Pljevlja u drugom svetskom ratu

⚔️ 0. 5. 1941. Održan sastanak MK KPJ za srez pljevaljski, kome je prisustvovao sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Sandžak Rifat Burdžović Tršo. Na sastanku je podnet izveštaj o radu MK i čitave partijske organizacije i, kao jedan od najvažnijih zadataka, postavljeno proširivanje partijske organizacije i povezivanje s narodom.

⚔️ 0. 6. 1941. Održan sastanak MK KPJ za pljevaljski srez na kome je, na osnovu direktive o pripremama za oružani ustanak, odlučeno: da se radi na formiranju omladinskih grupa koje će se obučavati u rukovanju oružjem; da se prikuplja oružje, municija, sanitetski materijal i dr.

⚔️ 16. 7. 1941. U s. Kruševu MK KPJ za Pljevlja održao sastanak na kome je odlučeno da odmah otpočnu oružane akcije.

⚔️ 31. 7. 1941. Napadom na žand. st. Glogovac otpočele oružane borbe u Janju i Pljevi (kod Jajca). Čete narodne vojske [U krajevima gde su pripreme za ustanak bile nedovoljne, a događaji prerasli organizacione mogućnostipartijskih organizacija, ustaške jedinice, delom spontano oformljene, dobile su naziv -narodna vojska-.] za nekoliko dana uništile više žand. st. i ž. stanice Sokolac, Čardak, Plivu i Podove (na pruzi Jajce-Srnetica).

⚔️ 15. 8. 1941. Italijanski bataljon iz Pljevalja upao u s. Meljak i pohvatao oko 15 ljudi. Posle dva dana se vratio u Pljevlja.

⚔️ 27. 8. 1941. Čete narodne vojske Janja i Pljeve zauzele s. Šipovo (kod Jajca) uništivši domobranski 28. bataljon. Tom prilikom je zaplenjeno: 2 topa, 6 mitraljeza, 12 p. mitraljeza i 250 pušaka.

⚔️ 28. 8. 1941. Čete narodne vojske Janja i Pljeve razbile delove jednog domobranskog bataljona i zauzele s. Jezero (kod Jajca). Zaplenjeno 2 topa.

⚔️ 0. 9. 1941. Dva ustaška, dva domobranska i jedan nemački bataljon, uz podršku avijacije, prodorom iz Ključa i doline Vrbasa počeli šestodnevni konvergentan napad u cilju ugušenja ustanka u Janju i Pljevi. Neprijatelj je razbio neke ustaničke jedinice, ovladao Mrkonjić-Gradom, Jezerom, Šipovom, Mliništima i komunikacijama, izvršio masovne zločine [Tom prilikom je 1. bataljon 738. puka nemačke 718. pešadijske divizije spalio u selima Janja sve kuće i pobio 1195 ljudi, žena i dece, a jedna ustaška četa samo kod crkve u s. Jezeru ubila 165 ljudi.], ali je i sam pretrpeo gubitke.

⚔️ 15. 9. 1941. Sreski štab za Jajce (Štab narodne vojske Pliva) izvršio reorganizaciju svojih jedinica. Od ustaničkih četa narodne vojske iz Janja formiran bataljon -Gorki- (posle desetak dana preimenovan u bataljon -Vaso Pelagić-), a od četa iz Pljeve bataljon -Iskra-.

⚔️ 11. 10. 1941. U Marinoj šumi (kod s. Maoča) MK KPJ za Pljevlja formirao Pljevaljsku gerilsku četu.

⚔️ 15. 10. 1941. Draža Mihailović naimenovao Đorđija Lašića,. majora bivše jugoslovenske vojske, za komandanta svih četničkih snaga u Crnoj Gori, a kapetana Pavla Đurišića za komandanta četničkih snaga na teritorije srezova Berane, Andrijevica, Bijelo Polje, Pljevlja.

⚔️ 0. 11. 1941. GŠ NOP odreda za Crnu Goru i Boku naredio štabovima NOP odreda na teritoriji Crne Gore i Boke da, radi lakšeg zauzimanja Pljevalja, blokiraju neprijatelja u Bijelom Polju, Beranama (sada: Ivangrad), Kolašinu i Andrijevici i prekinu sve komunikacije koje iz neprijateljskih garnizona vode ka Pljevljima.

⚔️ 1. 11. 1941. U Žabljaku, uz prisustvo delegata PK KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak, Baja Sekulića, otpočelo trodnevno partijsko savetovanje. Odlučeno je: na teritoriji sreza izvršiti izbore seoskih, opštinskih i sreskih NO odbora; pristupiti likvidiranju narodnih neprijatelja; uspostaviti partizanske straže u Žabljaku, Šavniku i Breznama; formirati partizanske bataljone i durmitorsku brigadu -Vojvoda Momčilo- i izvršiti pripreme za pretstojeći napad na Pljevlja.

⚔️ 5. 11. 1941. Održan sastanak Biroa PK KPJ za Crnu Goru i Boku, na kome je izvršena analiza stanja u Crnoj Gori, a član Politbiroa CK KPJ i VŠ NOP odreda Jugoslavije Ivan Milutinović upoznao prisutne sa zaključcima vojno-političkog Savetovanja u Stolicama, sa direktivom CK KPJ o stvaranju narodne vlasti i sa pismom vrhovnog komandanta Josipa Broza Tita o upućivanje boraca u Srbiju. Odlučeno je da se pristupi formiranju jednog odreda koji bi, sastavljen od najboljih boraca, pri prolasku kroz Sandžak izvršio napad na Pljevlja.

⚔️ 13. 11. 1941. Delegat VŠ NOP odreda Jugoslavije Ivan Milutinović uputio naređenje Glavnom štabu NOP odreda za Sandžak da odmah pristupi prikupljanju dovoljnih količina hrane za jedinice koje će operisati u Sandžaku; da Prijepoljsku i Pljevaljsku četu stavi na raspolaganje Crnogorskom NOP odredu za operacije: u Sandžaku. Pored toga, u naređenju se govori i o budućim zadacima na formiranju vlasti na teritoriji koja bude oslobođena.

⚔️ 20. 11. 1941. Bataljoni tek formiranog Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku otpočeli marš u pravcu Pljevalja.

⚔️ 29. 11. 1941. Štab Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku izveštava VŠ NOP odreda Jugoslavije o stanju svoje jedinice i o nameri da odmah zauzme Pljevlja, a zatim Priboj i Rudo i ostala mesta u Sandžaku.

⚔️ 0. 12. 1941. U s. Krnjači (kod Pljevalja) izabran MNO odbor.

⚔️ 0. 12. 1941. U s. Zaostrom (kod Pljevalja) izabran MNO odbor.

⚔️ 0. 12. 1941. Na osnovu odluke konferencije KPJ za okrug Jajce u Pljevi formiran SK KPJ za Jajce.

⚔️ 0. 12. 1941. Izabran Opštinski NO odbor prenćanske opštine (kod Pljevalja).

⚔️ 1. 12. 1941. Crnogorski NOP odred za operacije n Sandžaku; posle desetodnevnog marša, izvršio napad na Pljevlja, gde se nalazio jak garnizon italijanske divizije -Pusterija-. Odred je, u oštrim borbama, uspeo da zauzme znatan deo grada, ali je bio prisiljen da se u zoru (2. decembra) povuče uz velike gubitke. Neprijatelj je imao 74 mrtva, oko 170 ranjenih vojnika, dok su partizanske snage imale 203 mrtva i 269 ranjenih boraca među kojima komandant Jezersko-šaranskog bataljona Dušan Obradović, zamenik političkog komesara Jezersko-šaranskog bataljona Vuk Knežević, pomoćnik političkog komesara Nikšićkog bataljona -Peko Pavlović- Lazar Radojević i bombaš Petar Jovićević, narodni heroji.

⚔️ 4. 12. 1941. Italijanska kolona krenula iz Prijepolja za Pljevlja. Na putu je spalila sela Čajževiće, Jabuku i Crljenice a stanovništvo poubijala. Samo u s. Jabuci je ubijeno 14 lica.

⚔️ 7. 12. 1941. Član CK KPJ, Moša Pijade, obavestio vrhovnog komandanta NOP odreda Jugoslavije Josipa Broza Tita o uređenju bolnice na Žabljaku i o teškoćama oko smeštaja i zbrinjavanja velikog broja ranjenika i bolesnika posle neuspelog napada na Pljevlja.

⚔️ 9. 12. 1941. VŠ NOP odreda Jugoslavije naredio Operativnom štabu Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku: deo snaga ostaviti kod Pljevalja da ruši komunikacije, drži zasede i štiti narod od neprijatelja, a sa ostalim bataljonima, pošto budu očišćeni od kolebljivaca i onih koji neće da se bore u Sandžaku, preći Lim i krenuti u pravcu s. Hisardžika.

⚔️ 9. 12. 1941. GŠ NOP odreda za Crnu Goru i Boku dao Lovćenskom NOP odredu uputstvo kako treba narodu objašnjavati neuspeh napada na Pljevlja i naredio mu da izvrši mobilizaciju ljudstva za rušenje komunikacija na svome sektoru.

⚔️ 10. 12. 1941. Održan plenum OK KPJ za Cetinje: prenesene su odluke sa pokrajinskog partijskog savetovanja od 7. decembra; razmatrana je politička situacija na terenu OK posle neuspelog napada na Pljevlja.

⚔️ 11. 12. 1941. Održano partijsko savetovanje za područje MK KPJ za Nikšić: prisutni su upoznati sa odlukama pokrajinskog partijskog savetovanja od 7. decembra; razmatrana je i politička situacija na terenu MK posle neuspelog napada na Pljevlja.

⚔️ 12. 12. 1941. U s. Pljevi (kod Jajca), pod rukovodstvom sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Bos. krajinu, održana partijska konferencija za okrug Jajce: izabran Okružni komitet; usvojeni zaključci da treba svestrano jačati malobrojne partijske organizacije i organizaciono učvršćivati vojne jedinice; razrađeni zadaci NO odbora; ukazano na razbijačko delovanje četnika unutar odreda.

⚔️ 14. 12. 1941. Održano partijsko savetovanje za područje MK KPJ Šavnik: razmatrana politička situacija posle neuspelog napada na Pljevlja.

⚔️ 21. 12. 1941. GŠ NOP odreda za Crnu Goru i Boku uputio saučešće porodicama partizana poginulih prilikom napada na Pljevlja.

⚔️ 22. 12. 1941. CK KPJ uputio direktivno pismo Pokrajinskom komitetu KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak: ističe uspehe u sprovođenju direktiva CK KPJ, ali i greške u pogledu rukovodeće uloge Partije i NO odbora, u radu partijskih organizacija i u vođenju partizanskog ratovanja; kritikuje analizu poraza kod Pljevalja i ukazuje na zadatke Partije u vezi sa spoljnom i unutrašnjom vojno-političkom situacijom.

⚔️ 0. 1. 1942. Formiran Prenćanski partizanski bataljon. On je orijentisan na pravac Pljevlja-Žabljak radi odbrane slobodne teritorije od eventualnih napada italijanskih i četničkih snaga iz Pljevalja.

⚔️ 16. 1. 1942. U s. Maoču, (kod Pljevalja) izabran NO odbor za srez pljevaljski.

⚔️ 27. 1. 1942. U selu Boljanićima (kod Pljevalja) formiran Pljevaljski partizanski bataljon -1. decembar-.

⚔️ 27. 1. 1942. Ojačani Pljevaljski bataljon Crnogorsko-sandžačkog NOP odreda zauzeo Čajniče, koje su držali četnici.

⚔️ 3. 2. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije izdao naredbu i uputstvo o mobilizaciji svih za borbu sposobnih vojnih obveznika fočanskog, čajničkog i pljevaljskog sreza.

⚔️ 0. 3. 1942. U s. Mijakovićima (kod Pljevalja) formiran 4. bataljon Pljevaljskog NOP odreda, u čiji su sastav ušli jedan deo boraca Prenćanskog pozadinskog bataljona i ljudstvo iz sela Vrulje, Ljutića, Kozice i Vukova Brda.

⚔️ 1. 3. 1942. U s. Boljanićima (kod Pljevalja) od 2. i 3. čete pljevaljskog partizanskog bataljona -1. decembar- formiran 2. pljevaljski udarni bataljon.

⚔️ 4. 3. 1942. Mileševski bataljon -Ljubiša Miodragović- upućen iz pljevaljskog sreza na prostoriju pl. Kamena gora - s. Jabuka - pl. Pobiljenik da zatvori pravac Prijepolje-Pljevlja, spreči stvaranje četničkih jedinica u mileševskom i pribojskom srezu i omogući jačanje NOP-a na toj prostoriji i pridolazak novih boraca.

⚔️ 9. 3. 1942. Po naređenju VŠ NOP i DV Jugoslavije, Štab Durmitorskog NOP odreda uputio intendantsko odeljenje u s. Boljaniće (kod Pljevalja) da stupi u vezu sa GŠ NOP odreda za Sandžak u cilju nabavke hrane.

⚔️ 14. 3. 1942. U s. Meljaku (kod Pljevalja), formiran 3. bataljon Pljevaljskog NOP odreda.

⚔️ 24. 3. 1942. Treći bataljon Pljevaljskog NOP odreda napao četnike na desnoj obali reke Volodera, u rejonu s. Orlja - s. Korita - Kraljičino brdo - Bijeli kamen, i posle višečasovne oštre borbe razbio ih i proterao ka Pljevljima i na desnu obalu r. Čehotine.

⚔️ 0. 4. 1942. U s. Kosanici (kod Pljevalja) održan veliki sreski omladinski miting na kome je učestvovalo oko 1000 omladinaca i omladinki m gotovo celog sreza pljevaljskog.

⚔️ 15. 4. 1942. Jače italijanske snage iz Pljevalja, zajedno sa četnicima, izvršili napad pravcem s. Gotovuša - s. Boljanići, protiv 2. zlatarskog i 2, pljevaljskog partizanskog bataljona. Neprijatelj je u početku imao uspeha, ali su pred noć partizanske jedinice izvršile protivnapad i odbacile neprijatelja prema Pljevljima. Partizani nisu imali gubitaka.

⚔️ 27. 4. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije naredio GŠ NOP odreda za Sandžak da stalno napada jedinice italijanske divizije -Pusterija- na odseku Čajniče - Kovač pl. i na komunikaciji Pljevlja-Prijepolje.

⚔️ 0. 5. 1942. U Pljevljima italijanske vlasti streljale preko 30 talaca, pripadnika NOP-a.

⚔️ 6. 5. 1942. Po naređenju vrhovnog komandanta NOP i DV Jugoslavije Josipa Broza Tita, a pod rukovodstvom i po uputstvima inženjera Lazara Jaukovića, mineri i radnici Pljevaljskog i Durmitorskog NOP odreda srušili deo velikog mosta na r. Tari (kod s. Đurđevića Tare) i time prekinuli jedinu komunikaciju na pravcu Pljevlja-Nikšić.

⚔️ 21. 5. 1942. Na Crnom jezeru (kod Žabljaka) održano vojno-političko savetovanje [Tom savetovanju su prisustvovali i drugovi Ivan Milutinović, delegat VŠ NOP i DV Jugoslavije, Velimir Jakić, komandant Pljevaljskog NOP odreda, i Vojo Leković, član Oblasnog komiteta KPJ za Sandžak.] kojim je rukovodio vrhovni komandant NOP i DV Jugoslavije Josip Broz Tito. Pošto je razmotrena vojno-politička situacija, doneta je odluka da partizanske jedinice privremeno napuste Crnu Goru i povuku se u Bosnu.

⚔️ 23. 5. 1942. U s. Maoču (kod Pljevalja) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ i GŠ NOP i DO za Sandžak, na kome je, nakon analize vojnopolitičke situacije na teritoriji Hercegovine, Crne Gore i Sandžaka, odlučeno: da se sve partizanske jedinice s teritorije bjelopoljskog sreza, preko s. Maoča i s. Barica, u pravcu s. Kosanice, povuku ka Bosni; da se iz dva zlatarska bataljona izdvoji 50 boraca za politički rad i izvođenje akcija na desnoj obali r. Lima; da se od ostalog ljudstva iz oba bataljona formira jedan Zlatarski partizanski bataljon; da se u bjelopoljskom, pljevaljskom i mileševskom srezu zadrže sreska partijska rukovodstva i izvestan broj komunista za politički rad u pozadini (zadržan je i Oblasni komitet KPJ za Sandžak).

⚔️ 28. 5. 1942. Na položajima između s. Kosanice i s. Glibaća (na putu Pljevlja - r. Tara) jedinice Bjelopoljskog NOP odreda i Mileševski partizanski bataljon vodili dvodnevne borbe protiv italijanskih i četničkih snaga iz Pljevalja.

⚔️ 5. 6. 1942. U rejonu s. Šćepan-Polja, po odluci vrhovnog komandanta NOP i DV Jugoslavije Josipa Broza Tita, a pod neposrednim rukovodstvom člana VŠ Aleksandra Rankovića, formirana 3. proleterska (sandžačka) NOU brigada od 1. zlatarskog, 2. i 5. pljevaljskog, 3. bjelopoljsko-mileševskog i 4. bjelopoljskog bataljona.

⚔️ 27. 7. 1942. U borbi s četnicima u Pljevi (kod Jajca) poginuo komandir Udarne čete 3. krajiškog NOP odreda Dušan Rakita, narodni heroj.

⚔️ 0. 8. 1942. U sastavu 3. krajiškog NOP odreda, od bivših četnika iz sela oko r. Plive (kod Jajca) formiran Pljevski NO dobrovoljački bataljon.

⚔️ 21. 10. 1942. Glavnina nemačke 718. pešadijske divizije, ojačana ustaško-domobranskim snagama (devet pešadijskih bataljona, 4 artiljerijska diviziona i jedan oklopni bataljon), i nemačko-domobransko-četnička borbena grupa -Tomas-, jačine oko dva bataljona, otpočela jedanaestodnevnu drugu jajačku operaciju (-Jajce II-) za razbijanje partizanskih jedinica u Janju i Pljevi, deo nemačko-italijanske protivofanzive (ciklusa operacija -Dinara-), Treća sandžačka NOU brigada i 3. krajiški NOP odred izvukli su se na greben Vitoroga bez većih gubitaka. Nemački vojnici su opljačkali i spalili sva napuštena sela i na najsvirepiji način pobili deo stanovništva, koje je, ostalo kod kuća.

⚔️ 18. 11. 1942. VŠ NOV i POJ, iz svojih vojnih sredstava, dodelio: 2,500.000 kuna stanovništvu D. i G, Vukovskog, Janja, Podgorja, Pljeve i drugih, koja su popaljena i opljačkana od ustaša, nemačkih vojnika i četnika; 500.000 kuna NO odboru Bihaća, za gradsku sirotinju; 200.000 kuna za Drvar i okolna mesta.

⚔️ 5. 2. 1943. Po selima pljevaljskog sreza četnički Limsko-sandžački odredi izvršili pokolj muslimanskog stanovništva: samo za dva dana ubili 1352 osobe (od toga oko 1100 dece, žena i staraca).

⚔️ 14. 3. 1943. Komandant četničkih Limsko-sandžačkih odreda naredio da se najhitnije mobiliše 2000 četnika s teritorije Mileševskog korpusa, a iz sreza pljevaljskog -sve što može nositi pušku-, u cilju slanja u Bosnu, pošto su jedinice NOVJ već izvršile forsiranje r. Neretve.

⚔️ 22. 4. 1943. U s. Kruševu (kod Pljevalja) 2. bataljon 3. krajiške NOU brigade u sadejstvu sa 3. proleterskom (sandžačkom) udarnom brigadom 1. proleterske udarne divizije NOVJ razbio italijanske i četničke snage.

⚔️ 26. 4. 1943. U rejonu s. Krupice - s. Kotlajići - s. Premćani (kod Pljevalja) 3. proleterska (sandžačka) udarna brigada 1. proleterske udarne divizije NOVJ napala i razbila jedinice četničkog Drinskog i Mileševskog korpusa, koje su se povukle ka Pavlovom brdu uz gubitke od 20 mrtvih i 5 zarobljenih.

⚔️ 17. 5. 1943. Četvrta planinska pukovska grupa italijanske divizije -Taurinenze- zauzela s. Jabuku (kod Pljevalja) i time omogućila nesmetan saobraćaj putem Pljevlja-Prijepolje.

⚔️ 18. 5. 1943. Kod s. Graca i s. Orlja (blizu Pljevalja) jedinice nemačke 369. legionarske divizije odbacile 6, istočnobosansku i 3. dalmatinsku NOU brigadu i 7. brigadu 7. divizije NOVJ na levu obalu r. Čehotine.

⚔️ 18. 5. 1943. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 1. proleterske udarne divizije NOVJ da u saradnji s NO odborima pljevaljskog i bjelopoljskog sreza skloni stanovništvo Ispred okupatorskog terora.

⚔️ 19. 5. 1943. Prva proleterska udarna divizija NOVJ pregrupisala snage i posela položaje na liniji s. Vaškovo - s. Kovren da bi sprečavala prodiranje nemačke 1. brdske divizije između r. Tare i puta s. Šahovići - Pljevlja.

⚔️ 20. 5. 1943. VŠ NOV i POJ doneo odluku da se težište operacija iz doline r. Pive, Tare i Lima prenese na severozapad i da se 1. proleterska udarna divizija NOVJ prebaci prema Foči, na front Drinske operativne grupe; da 7. divizija NOVJ na levoj obali r. Čehotine onemogući prodor neprijatelja od s. Boljanića ka s. Gradcu; da 3. udarna divizija NOVJ zatvori pravce Gacko - Pivska župa i Nikšić-Šavnik; da 2. proleterska udarna divizija NOVJ brani srednji tok r. Tare i zatvori pravac Pljevlja - Lever-Tara. Ovim pregrupisavanjem snaga i orijentisanjem 5. udarne divizije NOVJ iz centralne Bosne ka Foči izražena je osnovna ideja VŠ o proboju u istočnu Bosnu.

⚔️ 24. 5. 1943. Nemačka 369. legionarska divizija, podržana avijacijom, forsirala r. Čehotinu kod s. Graca (blizu Pljevalja), odbacila delove 7. divizije NOVJ i 3. dalmatinske NOU brigade i obrazovala mostobran na levoj obali.

⚔️ 26. 5. 1943. VŠ NOV i POJ naredio 1. proleterskoj udarnoj diviziji NOVJ da jednu brigadu uputi prema zaseoku Gradac (kod Pljevalja), u pomoć 7 điviziii NOVJ koja je sprečavala prodor nemačke 369. legionarske divizije ka s. Čelebiću.

⚔️ 27. 5. 1943. Po naređenju VŠ NOV i POJ 7. divizija NOVJ organizovala odbranu južno od r. Čehotine, na liniji s. Mijakovići - pl. Korijen - s. G. Brvenica - s. Gradac - s. Mrčevo, i zatvorila pravac Pljevlja - s. Đurđevića Tara da bi sprečavala nadiranje nemačke 369. legionarske divizije.

⚔️ 15. 6. 1943. Kod s. Višnjice (blizu Pljevalja), po povratku sa r. Sutjeske, u borbi protiv četnika poginuo partijsko-politički radnik Milosav Stiković, narodni heroj.

⚔️ 0. 9. 1943. U Sandžaku, po naređenju GŠ NOV i PO za Crnu Goru i Boku, obnovljeni Bjelopoljski i Pljevaljski NOP odred.

⚔️ 12. 9. 1943. Štab 2. proleterske udarne divizije NOVJ, sa svojom 2. proleterskom NOU brigadom, krenuo iz rejona Kalinovika, preko Pljevalja, u Sandžak, da po naređenju Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ reorganizuje 3. proletersku (sandžačku) NOU brigadu i tamo nastavi dejstva protiv neprijatelja.

⚔️ 16. 9. 1943. Na putu Pljevlja - s. Šahovići (sada: Tomaševo) jedinice 2. proleterske udarne brigade 2. proleterske udarne divizije NOVJ razbile četničku kolonu, nanevši joj gubitke od 18 mrtvih.

⚔️ 20. 9. 1943. Četnička 1. i 2. bjelopoljska i Jurišna brigada i deo četničke Kolašinske brigade izbili iz Bijelog Polja na liniju s. Kovren - s. Bliškovo s ciljem da prodru prema Pljevljima i odbrane ih od jedinica 2. proleterske udarne divizije NOVJ.

⚔️ 22. 9. 1943. Jedinice 2. proleterske udarne divizije NOVJ razbile četničke snage Istočnog fronta i miliciju i zauzele Pljevlja. Poginulo je 20, ranjeno 40 i zarobljeno 20 neprijateljskih vojnika, a zaplenjeno: 9 mitraljeza, 20 p. mitraljeza, 3 kamiona, 2 putnička automobila i dosta drugog ratnog materijala. Oko 200 muslimana je tada stupilo u NOVJ.

⚔️ 3. 10. 1943. U Pljevljima održana sreska izborna konferencija na kojoj je izabran SNO odbor i donesena rezolucija o organizovanju, učvršćenju i proširenju narodne vlasti, o ostvarenju jedinstva svih naprednih snaga za borbu protiv okupatora i domaćih izdajnika, o mobilizaciji za NOVJ i o blagovremenom snabdevanju jedinica hranom i drugim potrebama.

⚔️ 8. 10. 1943. U Pljevljima, po naređenju Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ, formirana Komanda Pljevaljskog vojnog područja.

⚔️ 8. 10. 1943. U rejonu Mrkonjić-Grada, od Pljevske partizanske čete, formiran Pljevski NOP odred (u sastavu 10. udarne divizije NOVJ).

⚔️ 15. 11. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito naredio GŠ NOV i PO za Hrvatsku da uputi poziv avijatičarima hrvatskog domobranstva u Zagrebu da se spuštaju na aerodrome NOVJ kod Otočca, Udbine, Glamoča, Livna i Pljevalja.

⚔️ 20. 11. 1943. U Pljevljima, u prisustvu 252 delegata, održano I zasedanje Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Sandžaka, na kome je obrazovan ZAVNO Sandžaka, kao najviši pokrajinski organ narodne vlasti.

⚔️ 28. 11. 1943. Kod s. Jabuke (blizu Pljevalja), u borbi protiv četničke zasede, poginuo borac-bombaš 4. bataljona 2. proleterske NOU brigade Boško Buha, narodni heroj.

⚔️ 2. 12. 1943. U rejonu Pljevalja, po naređenju VŠ NOV i POJ, od vojnika italijanskih divizija -Venecija- i -Taurinenze-, formirana italijanska partizanska divizija -Garibaldi- (sastava: tri brigade od po četiri bataljona), koja je stavljena pod komandu Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ.

⚔️ 2. 12. 1943. Na široj prostoriji Pljevalja, po naređenju Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ, formirana 1, 2. i 3. partizanska brigada divizije -Garibaldi-, sastava: po četiri bataljona.

⚔️ 5. 12. 1943. Nemačka 1. brdska divizija, slomivši odbranu delova 2. proleterske udarne divizije NOVJ na prijepoljskim položajima i na Jabuci, prodrla u Pljevlja, koja su nekoliko časova ranije napustili Štab 2. udarnog korpusa NOVJ i pozadinske i prištapske jedinice.

⚔️ 21. 12. 1943. Delovi 3. proleterske (sandžačke) udarne brigade razbili četnike i ovladali rejonom s. Kosanice i s. Mataruga (kod Pljevalja), zarobivši 44 četnika i zaplenivši 4 mitraljeza i 1 bacač.

⚔️ 27. 12. 1943. U blizini s. Potpeča delovi 2. bataljona 3. proleterske (sandžačke) NOU brigade razbili nemačku kolonu jačine oko 200 vojnika, nanevši joj gubitke od 20 mrtvih i odbacivši je prema Pljevljima.

⚔️ 31. 12. 1943. Na liniji s. Kozice - s. Vrulja - s. Lijeske delovi 3. proleterske (sandžačke) NOU brigade odbili nemačko-četnički napad iz Pljevalja.

⚔️ 4. 1. 1944. Jedinice 3. proleterske (sandžačke) i 4. sandžačke NOU brigade odbacile nemačke vojnike i četnike u Pljevlja. Neprijatelj je imao 31 vojnika izbačenog iz stroja. Gubici jedinica NOVJ: 3 mrtva i jedan ranjen borac.

⚔️ 4. 1. 1944. U rejonu s. Vlaka - Kamena gora (kod Pljevalja) oko 600 nemačkih vojnika, četnika i pripadnika muslimanske milicije napalo delove 3. proleterske (sandžačke) udarne brigade. Pred nadmoćnim neprijateljem delovi 3. brigade su se povukli na položaje u rejonu s. Vrulja - s. Kozice. Gubici neprijatelja: oko 30 vojnika izbačenih iz stroja. Brigada je imala 3 mrtva i 3 ranjena borca.

⚔️ 6. 1. 1944. U rejonu Pljevalja nemački vojnici i muslimanska milicija sukobili se sa delovima 3. proleterske (sandžačke) i 4. sandžačke NOU brigade. Neprijateljski gubici su nepoznati, dok su gubici 3. i 4. brigade bili 10 ranjenih boraca.

⚔️ 12. 1. 1944. Dva bataljona 3. proleterske (sandžačke) NOU brigade razbili četnike u selima Otilovićima i Vijencu (kod Pljevalja).

⚔️ 15. 1. 1944. U rejonu s. Vukovo Brdo - s. Strmećica (kod Pljevalja) oko 1300 nemačkih vojnika, četnika i pripadnika muslimanske milicije napali delove 3. proleterske (sandžačke) udarne brigade i odbacili ih na položaje s. Kozice - s. Breza, nanevši im gubitke od 1 mrtvog i 7 ranjenih boraca. Neprijatelj je imao oko 20 vojnika izbačenih iz stroja.

⚔️ 17. 1. 1944. U s. Orlji (na putu Pljevlja-Gradac) oko 80 nemačkih vojnika s četnicima napalo delove 1. bataljona 4. sandžačke NOU brigade i četu italijanske partizanske divizije -Garibaldi-. Posle oštre borbe neprijatelj je odbačen u pravcu Pljevalja.

⚔️ 19. 1. 1944. U selima: Komine, Vidre, Brvnica i Bušnja (kod Pljevalja) 4. sandžačka NOU brigada napala četnike i odbacila ih u Pljevlja. Četnici su imali 2 mrtva i 3 ranjena. Brigada nije imala gubitaka.

⚔️ 23. 1. 1944. U s. Ljuće (kod Pljevalja) delovi 3. proleterske (sandžačke) udarne brigade i 4. sandžačke brigade GŠ NOV i PO za Sandžak napali na oko 200 četnika, ali zbog zakašnjenja delova 4. brigade napad nije uspeo. Treća brigada je imala 4 ranjena i 2 nestala borca.

⚔️ 0. 2. 1944. U oslobođenom Bijelom Polju formirana Komanda vojnog područja za srezove pljevaljski i bjelopoljski.

⚔️ 6. 2. 1944. U rejonu s. Gradac - s. Šljuke - s. Trnovice - s. Hoćevine (kod Pljevalja) nemačke snage, četnici i muslimanska milicija (oko 1100 vojnika) napali 4. sandžačku brigadu GŠ NOV i PO za Sandžak. Pod pritiskom nadmoćnog neprijatelja ona se, posle višečasovne borbe, morala povući u pravcu s. Popova Dola i s. Šula. Pri povratku u Pljevlja neprijatelj je palio kuće i opljačkao sela Hoćevine, Šljivensko i Trnovice.

⚔️ 5. 3. 1944. U rejonu Pljevalja delovi 2. proleterske udarne divizije NOVJ vodili borbu protiv nemačkih i četničkih snaga. Neprijatelj je imao 5 mrtvih i oko 22 ranjena vojnika.

⚔️ 5. 3. 1944. S položaja s. G. Krče - pl. Gradina (kod Pljevalja) 2. proleterska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ odbila napad oko 500 vojnika nemačkog 3. puka -Brandenburg- i četnika i odbacila ih ka Pljevljima. U borbi je poginulo oko 12 i ranjeno 20 neprijateljskih vojnika. Brigada je imala 1 poginulog i 3 ranjena borca.

⚔️ 9. 3. 1944. Na položajima s. Zenica - s. Šumani - s. Ljuće - s. Pauče (kod Pljevalja) 4. sandžačka brigada 37. udarne divizije NOVJ napala četničke snage i posle višečasovne borbe, zauzela sve neprijateljske položaje, izuzev s. Ljuće koje je bilo utvrđeno bunkerima i dobro branjeno. Četnici su imali 12 mrtvih i ranjenih. Brigada nije imala gubitaka.

⚔️ 10. 3. 1944. Iz Priboja i Pljevalja dva bataljona nemačkog 3. puka -Brandenburg-, dva bataljona 5. puka SDK i četnička Pljevaljska i Pribojska brigada izvršili napad na 2. proletersku udarnu diviziju NOVJ. Napad je zadržan na grebenu pl. Biča i kod s. Gotovuše i s. G. Krče, a zatim je neprijatelj odbačen prema Priboju i Pljevljima, uz gubitke od oko 25 mrtvih i ranjenih, dok je 2. divizija imala 5 mrtvih i 17 ranjenih boraca.

Hronološki zapisi se učitavaju...