1. kosovsko-metohijska brigada

Za ovaj pojam je pronađeno 35 hronoloških zapisa, 13 dokumenata i 7 fotografija.

Događaji

⚔️ 24. 6. 1944. Kod s. Zbaždi (blizu Struge), od dotadašnje Grupe kosovsko-metohijskih partizanskih bataljona (1. i 2. kosovsko-metohijski bataljon) i bataljona Crvene armije 1. makedonsko-kosovske NOU brigade (sastavljen od oko 50 crvenoarmejaca prebeglih iz nemačkog zarobljeništva - nazivana i četa), formirana 1. kosovsko-metohijska NOU brigada.

⚔️ 9. 7. 1944. Kod Debra 1. makedonska NOU brigada i 1. kosovsko-metohijska NOU brigada vodile vrlo oštru osmoćasovnu borbu protiv delova nemačke 297. pešadijske divizije i balističkih snaga. Posle uličnih borbi one su oslobodile grad (sem kasarni), ali su ga morale napustiti zbog dolaska neprijateljskih pojačanja iz Struge. Neprijatelj je imao oko 160 mrtvih vojnika, a brigade - 20 mrtvih i 40 ranjenih boraca.

⚔️ 1. 8. 1944. Prva makedonska NOU brigada i 1. albanska partizanska brigada zauzele Debar (osim kasarni) i oslobodile političke zatvorenike. Istovremeno je na putu Deba-Struga 1. kosovsko-metohijska NOU brigada vodila oštre borbe protiv delova nemačke 297. pešadijske divizije koji su pokušavali da se iz Struge probiju za Debar, u pomoć svome garnizonu. Posle trodnevnih borbi, zbog nestanka municije, brigade NOVJ su se povukle na pl. Karaorman a albanska brigada u Albaniju. U tim borbama neprijatelj je imao oko 150 mrtvih i ranjenih, dok su brigade imale 20 mrtvih i oko 60 ranjenih boraca. Uništeno je više kamiona i nekoliko tenkova.

⚔️ 22. 8. 1944. Delovi 1. kosovsko-metohijske NOU brigade i albanske 5. partizanske brigade odbili pokušaje balističkih grupa i manjih nemačkih jedinica da ovladaju Peškopejom (u Albaniji).

⚔️ 25. 8. 1944. U s. Brezi (kod Broda) 1. kosovsko-metohijska NOU brigada i 5. makedonska NO brigada razoružale oko 220 četnika. Ovi četnici, koji su se bez otpora predali, većinom su prišli jedinicama NOVJ.

⚔️ 30. 8. 1944. Kod s. Blaca (blizu Tetova) 1. kosovsko-metohijsku NOU brigadu napale jake snage balista. Neprijatelj nije uspeo da ovlada selom. Brigada je u toku noći produžila pokret preko Suve gore za s. Grgurnicu.

⚔️ 31. 8. 1944. Kod s. Grgurnice (blizu Tetova) 1. kosovsko-metohijska NOU brigada razbila jake snage balista i prinudila ih da u neredu odstupe prema Tetovu.

⚔️ 6. 9. 1944. Prva kosovsko-metohijska NOU brigada oslobodila Brod, zarobivši oko 100 bugarskih vojnika.

⚔️ 16. 9. 1944. Posle žestokih višednevnih borbi uspele su nemačke borbene grupe -Gulman- (dva ojačana bataljona i jedan artiljerijski divizion) i -Papst- (dva ojačana bataljona i jedan artiljerijski divizion) i jedan bataljon 4. SS motorizovane policijske divizije da potisnu 2. makedonsku i 1. kosovsko-metohijsku NOU brigadu, Porečku i Kruševsku NO brigadu, inžinjenjsKu četu bugarske 15. pešadijske divizije i delove bugarskog 10. graničnog odseka na liniju s. Mažučište - s. Varoš - s. Selce i da ovladaju položajima na liniji s. Veselčane - s. Alinci - s. Marul.

⚔️ 21. 9. 1944. Kod s. Sedlareva (blizu Tetova) 1. kosovsko-metohijska NOU brigada razbila jaču grupu balista i produžila pokret za s. Vratnice.

⚔️ 22. 9. 1944. Na mestu Kaljaj Doda (u Ljumi, u Albaniji), u borbi protiv balista, poginula Dara Dragišić, borac 2. bataljona 1. kosovsko-metohijske NOU brigade, narodni heroj.

⚔️ 25. 9. 1944. Prva kosovsko-metohijska NOU brigada otpočela prelaz Sar-planine, u pravcu jugoslovensko-albanske granice. Ovog i sledećeg dana ona je razbila poterne jedinice iz sastava nemačke 21. SS divizije -Skenderbeg- i odbacila ih u pravcu s. Dragaša (kod Prizrena).

⚔️ 26. 9. 1944. U blizini s. Vešala (blizu Tetova) 1. kosovsko-metohijska NOU brigada vodila oštru borbu protiv jakih snaga balista koje su težile da joj onemoguće pokret ka Kosovu i Metohiji. Brigada je uspela da se probije za s. Šištevac.

⚔️ 3. 10. 1944. U s. Kolesjanu (kod Kukesa, u Albaniji), pri pokretu iz rejona Prilepa ka Kosmetu, 1. kosovsko-metohijska NOU brigada sastala se sa Operativnim štabom NOV i PO za Kosovo i Metohiju i njegovim Pratećim bataljonom.

⚔️ 13. 10. 1944. U Krumi (u Albaniji), od Partizanskog bataljona Kosova, novih boraca i izvesnog broja rukovodilaca Iz 1. kosovsko-metohijske NOU brigade, formirana 4. kosovsko-metohijska NO brigada.

⚔️ 16. 10. 1944. Prva kosovsko-metohijska NOU brigada napala i razbila oko 120 žandarma i oslobodila Tropoju (u Albaniji).

⚔️ 20. 10. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade i albanske 3. partizanske brigade napale na utvrđeno s. Junik (kod Đakovice). Zbog jakog otpora nemačkih i balističkih jedinica napad nije uspeo.

⚔️ 25. 10. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade i dva bataljona 4. kosovsko-metohijske NOU brigade ponovo napale na utvrđeno s. Junik (kod Đakovice). Posle oštrih desetočasovnih borbi, zbog pristizanja neprijateljskih pojačanja iz Peći, napada baliste s leđa (iz s. Molića) i znatnih gubitaka, jedinice NOVJ su se povukle ka albanskoj granici.

⚔️ 28. 10. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade, posle oštrih borbi, oslobodile utvrđeno s. Junik (kod Đakovice). Demoralisane nemačke jedinice i balisti povukli su se ka s. Dečanima i Juničkim planinama. Neprijateljski gubici su bili osetni. Zaplenjena su 3 mitraljeza, 2 p. mitraljeza, 30 pušaka i dosta drugog materijala. U s. Batuši zarobljeno je 30 balista, a ostatak se probio na odseku koji je držala jedna četa iz albanske 3, partizanske brigade.

⚔️ 30. 10. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade napale na s. Dečane (kod Peći), proterale nemačke jedinice i izbile na desnu obalu r. Dečanske Bistrice.

⚔️ 4. 11. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade odbile napade nemačkih jedinica na s. Dečane (kod Peći).

⚔️ 5. 11. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade, posle oštrih borbi, odbile ponovljene napade nemačkih jedinica ka s. Dečanima (blizu Peći). Jedna četa te brigade uspela je da pređe most na r. Dečanskoj Bistrici i da se više njega ukfini u neprijateljski položaj. Saveznička avijacija mitraljirala je neprijateljske snage tokom celog dana.

⚔️ 6. 11. 1944. Kod s. Dečana (blizu Peći) jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade ponovo odbile napade nemačkih snaga (pomognutih artiljerijom) i onemogućile im prelaz na desnu obalu r. Dečanske Bistrice.

⚔️ 8. 11. 1944. Prvi bataljon 1. kosovsko-metohijske NOU brigade razbio nemačku kolonu koja je od Đakovice pošla u pomoć svojim snagama na r. Dečanskoj Bistrici.

⚔️ 9. 11. 1944. U rejonu s. Dečana (kod Peći), u oštrim borbama tokom celog dana, jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade sprečile probijanje nemačke kolone iz Peći za Đakovicu.

⚔️ 17. 11. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOU brigade, u nastupanju za razbijenim nemačkim jedinicama, oslobodile Peć.

⚔️ 20. 11. 1944. Varošicu Istok oslobodio 1. bataljon 1. kosovsko-metohijske NOU brigade.

⚔️ 24. 12. 1944. Jedinice 1. kosovsko-metohijske NOIJ brigade otpočele pokret iz Peći u pravcu Drenice radi čišćenja toga kraja od preostalih odmetnika.

⚔️ 26. 1. 1945. Od odabranog ljudstva iz kosovsko-metohijskih brigada formirana Kosovsko-metohijska brigada narodne odbrane.

⚔️ 27. 1. 1945. Kod s. Trstenika (blizu Srbice) 2. bataljon 1. kosovsko-metohijske NOU brigade napao balističke snage i naneo im gubitke, ali je neprijatelj, brojno nadmoćan, održao svoje položaje.

⚔️ 31. 1. 1945. U rejonu Srbice, posle oštre borbe, 1. kosovsko-metohijska NOU brigada i 3. bataljon 5. kosovsko-metohijske NO brigade odbili napad balističkih snaga, nanevši im osetne gubitke.

⚔️ 11. 2. 1945. Kod s. Kozinca (blizu Srbice) delovi 1. kosovsko-metohijske udarne brigade 52. divizije NOVJ vodili oštru borbu protiv balista i naneli im gubitke od 32 poginula i većeg broja ranjenih.

⚔️ 26. 2. 1945. Prva kosovsko-metohijska udarna brigada 52. divizije NOVJ uništila u dragaškom srezu veću grupu balista.

⚔️ 16. 3. 1945. Kod s. G. Gadimlja (blizu Lipljana) 4. bataljon Kosovsko-metohijske brigade narodne odbrane odbio napad grupe od oko 200 balista, ali je pritom pretrpeo gubitke od 15 poginulih i 12 ranjenih.

⚔️ 27. 4. 1945. Na pl. Žegovcu i pl. Lipovici delovi 1. i 4. kosovsko-metohijske udarne brigade 52. divizije JA, posle dvodnevnog čišćenja, zarobili 11 balista.

Dokumenti

📜 Pregled brojnog stanja, naoružanja i opreme Kosovsko-metohijske brigade od juna 1944. godine

📜 Obaveštenje delegata Vrhovnog štaba NOV i POJ Svetozara Vukmanovića Tempa od 23. jula 1944. članu Centralnog komiteta KP Makedonije Cvetku Uzunovskom Ibrinu i Štabu 1. kosovsko-metohijske NOU brigade da je maršal Tito naredio toj brigadi da pođe u Azot i Porečje radi razbijanja tamošnjih četničkih snaga i da pomogne formiranje 6. makedonske NO brigade

📜 Zahtev delegata Centralnog komiteta KPJ Svetozara Vukmanovića Tempa od 23. jula 1944. Cvetku Uzunovskom Abasu da sa delegatima obavezno dođe na osnivačku Skupštinu sobranja i da 1. kosovsko-metohijsku NOU brigadu uputi na izvršenje postavljenog joj zadatka

📜 Zajedničko upozorenje delegata Vrhovnog štaba NOV i POJ Svetozara Vukmanovića Tempa i komandanta Glavnog štaba NOV i PO Makedonije Mihaila Apostolskog od 6. avgusta 1944. komandantu 1. kosovsko-metohijske NOU brigade Petru Brajoviću Đuru da će snositi odgovornost pred Vrhovnim štabom NOV i POJ ako sa Brigadom ne pođe u Porečje i Azot

📜 Naređenje delegata Vrhovnog štaba NOV i POJ i opunomoćenika Centralnog komiteta KPJ Svetozara Vukmanovića Tempa od 7. avgusta 1944. Štabu 1. kosovsko-metohijske NOU brigade da se smeni sa dužnosti politički komesar brigade, a komandant da s brigadom odmah izvrši postavljeni zadatak u Porečju i Azotu i obaveštenje da je ukinut Glavni štab NOV i PO za Kosovo i Metohiju

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 1. septembra 1944. Glavnom štabu NOV i PO Makedonije za upućivanje 1. kosovsko-metohijske brigade Operativnom štabu NOV i PO Kosova i Metohije

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 1. septembra 1944. Glavnom štabu NOV i PO Makedonije za slanje svih kosovsko-metohijskih jedinica Operativnom štabu NOV i PO Kosova i Metohije

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 5. septembra 1944. Operativnom štabu NOV i PO Kosova i Metohije za hvatanje veze s 1. kosovsko-metohijskom brigadom i privremeno stavljanje Gnjilanske brigade pod komandu Glavnog štaba NOV i PO Makedonije

📜 Naređenje Vrhovnog Štaba NOV i POJ od 21. septembra 1944. Glavnom štabu NOV i PO Makedonije za slanje 1. kosovsko-metohijske brigade na sektor Šar-planine i dostavljanje izveštaja o kretanju nemačkih jedinica u Makedoniji

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 22. septembra 1944. Operativnom štabu NOV i PO Kosova i Metohije za prihvatanje 1. kosovsko-metohijske brigade

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 3. oktobra 1944. Glavnom štabu NOV i PO Makedonije za hitno upućivanje 1. kosovsko-metohijske brigade u Ljum

📜 Zaključci savetovanja partijskih rukovodilaca 1. i 4. kosmetske brigade 52. kosovsko-metohijske divizije od 14. oktobra 1944. godine

📜 Izveštaj sekretara partijske organizacije 1. kosmetske NOU brigade 52. kosovsko-metohijske divizije od 30. oktobra 1944. Oblasnom komitetu KPJ za Kosovo i Metohiju o radu partijske organizacije od 15. do 29. oktobra

Fotografije

Povezane odrednice

297. pešadijska divizija ★ 4. kordunaška udarna brigada (1. brigada 8. divizije NOVJ) ★ Bitka za Srbiju ★ Gnjilanska brigada ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Crvena armija ★ Josip Broz Tito ★ Glavni štab Kosova i Metohije ★ 21. SS divizija Skenderbeg ★ Prilep ★ Borbe na Kosovu i Metohiji ★ Borbe u Makedoniji 1944. ★ Tetovo ★ Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju ★ Glavni štab Makedonije ★ Darinka Dragišić ★ Debar ★ 4. SS policijska oklopna grenadirska divizija ★ Albanija u drugom svetskom ratu ★ 6. makedonska brigada ★ Peć ★ 1. makedonska udarna brigada ★ Bali Kombetar ★ Cvetko Uzunovski ★ Albanski partizani ★ Struga ★ Makedonski Brod ★ Centralni komitet KPJ ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Đakovica ★ 52. kosovsko-metohijska divizija NOVJ ★ Mihajlo Apostolski ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ Prizren ★ Svetozar Vukmanović Tempo ★ 5. kosovsko-metohijska brigada ★ 1. makedonsko-kosovska udarna brigada ★ Savezničko bombardovanje Vermahta u Jugoslaviji ★ Politički komesari u NOR-u ★ Komunistička partija Makedonije ★ 4. kosovsko-metohijska udarna brigada ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Kruševo ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Završne operacije u Jugoslaviji ★ 1. albanska partizanska brigada ★ Vrhovni štab NOVJ ★ 1. vojvođanska udarna brigada ★