Srb u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 12 hronoloških zapisa, 19 dokumenata i 2 fotografija.

Događaji

⚔️ 28. 6. 1941. U s. Srbu (kod Gračaca) ustaše izvršile prvi masovni pokolj srpskog stanovništva u Lici.

⚔️ 22. 7. 1941. Komunisti iz s. Srba i okoline otpočeli formiranje gerilskih odreda. Do 27. jula je formirano deset odreda: osam u srbskoj i dva u zrmanjskoj opštini.

⚔️ 27. 7. 1941. Otpočeo masovni narodni ustanak u južnoj Lici. Gerilski odredi i narod iz sreza D. Lapac, predvođeni komunistima, poseli komunikacije koje vode ka Srbu, napali ustaško-žandarmerijsku stanicu i zauzeli Srb, razrušili prugu Knin-Drvar (kod Tiškovca) i kod Klanca uništili kamion sa ustašama. Ustanak se brzo proširio i na ostale krajeve Like. [Taj dan se praznuje kao Dan ustanka naroda Hrvatske.]

⚔️ 5. 3. 1942. Lapački bataljon i bataljon -Marko Orešković-, uz sadejstvo tri čete 1. krajiškog NOP odreda, otpočeli desetodnevni napad na Srb, u kome su se nalazili 44. bataljon crnih košulja, četnici i žandarmi. I pored vrlo oštrih borbi, Srb nije zauzet. U prvom jurišu poginuo je desetar i puškomitraljezac Branko Vladušić, narodni heroj.

⚔️ 23. 3. 1942. U rejonu Pločanskog klanca i s. Srba otpočeo šestodnevni napad italijanskih snaga iz sela Raduča, Metka i Počitelja (blizu Gospića) i s. Zrmanje i s. V. Popine (blizu Gračaca) na jedinice Grupe NOP odreda za Liku. Do 28. marta italijanske jedinice su zauzele s. Ploče, Udbinu, s. Srb i Korenicu.

⚔️ 16. 7. 1942. Otpočeo napad jakih italijanskih snaga (oko sedam bataljona), uz sadejstvo četničkog puka -Petar Mrkonjić- na jedinice Severnodalmatinskog i 3. ličkog NOP odreda u severnoj Dalmaciji i južnoj Lici. U borbama do 24. jula neprijatelj je uspeo da potisne snage NOP odreda u rejon Srba i da zauzme i spali Bruvno, sutradan je počeo da se povlači u Gračac.

⚔️ 8. 2. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da, zatvaranjem pravaca s. Vrtoče - Kulen-Vakuf - s. Gornji Lapac i s. Donji Srb - s. Trubar - Drvar, obezbedi slobodu manevra glavnini svojih snaga.

⚔️ 1. 12. 1943. Vrhovni štab NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da snagama jedne divizije dejstvuje na komunikaciji Bihać - G. Lapac - Srb - Knin.

⚔️ 20. 4. 1944. Kod s. Cvjetnića (blizu Kulen-Vakufa) delovi 1. proleterske (ličke) udarne brigade 6. proleterske divizije NOVJ -Nikola Tesla- napali neprijatelja koji se kretao iz s. G. i D. Suvaje i Srba za s. Osretke i naneli mu gubitke od oko 40 mrtvih, uz sopstvene gubitke od 2 mrtva i 1 ranjenog borca.

⚔️ 28. 4. 1944. Treća proleterska (lička) udarna brigada 6. proleterske divizije NOVJ -Nikola Tesla- odbila napad neprijatelja koji se iz Srba probio do s. Trubara, Neprijatelju su naneti gubici od oko 10 mrtvih i više ranjenih. Brigada je imala 3 mrtva i 15 ranjenih boraca.

⚔️ 25. 5. 1944. Na liniji s. Dugo Polje - s. Osredci (kod Drvara) 2. proleterska (lička) udarna brigada 6. proleterske divizije NOVJ -Nikola Tesla- vodila oštru borbu protiv nemačkih jedinica (jačine oko 3.000 vojnika) koje su nastupale od s. Srba prema Drvaru. Neprijatelj se predveče probio do s. Trubara, a sutradan i u Drvar, pretrpevši osetne gubitke. Brigada je imala 21 mrtvog, 22 ranjena i 19 nestalih.

⚔️ 20. 9. 1944. Na Krčkom brdu i Gradini, kod s. Srba (na putu D. Lapac - Knin), jedinice nemačke 373. legionarske divizije napale 5. italijanski bataljon 3. dalmatinske udarne brigade 9. divizije NOVJ i nanele mu gubitke od 5 mrtvih i 21 ranjenog borca.

Dokumenti

📜 Telefonski izvještaj iz Gračaca od 29 srpnja 19-41 god. o zauzimanju Zrmanje, Malovana i Srba i napadu ustanika na Gračac

📜 Izvještaj komandanta Ličkog zdruga od 21. avgusta 1941. Ministarstvu domobranstva NDH o borbama Lovinačkog i Gračačkog zdruga s ustanicima na teritoriji Velika Popina - Srb - D. Lapac i Bruvno - Mazin - Kulen-Vakuf

📜 Izvještaj Štaba Grupe NOP odreda za Liku od 18 ožujka 1942 god. Glavnom štabu NOP odreda Hrvatske o borbama kod Srba i Korenice

📜 Članak iz Partizanskog vjesnika br. 66 od 24 ožujka 1942 god. o pobjedama nad Talijanima i četnicima kod Srba i Tiškovca

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ druga Tita od decembra 1942 god. Štabu Trećeg bataljona Devete hrvatske brigade Šeste NOU divizije za savlađivanje četničkih uporišta u rejonu Srba i presecanje železničke pruge između Male Popine i Gračaca

📜 Naređenje vrhovnog komandanta NOV i POJ druga Tita od 8 februara 1943 god. Glavnom štabu NOV i PO Hrvatske za obezbeđenje slobode manevra glavnini svojih snaga zatvaranjem pravaca Vrtoče - Kulen Vakuf - Gornji Lapac i Donji Srb - Trubar - Drvar

📜 Dnevni izvještaj talijanskog Osamnaestog armijskog korpusa od 11 veljače 1943 god. o dejstvima potčinjenih jedinica na pravcu Otrić - Srb i Strmica - Tiškovac

📜 Dnevni izvještaj Osamnaestog armijskog korpusa od 11. veljače 1943. o dejstvima potčinjenih jedinica na pravcu Otrić-Srb i Strmica-Tiškovac

📜 Dnevni izvještaj Komande talijanskog Osamnaestog armijskog korpusa od 19 veljače 1943 god. o akcijama jedinica NOV i PO na području Dalmacije i borbama u rejonu G. Lapca, Srba i Trubara

📜 Direktiva Štaba Kninskog sektora od 4 rujna 1943 god. podređenim jedinicama za raspored i za sprečavanje neprijateljskog prodora između komunikacija Lapac - Mazin - Bruvno - Gračac i Lapac - Srb - Otrić

📜 Zapovijest Štaba Šeste divizije od 8 studenog 1943 god. podređenim jedinicama da izvrše marš na prostoriju Srb - Kunovac

📜 Naređenje Štaba Šeste divizije od 9 studenog 1943 god. podređenim jedinicama za marš na prostoriju Srb - Kunovac

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 1. decembra 1943. Glavnom štabu NOV i PO Hrvatske da snagama jedne divizije dejstvuje na komunakaciji Bihać - Lapac - Srb - Knin

📜 Izvještaj Štaba Druge brigade Šeste NOU divizije od 23 januara 1944 Štabu Prvog proleterskog korpusa o rasporedu i dislokaciji neprijateljskih jedinica na komunikaciji Srb - Nebljusi

📜 Izvještaj Štaba Devetnaeste divizije od 27. veljače 1944. Štabu Osmog korpusa NOVJ o borbama podređenih jedinica na pravcima Lapac-Srb i Gračac-Gospić

📜 Izvještaj Štaba Devetnaeste divizije od 27 februara 1944 god. Štabu Osmog korpusa NOVJ o borbama podređenih jedinica na pravcima Lapac - Srb i Gračac - Gospić

📜 Izvještaj Operativnog odjeljenja Ministarstva oružanih snaga NDH od 30. aprila 1944. o borbama protiv jedinica NOV i POJ na području Tuzla - Zvornik, Rogatica - Sokolac, kod Srba i Bjelemića

📜 Izvještaj Štaba 1. proleterskog korpusa od 21. maja 1944. načelni k u Vrhovnog štaba NOV i POJ o situaciji na sektorima Srb - Lapac i Livno

📜 Izvještaj Zapovjedništva Glavnog stožera domobranstva od 14. septembra 1944. o napadu jedinica NOVJ na Pakrac, Daruvar, Srb, Brezovicu i otok Pag i o borbama kod Petrinje i Benkovca

Fotografije

Povezane odrednice

Donji Lapac ★ Borbe u Lici 1943. ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Hrvatsko domobranstvo ★ 373. legionarska divizija Tiger ★ Malovan ★ Petrinja ★ Sokolac ★ Gospić ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ Zvornik ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Borbe u Hrvatskoj 1942. ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★ Ustaški zločini 1941. ★ Operacija Weiss ★ Ustanak u Hrvatskoj 1941. ★ Glavni štab Hrvatske ★ Borbe u Dalmaciji 1942. ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ 3. lička proleterska udarna brigada ★ Borbe u Lici 1942. ★ Drvar ★ Borbe u Hrvatskoj 1943. ★ Borbe u Dalmaciji 1943. ★ Razmena zarobljenika u oslobodilačkom ratu ★ Raduč ★ Daruvar ★ Bihać ★ Zrmanja ★ Bataljon Marko Orešković ★ 6. lička proleterska divizija NOVJ ★ Borbe u Lici 1944. ★ 8. dalmatinski korpus NOVJ ★ Udbina ★ Bitka na Neretvi ★ 18. italijanski armijski korpus ★ Knin ★ Borbe u Hrvatskoj 1944. ★ Tuzla ★ 1. proleterski korpus NOVJ ★ 3. dalmatinska udarna brigada ★ Vrhovni štab NOVJ ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Livno ★ Josip Broz Tito ★ 19. sjevernodalmatinska divizija NOVJ ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ Benkovac ★ Zarobljenici u ratu ★ Ustanak u Lici 1941. ★ Borbe u Dalmaciji 1944. ★ Gračac ★ Ustanak u NDH ★ 1. krajiški partizanski odred ★ Pakrac ★