Folksdojčeri u drugom svetskom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 29 hronoloških zapisa, 8 dokumenata i 14 fotografija.

Događaji

⚔️ 8. 8. 1941. U Ćupriji folksdojčeri ubili člana OK KPJ za Jagodinu Milosavljeviča Jovana, narodnog heroja.

⚔️ 3. 10. 1941. U Pančevu nemačka feldkomandantura 610 mobilisala 300 folksdojčera radi obezbeđenja Petrovgrađa (sada: Zrenjanin), od partizana i pristalica NOP-a, gde je, sa istim ciljem, upućen i deo nemačkog 592. landesšicen-bataljona

⚔️ 20. 12. 1941. Kod s. Galjipovaca (na putu Prnjavor - Banja Luka) delovi 6. bataljona 3. krajiškog NOP odreda sprečili prodor jednog domobranskog bataljona i oko 300 pripadnika -Kulturbunda- prema s. Hrvaćanima. U borbi, koja se produžila i sledeća dva dana, neprijatelj je imao 102 mrtva.

⚔️ 14. 3. 1942. Kod s. Galjipovaca (na putu Prnjavor - Banja Luka) delovi 4. krajiškog NOP odreda, posle dvodnevne borbe, odbili ispad na oslobođenu teritoriju šest četa ustaša, domobrana i kulturbundovaca. Neprijatelj je imao 80 mrtvih i ranjenih.

⚔️ 16. 6. 1942. Na ž. st. Suvaj i delovi Timočkog NOP odreda zaustavili mešoviti voz i razoružali 10 vojnika SDS, 6 belogardejaca, 7 bugarskih vojnika i 2 folksdojčera, zatim demontirali kolosek i srušili voz.

⚔️ 11. 1. 1943. U s. Deč (kod Stare Pazove) prodrli delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske i zauzeli opštinsku i poštansku zgradu, zatim, posle tročasovne borbe protiv žandarma i delova folksdojčerskog 2. pripremnog bataljona -General Laudon- pristiglih iz susednih sela, napustili selo. Neprijatelj je pretrpeo gubitke od 28 mrtvih i više ranjenih. Odred je imao 2 poginula i 3 ranjena.

⚔️ 14. 2. 1943. Ustaško-domobranske snage jačine preko dva bataljona i kombinovani odred žandarma i folksdojčera otpočeli trodnevnu koncentričnu akciju -čišćenja- prostorije s. Buđanovci - s. Šimanovci - s. Ogar (u južnom Sremu). Pod neprijateljskom vatrom, u teškim vremenskim uslovima, nekoliko hiljada izbeglica (ljudi, žena i dece), sa delom 4. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske, povuklo se u močvarni predeo Bene (kod s. Ogara) i tako izbeglo potpuno okruženje i uništenje. Neprijatelj je ubio 8 a uhapsio 92 lica.

⚔️ 17. 2. 1943. U opkoljenom s. Buđanovcima jedinice 2. pripravnog folksdojčerskog bataljona -General Laudon- uhapsile i sprovele u Rumu 56 rodoljuba.

⚔️ 20. 2. 1943. U s. V. Radincima, s. Bešenovu i s. Stejanovcima (kod Rume) jedinice 2. folksdojčerskog pripravnog bataljona -General Laudons uhapsile 26, ubile 2 i ranile 1 lice.

⚔️ 29. 3. 1943. U s. Banoštoru (kod Petrovaradina) jedinice 1. bataljona 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napale i, posle kraće borbe, ubile 2; i streljale 2 folksdojčera, a zaplenile 17 pušaka i 2 pištolja.

⚔️ 11. 4. 1943. U s. Binguli (kod Iloka) delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali i zarobili 13 folksdojčera, zaplenili 19 vojničkih i 4 lovačke puške i zapalili opštinsku arhivu.

⚔️ 15. 4. 1943. Kod s. Šimanovaca (blizu Stare Pazove) delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali folksdojčere iz s. Deča koji su pošli u pomoć posadi s. Vojke. Poginulo je 8 folksdojčera i zaplenjeno njihovo oružje.

⚔️ 22. 11. 1943. Nemačko uporište u s. Grgurevcima napale jedinice 1. vojvođanske NOU brigade. Posle 36-časovne borbe protiv oko 300 policajaca i folksdojčera, one su zauzele bunkere i veći deo sela i odbile intervenciju nemačkih jedinica iz Srem. Mitrovice i Rume, pri čemu su neprijatelju nanele gubitke od oko 60 poginulih, uništile 3 kamiona i zaplenile 2 protivtenkovska topa, 4 mitraljeza, 5 automata, 60 pušaka i dosta druge opreme. Zatim su se, zbog znatnih gubitaka i zbog pristizanja novih neprijateljskih pojačanja s tenkovima, povukle u pravcu s. Ležimira, na padinama Fruške gore.

⚔️ 6. 2. 1944. Na putu Šid-Ilok grupa kurira 2. sremskog NOP odreda napala autobus šidske opštine, te ubila 2 ustaše, 1 domobrana i 2 folksdojčera i zarobila 1 domobrana, uništila autobus i zaplenila 1 pušku, 2 pištolja i drugi materijal.

⚔️ 5. 4. 1944. Jedinice 2. bataljona 2. sremskog NOP odreda napale s. Lovaš (kod Vukovara). U borbi s folksdojčerima poginuo je 1 a ranjena su 2 borca. Od neprijatelja je zaplenjeno 10 pušaka, 10 konja, 4 kola sa zapregom, 120 kg šećera i dosta druge spreme.

⚔️ 2. 5. 1944. Delovi 2. sremskog NOP odreda napali neprijateljsko uporište u s. Kukujevcima (kod Sida) i ubili 3 ustaše (ostale ustaše se razbegle). Zaplenjeno: 1 automat, 14 pušaka, oko 400 metaka i velika količina platna. Zapaljene su zgrade opštine, ustaškog tabora i Kulturbunda.

⚔️ 30. 5. 1944. Treći bataljon 6. vojvođanske NOU brigade izvršio neuspeo napad na s. Jakovo (kod Zemuna) koje su branili folksdojčeri i jedna četa Pavelićeve gardijske brigade. Neprijatelj je imao 26 mrtvih vojnika dok su gubici 6. brigade iznosili 7 poginulih i 16 ranjenih boraca.

⚔️ 11. 7. 1944. U s. Čalmi (kod Srem. Mitrovice) delovi 6. vojvođanske NOU brigade i 1, sremskog NOP odreda napali nemačko-domobransku posadu. U šestočasovnoj borbi zauzet je veći deo sela, ali otpor iz dobro utvrđenog glavnog uporišta nije slomljen. Poginulo je 8 folksdojčera i 18 domobrana a ranjeni su 2 domobrana i 1 folksdojčer. Brigada je imala 3 ranjena borca. Zaplenjeno je 13 pušaka i 10 konja.

⚔️ 19. 7. 1944. Na jednom folksdojčerskom salašu kod s. Putinaca (blizu Rume) delovi 1. sremskog NOP odreda zapalili 25 jutara pšenice.

⚔️ 20. 7. 1944. U Sremu, na 6 folksdojčerskih salaša, delovi 1. sremskog NOP odreda zapalili 140 jutara pšenice.

⚔️ 22. 7. 1944. U rejonu s. Itebeja (kod Kikinde) delovi Severnobanatskog NOP odreda zapalili vršaću garnituru, kosačicu, 130 jutara pšenice u krstinama i nekoliko kola (vlasništvo folksdojčera).

⚔️ 24. 7. 1944. U rejonu Kikinde delovi Severnobanatskog NOP odreda napali na tri folksdojčerska salaša koji su bili u službi okupatora, zapalili 2 vršaće garniture i oko 50 jutara pšenice i zaplenili 2 puške i 2 ručne apoteke.

⚔️ 27. 7. 1944. U s. Elemiru (kod Zrenjanina) delovi Severnobanatskog NOP odreda napali i razoružali folksdojčersku stražu kod jedne vršalice, ubili jednog stražara i zaplenili 9 pušaka i 1 automat, a drugi delovi istog odreda napali na dva salaša između s. Dragutinova (sada: s. Miloševo, kod Kikinde) i r. Tise, zaplenili 7 pušaka, 3 pištolja i dosta druge opreme i uništili 2500 litara pogonskog goriva i 2 vršaće garniture.

⚔️ 6. 9. 1944. Između s. Krnješevaca i s. Šimanovaca (kod Stare Pazove) 2. bataljon Posavskog NOP odreda iz zasede napao na oko 40 folksdojčera i nemačkih policajaca koji su se iz Stare Pazove vraćali u s. Simanovce, te posle kraće borbe ubio 17 i teško ranio 3 nemačka vojnika a zaplenio 1 p. mitraljez, 13 pušaka, 2 pištolja, 9 ručnih bombi i 600 metaka. Istovremeno je 2. bataljon 6, vojvođanske NOU brigade - koji je sadejstvovao u ovoj akciji - razbio oslabljenu posadu u s. Šimanovcima i izvršio pretres u s. Krnješevcima, ubivši 3 folksdojčera i zaplenivši 3 puške, 6 ručnih bombi i 80 metaka.

⚔️ 21. 9. 1944. U s. Grabovcima (u južnom Sremu) dva bataljona 6. vojvođanske NOU brigade, uz sadejstvo dva bataljona 10. vojvođanske NOU brigade, napala jako utvrđeno uporište folksdojčerskog pripremnog bataljona -General Laudon- i policijsku četu (ukupno oko 150 vojnika). U borbi, koja je sa prekidima trajala od 5,30 do 20,00 časova, uporište je zauzeto. Neprijatelj je imao 44 poginula vojnika, a gubici jedinica 6. i 10. brigade: 2 mrtva i 22 ranjena borca. Zaplenjeno: 2 minobacača sa 9 mina, 6 mitraljeza, 1 p. mitraljez, 2 automata, 25 pušaka, oko 10.000 metaka, 1 radio-stanica i dosta druge ratne opreme.

⚔️ 21. 9. 1944. Kod s. V. Remete (blizu Srem. Karlovaca) jedinice 8. vojvođanske NOU brigade vodile borbu protiv jedne folksdojčerske čete naoružane automatskim oružjem. Posle tročasovne borbe neprijatelj je nateran na povlačenje ka s. Krušedolu uz gubitke od 12 poginulih i oko 20 ranjenih vojnika. Zaplenjeno: 2 p. mitraljeza, 2 automata i 8 pušaka.

⚔️ 23. 9. 1944. Na putu s. Bosut - s. Kuzmin (kod Srem. Mitrovice) delovi 2. bataljona 9. vojvođanske NOU brigade iz zasede napali grupu folksdojčera, ubili 4, ranili 5 i zarobili 3 vojnika a zaplenili 9 pušaka, 2 pištolja, 2 sanduka municije i drugu opremu.

⚔️ 25. 9. 1944. Vođa Trećeg Rajha Adolf Hitler naredio formiranje nemačkog folksšturma (narodne odbrane).

⚔️ 27. 10. 1944. PK SKOJ-a za Makedoniju uputio pismo 1. oblasnom komitetu SKOJ-a u kome mu stavlja u zadatak da formira agitprop čiji bi zadatak bio: da umnožava i rastura skojevski i omladinski materijal; da organizuje omladinski oblasni list; da organizuje pisanje članaka za centralni omladinski list -Mlad borec-; da priprema i organizuje umetničke, muzičke i folklorne priredbe; da formira opštinske omladinske odbore gde oni ne postoje.

Dokumenti

📜 Izveštaj referenta nemačkog Ministarstva spoljnih poslova s konferencije u Beču od 21. aprila 1941. o statusu folksdojčera u okupiranoj Jugoslaviji

📜 Zapisnik s konferencije održane u Upravnom štabu vojnoupravnog komandanta u Srbiji 5. juna 1941. o regulisanju odnosa između folksdojčera i ikomesarske vlade Srbije na području Banata

📜 Izveštaj Feliksa Benclera od 22. jula 1941. Ministarstvu inostranih poslova o nameri da se formiraju folksdojčerske jedinice u Banatu

📜 Zabeleška sa referisanja komandanta SS i policije u Srbiji pred komandantom oružanih snaga na Jugoistoku 29. avgusta 1942. o organizaciji i upotrebi nemačke i Nedićeve policije i vojnepolitičkoj situaciji u Srbiji, o folksdojčerima u Banatu i o formiranju SS divizije Princ Eugen

📜 Naređenje komandanta SS i policije 18. vojnog područja od 14. septembra 1942. Upravi folksdojčera u Brlinu za trans-portovanje dece partizana iz Slovenije u Nemačku

📜 Izveštaj Odeljenja za unutrašnjost II ministarstva spoljnih poslova Trećeg Rajha od 1. aprila 1944. rajhsfireru SS i šefu nemačke policije Hajnrihu Himleru o evakuaciji folksdoj-čera sa ugroženih područja u Hrvatskoj

📜 Naređenje Komande 2. oklopne armije od 14. oktobra 1944. komandantu Srema za evakuaciju folksdojčera, privrednih dobara i celokupnog žetvenog prinosa

📜 Izveštaj Komande 2. oklopne armije od 6. januara 1945. komandantu Jugoistoka o evakuaciji folksdojčera i privrednih dobara, o prikupljanju i otpremanju celokupne žetve i rekvizicijama u Sremu u poslednjem kvartalu 1944. godine

Fotografije

Povezane odrednice

SKOJ ★ 6. vojvođanska udarna brigada ★ 9. vojvođanska udarna brigada ★ Ćuprija ★ Joachim von Ribbentrop ★ 3. krajiški partizanski odred ★ Kultura i umetnost u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Makedoniji 1944. ★ Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Srbiji 1945. ★ Bitka za Srbiju ★ Zrenjanin ★ Hrvatsko domobranstvo ★ Komandant Jugoistoka ★ Štampa u ratu ★ Jesenice ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. ★ Zemun ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Kurirska služba u ratu ★ Felix Benzler ★ Adolf Hitler ★ Novi Sad ★ Borbe u Sremu 1945. ★ Bela garda ★ Severnobanatski partizanski odred ★ Vukovar ★ Sombor ★ Žene u ratu ★ 2. oklopna armija ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Prnjavor ★ Maribor ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ Jagodina ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Šid ★ 7. SS divizija Prinz Eugen ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Deca u ratu ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ Osijek ★ Omladina u ratu ★ Sremska Mitrovica ★ Ustanak u NDH ★ Pančevo ★ Ruma ★ Stara Pazova ★ Borbe u Hrvatskoj 1944. ★ Petrovaradin ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Borbe u Sloveniji 1942. ★ Pavelićeva gardijska brigada ★ Borbe u Sremu 1943. ★ Aprilski rat ★ Zasede u oslobodilačkom ratu ★ Ni zrno žita okupatoru! ★ Vršac ★ Ilok ★ Izbeglice i progoni u drugom svetskom ratu ★ Heinrich Himmler ★ 1. vojvođanska udarna brigada ★ 1. sremski partizanski odred ★ Grgurevci ★ Kikinda ★ Vermaht u Jugoslaviji ★ Sremski front ★ 10. vojvođanska udarna brigada ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ 8. vojvođanska udarna brigada ★ Borbe u Slavoniji 1944. ★ Rekvizicija u ratu ★ Ustanak u Pomoravlju 1941. ★