Bratstvo i jedinstvo u ratu

⚔️ 0. 5. 1941. PK KPJ za BiH uputio proglas narodu obaveštavajući ga o prvim zločinima ustaša, o teroru okupatora i njegovim manevrima da produbljivanjem, decenijama raspirivane, mržnje među narodima Bosne i Hercegovine održi svoju vlast. PK je pozvao Srbe, Hrvate, muslimane i Jevreje Bosne i Hercegovine da zbiju svoje redove, učvrste bratstvo i jedinstvo, u borbi protiv okupatora kojom rukovodi KPJ.

⚔️ 0. 5. 1941. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju uputio, na šiptarskom jeziku, proglas Šiptarima da ne nasedaju neprijateljskoj propagandi i ne rasplamsavaju bratoubilačku borbu, već da neguju bratstvo i jedinstvo i da zajedno sa Srbima i Crnogorcima, pod rukovodstvom KPJ, povedu oslobodilačku borbu protiv fašističkog okupatora i porobljivača.

⚔️ 0. 5. 1941. U Zagrebu održano Majsko savetovanje KPJ, kome su prisustvovali delegati svih nacionalnih partijskih rukovodstava (sem delegata iz Makedonije). U svom referatu je generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito analizirao. aprilski rat i okupaciju zemlje, ukazao na izdajničku ulogu buržoazije, na otvorenu saradnju znatnog dela buržoazije sa okupatorom i na planove izbegličke vlade, istakao zadatke Partije i karakter budućeg ustanka. Na osnovu referata i diskusije postavljeni su sledeći glavni zadaci: okupljati jugoslovenske narode na najširoj osnovi u borbi protiv okupatora i njegovih pomagača; boriti se protiv raspirivanja nacionalne mržnje i izazivanja bratoubilačkog rata; ukazivati masama na odgovornost buržoazije za. aprilsku katastrofu i boriti se protiv pokušaja neprijatelja da tu odgovornost prebaci na pojedine narode; očuvati i učvrstiti jedinstvo jugoslovenskih naroda; nastaviti učvršćenje i proširenje partijskih organizacija i širenje uticaja na mase. Naglašeno je da KPJ ne priznaje komadanje Jugoslavije, da komunisti treba da budu spona između njenih naroda i da stanu na čelo oslobodilačke borbe u svim krajevima zemlje, pa i onim koji su posle prvog svetskog rata ostali pod tuđim suverenitetom. Odlučeno je da sve partijske organizacije formiraju vojne komitete koji će sprovoditi pripreme za oružani ustanak. [Sekretar pokrajinskog komiteta za Makedoniju Metodije Šatorov Šarlo odbio da prisustvuje. majskom savetovanju KPJ, smatrajući da su za njega merodavne direktive i odluke CK BRP (k).]

⚔️ 1. 5. 1941. CK KPJ izdao prvomajski proglas radnom narodu Jugoslavije, u kome objašnjava uzroke. aprilskog sloma, ne priznaje rasparčavanje Jugoslavije, poziva radničku klasu na jedinstvo i ističe da će KPJ, kao i do sada, stajati u prvim redovima narodne borbe i još upornije organizovati i voditi borbu protiv okupatora i njegovih slugu, protiv raspirivanja šovinizma, za bratstvo naroda Jugoslavije, za srećniju budućnost.

⚔️ 0. 6. 1941. PK KPJ za Crnu Goru. Boku i Sandžak uputio proglas narodu pozivajući ga da pod rukovodstvom KPJ zbije svoje redove, ostvari čvrsto jedinstvo u borbi protiv okupatora i njegovih slugu, za svoje nacionalno oslobođenje, udružen sa svim porobljenim narodima Jugoslavije i Balkana, a u savezu sa velikim Sovjetskim Savezom. U proglasu se apeluje na radni narod Crne Gore, Boke i Sandžaka da jača -borbeni savez radnika i seljaka u borbi za ostvarenje sovjetske vlasti i konačan obračun sa kapitalističkim sistemom-.

⚔️ 0. 6. 1941. PK KPJ za Vojvodinu izdao proglas narodu da stvara jedinstvo svih nacionalnosti u otporu i borbi protiv okupatora.

⚔️ 1. 7. 1941. CK SKOJ-a izdao proglas -Sve za poraz fašističkih razbojnika! Sve za pobedu pravedne stvari Sovjetskog Saveza - za oslobođenje naših naroda!- U proglasu se omladina Jugoslavije poziva na jedinstvo, na otpor okupatoru i na spremnost za opšti narodni ustanak.

⚔️ 0. 8. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, kome su prisustvovali i delegati iz Kos. Mitrovice, Đakovice i Peći. Posle analiziranja političke situacije i raspoloženja masa prema okupatoru, određeni su zadaci u vezi sa daljim radom i borbom partijske organizacije u oblasti. Narodima tog kraja upućen je proglas sa pozivom na oružanu borbu i na razvijanje bratstva i jedinstva.

⚔️ 21. 8. 1941. U Drvaru, na inicijativu člana CK KPJ i Štaba Drvarske brigade Marka Oreškovića, održana Konferencija žena Srpkinja, Slovenki, Hrvatica i muslimanki iz šire okoline Drvara, na kojoj je manifestovano bratstvo i jedinstvo naroda Jugoslavije, a borcima upućeno pismo da istraju u borbi protiv okupatora i da se uzdrže od osvete.

⚔️ 0. 9. 1941. Povodom reokupacije tzv. II zone i pokušaja okupatora da razbije jedinstvo ustanika, prikazujući se zaštitnicima Srba, PK KPJ za BiH uputio narodu proglas u kome razobličava perfidnu politiku okupatora i poziva domobrane da okrenu oružje protiv okupatora; poziva Srbe, Hrvate i muslimane za zajedničku borbu; ustanike na zbijanje svojih redova i čišćenje od smutljivaca, provokatora i plaćenika; radnike na masovne ekonomske akcije i borbu protiv okupatora i ustaša.

⚔️ 4. 9. 1941. Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito, u ime CK KPJ, uputio direktivu Centralnom komitetu KPH: ističe da list -Vjesnik- treba naročito da popularise bratstvo i jedinstvo naših naroda u borbi protiv okupatora; ukazuje na važnost stvaranja NOF-a odozdo, u masama, ne čekajući sporazume sa vodstvima građanskih partija; kritikuje preuranjeno formiranje brigada i nepravilno shvatanje strategije i taktike NOR-a; iznosi opšte koncepcije o partizanskom načinu ratovanja i o postepenosti u formiranju partizanskih jedinica; saopštava o stavovima CK KPJ prema greškama nekih rukovodećih ljudi u Hrvatskoj i obaveštava da će se u Stolicama održati savetovanje CK KPJ i GŠ NOP odreda Jugoslavije.

⚔️ 26. 9. 1941. U s. Stolicama (kod Krupnja), pod rukovodstvom generalnog sekretara KPJ i komandanta GŠ NOP odreda Jugoslavije Josipa Broza Tita održano vojno savetovanje na kome su učestvovali neki članovi Politbiroa CK KPJ, predstavnici vojnih i partijskih rukovodstava iz Srbije, Hrvatske. Slovenije, BiH i komandanti najbližih NOP odreda iz Srbije. Na savetovanju su uopštena dotadašnja iskustva, razmotrena pitanja dalje oslobodilačke borbe i donete odluke veoma značajne za učvršćenje i razvijanje NOB-a; formirati glavne štabove u pokrajinama gde oni do tada nisu postojali, a Glavni štab NOP odreda Jugoslavije preimenovati u VŠ NOP odreda Jugoslavije; preći na čvršće i jedinstvenije vojne formacije i posvetiti službama (intendantskoj, sanitetskoj i drugim) veću pažnju; obrazovati nove slobodne teritorije i nastaviti rad na jačanju političkog jedinstva naroda u borbi protiv okupatora, te veću pažnju pokloniti formiranju NO odbora kao nosilaca istinske narodne vlasti.

⚔️ 0. 10. 1941. Štab NO gerilskih (partizanskih) odreda za Crnu Goru, Boku i Sandžak izdao uputstvo za -organizaciju i strukturu partizanske narodne vojske-, kojim je predviđeno formiranje četa, bataljona, brigada i odreda. Čete i bataljoni bi se formirali po ranijem crnogorskom principu: bratstvenici iz bližih sela obrazuju četu od 100-140 boraca; bataljoni bi se formirali -po većim bratstvima, plemenima i opštinama-; brigade bi -obuhvatale veće geografske oblasti-. Uputstvom je bilo predviđeno da se do 1. novembra formira 9 brigada (Lovćenska, Zetska, Bjelopavlićka, Nikšićka, Durmitorska, Kolašinska, Gornjovasojevićka, Donjovasojevićka i Limska) i ukazano je na mogućnost preformiranja brigada u odrede. Skrenuta je pažnja na temeljitost u radu oko organizacije partizaske vojske.

⚔️ 15. 10. 1941. MK KPJ za Cetinje izdao proglas narodu: ukazuje na represalije koje vrše okupatorske vojne vlasti; razobličava rad okupatora i domaćih izdajnika; poziva sve rodoljube da stvore -čvrsto jedinstvo- u borbi protiv neprijatelja.

⚔️ 2. 11. 1941. GŠ NOP odreda za Crnu Goru i Boku naredio Lovćenskom NOP odredu da najenergičnije pristupi likvidaciji špijuna, petokolonaša i razbijača narodnog jedinstva i povede energičnu borbu protiv okupatora.

⚔️ 0. 12. 1941. OK KPJ za Cetinje uputio proglas albanskim vojnicima u italijanskoj službi i šiptarskom stanovništvu sreza barskog: poziva ih da otkazuju poslušnost fašistima i da pomažu partizanima u borbi za slobodu i bratstvo crnogorskog i albanskog naroda.

⚔️ 14. 12. 1941. CK KPJ uputio direktivu Pokrajinskom komitetu KPJ za Srbiju, u kojoj, pored ostalog, postavlja zadatke: i dalje raditi na stvaranju i učvršćivanju NO fronta i NO odbora; jačati bratstvo i jedinstvo naroda Jugoslavije u borbi protiv okupatora i njegovih slugu; razvijati partizansku delatnost po celoj Srbiji; jačati politički rad u NOP odredima i u masama; učvršćivati partijske organizacije; veću pažnju obratiti radu sa omladinom.

⚔️ 18. 12. 1941. Štab Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku uputio narodu Rudog i okoline proglas sa pozivom na jedinstvo Srba i muslimana u borbi za slobodu.

⚔️ 0. 1. 1942. GŠ NOP i DV za BiH doneo odluku da se na teritoriji Bosne i Hercegovine formiraju posebne omladinske čete (od boraca starih 17-25 godina), koje bi postale udarna snaga, uzor čvrste organizacije, discipline, borbenosti i heroizma, primer bratstva i sloge Srba, Hrvata i muslimana u oslobodilačkom ratu. Tim povodom su GŠ NOP i DV za BiH i PK SKOJ-a za BiH izdali zajednički proglas mladoj generaciji Bosne i Hercegovine.

⚔️ 0. 1. 1942. PK SKOJ-a za BiH uputio svim okružnim, sreskim i mesnim organizacijama SKOJ-a direktivno pismo: daje im smernice za učvršćivanje organizacija u vojsci i na terenu, za mobilizaciju omladine, za stvaranje oružanog bratstva omladine i za stupanje, u duhu zaključaka savetovanja u Srednjem, SKOJ-a Bosne i Hercegovine u NOSOBiH. U dopuni ove direktive kao najvažniji zadatak ističe se stvaranje aktiva SKOJ-a u četama, ostvarenje veze među njima i okupljanje što većeg broja omladine, naročito ženske.

⚔️ 0. 1. 1942. CK KPJ, PK KPJ za BiH VŠ NOP odreda Jugoslavije i GŠ NOP odreda za BiH uputili zajednički proglas narodima Bosne i Hercegovine: ističu jedinstvo u borbi protiv okupatora i domaćih izdajnika ustaša i četnika, kao jedini način za obezbeđenje opstanka i oštro osuđuju bratoubilačku borbu i masovno klanje nevinog stanovništva.

⚔️ 2. 1. 1942. VŠ NOP odreda Jugoslavije izdao uputstvo Izvršnom odboru OF Slovenije: prići širokoj mobilizaciji u NOP odrede; izvoditi akcije radi obrazovanja i proširenja slobodnih teritorija; još više raditi na učvršćenju jedinstva oslobodilačkih snaga; odbore OF sve više isticati kao organe koji će već sutra postati nosioci celokupne vlasti slovenačkog naroda.

⚔️ 26. 1. 1942. Politički komesar Kordunaškog NOP odreda izdao direktivu političkim komesarima bataljona: učvršćivati bratstvo i jedinstvo Hrvata i Srba.

⚔️ 0. 2. 1942. Partizani niškog okruga uputili poziv bugarskim vojnicima u okupiranoj Srbiji da napuštaju bugarsku fašističku vojsku i stupaju u NOP odrede. -Vi ste dovedeni ovamo da ugnjetavate i tiranišete srpski narod koji se bori za svoju slobodu... I bugarski narod je porobljen. I vas su izdali nemačkom fašizmu vaši izdajnici na čelu sa Borisom, njegovom vladom i generalima... Vaša je dužnost da ne služite fašizmu i reakciji, da se suprotstavite podlim razbojničkim namerama vaših gospodara. Da se bratimite sa borcima našeg naroda za slobodu, nacionalnu nezavisnost i opstanak, da se bratimite i stvarate borbeno jedinstvo sa našim hrabrim partizanima u borbi protiv hitlerizma i njegovih vernih slugu-.

⚔️ 6. 2. 1942. Štab Grupe kordunaških NOP odreda poslao političkim komesarima NOP odreda uputstvo o razvijanju bratstva i jedinstva srpskog i hrvatskog naroda i o raskrinkavanju neprijateljske propagande.

⚔️ 0. 4. 1942. U s. Fatnici (kod Bileće) održana okružna konferencija SKOJ-a za istočnu Hercegovinu, na kojoj je razmatrano dalje učvršćenje NOSOBiH, stvaranje bratstva i jedinstva i šire prodiranje među muslimansku i hrvatsku omladinu. Konferenciji je prisustvovalo 80 delegata.

⚔️ 17. 4. 1942. GŠ NOP odreda za Crnu Goru i Boku izdao naređenje za reorganizaciju jedinica, ukidanje svih partizanskih četa i bataljona organizovanih na seoskoj, opštinskoj i bratstveničko-plemenskoj osnovi i formiranje udarnih bataljona. U naređenju se ističe da partizanske jedinice treba organizovati na dobrovoljnoj osnovi kao stalnu vojsku; da po selima treba formirati narodne partizanske straže, kojima bi NO odbori i vojne komande raspolagali za izvršavanje specijalnih zadataka.

⚔️ 1. 8. 1942. Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito uputio pismo Izvršnom odboru OF, u kome izražava uverenje da će OF biti stub oko koga će se cementirati jedinstvo slovenačkog naroda i bratstvo sa ostalim narodima Jugoslavije.

⚔️ 2. 8. 1942. U Šekovićima (kod Vlasenice), pod rukovodstvom delegata CK KPJ, Svetozara Vukmanovića Tempa i PK KPJ za BiH, održano oblasno savetovanje KPJ za istočnu Bosnu. U prisustvu oko 400 komunista (uglavnom iz 6. istočnobosanske NOU brigade) analizirana je politička situacija u istočnoj Bosni i postavljeni su zadaci: pojačana borba za bratstvo i jedinstvo, povezivanje sa gradovima i industrijskim basenima, sa Srbijom i Sremom itd.

⚔️ 17. 8. 1942. OK KPJ za teritoriju Makedonije pod italijanskom okupacijom izdao prvi broj lista -Bratstvo-, koji je rasturen po čitavoj teritoriji zapadne Makedonije.

⚔️ 17. 9. 1942. Oblasni komitet SKOJ-a za Bos. krajinu, sumirajući velike uspehe NOB-a u Bos. krajini, neviđeni polet omladine u udarnim i radnim brigadama, iskovano bratstvo srpske, muslimanske i hrvatske omladine u Krajini, kojoj su otvoreni kulturni i politički vidici, uputio poziv na još jače zalaganje u borbi protiv fašizma i na puno okupljanje svih mladih.

⚔️ 22. 9. 1942. Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito uputio PK KPJ za Makedoniju direktivno pismo: obaveštava ga o odluci Kominterne kojom se partijska organizacija u Makedoniji stavlja pod rukovodstvo KPJ i o upućivanju delegata CK KPJ u Makedoniju; ukratko se osvrće na razvoj NOB-a, ističe uspehe i stečena iskustva; daje uputstva o radu partijske organizacije na stvaranju oružanih formacija, o formiranju Glavnog štaba [Glavni štab je bio formiran još u. junu 1942. godine.] i NO odbora, o učvršćivanju bratstva i jedinstva naroda, o primeni partizanske taktike ratovanja; ukazuje na potrebu da se partijska organizacija angažuje više u vojsci, ali da ne zanemari ni partijski rad na terenu, da pojača politički rad među bugarskim vojnicima itd.

⚔️ 22. 9. 1942. Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito, u ime CK KPJ, uputio Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju direktivno pismo u kome ističe: da su zadaci partijskih organizacija na Kosovu i Metohiji da razvijaju NOB, bore se protiv šovinizma i jačaju bratstvo i jedinstvo; da treba široko prići stvaranju NO odbora i odmah preduzeti manje akcije radi dobijanja oružja i naoružanja za ljudstvo koje stoji na raspolaganju; da je osnovni zadatak partijskih organizacija na Kosovu i Metohiji da stvaraju jedinstvo protiv okupatora i uporno rade na pridobijanju šiptarskih masa za NOB.

⚔️ 0. 10. 1942. U cilju potpunijeg oživljavanja NOP-a u Hercegovini, posle sređivanja jednog dela partijskih organizacija, obnovljeni Oblasni komitet KPJ za Hercegovinu proglasom obavestio narode Hercegovine o prvim uspesima njihove 10. udarne brigade u Bosni i osudio četničku izdaju, teror i pokolj u Prozoru i pokušaj stvaranja muslimanske četničke milicije. Pozivajući narode Hercegovine da se ponovo prihvate oružja radi uništavanja okupatora i njihovih slugu, Oblasni komitet je ukazao na bratstvo i jedinstvo kao na garanciju uspeha u zajedničkoj borbi.

⚔️ 26. 11. 1942. U Bihaću otpočelo dvodnevno I zasedanje Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ-a) u prisustvu 54 delegata NOP-a iz Srbije, Hrvatske, Crne Gore, Bosne i Hercegovine (delegati iz Slovenije i Makedonije nisu mogli stići). Zasedanje je otvorio vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito koji je u govoru istakao karakter i značaj jednog centralnog političkog tela NOP-a Jugoslavije za dalje vođenje NOB-a. Potom su podneti referati: Narodnooslobodilačka borba i osnivanje AVNOJ-a i Organizacija AVNOJ-a. Zasedanje je donelo Rezoluciju i usvojilo Proglas. Rezolucija objavljuje da je konstituisano Antifašističko veće narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), kao najviši politički izraz stvorenog čvrstog jedinstva naroda Jugoslavije, sa zadatkom da dalja rukovodi borbom naroda Jugoslavije za konačno oslobođenje i za punu slobodu i ravnopravnost u bratskoj zajednici, koju niko neće moći razoriti jer se se iskovati u ognju zajedničke borbe. AVNOJ je izabrao Izvršni odbor. Osnovano je osam povereništava: za prosvetu, narodno zdravlje, unutrašnje poslove, socijalnu politiku, privredu, finansije, propagandu i vezu. U Proglasu je narodima Jugoslavije objavljeno osnivanje AVNOJ-a i istaknuto da se narodi Jugoslavije moraju boriti protiv fašističkog poretka koji hoće da nametnu okupator i njegove sluge i protiv reakcionarnog poretka koji hoće da održi izbeglička vlada Kraljevine Jugoslavije. AVNOJ je odao priznanje Vrhovnom štabu NOV i POJ i vrhovnom komandantu Josipu Brozu Titu.

⚔️ 0. 12. 1942. U -Proleteru-, organu CK KPJ, u br. 16, objavljen članak generalnog sekretara KPJ Josipa Broza Tita -Nacionalno pitanje u Jugoslaviji u svjetlosti narodnooslobodilačke borbe-, u kome se ukratko iznosi stanje naših naroda za vreme bivše Jugoslavije i naglašava da bratstvo i borbeno jedinstvo, koje se, u ovoj teškoj oslobodilačkoj borbi, kuje iz krvi najboljih sinova naših naroda, daje jasnu perspektivu - slobodu i nezavisnost naših naroda.

⚔️ 3. 12. 1942. U Tetovu OK KPJ za teritoriju Makedonije pod italijanskem okupacijom otpočeo da izdaje list -Vostanik-, umesto lista -Bratstvo-.

⚔️ 6. 12. 1942. U Bos. Petrovcu otpočela trodnevna I zemaljska konferencija AFŽ-a za Jugoslaviju, koja je organizaciono uobličila AFŽ i postavila sledeće zadatke: pružanje što veće pomoći jedinicama NOV i PO Jugoslavije; mobilizacija žena za učešće u oružanim i diverzantskim akcijama; svestrana pomoć organima narodne vlasti u organizovanju pozadine; briga o deci; jačanje bratstva i jedinstva među ženama Jugoslavije i pojačan rad na kulturno-prosvetnom uzdizanju žena u selu. Na konferenciji je izabran Centralni odbor AFŽ-a za Jugoslaviju, od 20 drugarica. Prvog dana konferencije vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito održao je govor u kome je ženama Jugoslavije odao visoko priznanje za njihov rad u narodnooslobodilačkoj borbi.

⚔️ 19. 12. 1942. U većini srezova Bos. krajine održani sreski zborovi, odnosno konferencije omladine. Izabrani su delegati za Prvi kongres USAOJ-a; podneseni su referati o ulozi omladine u ratu, o bratstvu južnoslovenskih naroda i o mestu i ulozi omladine u oslobođenoj zemlji; raspravljano je o zimskoj pomoći i o pretkongresnom takmičenju; u nekim mestima je izvršena i popuna (odnosno izbor) sreskih rukovodstava NOSOBiH.

⚔️ 27. 12. 1942. U oslobođenom Bihaću, uz prisustvo 365 delegata iz svih krajeva Jugoslavije i iz NOV i POJ, otpočeo I kongres antifašističke omladine Jugoslavije, Na tom kongresu, koji je trajao tri dana, govorili su vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito i predstavnici CK KPJ, AVNOJ-a, AFŽ-a i NOV i PO Jugoslavije. Podneseni su sledeći referati: -Omladina u borbi protiv fašističkih istrebljivača naroda-, -Omladina i sutrašnjica naše domovine-, -Bratstvo omladine svih jugoslovenskih naroda i oružano bratstvo sa omladinom Sovjetskog Saveza - zaloga pobede-, -Stvorimo jedinstvenu antifašističku organizaciju-. Kongres je usvojio Organizacionu rezolociju, kojom se osniva Ujedinjeni savez antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ), sa zadatkom da ujedini i organizuje sve snage mlade generacije naše zemlje u službi oslobodilačkog rata i pobede nad fašističkim okupatorom i njegovim sarađnicima. Izabran je Zemaljski odbor od 30 članova i upućen proglas pod naslovom -Omladini svih naroda Jugoslavije-.

⚔️ 20. 2. 1943. U Čikagu otpočeo kongres američkih Hrvata, kome je prisustvovalo oko 1000 delegata svih jugoslovenskih iseljeničkih organizacija u SAD (osim katoličke crkve i grupe oko -Srbobrana-), kao i predstavnici lokalnih vlasti SAD. Kongres je osudio izbegličku vladu Kraljevine Jugoslavije zbog razbijanja bratstva i jedinstva naroda i Dražu Mihailovića zbog saradnje sa okupatorima, a odao puno priznanje herojskoj borbi NOV i POJ za oslobođenje; uputio pozdravne telegrame AVNOJ-u i vrhovnom komandantu NOV i POJ Josipu Brozu Titu; odlučio da se formira Koordinacioni odbor za saziv kongresa Amerikanaca jugoslovenskog porekla.

⚔️ 26. 4. 1943. U s. Bufu (kod Lerina, u Grčkoj) Bitoljsko-prespanski NOP odred -Damjan Gruev- i grčki partizanski odred -Vičo- održali zbor na kome je o bratstvu oba naroda govoreno na grčkom i makedonskom jeziku.

⚔️ 4. 5. 1943. Otpočeo dvodnevni sastanak CK KPM na kome je razmatrano stanje partijske organizacije na teritoriji 1. oblasnog komiteta KPM, kao i stanje u 1. operativnoj zoni i Prespi. Odlučeno je pored ostalog: pružiti pomoć Oblasnom komitetu i nižim partijskim rukovodstvima; od raspoloživog kadra što pre formirati Štab 1. operativne zone NOV i PO Makedonije i Kičevski, Mavrovski i Šiptarski NOP odred; u što kraćem roku formirati Oblasni komitet SKOJ-a; posebnu pažnju pokloniti pitanju bratstva i jedinstva makedonskog i šiptarskog življa.

⚔️ 0. 7. 1943. Štab 1. operativne zone NOV i PO Makedonije uputio proglas seljacima pozivajući ih da pružaju otpor okupatoru i ne predaju mu svoje žito, da smelo stupaju u partizanske odrede i razvijaju bratstvo i jedinstvo Makedonaca i Šiptara.

⚔️ 25. 7. 1943. Delegat CK KPJ i VŠ NOV i POJ Svetozar Vukmanović Tempo obavestio Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju da je sa CK KP Albanije postigao sporazum o zajedničkim vojnim i političkim merama za podizanje šiptarskih masa Kosova i Metohije u oružanu borbu i za jačanje bratstva i jedinstva Srba, Šiptara i Crnogoraca.

⚔️ 7. 8. 1943. Štab Prespansko-ohridskog NOP odreda -Damjan Gruev- pozvao barjaktare (seoske starešine) iz okoline Struge na sastanak radi dogovora o zajedničkoj borbi protiv okupatora. U pozivu se insistira na bratsvu i jedinstvu makedonskog i šiptarskog življa radi sprečavanja bratoubilačke borbe. (Do ovog sastanka nije došlo, jer su barjaktari odbili svaku saradnju s NOP-om.)

⚔️ 11. 8. 1943. Delegat CK KPJ Svetozar Vukmanović Tempo uputio Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju direktivu za vojno-politički rad. U njoj je naglašeno: u cilju veće aktivizacije šiptarskih masa u NOP-u treba posebno formirati šiptarske a posebno srpske NOP odrede; šiptarske NOP odrede uglavnom skoncentrisati na području Metohije, pod komandom Štaba Metohijske zone; posebni srpski NOP odredi na Šari i oko Peći u početku bi dejstvovali zajednički sa šiptarskim odredima, te bi se tako postepeno ostvarilo bratstvo Šiptara i Srba na Kosmetu; formirati Štab Kosovske zone.

⚔️ 15. 8. 1943. VŠ NOV i POJ doneo ukaz o odlikovanjima u NOV i POJ: ustanovljeni ordeni su: narodnog heroja, partizanske zvezde I, II i III reda, narodnog oslobođenja, orden za hrabrost, medalja za hrabrost i orden bratstva i jedinstva.

⚔️ 23. 9. 1943. Po naređenju Štaba 2. operativne zone NOV i PO Makedonije Malesijska terenska partizanska četa prerasla u NOP odred -Malesija- (od oktobra se pominje i kao bataljon -Malesija-), koji je dejstvovao u Malesiji (teritorija između pl. Karaormana i r. Drima). Odred je dobio poseban, zadatak da razvija bratstvo i jedinstvo Makedonaca i Šiptara (i drugih nacionalnih manjina).

⚔️ 1. 10. 1943. Delegat CK KPJ i VŠ NOV i POJ Svetozar Vukmanović Tempo uputio pismo u Debar, komandantu albanskog partizanskog bataljona -Hadži Lješ-, u kome je izneo slabosti i greške rukovodstva ovog bataljona, koje su velikoalbanski elementi iskoristili za svoje ciljeve. U pismu se zatim ističe: da bi se otklonile greške i normalizovalo stanje u Debru i okolini potrebno je formirati SNO odbor i organizovati narodnu vlast na principu pune nacionalne ravnopravnosti, jačati bratstvo i jedinstvo makedonskog i šiptarskog naroda, razbiti velikoalbansku propagandu, formirati omladinski bataljon od šiptarske omladine itd.

⚔️ 11. 11. 1943. U s. Slivovu (kod Ohrida) formirana 1. makedonsko-kosovska NOU brigada. U njen su sastav ušli partizanski bataljon -Mirče Acev-, Kičevski (2. bataljon), 1. i 2. kosovsko-metohijski i Četa pratećih oruđa GŠ NOV i PO za Makedoniju. Pošto je delegat VŠ NOV i POJ Svetozar Vukmanović Tempo predao brigadnu zastavu, borci i rukovodioci te brigade (koja je predstavljala, u pravom smislu reči, brigadu bratstva i jedinstva, jer je u njoj bilo Makedonaca, Crnogoraca, Srba, Slovenaca i Šiptara) uputili su pozdravni telegram vrhovnom komandantu drugu Titu.

⚔️ 0. 12. 1943. ?Njujork tajms? objavio izjavu književnika Luja Adamiča, koji apeluje na saveznike da pruže pomoć NOV Jugoslavije. Za Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije, kao privremenu vladu, Adamič je rekao da ?predstavlja konkretan izraz saznanja i konsolidacije konstruktivnih unutrašnjih sila koje dejstvuju u Jugoslaviji u toku poslednje dve i po godine. Titova vlada je vlada nacionalnog jedinstva... ?

⚔️ 1. 12. 1943. Izašao prvi broj lista -Bratstvo-, organa Štaba 1. makedonsko-kosovske NOU brigade.

⚔️ 25. 12. 1943. Ministarstvo inostranih poslova V. Britanije uputilo predsedniku britanske vlade Vinstonu Čerčilu telegram sledeće sadržine: -Naša politika mora da se osloni na tri nova faktora: Partizani će zavladati u Jugoslaviji. Oni su za nas u vojnom pogledu od tako velike vrednosti da im mo ramo pružiti punu podršku. Vojni razlozi važniji su od političkih. U najvećoj meri može se posumnjati u tačnost shvatanja da monarhiju i dalje treba smatrati elementom jedinstva u Jugoslaviji-.

⚔️ 16. 1. 1944. ?Njujork tajms? objavio pismo Save Kosanovića, bivšeg ministra u izbegličkoj vladi Kraljevine Jugoslavije. U pismu se, pored ostalog, kaže: ?Partizanske vojne akcije potiču iz partizanske političke ideje, koja je izraz jedinstva jugoslovenskih naroda i koja ima svestranu podršku većine Srba, Hrvata i Slovenaca i ostalih naroda Jugoslavije?.

⚔️ 0. 2. 1944. Oblasni NO odbor za zapadnu Makedoniju (za Polog i debarski i kičevski srez) izdao proglas povodom raspirivanja mržnje između Makedonaca i Šiptara od strane nemačkog okupatora. Okupatoru u tome verno služe balističke vođe i barjaktari, koji, pod parolom -dve vere u jednom mestu ne mogu biti-, izazivaju bratoubilačku borbu i osvetu. Oblasni NO odbor poziva narod da svim snagama radi na učvršćenju bratstva i jedinstva, da se, stupajući u redove NOVJ, bori protiv zajedničkog neprijatelja.

⚔️ 2. 2. 1944. Prvi oblasni komitet SKOJ-a dostavio izveštaj Pokrajinskom komitetu SKOJ-a za Makedoniju o merama koje nemački okupator sprovodi radi razbijanja jedinstva makedonske i šiptarske omladine: nemački okupator je najreakcionarniji deo šiptarske omladine uključio u žandarmerijsku službu ili uputio u gestapovske škole; on je sproveo prinudnu mobilizaciju u tetovskom, gostivarskom i debarskom srezu, gde je mobilisao oko 2000 ljudi za kvislinške formacije.

⚔️ 8. 2. 1944. CK KPJ uputio direktivno pismo Oblasnom komitetu KPH za Dalmaciju: ukazujući na nedostatke i greške koje su se pojavile u radu partijskih rukovodstava i organizacija i drugih narodnooslobodilačkih organizacija u vremenu od kapitulacije Italije traži se da se razvija svesna, dobrovoljna disciplina svih boraca, energično iskorenjuje lokalpatriotizam, jer se jedinstvo vojske ima čuvati kao zenica oka, poveća briga za prijem novih članova KPJ u jedinicama, pruži veća pomoć organizacijama SKOJ-a, podiže kulturni i politički nivo boraca; posebno ističe da je na području Dalmacije, gde se održava kontakt sa inostranstvom, svaki borac i starešina obavezan da dostojno reprezentuje našu vojsku i naš narod, da svakog našeg čoveka treba učiti beskrajnoj vernosti svome narodu.

⚔️ 9. 2. 1944. Predsednik NKOJ-a i vrhovni komandant NOV i POJ maršal Jugoslavije Josip Broz Tito uputio pismo predsedniku vlade V. Britanije Vinstonu Čerčilu, u kome mu saopštava zaključke sa savetovanja članova NKOJ-a i AVNOJ-a: jedinstvo jugoslovenskih naroda ne može postojati dok postoje dve vlade, jedna u Jugoslaviji a druga u Kairu; zato izbegličku vladu Kraljevine Jugoslavije treba raspustiti, a sa njom i formacije Draže Mihailovića; ta vlada mora da položi vladi AVNOJ-a potpun račun o rashođovanju ogromnih suma narodnog novca; saveznici treba da priznaju NKOJ kao jedinu vladu Jugoslavije; pitanje monarhije odlučilo bi se slobodnom voljom naroda posle oslobođenja zemlje; jedino pod tim uslovima Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije bi bio spreman da sarađuje sa izbegličkom vladom Kraljevine Jugoslavije.

⚔️ 12. 2. 1944. CK KP Slovenije dostavio okružnim partijskim komitetima cirkularno pismo o promeni borbene taktike okupatora u Gorenjskoj i Štajerskoj i o pokušaju infiltriranja četnika u redove NOV u cilju razbijanja jedinstva i slabljenja borbenih dejstava.

⚔️ 23. 2. 1944. Iz Drvara CK KPJ uputio CK KPH direktivno pismo: ukazuje na nepravilne stavove u pismu Agitpropa CK KPH upućenom divizijskim komitetima, na iluzije da se NKOJ nalazi pred neposrednim priznanjem od strane saveznika, na sektaški stav prema zapadnim saveznicima, na nepravilno gledanje na partijske kurseve i druge oblike kulturno-prosvetnog rada; ističe potrebu za još većom popularizacijom KPJ, njenog autoriteta i njene linije, jer je ona -jedna od glavnih temelja za učvršćenje bratstva naroda Jugoslavije i stvaranja naše zajedničke države-; traži da se sav partijski materijal o organizacionim promenama i o političkoj liniji šalje na uvid CK KPJ; zabranjuje da agitpropi upućuju pisma divizijskim komitetima i partijskim organizacijama na terenu, da organizuju partijske kurseve i da kritikuju komitete u vojsci i na terenu, jer to mogu da čine samo odgovarajući centralni komiteti.

⚔️ 10. 3. 1944. U Baniji izašao prvi broj lista -Jedinstva-, organa Narodnooslobodilačkog fronta za Baniju.

⚔️ 1. 5. 1944. CK KPJ uputio narodima Jugoslavije proglas u kome, pored ostalog, kaže: -U trogodišnjoj teškoj borbi protiv okupatora i njihovih pomagača, naša slavna Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije postala je snažan, nesalomiv vojni faktor, koji zadaje okupatoru sve teže udarce. Pobjede naše Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i jedinstvo narodnih masa u herojskoj borbi na život i smrt omogućili su našim narodima da njihovi prestavnici na Drugom zasedanju Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije u Jajcu donesu istorijske odluke, kojima su za uvijek skinuli sa vlasti protivnarodne reakcionarne izdajničke Idike i obezbijedili narodnim masama Jugoslavije sva nacionalna i demokratska prava-. Zatim ih poziva da pojačaju svoje napore u borbi protiv okupatora i njegovih pomagača.

⚔️ 0. 6. 1944. Štab 1. makedonsko-kosovske NOU brigade izdao proglas narodu Debaraca, Malesije, Pologa, kičevskog i struškog kraja. Prikazavši uspehe brigada u neprijateljskoj prolećnoj ofanzivi i situaciju u svetu, on poziva narod da ne veruje neprijateljskoj propagandi -da su svi Šiptari krvni neprijatelji makedonskog naroda-, već da učvršćuje bratstvo i jedinstvo s njima i da stupe u redove NOVJ.

⚔️ 1. 7. 1944. U Istri je izašao prvi broj lista -Jedinstvo mladih- (izdavao ga Oblasni odbor USAOH-a za Istru).

⚔️ 9. 7. 1944. U Cazinskoj krajini izašao prvi broj lista -Bratstvo-. Izdavao ga je Štab Unske operativne grupe 4. korpusa NOVJ.

⚔️ 25. 9. 1944. PK SKOJ-a za Makedoniju uputio pismo 4. oblasnom komitetu SKOJ-a: naročito podvlači rad na učvršćenju bratstva između makedonske, šiptarske i druge omladine, ujedinjene u omladinskoj organizaciji; daje uputstva o formiranju opštinskih i sreskih omladinskih i skojevskih odbora, u koje uključivati i šiptarsku omladinu i omladinu ostalih nacionalnih manjina.

⚔️ 0. 10. 1944. Glavni odbor Antifašističke omladine Makedonije (NOMSM) uputio proglas makedonskoj omladini: poziva je da učvrsti bratstvo i jedinstvo i zbije svoje redove u omladinskim organizacijama i da ispolji što veću aktivnost u jedinicama NOVJ, radi oslobođenja zemlje, kao i u pozadini, kako bi se II kongres Antifašističke omladine Makedonije dočekao sa što krupnijim uspesima i rezultatima.

⚔️ 17. 10. 1944. Na predlog CK KP Slovenije, KP Italije izdala proglas narodu Slovenačkog primorja i Trsta: istakla rukovodeću i pozitivnu ulogu NOVJ u Julijskoj krajini i Istri; pozvala stanovništvo da čuva bratstvo i jedinstvo slovenačkog i italijanskog naroda, okupljenog oko NOP-a.

⚔️ 7. 11. 1944. Povodom 27-godišnjice. oktobarske revolucije CK KPJ uputio narodima Jugoslavije proglas u kome, ističući značaj te revolucije za narodnooslobodilačku borbu u Jugoslaviji, postavlja kao najvažnije sledeće zadatke: mobilisati sve snage za isterivanje okupatora iz svih krajeva Jugoslavije i oslobođenje čitave domovine; stupati u redove NOVJ; još čvršće zbiti redove NO fronta; čuvati bratstvo i jedinstvo naroda Jugoslavije -kao zenicu oka-; dati sve od sebe za učvršćivanje narodne vlasti; budno i svesrdno čuvati nezavisnost zemlje. -Zahvaljujući borbi koju su naši narodi poveli i vodili na poziv i pod rukovodstvom naše Partije, zahvaljujući slavnim pobjedama naše vojske koju je organizovao maršal Jugoslavije Josip Broz Tito, naša zemlja izlazi iz ovog rata kao pobjednica i pređstavljaće odlučujući faktor mira i hezbjednosti na Balkanu i u srednjoj Evropi. Ona već sada vodi i vodiće i u buduće politiku dobrih susjedskih odnosa sa svim onima koji ne vrijeđaju njena prava i prava naroda naše krvi i jezika, koji žele da se priključe bratskoj zajednici-.

⚔️ 18. 11. 1944. Predsedništvo AVNOJ-a, na predlog vrhovnog komandanta NOV i POJ maršala Jugoslavije Josipa Broza Tita, za besprimerno herojstvo omladine na frontu, u pozadini i u još neoslobođenim krajevima, za okupljanje omladine svih naroda Jugoslavije radi borbe protiv fašističkih osvajača i njihovih slugu, za neumorno izgrađivanje bratstva naših naroda, odlikovalo Ordenom narodnog oslobođenja Ujedinjeni savez antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ).

⚔️ 21. 12. 1944. Vrhovni komandant NOV i POJ maršal Jugoslavije Josip Broz Tito čestitao 1. proleterskoj NOU brigadi trogodišnjicu formiranja i njenim borcima, podofocirima i oficirima izrazio veliku zahvalnost zbog vanređnog. junaštva, upornosti i požrtvovanosti u borbi za oslobođenje zemlje i zbog stvaranja bratstva i jedinstva naroda Jugoslavije.

⚔️ 27. 12. 1944. U Novom Sadu, u prisustvu preko 900 delegata iz Srema, Bačke, Banata i Baranje, otvoren I kongres Antifašističke omladine Vojvodine. Kongres je trajao do 31. decembra. Na njemu je doneta rezolucija u kojoj se kaže: upućivati sposobne mladiće u NOVJ, ulagati napore u obnovu zemlje, jačati bratstvo i jedinstvo naroda Jugoslavije.