7. crnogorska omladinska brigada Budo Tomović

⚔️ 30. 12. 1943. U s. Vlahovićima (kod Kolašina), po naređenju Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ, formirana 7. crnogorska NOU brigada, sastava: četiri bataljona.

⚔️ 1. 1. 1944. Glavni štab NOV i PO za Crnu Goru i Boku naredio područnim štabovima NOP odreda da upute određen broj ljudstva za popunu 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 14. 1. 1944. Na pl. Bjelasici delovi 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ zarobili 16 četnika.

⚔️ 16. 1. 1944. Na odseku s. Draškovina - Grab - s. Slatina (kod Bijelog Polja) 3. i 4. bataljon 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ otpočeli dvodnevne borbe protiv nemačkih i četničkih snaga i muslimanske milicije.

⚔️ 21. 1. 1944. VŠ NOV i POJ uputio depešu Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ: formirati Štab primorske operativne grupe, u čiji će sastav ući 6. crnogorska NOU brigada, 2. dalmatinska NOU brigada i jedna novoformirana jedinica na sektoru Crmnice i Paštrovića; izveštava da će narediti popunu grupe ljudstvom iz Dalmacije; u 3. udarnoj diviziji NOVJ ostaju 5. i 7. crnogorska NOU brigada i 3. proleterska (sandžačka) NOU brigada kao i odredi na sektoru Nikšića; 2. proletersku udarnu diviziju NOVJ dovesti u dolinu r. Lima u čijem sastavu ostaju 2. proleterska udarna i 4. proleterska NOU brigada i 1. južnomoravska NO brigada; organizovati vojnopozadinsku vlast na celoj teritoriji; sve ove zadatke sprovesti energično i brzo; eventualni napad i zauzeće Nikšića bilo bi korisno.

⚔️ 27. 1. 1944. Pri Štabu 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ formiran sanitetski kurs za osposobljavanje sanitetskog kadra u četama i bataljonima.

⚔️ 16. 2. 1944. Treći bataljon 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ i posadna četa iz s. Kosora izvršili upad u sela Doljane i Rogame (kod Titograda), ranili 6 nemačkih vojnika i četnika i zaplenili 1 p. mitraljez i 2 puške.

⚔️ 30. 3. 1944. U rejonu Kuča, Pipera i Bjelopavlića 7. crnogorska udarna brigada 3, udarne divizije NOVJ napala na četnike i nanela im gubitke od 12 mrtvih i 4 ranjena, a ona je imala 2 ranjena borca.

⚔️ 2. 4. 1944. Kod s. Vukovića i s. Meduna (blizu Titograda), s položaja Kaznovica i Trijebač, oko 800 četnika i 700 nemačkih vojnika i italijanskih fašista napalo delove 5. crnogorske udarne brigade i delove 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ. Posle oštre borbe neprijatelj je odbačen ka Podgorici (sada: Titograd), uz gubitke od 72 mrtva i više ranjenih vojnika.

⚔️ 10. 4. 1944. Jedinice 5. i 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ i delovi 2. dalmatinske udarne brigade Primorske operativne grupe 2. udarnog korpusa NOVJ, posle artiljerijske pripreme, napali na nemačko-četnička uporišta u dolini Zete: Danilovgrad, Spuž Kaznovicu i Taraš, ali bez uspeha, usled nejednovremenog napada i žilave odbrane neprijatelja. Gubici neprijatelja: oko 150 mrtvih i ranjenih; gubici jedinica 3. divizije i Primorske operativne grupe: 22 mrtva i 101 ranjeni borac. Zaplenjeno je 2 minobacača sa 160 mina, 17 pušaka, 1 pištolj i druga ratna oprema.

⚔️ 30. 4. 1944. Jedinice 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ u sadejstvu s Komskim NOP odredom izvršile neuspeo napad na Berane (sada: Ivangrad).

⚔️ 2. 5. 1944. Prvi bataljon 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ osujetio pokušaj četničke Andrijevičke brigade da zauzme Andrijevicu. Četnici su imali 2 mrtva a bataljon 7. brigade je imao 2 lakše ranjena borca.

⚔️ 3. 5. 1944. Delovi 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ, uz sadejstvo Vasojevićkog udarnog bataljona, podržani minobacačkom vatrom, ovladali položajem Balj - s. Seoce (na desnoj obali Lima kod Andrijevice) koji je držala četnička Andrijevička brigada. Poginula su 3 a ranjeno je 7 četnika, dok 7. brigada nije imala gubitaka.

⚔️ 5. 5. 1944. Jedinice 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ i tri bataljona Komskog NOP odreda izvršili snažan napad na Berane (sada: Ivangrad), gde se nalazilo oko 1500 četnika i 200 nedićevaca. Posle višečasovne oštre borbe grad je zauzet. Neprijatelj je imao 105 mrtvih i preko 120 ranjenih i 30 zarobljenih, dok se udavilo u Limu oko 150 četnika. Zaplenjeno: 1 mitraljez, 4 p. mitraljeza i 60 pušaka s većom količinom municije, arhiva i druga ratna oprema. Gubici 7. brigade i Komskog NOP odreda: 19 mrtvih i 47 ranjenih boraca.

⚔️ 1. 6. 1944. Jedinice 5. i 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ razbile neprijatelja na Bihoru (kod Ivangrada) i ovladale prostorijom s. Kruščica - s. Savin Bor - s. Javorova - s. Goduša - s. Hazane. Manji delovi 5. brigade su vršili upade u Pešter. Borbe su nastavljene i u toku 6. juna. Neprijateljski gubici: oko 20 mrtvih i više ranjenih. Gubici 5. i 7. brigade: 5 mrtvih i 23 ranjena borca.

⚔️ 3. 6. 1944. Nemački vojnici, četnici i muslimanska milicija izvršili napad na 7. crnogorsku udarnu brigadu 3. udarne divizije NOVJ na položajima severoistočno od Berana (sada: Ivangrad), ali su odbačeni u polazne rejone. Gubici neprijatelja: oko 60 mrtvih, veći broj ranjenih i 7 zarobljenih. Gubici 7. brigade: 2 mrtva i 3 ranjena borca.

⚔️ 10. 6. 1944. Na položajima Petrovo brdo - Gradac - Gradina - s. Grgaje - s. Višnjevo - s. Šipovice snage 14. puka nemačke 7 SS divizije -Princ Eugen- i oko 400 pripadnika muslimanske milicije, nastupajući iz Sjenice preko Peštera ka Bijelom Polju, napali 7. crnogorsku udarnu brigadu 3. udarne divizije NOVJ i 1. brigadu italijanske partizanske divizije -Garibaldi- i odbacili ih na položaje Kosi - Klisura - s. Višnjevo. Gubici 7. brigade: 3 mrtva i 10 ranjenih boraca, dok gubici 1. brigade i neprijatelja nisu poznati.

⚔️ 22. 6. 1944. U rejonu s. Obrova, Gradine i s. Dubova (kod Bijelog Polja) 5. i 7. crnogorska udarna brigada 3. udarne divizije, uz sadejstvo 8. crnogorske udarne brigade 37. udarne divizije 2. udarnog korpusa NOVJ, izvršile napad na delove nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i 21. SS divizije -Skenderbeg-. Gubici neprijatelja bili su oko 20 mrttvih i više ranjenih vojnika, dok su obe brigade 3. udarne divizije imale 10 mrtvih i 32 ranjena borca. Zaplenjeno: 2 mitraljeza, veće količine municije, sanitetskog materijala i druge opreme.

⚔️ 13. 8. 1944. U rejonu Kuča i Pipera 7. crnogorska udarna brigada 3. udarne divizije NOVJ vodila oštre borbe protiv nemačkih i četničkih snaga koje su napadale iz Podgorice (sada: Titograd) i iz doline reke Zete. Brigada se, posle višečasovne borbe, pod pritiskom jačeg neprijatelja postepeno povlačila na nove položaje. Poginulo je oko 30 neprijateljskih vojnika i više ih je ranjeno.

⚔️ 20. 8. 1944. Na položajima Gradište - Mumina bara (kod Kolašina) 1. i 4. bataljon 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ vodili višečasovnu oštru borbu protiv nemačkih i četničkih snaga i naneli im gubitke. Prvi bataljon je imao 2 mrtva i 6 ranjenih boraca.

⚔️ 18. 9. 1944. Peta proleterska (crnogorska) udarna brigada i delovi 7. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ ponovo napali na nemačka uporišta u s. Mateševu - s. Jasenu - s. Jabuci (kod Kolašina), ali ni ovaj napad nije uspeo, zbog zakašnjenja jedinica koje su vršile širi obuhvat i jer dejstva nisu bila koordinirana. Neprijatelj je imao velike gubitke, dok je 5. brigada imala 2 mrtva i 7 ranjenih boraca. Napad je obnovljen i narednog dana.

⚔️ 27. 9. 1944. U Bijelo Polje ušla 7. crnogorska brigada 3. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 11. 10. 1944. Delovi 37. udarne divizije NOVJ, u sadejstvu sa 7. crnogorskom udarnom brigadom 3. udarne divizije NOVJ, zauzeli Goražde, a četnici pobegli prema Višegradu. Iz četničkog zatvora oslobođeno je 260 porodica pripadnika NOP-a.

⚔️ 15. 10. 1944. Delovi 3. i 5. sandžačke i 7. crnogorske udarne brigade 37. udarne divizije NOVJ zauzeli Sjenicu, koju je branilo oko 2.000 pripadnika nemačke legije -Krempler- i četnika. Neprijatelju su naneti osetni gubici a jedinice 37. divizije su imale 3 mrtva i 6 ranjenih boraca. Zaplenjeno je 10 kola municije.

⚔️ 22. 10. 1944. Na komunikaciji Novi Pazar - Sjenica jedinice 37. udarne divizije NOVJ, 7. omladinske udarne brigade -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ i Sjeničkog NOP odreda vodile borbu protiv snaga SDK i otjbile ih ka s. Dugoj Poljani.

⚔️ 14. 11. 1944. Na predlog Zemaljskog odbora USAO-a Crne Gore i Boke, VŠ NOV i POJ odobrio da se 7. crnogorskoj udarnoj brigadi 3. udarne divizije NOVJ da naziv: 7. crnogorska omladinska brigada -Budo Tomović-.

⚔️ 19. 11. 1944. Saveznički avioni greškom bombardovali već oslobođeno Bijelo Polje, pričinivši veliku materijalnu štetu i znatne ljudske gubitke: samo iz 7. crnogorske omladinske brigade -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ poginulo je 7 i ranjeno je 35 boraca.

⚔️ 4. 12. 1944. Iz rejona Bijelog Polja snage nemačke 22. pešadijske divizije, posle ogorčene borbe protiv jedinica 7. crnogorske omladinske brigade -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ, uspele da ovladaju Obrovom, s. Zatonom, s. Femića Kršem, da pređu na levu obalu Lima i da ugroze pravac Bijelo Polje - Berane (sada: Ivangrad), gde se nalazila bolnica i ostale pozadinske ustanove 3. divizije. Dalji prodor neprijatelja na tom pravcu i u pravcu Mojkovca zaustavljen je otporom 7. crnogorske brigade: s položaja Privijansko brdo - s. Rakita - Pale. U tim borbama poginulo je 75 neprijateljskih vojnika i više ih je ranjeno. Brigada je imala 7 mrtvih i 20 ranjenih boraca.

⚔️ 5. 12. 1944. Na položajima Ćafa - Previjansko brdo - s. Rakita - Pale jedinice 7. crnogorske omladinske brigade -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ vodile oštre borbe protiv delova nemačke 22, pešadijske divizije koji su težili da prodru u Mojkovac. Neprijatelj je uspeo da ovlada s. Ravnom Rijekom (kod Bijelog Polja). U tim borbama on je imao 25 mrtvih i više ranjenih. Zaplenjen je 1 p. mitraljez i izvesna količina municije.

⚔️ 8. 12. 1944. Savladavši otpor 7. crnogorske omladinske brigade -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ, jače snage nemačke 22. pešadijske divizije zauzele Mojkovac. Gubici neprijatelja: 10 mrtvih vojnika.

⚔️ 31. 12. 1944. Na položajima Medeno guvno - Razvršje - s. Pržišta (kod Mojkovca) 7. crnogorska omladinska brigada -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ napala nemačke snage. U oštroj borbi neprijatelj je odbačen sa Medenog guvna i Razvršja, dok se u rejonu Pržišta uporno branio. Gubici neprijatelja nisu utvrđeni, a 7. brigada je imala 2 mrtva i 4 ranjena borca.

⚔️ 4. 1. 1945. Sedma crnogorska omladinska brigada -Budo Tomović- 3. udarne divizije NOVJ oslobodila Bijelo Polje. Nemačke snage su pod borbom odstupile prema s. Brodarevu i Prijepolju.