Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

Borbe na Kosovu i Metohiji

Za ovaj pojam je pronađeno 316 hronoloških zapisa, 269 dokumenata i 62 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 4. 1941. Fašistički orijentisane grupe Šiptara, podstaknute od aga, begova i okupatora, palile srpska i crnogorska sela na Kosovu i Metohiji. Hiljade porodica bez ičega proterano je u Crnu Goru i Srbiju, a bilo je i pojedinačnih ubistava.

⚔️ 0. 4. 1941. Nemački okupator podelio oblast Kosova i Metohije na tri dela: najveći deo priključio tzv. Velikoj Albaniji (pod okupacijom Italije); srezovi kosovsko-mitrovački. vučitrnski i podujevski [Pre rata se kosovsko-mitrovački srez zvao zvečanskim, a podujevski srez se zvao lapskim.] pripali Nedićevoj Srbiji (nedićevci su došli u Kos. Mitrovicu i Vučitrn tek. marta 1942. godine, a dotle je bila šiptarska kvislinška vlast; posle dolaska nedićevaca Šiptari su takođe imali učešća u kvislinškoj vlasti), a deo gnjilanskog i uroševačkog sreza i Kačanik okupirale bugarske okupacione vlasti.

⚔️ 3. 4. 1941. U Peći, u prisustvu delegata PK KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak, formiran novi Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju.

⚔️ 8. 4. 1941. Delovi nemačke 9. oklopne divizije zauzeli St. Kačanik i Tetovo. Time je prekinuta svaka veza između jugoslovenskih jedinica na Kosovu i onih u Makedoniji.

⚔️ 9. 4. 1941. Nastavljeno napredovanje Skadarskog odreda Zetske divizije ka Skadru, a Komski odred izbio na Drim kod s. Raja. Kosovska i Vardarska divizija obustavile napade zbog pojave nemačkih snaga u njihovoj neposrednoj pozadini.

⚔️ 12. 4. 1941. U Đakovici došlo do povezivanja komunističkih grupa Albanije sa SK KPJ za Đakovicu radi uspostavljanja stalnih veza sa Oblasnim komitetom KPJ za Kosovo i Metohiju.

⚔️ 22. 4. 1941. Posle dvodnevnih napada na italijanske položaje severno od Skadra, desna kolona Kosovske divizije (pet pešadijskih bataljona), saznavši za kapitulaciju, obustavila borbe.

⚔️ 0. 5. 1941. U Peći održan sastanak Biroa Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je odlučeno da se većina članova Oblasnog komiteta i nekoliko drugih poznatijih komunista privremeno sklone na teritoriju Crne Gore, jer okupatorske vlasti pripremaju hapšenje i likvidaciju svih poznatijih komunista. Za to vreme, rad Oblasnog komiteta trebalo je da obavlja Privremeno partijsko rukovodstvo, koje je formirano od nekoliko članova [Po drugim podacima prebacivanje članova Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju u Crnu Goru završeno je ranije - u drugoj polovini. aprila, jer je okupator došao do jednog spiska komunista u Peći.].

⚔️ 0. 5. 1941. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju uputio, na šiptarskom jeziku, proglas Šiptarima da ne nasedaju neprijateljskoj propagandi i ne rasplamsavaju bratoubilačku borbu, već da neguju bratstvo i jedinstvo i da zajedno sa Srbima i Crnogorcima, pod rukovodstvom KPJ, povedu oslobodilačku borbu protiv fašističkog okupatora i porobljivača.

⚔️ 0. 5. 1941. U Kos. Mitrovici formiran novi MK KPJ za Kos. Mitrovicu. Odlučeno da se odmah pristupi okupljanju rodoljuba i prikupljanju oružja za borbu protiv okupatora.

⚔️ 27. 5. 1941. U s. Dobruši (kod Peći) Dobruški mesni (pozadinski) odred od 20 boraca pružio uspešan otpor šiptarskim fašistima pomognutim od italijanskih vojnika.

⚔️ 0. 6. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći) održan prošireni sastanak Oblasnoe komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju. Posle analiziranja dotadašnjeg rada i političke situacije u toj oblasti, postavljeni su zadaci: da se popularise SSSR, razbije vera šiptarskih masa u fašističku Nemačku, pripreme uslovi i teren za oružane akcije, ojačaju partijske organizacije, prodre u krajeve gde još nema partijskih organizacija i pojača rad među omladinom.

⚔️ 0. 6. 1941. U Đakovici formirana prva partijska ćelija (od 5 članova).

⚔️ 0. 7. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je doneta odluka o prikupljanju oružja, formiranju partizanskih jedinica, otpočinjanju diverzantskih akcija i izdavanju i rasturanju vesti [Po drugom izvoru sastanak je održan sredinom jula].

⚔️ 0. 7. 1941. U Peći i Kos. Mitrovici organizovane partijske tehnike za štampanje i izdavanje vesti.

⚔️ 0. 7. 1941. U Beogradu u Vršačkoj ulici (sada: ulica Đure Đakovića) br. 14, održan sastanak PK SKOJ-a za Srbiju na kome je raspravljano o učvršćivanju organizacija. Posle sastanka članovi otputovali u unutrašnjost.

⚔️ 0. 7. 1941. U Prištini, od radničke i studentske omladine, formirana grupa za izdavanje, umnožavanja i rasturanje po okolini sedmodnevnih vesti.

⚔️ 7. 7. 1941. Po odluci Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metoniju. formiran Vojni komitet za Peć i okolinu.

⚔️ 17. 7. 1941. Između s. Starog Trga i Zvečana (kod Kos. Mitrovice) grupa rudara (članova Partije) minirala žičaru za prevoz rude. Oštećeno nekoliko stubova. Akcija imala širok odjek u narodu.

⚔️ 25. 7. 1941. Kod s. Stanulovića (na pl. Kopaoniku) MK KPJ za Kosovsku Mitroviću, po direktivi OK KPJ za Kosovo i Metohiju, od rudara Trepče i šumskih radnika formirao Kopaonički NOP odred.

⚔️ 0. 8. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, kome su prisustvovali i delegati iz Kos. Mitrovice, Đakovice i Peći. Posle analiziranja političke situacije i raspoloženja masa prema okupatoru, određeni su zadaci u vezi sa daljim radom i borbom partijske organizacije u oblasti. Narodima tog kraja upućen je proglas sa pozivom na oružanu borbu i na razvijanje bratstva i jedinstva.

⚔️ 0. 8. 1941. U Đakovici formirane diverzantske grupe koje su obuhvatale oko 30 omladinaca i omladinki. Organizovano je i prikupljanje pomoći od naroda.

⚔️ 18. 8. 1941. Na Drežničkoj gradini (kod Titovog Užica) oko 500 nemačkih vojnika i fašistički nastrojenih Šiptara sa Kosova i Metohije opkolili i napali 1. užičku četu Užičkog NOP odreda. Posle sedmočasovne borbe četa se probila uz gubitke od 5 mrtvih i 4 ranjena, nanevši neprijatelju gubitke od 22 mrtva i 24 ranjena. U toj borbi poginuli su i član PK KPJ za Srbiju Milan Mijalković (narodni heroj) i partijski rukovodilac Užičke čete Isidor Baruh (narodni heroj). Za odmazdu zbog pretrpljenih gubitaka, nemački vojnici spalili 40 kuća i pored puta Požega-Užice ubili i obesili 45 seljaka.

⚔️ 0. 9. 1941. Predstavnici partijskih grupa -Korča- i -Mladi- stigli iz Albanije u s. Vitomiricu (kod Peći) sedište Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, s molbom da im se pruži pomoć u formiranju KP Albanije.

⚔️ 0. 9. 1941. U Prištini formiran SK SKOJ-a, koji je objedinio rad postojećih skojevskih grupa (aktiva).

⚔️ 0. 9. 1941. Na drumu s. Dečani-Peć mesna partizanska diverzantska grupa spalila most na Dečanskoj Bistirici.

⚔️ 1. 9. 1941. Po direktivi generalnog sekretara KP.J Josipa Broza Tita, Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju uputio u Tiranu svoga člana Dušana Mugošu da se upozna sa stanjem tamošnjih partijskih grupa i s mogućnošću stvaranja KP Albanije i organizovanja borbe protiv okupatora.

⚔️ 1. 9. 1941. Između ž. st. Lešak i Leposavići (kod Raške) delovi Kopaoničkog NOP odreda oštetili prugu i tunel.

⚔️ 0. 10. 1941. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju ponovo uputio u Albaniju Dušana Mugošu da pomogne oformljenje KP Albanije.

⚔️ 0. 10. 1941. U okolini Peći formiran Metohijski NOP odred od pet bataljona (tri pećka, jedan vitomirički i jedan dobruški).

⚔️ 0. 10. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći), grupa članova Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju održala sastanak sa trojicom komunista iz Albanije. Rešavano o načinu pomoći komunističkim grupama u Albaniji, da se sjedine i formiraju Komunističku partiju Albanije.

⚔️ 0. 10. 1941. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju ponovo uputio svog delegata u Albaniju da pomogne stvaranje KP Albanije i da organizuje oslobođenje Miladina Popovića, sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, iz italijanskog logora u s. Pećinu (kod Elbasana u Albaniji) [Prvi put imenovani je bio u Albaniji u septembru.].

⚔️ 1. 10. 1941. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju uputio proglas svim Srbima, Crnogorcima i Šiptarima u toj oblasti da stvaraju borbeno jedinstvo i odlaze u NOP odrede, radi zajedničke borbe protiv fašizma, bez obzira na veru i političku pripadnost.

⚔️ 17. 10. 1941. Kod s. Đurakovca (blizu Peći), u borbi protiv šiptarskih fašista Dobruški bataljon Metohijskog NOP odreda naneo neprijatelju osetne gubitke, a zatim se povukao ka Peći.

⚔️ 0. 11. 1941. Deo Metohijskog NOP odreda pokušao da se, radi veze, probije iz okoline Peći u dolinu Ibra, ali nije uspeo. [Po drugom izvoru pokušaj je izvršen početkom decembra.]

⚔️ 12. 11. 1941. Kod s. Lopatnice (između Kraljeva i Ušća) delovi Kopaoničkog NOP odreda razbili nemačku jedinicu koja je pokušala da se iz Kraljeva probije u Rašku, a kod Raške razbili ujedinjene nemačke i četničke snage koje su iz Kosovske Mitroviće pokušale da zauzmu Rašku.

⚔️ 28. 11. 1941. U Đakovici mesna partijska organizacija organizovala uspešne demonstracije, sa parolama protiv okupatora i fašizma i protiv interniranja rodoljuba. Uveče su pocepane italijanske zastave, a po zidovima ispisane borbene parole. [Po drugom izveštaju demonstracije su izbile 29. novembra.]

⚔️ 28. 11. 1941. U Prizrenu održane demonstracije na liniji borbe protiv Italijana.

⚔️ 0. 12. 1941. U s. Vitomirici (kod Peći) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je odlučeno da se na Kosovo uputi jedan delegat koji bi radio na stvaranju novih partijskih organizacija i na razvijanju NOP-a.

⚔️ 0. 12. 1941. Na Mokroj planini, u borbi protiv albanskih fašista, poginulo 11 partizana iz Metohijskog NOP odreda, koji je imao zadatak da izvidi mogućnost prebacivanja ljudstva iz Metohije u Crnu Goru; spasao se samo 1 partizan.

⚔️ 0. 12. 1941. U Prizrenu, u prisustvu člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, održano nekoliko mesnih partijskih sastanaka i jedno šire sresko partijsko savetovanje. Pošto je analiziran rad partijske organizacije, postavljeni su novi zadaci i formirani su novi SK i MK KPJ za Prizren.

⚔️ 0. 12. 1941. Održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je pripreman izveštaj za CK KPJ o stanju u Albaniji.

⚔️ 17. 12. 1941. U Prištini, u prisustvu člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, održana sreska partijska konferencija na kojoj je formiran SK KPJ za Prištinu i počelo oformljavanje partijskih organizacija u gradu i okolnim selima.

⚔️ 0. 1. 1942. U Uroševcu, u prisustvu člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, održana prva sreska partijska konferencija, na kojoj je izabran novi MK KPJ za Uroševac. [Po drugom izvoru sreska partijska konferencija je održana početkom februara.]

⚔️ 0. 1. 1942. U Gnjilanu formirana prva partijska ćelija.

⚔️ 20. 1. 1942. Bugarski 1. okupacioni korpus (6, 17. i 21. divizija) završio okupiranje teritorije Srbije ograničene sa severa linijom s. Rgotina - s. Zlot - s. Despotovac - s. Jasenovo - s. Mileševo, sa zapada linijom Kragujevac - Kraljevo (isključeno) - Kosovska Mitrovica, sa juga linijom s. Babin Most s. Velja Glava i sa istoka ranijom demarkacionom linijom između Srbije i Bugarske. [Prema Bečkom sporazumu između Nemačke i Italije od 20. aprila 1941. Bugarska je okupirala jugoistočni deo Srbije - vranjski i npirotski okrug (tadačnji caribrodski, nišavski, lužnički, bosiljgradski, masurički, poljanički, preševski i pčinjski srez i delobvew belopalanačkog i vlasotinačkog sreza), teritoriju severozapadno od Zaječara (između Timoka i državne granice) i manje područje Kosmeta (deo uroševačkog i gnjilanskog sreza).]

⚔️ 0. 2. 1942. U s. Vitomirici (kod Peći) održano oblasno partijsko savetovanje, kome su, pored članova Oblasnog komiteta, prisustvovali i predstavnici sreskih komiteta KPJ Kosova i Metohije. Ocenjena je situacija i doneti su zaključci o daljem radu, borbi protiv okupatora i formiranju NOP odreda.

⚔️ 0. 2. 1942. U Kos. Mitrovici policija izvršila provalu i uhapsila 18 članova KPJ i SKOJ-a, među kojima sekretara i neke članove Mesnog komiteta.

⚔️ 0. 2. 1942. U selima Vrelu i Lipljanu (kod Prištine) formirani ilegalni MNO odbori.

⚔️ 17. 2. 1942. Štab Metohijskog NOP odreda izdao naredbu o dužnostima i ugledu partizana, o potrebi striktnog izvršavanja dobijenog naređenja i tačnog obavljanja dobijenog zadatka.

⚔️ 0. 3. 1942. U Peći, da bi zaustavili širenje oružane borbe naroda, italijanske vlasti uhapsile 700 pripadnika NOP-a. Masovna hapšenja i interniranja vršena su i u drugim mestima Kosova i Metohije.

⚔️ 0. 3. 1942. Zbog stalnih masovnih internacija od strane okupatorskih vlasti, Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju premestio se iz Peći u Đakovicu, gde se nalazila i njegova tehnika, koja je izdavala vesti i razne letke. [Po drugom izvoru premeštaj je izvršen početkom aprila.]

⚔️ 0. 3. 1942. Rasformiran Metohijski NOP odred.

⚔️ 0. 3. 1942. U Gnjilanu formiran SK KPJ za Gnjilane.

⚔️ 0. 4. 1942. Povodom Prvog. maja MK KPJ za Kos. Mitrovicu izdao letak, koji je rasturen u većem broju primeraka. Okupator je zbog toga uhapsio oko 40 komunista, od kojih je nekoliko streljao.

⚔️ 0. 5. 1942. U Kos. Mitrovici izvršena provala partijske organizacije, pa je iz grada, rudnika i Zvečana uhapšen 41 član KPJ i SKOJ-a, od kojih su 5 streljani i 28 internirani.

⚔️ 0. 5. 1942. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju prebacio se iz Đakovice na Kosovo zbog boljih uslova za rukovođenje.

⚔️ 1. 5. 1942. Povodom proslave 1. maja Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju izdao proglas narodima Kosova i Metohije pozivajući sve rodoljube u aktivnu i zajedničku borbu protiv fašističkog okupatora i njegovih slugu.

⚔️ 1. 5. 1942. Mesne partizanske diverzantske grupe i desetine oko Peći, Đakovice, Prizrena, Orahovca i Prištine prekinule tt veze i rasturile letke.

⚔️ 25. 5. 1942. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju izdao partijskim organizacijama direktivu o radu na Kosovu i Metohiji u vezi sa razvojem političkih prilika kako u Jugoslaviji i na Balkanu tako i u celom svetu.

⚔️ 22. 6. 1942. U Peći, Đakovici i Prizrenu mesne partizanske diverzantske grupe prekinule tt veze i rasturile letke.

⚔️ 0. 7. 1942. U s. Grbolama (kod Uroševca) održano oblasno partijsko savetovanje za Kosovo i Metohiju, na kome je, pored ostalog, odlučeno da se formiraju i šiptarski odredi i da se naročita pažnja posveti stupanju šiptarske omladine u NOB [Po drugom izvoru savetovanje je održano u obližnjem s. Pojatištu.].

⚔️ 0. 7. 1942. U s. Obiliću (kod Prištine) formiran ilegalni MNO odbor.

⚔️ 0. 8. 1942. U s. Suvodolu (kod Lipljana) održano oblasno savetovanje SKOJ-a za Kosovo i Metohiju. Izabran je Oblasni komitet SKOJ-a i doneti su zaključci o radu na pripremi omladine Kosova i Metohije za borbu protiv okupatora i njegovih slugu, stvaranju Narodnooslobodilačkog saveza omladine, popularisanju NOB-a, bržoj organizaciji omladinskih akcija i proširivanju i učvršćivanju SKOJ-a.

⚔️ 0. 8. 1942. U s. Gračanici (kod Prištine) formiran ilegalni MNO odbor.

⚔️ 0. 8. 1942. U s. Požaranju (kod Gnjilana) formirana prva partijska organizacija.

⚔️ 0. 8. 1942. U Prištini formiran prvi ilegalni GNO odbor, koji je u početku vršio i poslove SNO odbora.

⚔️ 14. 8. 1942. U zatvoru u Kos. Mitrovici nemačka policija, posle dužeg mučenja, streljala profesora Selviru Tomažini Slovenku, narodnog heroja.

⚔️ 0. 9. 1942. U Prištini, posredstvom italijanskih oficira, uspostavljena saradnja između četnika Draže Mihailovića i albanskih nacionalista.

⚔️ 0. 9. 1942. Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju izdao proglas Šiptarima Kosova i Metohije, pozivajući ih da stupaju u NOB.

⚔️ 1. 9. 1942. Izašao prvi broj lista -Glas naroda-, organa JNOF Kosova i Metohije.

⚔️ 22. 9. 1942. Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito, u ime CK KPJ, uputio Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju direktivno pismo u kome ističe: da su zadaci partijskih organizacija na Kosovu i Metohiji da razvijaju NOB, bore se protiv šovinizma i jačaju bratstvo i jedinstvo; da treba široko prići stvaranju NO odbora i odmah preduzeti manje akcije radi dobijanja oružja i naoružanja za ljudstvo koje stoji na raspolaganju; da je osnovni zadatak partijskih organizacija na Kosovu i Metohiji da stvaraju jedinstvo protiv okupatora i uporno rade na pridobijanju šiptarskih masa za NOB.

⚔️ 0. 10. 1942. Na sastanku u s. Bibi (kod Uroševca) Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju analizirao vojno-političku situaciju u svetu i u Jugoslaviji, formirao Privremeni GŠ NOP i DV za Kosovo i Metohiju i odlučio da se organizuju partizanski NOP odredi koji će odmah preći u akcije.

⚔️ 0. 10. 1942. U s. Gračanici (kod Prištine) italijanske vlasti izvršile provalu i uhapsile većinu članova MNO odbora.

⚔️ 1. 11. 1942. Privremeni GŠ NOP i DV za Kosovo i Metohiju uputio poziv narodima Kosova i Metohije da stupaju u NOP odrede bez obzira na nacionalnu, versku i političku pripadnost.

⚔️ 28. 11. 1942. U Prizrenu, po odluci MK KPJ, održana uspešna masovna demonstracija Šiptara i Srba u znak protesta protiv terora italijanske okupatorske policije nad stanovništvom. Italijanske vlasti su odmah preduzele hapšenje, naročito onih koji su se isticali ili uzvikivali parole.

⚔️ 29. 11. 1942. U Đakovici partijska i omladinska organizacija uspešno rukovodile demonstracijama protiv okupatora.

⚔️ 30. 11. 1942. U Đakovici italijanske okupatorske vlasti preduzele hapšenja i represalije zbog demonstracija prethodnog dana. Grupa od oko 20 kompromitovanih članova Partije uspela je da napusti mesto, da pređe u ilegalstvo ili da ode u šiptarski NOP odred -Zejnel Ajdini-.

⚔️ 0. 12. 1942. U s. Vrelu (kod Prištine) održan prošireni sastanak proširenog Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je, pored ostalog, odlučeno da se od dela ljudstva šiptarskog NOP odreda -Zejnel Ajdini- formira NOP odred -Emin Duraku-.

⚔️ 0. 12. 1942. Odred -Zejnel Ajdini- imao je da dejstvuje na Kosovu a odred -Emin Duraku- na teritoriji Metohije.

⚔️ 0. 12. 1942. U Prizrenu, od Srba i Šiptara, formiran prvi ilegalni SNO odbor.

⚔️ 0. 12. 1942. Izašao prvi broj lista -Kroz borbu-, organa Oblasnog kmiteta SKOJ-a za Kosovo i Metohiju.

⚔️ 5. 12. 1942. U bolnici u Prizrenu podlegao ranama i teškom zlostavljanju italijanskih okupatorskih vlasti, član biroa oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, Emin Duraku, narodni heroj.

⚔️ 16. 12. 1942. Zbog ubistva jednog špijuna u Lapljem Selu (kod Prištine), okupatorske i kvislinške vlasti otpočele petodnevna masovna hapšenja i represalije nad svim istaknutim simpatizerima NOP-a i članovima ilegalnog MNO odbora.

⚔️ 0. 1. 1943. U s. Vrelu (kod Prištine), po odluci Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, od dela ljudstva iz 1. šiptarskog NOP odreda -Zejnel Ajdini- formiran NOP odred -Emin Duraku- i upućen u rejon Đakovice.

⚔️ 0. 1. 1943. U blizini s. Vitine (kod Gnjilana) bugarske jedinice razbile preostali deo 1. šiptarskog NOP odreda -Zejnel Ajdini- i nanele mu gubitke od 3 poginula i 3 zarobljena.

⚔️ 3. 1. 1943. Kod s. Crnoljeva (na putu Uroševac-Prizren) šiptarski NOP odred -Zejnel Ajdini- napao italijansku auto-kolonu. Poginulo je oko 20 italijanskih vojnika; oštećeni su putnički automobil i nekoliko kamiona. Odred je imao 1 poginulog.

⚔️ 15. 1. 1943. U s. Ereču (kod Đakovice) NOP odred -Emin Duraku- napao karabinijersku stanicu, ali zbog jakog otpora neprijatelja, nije uspeo da je zauzme.

⚔️ 16. 1. 1943. U varošici Lipljanu italijanske vlasti streljale sekretara SK KPJ za gračanički srez i člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju Aleksandra Marovića, narodnog heroja, i još dva člana KPJ.

⚔️ 29. 1. 1943. U rejonu s. Binča (kod Gnjilana) Karadački (Skopskocrnogorski) NOP odred odbio iznenadan napad bugarskih jedinica i seoske milicije, pretrpevši gubitke od 1 poginulog i 2 ranjena, a potom se, podeljen u dve grupe, probio ka s. Grbolama (kod Uroševca).

⚔️ 30. 1. 1943. U s. Grbolama (kod Uroševca) jake italijanske jedinice i seoska milicija napale članove Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju i pristigli deo Karadačkog (Skopskocrnogorskog) NOP odreda, ali su se ovi uveče, posle neravne borbe, izvukli bez gubitaka i preko s. Grackog (kod Lipljana) prebacili na pl. Goleš.

⚔️ 0. 2. 1943. U Đakovici partijska organizacija organizovala demonstracije protiv italijanskih okupatorskih vlasti zbog učestalih hapšenja rodoljuba. Policija i milicija su rasturile demonstrante, ubile 2 omladinca i uhapsile oko 200 ljudi.

⚔️ 0. 2. 1943. U Đakovici italijanske vlasti razoružale veći deo svog garnizona (blizu jednog puka) zbog sumnje da, iz simpatije prema NOP-u, vodi pregovore sa Štabom NOP odreda -Emin Duraku- i Sreskim i Mesnim komitetom KPJ. Izvestan broj nižih italijanskih oficira uspeo je da pobegne. Vojnici su prebačeni u južnu Albaniju, u radnu brigadu.

⚔️ 1. 2. 1943. U s. Starom Gradskom (kod Lipljana) italijanski vojnici i milicija opkolili u jednoj kući grupu od 9 boraca Karadačkog (Skopskocrnogorskog) NOP odreda. U borbi su poginuli član Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju i komesar Karadačkog NOP odreda Vojislav Lakčević Baro i komandant istog odreda Aleksandar Urdarevski Stanko, narodni heroji, kao i svi borci grupe, osim jedne drugarice koja je zarobljena.

⚔️ 1. 2. 1943. Između s. Rastavice i s. Prilepa (kod Đakovice) grupa boraca NOP odreda -Emin Duraku- isekla tt stubove i zaustavila autobus. Poginuli su 1 milicioner, koji je pružio otpor, i 1 katolički sveštenik, neprijateljski špijun. Autobus je oštećen. Zaplenjeno je 12,000 napoleona.

⚔️ 18. 2. 1943. U Prizrenu MK KPJ organizovao masovne demonstracije protiv terora okupatora i čestih hapšenja rodoljuba. Pri rasturanju demonstranata italijanska policija je ubila i ranila nekoliko lica.

⚔️ 0. 3. 1943. Na terenu Malesije u severoistočnoj Albaniji, po odluci Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, formirana partizanska četa -Bajram Curi-, radi dejstva u tom kraju po predviđenom odlasku NOP odreda -Emin Duraku- u Metohiju.

⚔️ 0. 3. 1943. U Peći italijanski vojnici zapalili izvestan broj dućana i kuća kao odmazdu zbog pogibije jednog njihovog inženjera. Misleći da su ubistvo izvršili Šiptari popaljene su prvenstveno njihove kuće i dućani.

⚔️ 0. 3. 1943. U Kos. Mitrovici, s. Zvečanu i s. Rudniku nemačka policija masovno hapsila komuniste i pristalice NOP-a, a u Kos. Mitrovici i streljala 18 rodoljuba, među kojima 2 člana KPJ.

⚔️ 0. 3. 1943. Po odluci MK KPJ za Prizren, članovi KPJ i ilegalci prekinuli sve tt veze prema Đakovici, Uroševcu i s. Vlašnji (kod Prizrena) i posekli 16 tt stubova da bi zaprečili puteve između ovih mesta.

loading

Hronološki zapisi se učitavaju...

Dokumenti

📜 Zapisnik o pregovorima predstavnika 60. pešadijske divizije sa kvislinškim vođama albanske narodnosti u Jugoslaviji od 21. aprila 1941. o organizaciji vlasti na području ove divizije

📜 Naređenje Generalštaba Vrhovne komande Vermahta od 19. maja 1941. o promeni nemačko-italijanske demarkacione linije na području Prištine

📜 Priručnik za borbu Metohijskog pozadinskog NOP odreda od septembra 1941. godine

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet od 1. oktobra 1941. narodima te oblasti o zajedničkoj borbi protiv okupatora i njihovih slugu

📜 Izveštaj opunomoćenika Ministarstva spoljnih poslova Feliksa Benclera od 30. oktobra 1941. Ministarstvu spoljnih poslova Rajha o vojno-političkoj situaciji na području Kosovske Mitrovice i Novog Pazara

📜 Pismo sekretara Mesnog komiteta KPJ za Kosovsku Mitrovicu od novembra 1941. Oblasnom komitetu za Kosmet o vojno-političkoj situaciji i o stanju partijske organizacije

📜 Pismo Pavla Jovićevića od kraja decembra 1941. Oblasnom komitetu KPJ za Kosmet o formiranju partijskog rukovodstva u Prištini

📜 Pismo Pavla Jovićevića, člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet, od 26. decembra 1941. tom komitetu o radu partijske organizacije u Prištini

📜 Naredba Štaba Metohijskog NOP odreda od februara 1942. za proslavu dana Crvene armije povodom 24-godišnjice njenog formiranja

📜 Teze za referat koji je sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet Boro Vukmirović podneo na savetovanju ovog komiteta februara 1942. godine

📜 Diskusija Emina Durakua na februarskom savetovanju Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet

📜 Rezolucija sa savetovanja Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju održanog februara 1942. godine

📜 Naredba Štaba Metohijskog NOP odreda od 17. februara 1942. o disciplini u odredu, odnosu prema neprijatelju i odnosu prema narodu

📜 Proglas Centralnog komiteta KP Albanije i Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet od marta 1942. Albancima Kosova i Metohije za stupanje u narodnooslobodilačku borbu

📜 Izveštaj sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Megohiju od 23. marta 1942. drugu Titu o vojno-političkoj situaciji i o stanju partijske organizacije u oblasti

📜 Izvod iz izveštaja sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet od 23. marta 1942. drugu Titu o situaciji na Kosmetu

📜 Izveštaj instruktora Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju pri MK Prizren od 25. marta 1942. o stanju i radu partijske organizacije u Prizrenu

📜 Pismo Oblasnog komiteta SKOJ-a za Kosmet od aprila 1942. mladim komunistima o stvaranju jedinstva omladine u borbi protiv fašizma

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 1. maja 1942. narodima Kosova i Metohije povodom proslave međunarodnog praznika rada

📜 Izveštaj sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 23. maja 1942. Centralnom komitetu o vojno-političkoj situaciji i o radu partijske organizacije u oblasti

📜 Direktiva Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 25. maja 1942. za rad partijskih organizacija

📜 Obaveštenje Opunomoćenika Ministarstva spoljnih poslova Feliksa Benclera od 28. maja 1942. Ministarstvu spoljnih poslova nemačkog Rajha o položaju Albanaca i italijanskim pretenzijama na Kosovu

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od juna 1942. Albancima te oblasti za stupanje u narodnooslobodilačku borbu

📜 Rezolucija sa savetovanja Oblasnog komitega KPJ za Kosovo i Metohiju održanog jula 1942. godine

📜 Zaključci Oblasnog savetovanja SKOJ-a za Kosovo i Metohiju održanog sredinom avgusta 1942. u Suvom Dolu

📜 Izveštaj sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 21. avgusta 1942. Centralnom komitetu KPJ o vojno-političkoj situaciji i o stanju i radu partijske organizacije u oblasti

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od septembra 1942. Albancima ove oblasti za stupanje u narodnooslobodilačku borbu

📜 Vesti od 2. septembra 1942. objavljene u Glasu naroda, organu NOF Kosova i Metohije

📜 Članak iz antifašističkog lista Sloboda od 15. Septembra 1942. kojim se poziva narod Kosova i Metohije da okupatoru spreči pljačku žita

📜 Članak iz lista Glas naroda od 20. septembra 1942. o zadacima narodne omladine na Kosmetu

📜 Članak iz lista Glas naroda od 20. septembra 1942. o zajedničkoj borbi naroda Kosmeta protiv okupatora i njihovih slugu

📜 Direktive sekretara Centralnog komiteta KPJ druga Tita od 22 septembra 1942 god. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju

📜 Direktive sekretara Centralnog komiteta KPJ druga Tita od 22. septembra 1942. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju

📜 Izveštaj sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 25. oktobra 1942. Centralnom komitetu o vojno-političkoj situaciji i o stanju i radu partijske organizacije

📜 Izveštaj Oblasnog komiteta SKOJ-a za Kosovo i Metohiju od 25. oktobra 1942. Centralnom komitetu SKOJ-a o stanju i radu omladinske organizacije u oblasti

📜 Saopštenje privremenog Glavnog štaba NOP i DV za Kosovo i Metohiju od 1. novembra 1942. narodima ove oblasti o svom formiranju, o vojno-političkoj situaciji i o dejstvima partizanskih jedinica i grupa

📜 Naredba Štaba Kosovskog (pozadinskog) NOP odreda od 7. novembra 1942. za proslavu dana oktobarske revolucije

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 7. novembra 1942. povodom dvadesetpetogodišnjice oktobarske revolucije

📜 Zaklučci sa prošireiog sastanka Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju održaiog krajem decembra 1942. u s. Vrelu

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od februara 1943. narodima te oblasti

📜 Izveštaj generala Đuzepa Pijeka od 15. februara 1943. Ministarstvu inostranih poslova o situaciji na Kosovu

📜 Izvod iz izveštaja Vrhovne komande za mesec mart 1943. o političkoj situaciji na Kosovu

📜 Direktivno pismo Svetozara Vukmanovića-Tempa od 15 aprila 1943 organizacijama Komunističke partije Jugoslavije na Kosovu i Metohiji za rad na organizovanju i rukovođenju Narodnooslobodilačkom borbom

📜 Pismo Štaba NOP odreda Emin Duraku od 17. aprila 1943. Mesnom komitetu KPJ za Uroševac o situaciji u kojoj se ovaj odred nalazi

📜 Naredba komandanta Kosovske brigade od 20. aprila 1943. o preduzimanju represalija prema stanovnicima sela Kanjane

📜 Naređenje delegata Vrhovnog štaba NOV i POJ Svetozara Vukmanovića Tempa od 25. aprila 1943. Štabu Prvog južnomoravskog NOP odreda u vezi sa dolaskom delegata Glavnog štaba Kosmeta

📜 Pismo Svetozara Vukmanovića Tempa od 27. aprila 1943. Miliji Kovačeviću Maksimu, članu Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet, o rasporedu nekih rukovodilaca

📜 Pismo Svetozara Vukmanovića Tempa od 6. maja 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosmet o načinu uspostavljanja veze

📜 Zapisnik sa sastanka komandanta 1. brdske divizije i komandanta italijanskog sektora Skadar — Kosovo od 16. maja 1943. o sadejstvu nemačkih i italijanskih trupa u borbi protiv jedinica NOVJ i razoružanju četnika u Crnoj Gori

📜 Direktivno pismo Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 20. maja 1943. svim članovima i organizacijama KPJ u oblasti

📜 Pismo komandanta Glavnog štaba NOV i PO za Kosovo i Metohiju od 22. maja 1943. Štabu 1. operativne zone Makedonije o mogućnostima saradnje

📜 Direktiva Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 28. maja 1943. o radu partijskih organizacija u partizanskim jedinicama

📜 Pismo delegata Centralnog komiteta KPJ Svetozara Vukmanovića Tempa od 2. juna 1943. Oblasnom komitetu za Kosovo i Metohiju o neposrednim zadacima

📜 Pismo iz Albanije delegata CK KPJ Miladina Popovića od 7. juna 1943. Pavlu Jovićeviću, sekretaru Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju

📜 Izveštaj Komande 9. armije od 15. juna 1943. Vrhovnoj komandi o sukobu kvislinških jedinica sa partizanima u rejonu s. Pridvorice kod Kosovske Mitrovice

📜 Izveštaj Komande 9. armije od 16. juna 1943. Vrhovnoj komandi o napadu partizana na odeljenje finansijske straže na k. 1522 iznad Gornjeg Sela kod Prizrena

📜 Izveštaj Komande 9. armije od 23. juna 1943. Vrhovnoj komandi o hapšenju 14 komunista u blizini s. Drajčića kod Prizrena

📜 Izvod iz mesečnog izveštaja Komande 9. armije od 4. jula 1943. o vojno-političkoj situaciji na teritoriji Kosova i zapadne Makedonije

📜 Pismo Miladina Popovića od 11. jula 1943. Pavlu Jovićeviću o situaciji u Albaniji

📜 Direktiva Svetozara Vukmanovića Tempa od 25. jula 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju za što prisniju saradnju u prigraničnim zonama s jedinicama Vrhovnog štaba Narođnooslobodilačke vojske Albanije

📜 Proglas Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od avgusta 1943. povodom pada Musolinija

📜 Izveštaj Miloša Gilića, člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosmet, od 2. avgusta 1943. Oblasnom komitetu o stanju partijske organizacije u Peći i o vojno-političkoj situaciji u Malesiji

📜 Direktiva Svetozara Vukmanovića Tempa od 11. avgusta 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju u vezi s vojno-političkim radom

📜 Izveštaj Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 3. septembra 1943. delegatu Vrhovnog štaba i Centralnog komiteta Svetozaru Vukmanoviću Tempu o vojno-političkoj situaciji u oblasti

📜 Proglas Glavnog Štaba NOV i PO Kosova i Metohije od 9. septembra 1943. povodom kapitulacije fašističke Italije

📜 Naređenje Svetozara Vukmanovića Tempa od 15. septembra 1943. Glavnom štabu NOV i PO Kosova i Metohije da formira operativne zone i da vojnički i politički izgrađuje partizanske jedinice i organizuje stručne službe u njima

📜 Izveštaj delegata Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 26. septembra 1943. Oblasnom komitetu o vojno-političkoj situaciji u Drugoj operativnoj zoni i o stanju i radu partijske organizacije u Metohiji

📜 Pismo Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 28. septembra 1943. Mesnom komitetu za Bakovicu o načinu upućivanja ljudi u partizanske odrede

📜 Ciljevi pete kolone i prizrenski kongres - članak Fadila Hodže u listu Sloboda od oktobra 1943. godine

📜 Uputstvo Svetozara Vukmanovića Tempa od 2. oktobra 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju o daljem radu

📜 Pismo sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 6. oktobra 1943. sekretaru Okružnog komiteta za Metohiju o upućivanju ljudi u partizanske jedinice i o načinu formiranja i rada partijskih rukovodstava i organizacija na terenu

📜 Obaveštenje Operativnog odeljenja 181. pešadijske divizije od 7. oktobra 1943. potčinjenim jedinicama o angažovanju divizije na području Kosova i širem području Skadra

📜 Pismo zamenika političkog komesara Štaba grupe kosmetskih bataljona od 10. oktobra 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosmet o situaciji u Debru i Peškopeji

📜 Pismo sekretara Okružnog komiteta KPJ za Metohiju od 15. oktobra 1943. Štabu Druge operativne zone Kosmeta o situaciji u Peći i o potrebi za upućivanjem ljudi u odrede

📜 Izveštaj sekretara Okružnog komiteta KPJ za Metohiju od 18. oktobra 1943. Oblasnom komitetu Kosmeta o situaciji u Bakovici u vreme kapitulacije Italije i o stanju partijske organizacije i partizanskih jedinica u okrugu

📜 Pismo sekretara partijske organizacije u Prizrenu od 21. oktobra 1943. Okružnom komitetu KPJ za Metohiju o mogućnosti mobilizacije ljudi i nabavke oružja za partizane i o izvršenim nabavkama materijala za tehniku

📜 Pismo Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od 22. oktobra 1943. Okružnom komitetu KPJ za Metohiju

📜 Pismo političkog komesara i načelnika Štaba zone za Metohiju od 24. oktobra 1943. Glavnom štabu NOV i PO za Kosmet o situaciji na teritoriji Plava i Gusinja

📜 Rezolucija Pokrajinskog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju od novembra 1943. godine

📜 Izveštaj Milana Zečara, člana Glavnog štaba NOV i PO za Kosovo i Metohiju, od novembra 1943. tome štabu o mogućnostima stvaranja uporišta na Karadagu

📜 Saopštenje Glavnog štaba NOV i PO Kosmeta od novembra 1943. o dejstvima partizanskih jedinica na Kosmetu, u zapadnoj Makedoniji, Albaniji i Crnoj Gori

📜 Pismo komandanta Glavnog štaba NOV i PO Kosmeta od novembra 1943. sekretaru partijske organizacije Prizrena da obezbedi prihvat Šarplaninskog NOP odreda

📜 Pismo člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju Nedeljka Karaičića od 6. novembra 1943. Oblasnom komitetu za Kosmet o upućivanju grupe partizana na Karadag radi formiranja Kosovskog bataljona

📜 Izveštaj političkog komesara partizanskog bataljona Bajram Curi od 11. novembra 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Metohiju o formiranju partijskog biroa u bataljonu

📜 Izveštaj sekretara Okružnog komiteta KPJ za Metohiju od 15. novembra 1943. Oblasnom komitetu za Kosmet o vojno-političkoj situaciji u okrugu

📜 Pismo sekretara partijskog biroa bataljona Bajram Curi od 24. novembra 1943. Okružnom komitetu KPJ za Metohiju o teškom materijalnom položaju bataljona Prljat Redžepi

📜 Uputstvo Svetozara Vukmanovića Tempa od 25. novembra 1943. oblasnom Komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju o vojno-političkom radu na Kosmetu

📜 Pismo sekretara partijskog biroa bataljona Bajram Curi od 28. novembra 1943. Okružnom komitetu KPJ za Metohiju o partijsko-političkom radu u bataljonu

📜 Pismo sekretara Pokrajinskog komiteta za Kosovo i Metohiju od 1. decembra 1943. sekretaru Okružnog komiteta za Metohiju o načinu prebacivanja nekih rukovodilaca iz Tirane za Kosmet

📜 Pismo sekretara Mesnog komiteta KPJ za Prizren od 1. decembra 1943. Okružnom komitetu za Metohiju o uspostavljanju veze sa Ljumskom partizanskom četom

📜 Pismo sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Metohiju od 3. decembra 1943. sekretaru Mesnog komiteta za Prizren o situaciji u Malesiji i o upućivanju kompromitovanih drugova u partizanske jedinice

📜 Izveštaj sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Metohiju od 3. decembra 1943. Pokrajinskom komitetu za Kosmet o vojno-političkoj situaciji i o nabavkama namirnica i drugog materijala

📜 Pismo sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Metohiju od 3. decembra 1943. partijskom birou bataljona Bajram Curi o borcima upućenim u partizane i o namirnicama nabavljenim za taj bataljon

📜 Pismo sekretara Pokrajinskog komiteta KPJ za Kosmet od 4. decembra 1943. sekretaru Oblasnog komiteta za Metohiju o merama za oslobođenje pohapšenih aktivista i nabavkama materijala za tehniku

📜 Izveštaj Mesnog komiteta KPJ za Peć od 8. decembra 1943. Oblasnom komitetu za Metohiju o zverstvima petokolonaša Džafera Deve nad stanovništvom Peći i okoline

📜 Izveštaj članova Okružnog komiteta KPJ za Kosovo od 9. decembra 1943. Pokrajinskom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju o borbama protiv četnika i Bugara na planini Rujenu

📜 Pismo Centralnog komiteta KP Albanije od 10. decembra 1943. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju

📜 Pismo sekretara Sreskog komiteta KPJ za Prizren od 15. decembra 1943. sekretaru Oblasnog komiteta za Metohiju

📜 Pismo Milije Kovačevića, člana PK KPJ za Kosovo i Metohiju, od 20. decembra 1943. članovima Okružnog komiteta za Kosovo o njihovim zadacima

📜 Izveštaj sekretara Sreskog komiteta KPJ za Prizren od 21. decembra 1943. sekretaru Okružnog komiteta za Metohiju o vojno-političkoj situaciji na terenu

loading

Molimo sačekajte, dokumenti se učitavaju...

Fotografije

loading

Istorijske fotografije se učitavaju...

Povezane odrednice

Italija u drugom svetskom ratu Albanski partizani Žene u ratu 4. kosovsko-metohijska udarna brigada Komunistička partija Albanije Zasede u oslobodilačkom ratu Dževdet Hamza Partizanski odred Emin Duraku Vrhovni štab NOVJ 1. južnomoravski partizanski odred Partizanski odred Zejnel Ajdini Glavni štab Kosova i Metohije Bratstvo i jedinstvo u ratu Šarplaninski partizanski odred Narodno oslobodilački odbori Centralni komitet KPJ 46. srpska divizija NOVJ Svetozar Vukmanović Tempo 5. krajiška udarna divizija NOVJ Borbe u Srbiji 1942. Uroševac Završne operacije u Jugoslaviji 8. srpska brigada (6. južnomoravska) 1. kosovski korpus JVuO Diverzije u oslobodilačkom ratu 3. kosovsko-metohijska brigada Milan Zečar Bugarska u drugom svetskom ratu SKOJ 3. makedonska udarna brigada Priština 22. srpska divizija NOVJ Crna Trava Glavni štab Srbije Đakovica 1. makedonsko-kosovska udarna brigada Proboj NOVJ u Srbiju 1944. Partizanke Narodni heroji Jugoslavije Saradnja četnika sa okupatorom 1. kosovsko-metohijska brigada Bitka za Srbiju 5. kosovsko-metohijska brigada Štampa u ratu Vranje Ilegala u ratu Kosovski partizanski odred Bali Kombetar 2. udarni korpus NOVJ Kraljevo Fadil Hodža Omladina u ratu Prizren Politički komesari u NOR-u Borbe u Makedoniji 1944. Metohijski partizanski odred Peć 52. kosovsko-metohijska divizija NOVJ Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju 1. kosovska brigada Miladin Popović Italijanski zločini u Jugoslaviji Avijacija u oslobodilačkom ratu Ismet Šaćiri 2. južnomoravski partizanski odred Kuršumlija Josip Broz Tito Britanija i Jugoslavija Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu Albanija u drugom svetskom ratu Preševo Aprilski rat 2. kosovsko-metohijska brigada Podujevo Kumanovo Četnici u drugom svetskom ratu