju NOVJ na prostoriji s. Lipač, s. Kučević, s. Krupa i s. Duboki Dol, odakle se ona, uz teške borbe, 5. februara probila preko komunikacije Otrić-Gračac u Liku.

⚔️ 24. 2. 1944. U s. Dobrom Selu (kod D. Lapca) 3. bataljon 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ zarobio 31 vojnika iz nemačke 1. brdske divizije.

⚔️ 1. 3. 1944. Četiri četničke brigade i delovi 891. puka nemačke 264. pešadijske divizije iz s. Mokrog Polja, s. Kistanja, s. Đevrsaka, Benkovca i Obrovca otpočeli napad protiv 6. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ i grupe severnodalmatinskih NOP odreda u Bukovici. U trodnevnim borbama neprijatelj je zadržan na liniji s. Medviđe - s. Parčić - s. Ervenik, a zatim, 4. marta, protivnapadima prinuđen na povlačenje u polazne rejone.

⚔️ 1. 3. 1944. Ojačani 31. ustaški bataljon iz Perušića i s. Ličkog Osika napao jedinice 7. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ u s. Širokoj Kuli i na položaju Lipova glava, te ih posle sedmočasovne borbe odbacio s pomenutih položaja.

⚔️ 18. 3. 1944. Kod s. Mođrinog Sela (blizu Benkovca) 2. bataljon 5. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ napao nemačku motorizovanu kolonu, iz koje je poginulo 30 vojnika a oštećeno 6 kamiona.

⚔️ 19. 3. 1944. Naredbom GŠ NOV i PO za Hrvatsku 5. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ dobila naziv udarna.

⚔️ 29. 3. 1944. Nemačke, ustaške i četničke snage iz s. Pirovca, s. Vodica, Skradina i Benkovca napale 5. dalmatinsku udarnu brigadu 19. divizije NOVJ u rejonu s. D. Ceranja (kod Biograda) da bi zaplenile materijal koji je ovim pravcem prebacivan sa obale u Bukovicu. Protivnapadom 5. brigade neprijatelj je odbačen u polazne rejone.

⚔️ 7. 4. 1944. U s. Lišanima (kod Benkovca) 5. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ razbila posadu 5. ustaškog bataljona.

⚔️ 10. 4. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ razbila ustašku posadu i zauzela s. Lisičić (kod Benkovca).

⚔️ 19. 4. 1944. U Zrmanjskom klancu jedinice 5. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ napale iz zasede nemačku motorizovanu kolonu i uništile 4 kamiona i putnički automobil.

⚔️ 14. 5. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ zauzela s. Đevrske (kod Knina) koje je branilo oko 500 četnika.

⚔️ 16. 5. 1944. U s. Bribiru (kod Skradina) 5. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ razbila četničko-nemačku posadu.

⚔️ 5. 6. 1944. Na liniji Benkovac - s. Mostine delovi 5. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ napali 3. bataljon 383. puka nemačke 373. legionarske divizije, te zarobili 1 oficira i 24 vojnika, a ubili i ranili oko 50, uz sopstvene gubitke od 4 mrtva i 5 ranjenih boraca.

⚔️ 10. 6. 1944. Šesta dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ napala četničko uporište u s. Atlagića Kuli (kod Benkovca) i razbila Leteću četničku brigadu (oko 250 ljudi).

⚔️ 12. 6. 1944. U s. Polači (kod Benkovca) 5. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ u oštroj borbi razbila jedan bataljon 7. ustaške brigade.

⚔️ 16. 6. 1944. Po naređenju GŠ NOV i PO za Hrvatsku 7. dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ ušla u sastav 35. divizije kao njena 3. brigada.

⚔️ 16. 6. 1944. Naredbom GŠ NOV i PO za Hrvatsku 6. dalmatinska brigada 19. divizije, 10. dalmatinska brigada 20. divizije i 11. dalmatinska brigada 26. divizije dobile naziv: udarna.

⚔️ 28. 6. 1944. U s. Biočinom Selu (kod Kistanja), po naređenju Štaba 8. korpusa NOVJ, formirana 14. dalmatinska (bukovička) brigada 19. divizije NOVJ.

⚔️ 28. 6. 1944. Jedinice 5. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ zauzele s. Lisičić (kod Benkovca) koje je branilo oko 100 ustaša.

⚔️ 14. 7. 1944. Jake nemačke i ustaško-četničke snage (delovi 1. puka -Brandenburg-, 92. motorizovanog puka i 891. puka 264. pešadijske divizije, Izviđački bataljon 392. legionarske divizije, dve četničke brigade i delovi 7. ustaške brigade), koncentrisane na liniji Biogra-Benkovac-Skradin, izvršile napad na pet bataljona 19. divizije NOVJ u rejonu s. Stankovci - s. Radošinovac, te ih potisnule u rejon s. Zatona i s. Gaćeleza i tu okružile. Sutradan su se ovi bataljoni, uz osetne gubitke, po delovima probili u raznim pravcima, a glavnina se probila u Bukovicu.

⚔️ 23. 7. 1944. Iz zasede kod s. Bulića (na putu Benkovac - s. Bribirske Mostine) 3. bataljon 5. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ uništio 5 neprijateljskih kamiona, 3 motocikla i 1 haubicu.

⚔️ 2. 8. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ razbila ustaško-domobransku posadu i zauzela s. Oklaj (kod Drniša).

⚔️ 8. 8. 1944. U s. Smilčiću (kod Benkovca) privremeno obrazovana udarna grupa 19. divizije NOVJ razbila delove četničke Zadarske brigade. Poginulo je 27 a zarobljeno 14 četnika.

⚔️ 9. 9. 1944. Peta i 6. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ napale na Benkovac, koji su branili ojačani 2. bataljon 891. puka nemačke 264. pešadijske divizije, četnička Benkovačka brigada i 5. ustaški bataljon - ukupno oko 1.000 vojnika. Neprijateljska posada se probila u pravcu s. Karina. Jedinice 19. divizije su 10. septembra zauzele Benkovac, ali su se već sutradan morale povući ka s. Karinu i s. Polači pred jakim nemačkim snagama koje su nastupale iz s. Bribirskih Mostina i s. D. Zemunika. Neprijatelj je imao 257 poginulih, 115 ranjenih i 161 zarobljenog vojnika. Gubici jedinica NOVJ: 13 poginulih, 30 ranjenih i 1 nestao borac.

⚔️ 13. 9. 1944. U s. Škabrnju (kod Zemunika) 5. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ uništila ustašku posadu: poginulo 14, ranjeno 6 i zarobljeno 26 ustaša i 12 milicionera.

⚔️ 17. 9. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ izvršila napad na ustaško uporište u s. Zemuniku (kod Zadra) i ubila 45, ranila 22 i zarobila 21 ustašu, a pretrpela gubitke od 5 mrtvih, 12 ranjenih i 1 nestalog borca.

⚔️ 19. 9. 1944. Jedinice 5. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ napale ustašku posadu i zauzele s. Nadin (kod Benkovca), ubivši 20, ranivši 3 i zarobivši 18 ustaša. Brigada je imala 10 poginulih i 21 ranjenog borca.

⚔️ 22. 9. 1944. Posle dvodnevnih borbi jedinice 6. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ uništile nemačko-ustašku posadu i zauzele s. Ražanac (kod Zadra).

⚔️ 24. 9. 1944. Jedinice 14. dalmatinske brigade 19. divizije NOVJ zauzele s. Lišane (kod Benkovca), koje su branili nemački vojnici i ustaše. Poginula su 33 a ranjeno je oko 40 neprijateljskih vojnika. Brigada je imala 6 mrtvih i 14 ranjenih boraca.

⚔️ 25. 9. 1944. Jedinice 6. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ izvršile neuspeo napad na neprijateljsko uporište u s. Poljicama (kod Zadra), pretrpevši gubitke od 3 poginula, 10 ranjenih i 4 nestala borca.

⚔️ 12. 10. 1944. Ustaške jedinice iz s. D. Karina izvršile iznenadan napad na delove 6. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ u zaseoku Lončarima (kod Obrovca). Poginulo 8, ranjeno 17 a zarobljeno i nestalo 14 boraca.

⚔️ 13. 10. 1944. Šesta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ oslobodila s. D. Karin (kod Obrovca), gde su se branili manji delovi 891. puka nemačke 264. pešadijske divizije i 400 ustaša.

⚔️ 19. 10. 1944. Delovi 6. dalmatinske udarne brigade 19. divizije NOVJ izvršili napad na Obrovac, koji je branila posada jačine 400 500 nemačkih vojnika, ustaša i četnika. Zbog jakog otpora neprijatelja mesto nije zauzeto.

⚔️ 21. 10. 1944. Kod Obrovca 5. dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ napala nemačke položaje i u višečasovnoj borbi imala 6 mrtvih i 28 ranjenih boraca.

⚔️ 28. 10. 1944. Četrnaesta dalmatinska brigada 19. divizije NOVJ oslobodila s. Đevrske (kod Skradina). Nemačka posada je imala 40 poginulih i 22 zarobljena vojnika. Ostatak posade probio se ka zaseoku Roški Slap. Brigada je imala 3 mrtva i 39 ranjenih boraca.

⚔️ 1. 11. 1944. Peta dalmatinska udarna brigada 19. divizije NOVJ napala delove nemačke 264. pešadijske divizije i četnike u s. Otonu, s. Pađenama i s. Očestovu (kod Knina). Posle višečasovne borbe zauzeto je jedino Očestovo. Prema nepotpunim podacima neprijatelj je imao 126 mrtvih, 52 ranjena i 3 zarobljena. Brigada je imala 13 poginulih, 60 ranjenih i 1 zarobljenog borca.

⚔️ 6. 11. 1944. Naredbom GŠ NOV i PO za Hrvatsku 19. divizija NOVJ nazvana udarnom.

⚔️ 14. 2. 1945. Posle dvodnevne borbe protiv glavnine nemačke 369. legionarske divizije i delova ustaško-domobranske 9. brdske divizije 26. i 19. udarna divizija NOVJ (bez 5. udarne brigade), 12. i 13 hercegovačka udarna brigada 29. udarne divizije NOVJ, 1. tenkovska brigada NOVJ i Artiljerijska brigada 8. udarnog korpusa NOVJ oslobodile Mostar.

⚔️ 6. 4. 1945. Jedinice 7, udarne i 19. udarne divizije JA odbacile ka Senju delove ustaško-domobranske 13. pešadijske divizije i 847. puka nemačke 392. legionarske divizije i oslobodile Otočac i Brinje.

⚔️ 9. 4. 1945. Jedinice 26. udarne i 19. udarne divizije JA oslobodile Senj, nanevši neprijatelju velike gubitke. Poginuo je i komandant nemačke 392. legionarske divizije, dok je komandant 847. puka zarobljen.

⚔️ 21. 4. 1945. Posle višednevnih borbi protiv delova nemačkog 97. armijskog korpusa 19. udarna divizija i 12. brigada 26. udarne divizije JA oslobodile Sušak. Neprijatelj se, uz veliki broj mrtvih i ranjenih, povukao u Rijeku. Zarobljeno je 360 neprijateljskih vojnika.