25. srpska divizija NOVJ

⚔️ 0. 6. 1944. U s. Dvoranu (kod Kruševca) GŠ NOV i PO za Srbiju formirao 16. srpsku NO brigadu. Ona je ušla u sastav 25. divizije NOVJ.

⚔️ 21. 6. 1944. U Toplici GŠ NOV i PO za Srbiju, po naređenju VŠ NOV i POJ, od 16, 18. i 19. srpske NO brigade formirao 25. diviziju NOVJ.

⚔️ 10. 7. 1944. U južnoj Srbiji neprijatelj (četiri nemačka policijska bataljona, bugarska 27. i 29. pešadijska divizija, delovi SDK i RZK, oko 5000 pripadnika šiptarske milicije, 4 grupa četničkih jurišnih korpusa, četnička Rasinsko-toplička grupa i četnički 2. kosovski korpus) otpočeo topličko-jablaničku operaciju protiv 21. udarne 24. i 25. divizije NOVJ, s ciljem da ih nabaci na planine Petrovac, Radan i Majdan, ili da ih potisne na liniju Orlova čuka - Kitka - Lisica - Golak - Prepolac (između Vranja i Podujeva) koju su posele jake balističke snage, i tu okruži i uništi. Jedinice NOVJ (21. udarna 24. i 25. divizija, NOP odredi i jedinice komandi vojnih područja) vodeći ođbrambene borbe (do 4. avgusta) povukle su se do linije Kitka - s. Velja Glava - Orlova čuka, odakle su prešle u protivnapad i za kratko vreme proterale neprijatelja sa slobodne teritorije Jablanice, Puste reke i Toplice. U tim borbama su obostrani gubici bili veliki.

⚔️ 15. 7. 1944. Na pl. Jastrepcu obnovljen Jastrebački NOP odred i privremeno stavljen pod komandu 25. divizije NOVJ.

⚔️ 19. 7. 1944. S linije s. Bela Voda - s. G. Konjuša - s. Točane (kod Prokuplja) bugarske snage jačine jednog puka, podržane artiljerijom i avijacijom, napale jedinice 24. divizije NOVJ i 19. srpska brigada 25. divizije NOVJ. Posle sedmočasovne borbe jedinice NOVJ su bile prinuđene da se povuku na položaje: Rgajska pl. - s. Trnov Laz - s. Dedinac - s. G. Statovac.

⚔️ 26. 7. 1944. Po naređenju GŠ NOV i PO za Srbiju 21. udarna divizija NOVJ izbila u rejon s. Ogošte - Velja glava - Kitka a 25. divizija u rejon s. Desivojce - Devojkin kamen - Crni kamen, dok se 24. divizija nalazila u rezervi na pravcu 21. divizije. One su, i pored jakog otpora, odbacile šiptarske fašističke jedinice u rejon s. Vrućevce i odbile protivnapad neprijatelja. Oko 15 časova neprijatelju je stiglo pojačanje u ljudstvu i tenkovima, pa je oko 17 časova doneta odluka da se 21. divizija povuče u rejon s. Melovo - s. Gagince - s. Barje, 25. divizija u rejon s. Dragobužda - Prepelja i 24. divizija u rejon s. Lipovica - s. G. i D. Oruglica (kod Lebana). Neprijatelj je pretrpeo gubitke od 120 mrtvih i većeg broja ranjenih. Zaplenjeno: 2 mitraljeza, 50 pušaka, veća količina municije i namirnica. Gubici jedinica NOVJ: oko 30 mrtvih i 100 ranjenih boraca.

⚔️ 26. 7. 1944. GŠ NOV i PO za Srbiju naredio 25. diviziji NOVJ da se prebaci na desnu obalu r. J. Morave, u rejon 22. divizije NOVJ, radi izvođenja operacija u istočnoj Srbiji.

⚔️ 28. 7. 1944. Po naređenju GŠ NOV i PO za Srbiju, 25. divizija NOVJ prebacila se (između Vranja i Vladičinog Hana) na desnu obalu r. J. Morave i razmestila u rejonu s. Kriva Feja - s. Nesvrta - s. Novo Selo.

⚔️ 3. 8. 1944. Delovi 25. divizije NOVJ izvršili demonstrativan napad na bugarsku posadu u s. Sebe-Vranju i prepad na žt. st. Lepenac (kod Vranja), te uništili lokomotivu i 20 vagona, ubili 5 i zarobili 12 bugarskih vojnika i zaplenili oružje i preko 7000 puščanih metaka.

⚔️ 9. 8. 1944. Šesnaesta i 19. srpska brigada 25. divizije NOVJ napale bugarsku posadu u s. Kruševici (oko 100 vojnika) i s. D. Lopušnji (oko 100 vojnika). Posada u s. Kruševici je uništena, a u s. D. Lopušnji je poginulo desetak bugarskih vojnika, dok su se ostali razbežali.

⚔️ 12. 8. 1944. Na Suvoj planini 18. i 19. srpska brigada 25. divizije NOyJ razbile delove četničkog Nišavskog korpusa i proterale ih ka r. Nišavi. Poginulo je 40 a ranjeno 70 četnika.

⚔️ 27. 8. 1944. Kod s. Valakonja (blizu Boljevca) jedinice 25. divizije NOVJ napale četnički Jurišni korpus istočne Srbije, te ga većim delom razbile i počele goniti preko r. Crnog Timoka. Tada ih je iznenada napalo oko 1000 nemačkih vojnika i pripadnika SDK i RZK. Posle oštre borbe, vođene do podne, jedinice NOVJ su se povukle ka pl. Rtnjui Lisovačkim planinama. Poginulo je 150 četnika i 20 nemačkih vojnika, a 35 četnika je zarobljeno. Gubici 25. divizije NOVJ: 15 mrtvih i 32 ranjena borca.

⚔️ 11. 9. 1944. Devetnaesta brigada 25. divizije NOVJ izvršila neuspeo napad na D. Milanovac. Tom prilikom je ubila 8, ranila 12 i zarobila 1 neprijateljskog vojnika, a predalo joj se 67 četnika. Brigada je imala 3 ranjena i 2 nestala borca.

⚔️ 13. 9. 1944. U rejonu s. Klokočevca i s. Raduievca (kod Negotina) delovi 23. i 25. divizije NOVJ stupili u dodir sa trupama Crvene armije.

⚔️ 18. 9. 1944. Između s. Štubika i s. Jabukovca (blizu Negotina) jedinice 25. divizije NOVJ ubile 6 nemačkih vojnika a kod Glavičorke ubile 12 nemačkih vojnika i uništile jedan blindirani automobil. Istoga dana predalo im se 48 četnika. Gubici jedinica 25. divizije: 2 poginula i 2 ranjena borca.

⚔️ 19. 9. 1944. Kod s. Popadije jedinice 25. divizije NOVJ uništile nemački tenk i ubile 15 nemačkih vojnika, porušile komunikaciju između s. Klokočevca i s. Popadije i četiri mosta na putu s. Miroč - Brza Palanka i zarobile 10 četnika. Gubici jedinica 25. divizije: 3 mrtva i 4 ranjena borca.

⚔️ 21. 9. 1944. Kod s. Klokočevca 16. srpska brigada 25. divizije NOVJ vodila borbu protiv nemačke kolone jačine 2 tenka, đvoja borna kola i 70 kamiona, ali nije uspela da spreči prodor kolone ka D. Milanovcu. Poginulo je 10 nemačkih vojnika, a 16. brigada nije imala gubitaka.

⚔️ 24. 9. 1944. Kod s. Miroča 16. srpska brigada i 18. srpska brigada 25. divizije NOVJ stupile u dodir sa delovima 109. puka 113. divizije Crvene armije. U sadejstvu s njima, 16. srpska brigada je odbacila nemačke vojnike s položaja na ušću Porečke reke u Dunav.

⚔️ 26. 9. 1944. Na komunikaciji s. Štubik - Negotin delovi 25. divizije NOVJ u borbi ubili 12 i zarobili 1 nemačkog vojnika. Jedinice Crvene armije stigle u s. Jabukovac, a ispred njih se nemački vojnici povukli prema Negotinu i Zaječaru.

⚔️ 2. 10. 1944. U borbama protiv nemačke Borbene grupe -Štetner- i delova nemačke 1. brdske divizije na putu s. Štubik - s. Salaš, na putu s. Plavna - s. Klokočevac, na Popadiji i kod Petrovca jedinice 25. divizije NOVJ ubile 1 i zarobile 16 nemačkih vojnika, uništile 1 tenk i oštetile 1 tenk i 1 borna kola. Tom prilikom su oslobodile 4 zarobljena vojnika Crvene armije. Gubici 25. divizije: 2 ranjena borca.

⚔️ 6. 10. 1944. Na prostoriji s. Crnajka - s. Luke - Deli Jovan okružena nemačka 1. brdska divizija. Na nju su vršile pritisak: sa zapada 23. udarna i 25. divizija NOVJ, sa severa, istoka i juga jedinice Crvene armije. U borbama vođenim do 10. oktobra sprečen je pokušaj te nemačke divizije da izbije na komunikaciju s. Rgotina - Bor, kao i da se probije ka D. Milanovcu. Tek 11. oktobra ona je uspela da se preko Kučeva probije u rejon Požarevca, gde ju je prihvatila nemačka Borbena grupa -Vitman-. Obostrani gubici u ljudstvu i materijalu bili su osetni.

⚔️ 9. 10. 1944. Glavnina nemačkih snaga iz istočne Srbije, pod komandom Štaba 1. brdske divizije, probivši položaje 16. srpske brigade 25. divizije NOVJ kod s. Rudne Glave, otpočela nadiranje ka Kučevu. Jedinice 113. divizije Crvene armije i jedinice 23. udarne i 25. divizije NOVJ vršile su stalan pritisak na bokove i začelje ove nemačke kolone.

⚔️ 29. 11. 1944. Posle četrdeset i jednog dana oštrih borbi na prilazima Kraljevu, jedinice 2. proleterske udarne divizije NOVJ, uz sadejstvo 25. divizije NOVJ i 223. pešadijske divizije Crvene armije, savlađujući vrlo jak otpor delova nemačkog 34. armijskog korpusa, prodrle u grad i u uličnim borbama proterale neprijatelja ka Čačku, oslobodivši Kraljevo. Samo u poslednja dva dana borbe neprijatelj je imao oko 200 mrtvih i više ranjenih. Uništena su 4 topa, oko 600 vagona i 250 vozila raznih vrsta, a zaplenjeno je 7 topova, 15 p. mitraljeza, 200 pušaka, 2 kamiona i druga ratna oprema. Jedinice NOVJ su imale 3 poginula i 15 ranjenih boraca.

⚔️ 2. 12. 1944. Jedinice 2. proleterske udarne divizije, uz sadejstvo 23. i 25. udarne divizije NOVJ, posle trodnevnih oštrih borbi protiv nemačke 104. lovačke divizije oslobodile Čačak. Neprijatelj je imao 250 mrtvih i 150 zarobljenih. Zaplenjeno: 2 minobacača, 10 p. mitraljeza, 100 pušaka, 6 kamiona, 10 motocikla i dosta druge opreme. Jedinice NOVJ su imale 4 poginula i 11 ranjenih boraca.

⚔️ 3. 12. 1944. Kod s. Markovice (blizu Čačka) 16. srpska brigada 25. udarne divizije NOVJ vodila jaku borbu protiv nemačkih snaga i pred noć ih odbacila ka pl. Ovčaru. Poginulo je 8 nemačkih vojnika, a 16. brigada je imala 4 mrtva i 12 ranjenih boraca.

⚔️ 27. 12. 1944. Kod Zvornika 25. divizija Južne operativne grupe NOVJ otpočela prelaz preko r. Drine. Prelaz je završen sutradan, čime je završeno prebacivanje Južne operativne grupe NOVJ (17, 23, 25, 28. i 45. divizije) iz Srbije u istočnu Bosnu.

⚔️ 12. 3. 1945. Jedinice 25. divizije 2. armije JA, posle jednodnevne borbe, odbacile nemačko-ustaške snage prema Modriči i zauzele Gradačac. Poginulo je 20, ranjeno 20 i zarobljeno 14 neprijateljskih vojnika. Gubici 25. divizije JA: 5 poginulih i 19 ranjenih.

⚔️ 14. 3. 1945. Delovi 25. divizije 2. armije JA odbacili nemačko-ustaške snage prema Bos. Šamcu i zauzeli Modriču.

⚔️ 19. 3. 1945. U rejonu Odžaka (kod Bos. Samca) delovi 25. divizije 2. armije JA zarobili i razoružali jedan domobranski bataljon.

⚔️ 9. 4. 1945. Delovi 25. divizije 2. armije oslobodili Modriču.