Srpska državna straža (nedićevci)

⚔️ 0. 7. 1941. U s. Trnavi (kod Topole) 1. šumadijski NOP odred razoružao žandarme.

⚔️ 7. 7. 1941. U Beloj Crkvi Rađevska partizanska četa Valjevskog NOP odreda, pod rukovodstvom komandira Žikice Jovanovića Spanca, likvidirala kvislinšku žandarmerijsku patrolu koja je pokušala da rasturi narodni zbor. [Taj dan se praznuje kao Dan ustanka naroda Srbije.]

⚔️ 12. 7. 1941. U s. Stubline (kod Uba) delovi Kosmajsko-posavskog NOP odreda razoružali žandarmerijsku patrolu.

⚔️ 13. 7. 1941. U s. Dračiću (kod Valjeva) delovi Valjevskog NOP odreda razoružali žandarme.

⚔️ 13. 7. 1941. Drugi šumadijski NOP odred napao na Raču (kod Kragujevca), razoružao žandarme i spalio arhive.

⚔️ 14. 7. 1941. Za borbu protiv partizana, završeno formiranje tri -leteće brigade-, svaka jačine 80 nemačkih vojnika i 20-30 žandarma. Štab im se nalazio u Valjevu, a bile su razmeštene na prostoriji Umka, Obrenovac, Valjevo, Mionica i, jedna, u okolini Krupnja.

⚔️ 16. 7. 1941. Delovi Posavsko-kosmajskog NOP odreda napali i razoružali žandarme u s. Stepojevcu (kod Lazarevca) i prekinuli tt veze sa Beogradom.

⚔️ 19. 7. 1941. Rađevska četa Valjevskog NOP odreda napala na Pecku, razoružala 4 žandarma i iz zatvora oslobodila zatvorenike.

⚔️ 19. 7. 1941. 9 nepoznatih naoružanih lica zapalili avione u hangaru kod Jagodine.

⚔️ 22. 7. 1941. Na mestu zv.Bučje atar opštine Novog Sela na mestu gde prestaje skela napali izvestan broj naoružanih lica na žandarme i 10 zarobili.

⚔️ 24. 7. 1941. Delovi 2. šumadijskog NOP odreda razoružali dve žandarmerijske patrole kod s. Rakinca i Markovca.

⚔️ 25. 7. 1941. U s. Prijevoru (kod Čačka) delovi Čačanskog NOP odreda napali žand. st., razoru žali 22 žandarma i zapalili opštinsku arhivu.

⚔️ 28. 7. 1941. U s. Svilošu (kod Iloka) mesni partizani ubili dva žandarma i zaplenili oružje.

⚔️ 28. 7. 1941. U s. Darosavi (sada: Partizani) 1. šumadijski NOP odred napao i razoružao 5 žandarma a između Aranđelovca i Darosave pokidao tt linije.

⚔️ 29. 7. 1941. U s. Natalincima (kod Topole) Oplenačka četa 1. šumadijskog NOP odreda razoružala 5 žandarma.

⚔️ 30. 7. 1941. U s. Radovanju (kod V. Plane) delovi 2. šumadijskog NOP odreda napali i razoružali žandarme i spalili opštinsku arhivu.

⚔️ 30. 7. 1941. Rađevska četa Valjevskog NOP odreda napala Kamenicu i posle kraće borbe razoružala žandarme.

⚔️ 30. 7. 1941. Grupa od oko 150 naoružanih lica opkolila zgradu žandarmerijske stanice Dragoševac i razoružali žandarme.

⚔️ 30. 7. 1941. Na mestu zv. Vrbljanski most na državnom putu ka Kragujevcu pucano na automobile nemačke vojske.

⚔️ 0. 8. 1941. Kod Ripnja delovi Kosmajskog NOP odreda porušili železnički most i razoružali žandarme.

⚔️ 1. 8. 1941. U s. Prnjavoru (kod Svetozareva) delovi Pomoravskog NOP odreda razoružali žandarmerijsku patrolu.

⚔️ 1. 8. 1941. U selu Jošanički Prnjavor oko 50 naoružanih lica napali žandarmerijsku patrolu i razoružali.

⚔️ 2. 8. 1941. Kod s. Lipovice (blizu Aleksinca) OK KPJ za Niš formirao Ozrenski NOP odred. Odred je istog dana u s. Bovnu (kod Aleksinca) razoružao 10 žandarma.

⚔️ 3. 8. 1941. Prvi šumadijski NOP odrod spalio opštinsku arhivu u selima: Maškaru, Zagorici, Ovsištu, Plaskovcu, Kopljaru, Vinči, Jagnjilu i napao žand. st. u s. Stojniku (kod Aranđelovca) i razoružao žandarma.

⚔️ 3. 8. 1941. U s. Barajevu (kod Umke) delovi Kosmajskog NOP odreda napali žand. st. i razoružali 3 žandarma.

⚔️ 3. 8. 1941. Na mestu zvanom Zubrovski potok atar opštine bigreničke oko 50 naoružanih lica napali na žandarmerijsku patrolu, posle borbe tri žandarma razoružana i zarobljena. 

⚔️ 3. 8. 1941. Noću između 2. i 3. avgusta upali u Senjski Rudnik 30-40 naoružanih lica, u pošti isprekidali linije, napali na stražare i pobegli u pravcu Sisevca.

⚔️ 3. 8. 1941. Na mestu zvanom Zubrovski potok atar opštine bigreničke oko 50 naoružanih lica napali na žandarmerijsku patrolu, posle borbe tri žandarma razoružana i zarobljena.

⚔️ 3. 8. 1941. Grupa od 40 naoružanih ljudi došla u opštinu virinsku i okupirala selo, tražili spisak određenih na vršačim mašinama.

⚔️ 3. 8. 1941. Oko 100 naoružanih lica u selu Gložane napali i razoružali žandarmerijsku patrolu.

⚔️ 4. 8. 1941. Veća naoružana grupa napala na stanič. žandarmerijsku patrolu u D. Štiplje i razoružala tri žandarma.

⚔️ 4. 8. 1941. U selu Dublju pojavila se 7 naoružana lica, navodno onesposobili telefon u selu Gložanu.

⚔️ 5. 8. 1941. Tri nepoznata naoružana lica upala u opštinu Štiplje, oduzeli knjigu ovršenog žita. Isto učinili i u selu Uriče.

⚔️ 5. 8. 1941. Grupa od 33 lica naoružanih, iznad rudnika Ravna Reka na mestu zv. Dobra voda prihvatili borbu sa žandar patrolom. 6. 8. na mestu zv, Troglan Bare na utovarnoj rampi žičare podmetnuli eksploziv i razrušili. Napali na zvaničnika Miloradovića sa radom u Senjskom Rudniku.

⚔️ 7. 8. 1941. Mačvanski NOP odred napao i zauzeo Boga tič: razoružao 17 žandarma, oslobodio 80 zatvorenika, spalio arhivu Poreske uprave, demolirao uređaje u pošti i održao zbor. Odredu se priključilo oko 50 novih boraca.

⚔️ 7. 8. 1941. Delovi 2. šumadijskog NOP odreda napali i zauzeli Svilajnac, razoružali žandarme, demolirali saobraćajne objekte i pokidali tt veze.

⚔️ 8. 8. 1941. Delovi Valjevskog NOP odreda napali i zauzeli Ljig, razoružali 9 žandarma i spalili opštinsku arhivu.

⚔️ 8. 8. 1941. Naoružana lica napali na žel. stanice Bagrdan - Aračićevo polupali sve telefonske i telegrafske aparate, pokupili pare iz državne kase.

⚔️ 8. 8. 1941. Upala veća grupa naoružanih lica u Svilajnac, zarobljen vodnik žan. voda kapetan 2 klase Rakić Sava.

⚔️ 8. 8. 1941. Naoružana lica napala na žand. stanicu Bagrdan i razoružala žandarme, u pošti polupala aparate i odneli 58 dinara državnog novca.

⚔️ 8. 8. 1941. Tri naoružana lica oduzela knjige za popis ovršenog žita u selu Šuljkovcu, opštine dragocvetske.

⚔️ 8. 8. 1941. Tri naoružana lica pred bioskopom napala tumača Verlogera Karla. Od nemačke straže ubijeni su Petrović Milan, a teško ranjen Stanisavljević Života. Proglašeno je opsadno stanje.

⚔️ 8. 8. 1941. U kancelariju opštine bunarske upao je naoružan robijaš Nikolić Milutin i oduzeo knjigu o popisu ovršenog žita.

⚔️ 9. 8. 1941. Naoružana lica napala žand. stanicu u Kušiljevu i razoružala jednog žandarma zarobili a tri su pobegla.

⚔️ 9. 8. 1941. Oko 200 naoružanih lica napali rudnik Ravnu Reku, razoružali stražare i sobom odveli dva predstavnika nemačke narodnosti.

⚔️ 10. 8. 1941. Noću 10. 8. nepoznata naoružana lica onesposobila železničku prugu u selu Ribniku, opštini bukovačkoj, vađenjem jedne šine.

⚔️ 10. 8. 1941. Oko 20 naoružanih ljudi napali rudnik Sisevac, onesposobili centralu i iskidali telefonske veze. Prilikom napada dva su lica teže ranjena a šest lakše. Napadači odveli Petra Edera i Petra Pišnakta.

⚔️ 10. 8. 1941. Oko trideset naoružanih lica sa odbeglim učiteljem Žunićem upali u odeljak finan. kontrole u Rekovcu i razoružali finanse. Naoružane grupe primećene su u još nekim mestima u srezu.

⚔️ 10. 8. 1941. Komunista učitelj Žunić Milorad sa dvojicom naoružanih ljudi napali na opštinu veliko kruševičku i odneli iz kase 4500 din. Porezniku zapretio da ne skuplja porez.

⚔️ 10. 8. 1941. Naoružana lica napala želez. stanicu u Kušiljevu. Sobom odveli komandira stanice i 1 žandarma. Tri žandarma se spasla. Potere upućene.

⚔️ 10. 8. 1941. Oko 2 časa banda od oko 120 lica napala stražu uprave Resavskih rudnika u Barama i posle kraćeg puškaranja uspela da razoruža rudničku stražu i odnese 12 pušaka i 300 metaka i 2 revolvera.

⚔️ 11. 8. 1941. Mačvanski NOP odred delom snaga upao u Bogatić (žandarmi se predali bez borbe), a delom snaga razoružao žand. stanicu u s. Petlovači i spalio opštinske arhive u selima: Glogovcu, Banovom Polju, Radenkoviću, Drenovcu i Mačv. Metkoviću, gde je demolirao i ž. st. Odredu pristupilo preko 100 novih boraca.

⚔️ 11. 8. 1941. 4 naoružana lica upali u kancelariju opštine šantarovačke i uništili popisne knjige ovršenog žita.

⚔️ 12. 8. 1941. Delovi 2. šumadijskog NOP odreda napali na s. Markovac (kod Lapova), razoružali žandarme, demolirali ž. st. i zaplenili 2. p. mitraljeza i 32 puške.

⚔️ 13. 8. 1941. Ozrenski NOP odred zauzeo Svrljig, razoružao 14 žandarma i zaplenio 20 pušaka.

⚔️ 13. 8. 1941. Noću 12/13. avgusta. pucano na poštansku zgradu u Ćupriji iz nepoznate daljine. Prozori na kancelarijama pismonosnog odelenja i šefa nemačke pošte razbijeni projektilima.

⚔️ 13. 8. 1941. Oko 50 naoružanih bandita sa dve ženske napalo opštinu zabrešku, spalila novčane knjige i kvite popisa žita. Potere upućene.

⚔️ 13. 8. 1941. Oko 60 naoružanih lica došlo u selo Buljane, cepali plakate i odveli opštinskog delovođu Jovanovića Kostu. Otišli u pravcu planine Igrište.

⚔️ 14. 8. 1941. U s. Brekovu (kod Arilja) Ariljska četa Užičkog NOP odreda razoružala žandarme u žand. stanici.

⚔️ 14. 8. 1941. Kolubarska četa Valjevskog NOP odreda napala Lajkovac, koga je branilo 100 nemačkih vojnika i 30 žandarma. Ložionica i ž. st. su onesposobljene. Poginulo je 20 nemačkih vojnika a četa je imala 7 ranjenih i 1 poginulog borca.

⚔️ 14. 8. 1941. U s. Dragobraći (kod Kragujevca) delovi Kragujevačkog NOP odreda napali ž. st. i žand. st. i razoružali žandarme.

⚔️ 14. 8. 1941. U 12.20 časova banditi napali stanicu Grabovac, razbili telefon, obili kasu, i odneli 2 puške sa 40 metaka i sanitetski materijal.

⚔️ 15. 8. 1941. U Svrljigu Ozrenski NOP odred napao i razoružao žandarme i zaplenio 20 pušaka.

⚔️ 15. 8. 1941. U Rekovcu pomoravski NOP odred napao i razoružao žandarme i zaplenio 15 pušaka.

⚔️ 15. 8. 1941. Velika grupa naoružanih ljudi napala žand. stanicu Rekovac, razoružala žandarme, opljačkali poštu sa 70.000 dinara uništila telefon i telegraf, opljačkali poresku upravu sa 90.000 dinara, uništila poreske knjige, oštetili kancelariju sreskog načelstva, palila u načelstvu akta. Grupi se pridružili još neki meštani i jedan finans. Održali govore, naredili činovnicima da više ne rade, a seljacima da ne plaćaju porez. Sreski načelnik otputovao za Jagodinu.

⚔️ 15. 8. 1941. Grupa od oko 50 naoružanih lica upali u opštinu Gornja Mutnica, pocepali sva naređenja, nepredate objave ratnih zarobljenika. Naredila pismeno naredbu seljacima da u varoš ne donose životne namirnice.

⚔️ 16. 8. 1941. Delovi Kragujevačkog NOP odreda napali i zauzeli Gružu, razoružali žandarmerijsku posadu, minirali železnički most i uništili tt uređaje.

⚔️ 16. 8. 1941. U s. Dajićima (kod Ivanjice) Moravička četa Užičkog NOP odreda razoružala odeIjenje žandarma i zaplenila 12 pušaka, 4 pištolja i 2 sanduka municije.

⚔️ 16. 8. 1941. Na ž. st. Brusnik (pruga Negotin-Zaječar) Krajinski NOP odred napao i razoružao odeljenje žandarma.

⚔️ 16. 8. 1941. Od nepoznatog lica ubijen je između Jagodine i sela Majura Fajfer Adam po narodnosti Nemac rodom iz Pašićeva, koji je bio zaposlen kod organizacije TOT.

⚔️ 16. 8. 1941. U selu Izvoru naoružana lica napala magacin nadzornika pruge i odneli eksplozivni materijal.

⚔️ 16. 8. 1941. Naoružana lica oduzela knjige za popis ovršenog žita u opšt. Glavničkoj.

⚔️ 17. 8. 1941. Delovi Čačanskog i Užičkog NOP odreda napali na Guču, uništili telefonsku centralu i zaplenili arhivu Poreske uprave, ali nisu razoružali žandarme.

⚔️ 18. 8. 1941. Kod s. Kušića (na putu Sjenica-Ivanjica) Moravička četa Užičkog NOP odreda razoružala 12 žandarma. Zaplenila 20 pušaka, 1. p. mitraljez, radio aparat, 15 bombi i 2 sanduka municije.

⚔️ 19. 8. 1941. Boljevački NOP odred napao i razoružao posadu rudnika uglja Rtanj, a zatim demolirao rudnička postrojenja tako da rudnik u toku cele okupacije nije proizvodio. Poginulo 6 nemačkih vojnika, zarobljena 22 žandarma, a zaplenjena 2. p. mitraljeza, 15 pušaka i 7 pištolja.

⚔️ 19. 8. 1941. Naoružana lica napala poštu Dragovo i oduzelo sav novac, račune i knjige pocepali, telefonsku centralu uništili, poštara najurili i zaključali poštu.

⚔️ 21. 8. 1941. Krajinski NOP odred napao i zauzeo Salaš (kod Negotina), razoružao odeljenje žandarma i zaplenio 8 pušaka, 2 pištolja, 6 bombi i 500 metaka.

⚔️ 21. 8. 1941. Oko 30 naoružanih lica napalo na fabriku cementa u Popovcu. Iz kase odneli 201.000 dinara i odveli činovnike koje su docnije pustili. Na izuzeti novac dali su priznanicu koju su potpisali komandir čete i komesar. Održali su radnicima govor u komunističkom duhu. Vikali živeo Staljin i Sov. Rusija.

⚔️ 22. 8. 1941. Ariljska četa Užičkog NOP odreda napala i zauzela Arilje i razoružala vod žandarma. Neprijatelj imao gubitke od 2 mrtva i 7 ranjenih.

⚔️ 22. 8. 1941. Delovi Kraljevačkog NOP odreda napali nemački aerodrom u Kraljevu i ubili 2 žandarma a zaplenili dve bombe od po 12 kg.

⚔️ 22. 8. 1941. U s. Žitorađi (kod Prokuplja) delovi Topličkog NOP odreda razoružali odeljenje žandarma.

⚔️ 22. 8. 1941. Oko deset naoružanih lica u opštini ivankovačkoj pocepali sve objave i plakate. Isto i u selu Stubiku.

⚔️ 22. 8. 1941. Miloš Milić, bandit iz Grabovca sa 10 naoružanih lica došao je iz šume u selo i iz opštine pokupio plakate i akta i pred opštinom spalio, pa se potom svi udaljili.

⚔️ 23. 8. 1941. Požarevački NOP odred zauzeo Kučevo, razoružao 40 žandarma i zapalio arhivu Suda, Sreskog načelstva i Poreske uprave; zatim se održavši zbor, sa plenom povukao.

⚔️ 23. 8. 1941. Kod s. Orašca (blizu Obrenovca) 1. četa Posavskog NOP odreda vodila borbu protiv oko 200 nemačkih vojnika i žandarma i prisilila ih na povlačenje, tako da su ih na drumu Banjani-Debrc dočekali delovi 3. čete Posavskog NOP odreda i naneli im gubitke.

⚔️ 24. 8. 1941. Delovi Ozrenskog NOP odreda zauzeli Ražanj i razoružali 20 žandarma, aus. Smilovcu spalili opštinsku arhivu.

⚔️ 24. 8. 1941. U selu D. Mutnica jedna grupa od 50 naoružanih ljudi upala u opštinu i spalila sva akta od aprila ove godine. Sazvali zbor i upozorili narod da ne ubija nemačke vojnike, izjavili su da su oduzeti novac od Todora u Izvoru vratili jer njima nije cilj pljačka i pozvali građane da se pokoravaju naredbama vlasti.

⚔️ 24. 8. 1941. Kod varošice D. Krčin nepoznata lica pokidali telefonske linije ka Varvarinu, Kruševcu i Belušiću presecanjem telef. stubova.

⚔️ 25. 8. 1941. Na putu Mladenovac-Aranđelovac (kod s. Orašca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda napali automobil i ubili 1 gestapovca a ranili 2 žandarma.

⚔️ 25. 8. 1941. Noću 24 i 25. avgusta oko deset naoružanih lica u rudniku Sisevac odneli oko 70.560 dinara. Na ovu sumu su dali priznanicu sa potpisima Jovanović Jova, Grujić Sava i Todorović Miladin. Izjavili su da ovu sumu uzimaju po naređenju Komandanta Moravskog odreda. Otišli su u pravcu Južnog Kučaja.

⚔️ 26. 8. 1941. Delovi Požarevačkog NOP odreda napali posadu rudnika Majdanpek i razoružali 7 žandarma.

⚔️ 26. 8. 1941. Noću 26. avgusta od nepoznatih lica miniran je most na železničkoj pruzi Paraćin - Zaječar između sela Glavice i Davidovca, pošto su straže predhodno oterali u šumu.

⚔️ 26. 8. 1941. Osuđen je na smrt od Moravskog oslobodilačkog odreda zbog špijunaže u korist Nemaca Vidoje S. Milenković iz sela D. Mutnice i kazna izvršena streljanjem na m. zv. Vukovac. Vidoje je po naređenju istog suda sahranjen.

⚔️ 26. 8. 1941. Tri naoružana lica u želez. stanici Davidovac polupali telegraf. i telefon. aparate i uzeli od čuvara pušku. U kasi našli 11.622 din. od koje sume uzeli 5.000 din. i izdali priznanicu.

⚔️ 26. 8. 1941. Nekoliko naoružanih mladića upali u opštinu izbeničku, predstavili se kao srpski četnici i oduzeli jedan akt od komande vojnog okruga u Kruševcu. Tražili jelo.

⚔️ 27. 8. 1941. U s. Kopljaru (kod Arandelovca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda vodili borbu protiv nemačkih vojnika i žandarma i naneli im gubitke. Za odmazdu nemačke okupatorske vlasti spalile tri sela.

⚔️ 27. 8. 1941. Delovi Požarevačkog NOP odreda napali na Aleksandrovac i razoružali žandarme.

⚔️ 27. 8. 1941. Oko 12 naoružana lica upala u opšt. bunarsku i spalili sve kljige vojnih obveznika i mobilizacijski materijal.

⚔️ 28. 8. 1941. Delovi Požarevačkog NOP odreda ušli u Golubac: razoružali preko 40 žandarma, spalili arhive Sreskog načelstva, Suda i Poreske uprave, održali zbor, a zatim se povukli iz grada. Takođe spalili opštinsku arhivu u s. Oreškovici (kod Petrovca).

⚔️ 28. 8. 1941. Kod s. Ljuboviđe (između Pecke i Ljubovije) delovi Valjevskog NOP odreda vodili borbu protiv nemačkih vojnika i žandarma i naneli gubitke.

Hronološki zapisi se učitavaju...