14. srednjobosanska udarna brigada

Za ovaj pojam je pronađeno 23 hronoloških zapisa, 12 dokumenata i 1 fotografija.

Događaji

⚔️ 2. 2. 1943. Korenicu (sada: Titova Korenica) zauzeo 1. puk italijanske divizije -Re- posle borbi protiv delova 6. i 14. brigade 5. operativne zone NOV i PO Hrvatske.

⚔️ 7. 3. 1943. U rejonu s. Ravne Gore i Drežnice u Gorskom kotaru snage italijanskog 5. korpusa (jačine 2 divizije) i oko 2.500 četnika napale 14. brigadu i 1. primorsko-goranski NOP odred 5. operativne zone NOV i PO Hrvatske. Neprijatelj je istog dana ušao u napuštenu Ravnu Goru, dok je Drežnicu zauzeo 15. marta i opljačkao i popalio više sela.

⚔️ 25. 3. 1943. Jedinice 14. brigade 5. operativne zone NOV i PO Hrvatske napale italijansko-četničko obezbeđenje Brinjskog klanca (kod Brinja). Poginulo je i ranjeno 17 italijanskih vojnika a 8 ih nestalo.

⚔️ 31. 3. 1943. U Brinjskom klancu jedinice 14. brigade 5. operativne zone NOV i PO Hrvatske napale oko 300 vojnika italijanske divizije -Re-. Poginula su i ranjena 33 neprijateljska vojnika. Brigada je imala 6 ranjenih.

⚔️ 16. 10. 1943. U s. Glogovcu (kod Prnjavora), po naređenju Štaba 5. udarnog korpusa NOVJ. od Banjalučkog i Prnjavorskog NOP odreda formirana 14. srednjobosanska NOU brigada, sastava: 3 bataljona.

⚔️ 13. 1. 1944. Rasformiran Motaj ički NOP odred, a njegovim ljudstvom popunjene 12. krajiška NOU, 12. NOU brigada 12. divizije NOVJ i 14. srednjobosanska NOU brigada.

⚔️ 20. 1. 1944. Posle dvodnevnih borbi 12. slavonska brigada 12. divizije NOVJ i 14. srednjobosanska udarna brigada 11. udarne divizije NOVJ zauzele Prnjavor, koji su branili 1. bataljon lovačkog 4. puka domobranske 1. lovačke brigade, ustaše i nemački delovi (svega oko 750 ljudi). Gubici neprijatelja: 115 mrtvih i 36 zarobljenih, a gubici brigada: 30 mrtvih i 36 ranjenih boraca.

⚔️ 20. 4. 1944. Nemačka motorizovana kolona iz Banje Luke zauzela Kotor-Varoš, potisnuvši slabije delove 14. srednjobosanske udarne brigade. 11. udarne divizije 5. korpusa NOVJ.

⚔️ 7. 5. 1944. U s. Martincu (kod Prnjavora), od omladinaca poljske nacionalne manjine u srednjoj Bosni formiran 1. poljski bataljon. On je ušao u sastav 14. srednjobosanske udarne brigade 11. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 0. 6. 1944. Od Prnjavorskog NOP odreda, Poljskog bataljona 14. srednjobosanske brigade, jedne čete Motajičkog NOP odreda i jedne čete Tešanjsko-teslićkog NOP odreda formirana 18. srednjobosanska NOU brigada

⚔️ 27. 6. 1944. Peta krajiška, 14. srednjobosanska udarna brigada 11. udarne divizije i 17. krajiška udarna brigada 10. udarne divizije NOVJ napali na Derventu. Oni su vodili ulične borbe ali, zbog dolaska pojačanja iz Doboja i s. Bos. Broda, grad nisu zauzeli. Derventu su branili dva bataljona iz domobranskog 4. lovačkog puka, delovi 1. bataljona iz domobranske 6. posadne brigade i jedna artiljerijska baterija (svega oko 1500 vojnika). Gubici neprijatelja: 24 mrtva, 9 ranjenih i 44 nestala, a gubici jedinica NOVJ 19 mrtvih, 45 ranjenih i 20 nestalih.

⚔️ 31. 8. 1944. Kod s. Draževca (na putu Niš-Aleksinac) 14. srpska udarna brigada 23. udarne divizije NOVJ napala kolonu nemačkih vojnika, te u šestočasovnoj borbi ubila 38 i ranila veći broj nemačkih vojnika i zaplenila 4 kamiona i dvoja putnička kola. Gubici 14. brigade 7 ranjenih i 7 kontuzovanih boraca.

⚔️ 8. 9. 1944. Delovi 14. srednjobosanske udarne brigade 53. udarne divizije NOVJ zauzeli Tešanj koji su branili nemački vojnici, ustaše i domobrani. Neprijateljski gubici: 2 mrtva, 10 ranjenih i 25 zarobljenih vojnika. Zaplenjeno: 2 minobacača, 4 mitraljeza, 1 motocikl i veća količina druge ratne opreme.

⚔️ 8. 9. 1944. Dvadeset prva udarna brigada 28. udarne divizije NOVJ i 14. srednjobosanska udarna brigada 53. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ otpočele napad na Doboj, koji su branili nemački vojnici, 4. lovački puk domobranske 1. lovačke brigade i delovi domobranske 6. posadne brigade. Posle dvodnevnih borbi jedinice NOVJ su uspele da prodru u grad, ali ga nisu zauzele, jer su pristigla pojačanja od Tuzle i Maglaja. Gubici neprijatelja: 300 mrtvih, 450 ranjenih i 77 zarobljenih. Gubici jedinica NOVJ: 11 mrtvih i 31 ranjen.

⚔️ 12. 9. 1944. Domobranski školski bataljon iz s. Vinske zauzeo Derventu, koju su branili delovi 18. srednjobosanske udarne brigade 53. udarne divzije NOVJ.

⚔️ 20. 9. 1944. Trinaesta krajiška udarna brigada (bez jednog bataljona) 39, divizije NOVJ, uz sadejstvo jednog bataljona 18. srednjobosanske udarne brigade 53. udarne divizije NOVJ, zauzela aerodrom Zalužane (kod Banje Luke). U tom rejonu su zarobljeni nemački general fon Devic i zapovednik ustaške policije u Banjoj Luci Gutić.

⚔️ 24. 9. 1944. U Štipu delove nemačke 22. pešadijske divizije napala 13. i 14. brigada 50. divizije NOVJ. Zbog slabe koordinacije dejstava napad nije uspeo.

⚔️ 6. 11. 1944. Kod s. Udrežnja (blizu Nevesinja) 3. bataljon 370. puka nemačke 369. legionarske divizije iznenada napao delove 14. hercegovačke (omladinske) udarne brigade 29. udarne divizije NOVJ. Protivnapadom 1. i 4. bataljona 14. brigade odbačen je nemački bataljon u Nevesinje, uz gubitke od 15 mrtvih i 20 ranjenih vojnika. Delovi 14. brigade su imali 10 ranjenih, 14 zarobljenih i 9 poginulih boraca.

⚔️ 8. 11. 1944. Iz Nevesinja delovi nemačke 369. legionarske divizije (3 do 4 bataljona i 1 divizion), ojačani muslimanskom fašističkom milicijom i četnicima, izvršili ispad i odbacili delove 11. i 14. hercegovačke udarne brigade 29. udarne divizije NOVJ iz Nevesinjskog polja. Gubici neprijatelja: oko 60 mrtvih i 40 ranjenih. Delovi 11. i 14. brigade su imali 12 poginulih i 18 ranjenih boraca.

⚔️ 13. 11. 1944. Na prevoju Grebak (kod Nevesinja) jedna četa 14. hercegovačke (omladinske) udarne brigade 29. udarne divizije NOVJ iz zasede napala Borbenu grupu -Bolman- (jedan i po bataljon) nemačke 369. legionarske divizije koja se, posle smene u Nevesinju, probijala za Mostar. U borbi je poginuo komandant 1. bataljona 14. brigade Maksim Kujundžić, narodni heroj. Neprijatelj je imao 10 mrtvih vojnika.

⚔️ 20. 12. 1944. Kod s. Liplja (blizu Kotor-Varoši) 18. srednjobosanska udarna brigada 53. udarne divizije NOVJ napala delove četničkog Bosanskokrajiškog korpusa i nanela im gubitke od 40 poginulih i 20 ranjenih. Zaplenjena 3 p. mitraljeza, 30 pušaka i 1 automat.

⚔️ 23. 12. 1944. Na putu Maglaj-Doboj 14. srednjobosanska udarna brigada 53, udarne divizije NOVJ napala dve nemačke motorizovane kolone i nanela im gubitke od 20 poginulih i 30 udavljenih u r. Bosni, a sama imala 1 ranjenog borca.

⚔️ 17. 3. 1945. Po naređenju Generalštaba JA, za rukovođenje sarajevskom operacijom formiran Operativni štab grupe korpusa, pod čiju su komandu stavljeni: 2. i 3. udarni korpus JA, Operativna grupa 5. udarnog korpusa JA (4. i 10. udarna divizija) i Grupa brigada zeničkog sektora (11. krajiška udarna brigada 4. udarne divizije JA, 13. krajiška udarna brigada 39. divizije JA, 18. srednjobosanska udarna brigada 53. udarne divizije JA, ojačana Artiljerijskom brigadom i Tenkovskom četom 5. udarnog korpusa JA).

Dokumenti

📜 Izveštaj Politodela 11. NOU divizije od 19. februara 1944. Centralnom komitetu KPJ o političkom stanju u 14. brigade

📜 Naređenje Štaba 11. NOU divizije od 16. aprila 1944. štabovima 12. i 14. brigade i Prnjavorskom NOP odredu za vršenje pritiska na istočni dio Banje Luke i demonstrativni napad na Klašnice

📜 Naređenje Štaba 11. NOU divizije od 11. maja 1944. štabovima 14. srednjobosanske i 18. hrvatske brigade i Motajičkog, Prnjavorskog i Posavsko-trebavskog NOP odreda za raspored i dejstvo na prostorijama Klašnice - Jošavka, Motajica, Stanari, Kokori - Branešci i Glogovac

📜 Izvještaj Štaba 14. srednjobosanske brigade od 7. jula 1944. Štabu 11. NOU divizije o borbama na prostoru Devetina - Boškovići i Kukoli

📜 Mesečni izveštaj pomoćnika političkog komesara 14. srednjobosanske brigade 35. NOU divizije od 11. oktobra 1944. Oblasnom komitetu KPJ za Bosansku krajinu o organizacionom stanju i moralno-političkom radu partijske i skojevske organizacije

📜 Naredba Štaba 5. korpusa NOVJ od 7. januara 1945. o pohvali boraca i rukovodilaca 4. divizije i 14. srednjobosanske brigade

📜 Izvještaj Štaba 14. brigade od 31. januara 1945. Štabu 23. NOU divizije o aktivnosti na sektoru Gračanica - Srnice

📜 Izvještaj Štaba 14. brigade od 15. februara 1945. Štabu 23. NOU divizije o borbama na sektoru Srnice - Gračanica - Ratiš

📜 Mesečni izveštaj političkog komesara 14. brigade od 23. februara 1945. političkom komesaru 19. NOU divizije o vojno-političkoj situaciji i političkom i kulturno-prosvetnom radu u Brigadi

📜 Izvještaj Štaba Artiljerijskog diviziona 14. srednjobosanske brigade od 28. februara 1945. Artiljerijskom odseku 53. NOU divizije o formiranju i dejstvu u februaru

📜 Zapovijest Štaba 53. udarne divizije JA od 24. marta 1945. štabovima 14. srednjobosanske i 19. krajiške brigade za napad na neprijateljska uporišta Porin-Stanovi, Hadžića Gaj i Kladari

📜 Izveštaj Štaba 14. brigade JA od 26. aprila 1945. Glavnom štabu Slovenije o borbi u rejonu Vinice

Fotografije

Povezane odrednice