Prizren u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 30 hronoloških zapisa, 13 dokumenata i 6 fotografija.

Događaji

⚔️ 12. 4. 1941. Nemačka 5. oklopna divizija ovladala Vučitrnom i Prizrenom i u toku dana uspostavila vezu sa italijanskim jedinicama kod Kukesa.

⚔️ 28. 11. 1941. U Prizrenu održane demonstracije na liniji borbe protiv Italijana.

⚔️ 0. 12. 1941. U Prizrenu, u prisustvu člana Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, održano nekoliko mesnih partijskih sastanaka i jedno šire sresko partijsko savetovanje. Pošto je analiziran rad partijske organizacije, postavljeni su novi zadaci i formirani su novi SK i MK KPJ za Prizren.

⚔️ 1. 5. 1942. Mesne partizanske diverzantske grupe i desetine oko Peći, Đakovice, Prizrena, Orahovca i Prištine prekinule tt veze i rasturile letke.

⚔️ 22. 6. 1942. U Peći, Đakovici i Prizrenu mesne partizanske diverzantske grupe prekinule tt veze i rasturile letke.

⚔️ 28. 11. 1942. U Prizrenu, po odluci MK KPJ, održana uspešna masovna demonstracija Šiptara i Srba u znak protesta protiv terora italijanske okupatorske policije nad stanovništvom. Italijanske vlasti su odmah preduzele hapšenje, naročito onih koji su se isticali ili uzvikivali parole.

⚔️ 0. 12. 1942. U Prizrenu, od Srba i Šiptara, formiran prvi ilegalni SNO odbor.

⚔️ 5. 12. 1942. U bolnici u Prizrenu podlegao ranama i teškom zlostavljanju italijanskih okupatorskih vlasti, član biroa oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju, Emin Duraku, narodni heroj.

⚔️ 3. 1. 1943. Kod s. Crnoljeva (na putu Uroševac-Prizren) šiptarski NOP odred -Zejnel Ajdini- napao italijansku auto-kolonu. Poginulo je oko 20 italijanskih vojnika; oštećeni su putnički automobil i nekoliko kamiona. Odred je imao 1 poginulog.

⚔️ 18. 2. 1943. U Prizrenu MK KPJ organizovao masovne demonstracije protiv terora okupatora i čestih hapšenja rodoljuba. Pri rasturanju demonstranata italijanska policija je ubila i ranila nekoliko lica.

⚔️ 0. 3. 1943. Po odluci MK KPJ za Prizren, članovi KPJ i ilegalci prekinuli sve tt veze prema Đakovici, Uroševcu i s. Vlašnji (kod Prizrena) i posekli 16 tt stubova da bi zaprečili puteve između ovih mesta.

⚔️ 0. 4. 1943. U Prizrenu, u prisustvu delegata CK KPJ i VŠ Svetozara Vukmanovića Tempa, GŠ NOV i PO i Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju održali sastanak na kome su razmotrili opšte stanje, mere za dalje širenje NOB-a i oblike saradnje sa NOP-om Albanije.

⚔️ 20. 4. 1943. Kod s. Landovice (blizu Prizrena) italijanske vlasti streljale Ramiza Sadiku Baca i Boru Vukmirovića, članove Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju i narodne heroje.

⚔️ 7. 7. 1943. U blizini s. Sevca (kod Prizrena) Šarplaninski NOP odred iznenada napao italijansku karaulu i posle kraće borbe uništio posadu.

⚔️ 12. 9. 1943. Đakovicu zauzela nemačka motorizovana kolona koja je prodrla iz Prizrena. XJ oštrim borbama partizanska četa -Bajram Curi;< i seljaci iz Malesije su imali oko 20 poginulih.

⚔️ 0. 11. 1943. Šarplaninski NOP odred, u pokretu sa Šar-planine ka Ljumi (kod Kuksa u Albaniji) i Debru, vodio oštre borbe između s. Jažinca (kod Kačanika), s. G. Sela, s. G. Ljubinja i s. Manastirice (kod Prizrena) protiv poternih balističkih, bugarskih i nemačkih jedinica. Najzad, posle borbi s nadmoćnim neprijateljskim snagama na padinama Kobilice (kod Prizrena), on se, iscrpen i oslabljen, povukao u Sirinićku župu, gde je jedan deo (oko 25 boraca) ostao, a manje grupe su pošle u rejon Uroševca.

⚔️ 0. 4. 1944. U dolini r. Valbone (u Albaniji) formirane tri samostalne partizanske čete NOV i POJ: jedna je imala da dejstvuje na putu Prizren-Kukes, druga u rejonu Bitiča (blizu Tropoje, u Albaniji) i treća oko s. Junika (kod Đakovice) i oko Tropoje.

⚔️ 0. 5. 1944. Od tri samostalne partizanske čete NOV i POJ u albanskoj Malesiji formiran bataljon. On je, nešto kasnije, dejstvovao u rejonu Gusinja, Plava, Đakovice i Prizrena.

⚔️ 12. 5. 1944. U Prizrenu, opkoljen u jednoj kući od nemačkih vojnika i balista, poginuo kurir Mustafa Bakija, narodni heroj.

⚔️ 0. 6. 1944. Na putu između Peći i Prizrena Partizanski bataljon Kosova razbio dve nemačke kolone.

⚔️ 10. 7. 1944. Između Svanjskog mosta (kod Đakovice) i Prizrena 1. četa Partizanskog bataljona Kosova napala nemačku kolonu, te uništila 8 kamiona, ubila 12 i zarobila 8 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 0. 8. 1944. U Prizrenu nemačke vlasti obesile 10 rodoljuba.

⚔️ 5. 8. 1944. Između Đakovice i Prizrena Partizanski bataljon Kosova napao nemačku kolonu od 10 kamiona. Uništeno je svih 10 kamiona a poginulo je 18 nemačkih vojnika.

⚔️ 19. 8. 1944. U rejonu Prizrena delovi Partizanskog bataljona Kosova napali nemačku kolonu. Poginulo i ranjeno 13 nemačkih vojnika a uništeno 5 kamiona.

⚔️ 2. 9. 1944. Na putu Prizren-Kukes (u Albaniji) Partizanski bataljon Kosova napao nemačku kolonu - oko 100 kamiona i troja oklopna kola. Poginulo je oko 80 nemačkih vojnika, zapaljeno je 70 kamiona i zaplenjeno je: 10 p. mitraljeza, 2 automata i 30 pušaka, sa dosta municije i druge ratne opreme.

⚔️ 16. 9. 1944. Na putu Prizren-Kukes (u Albaniji) Partizanski bataljon Kosova, uz sadejstvo dve albanske partizanske čete, napao nemačku kolonu. Poginulo je 45 nemačkih vojnika i uništeno je 30 kamiona. Bataljon je imao 2 poginula i 3 ranjena borca.

⚔️ 25. 9. 1944. Prva kosovsko-metohijska NOU brigada otpočela prelaz Sar-planine, u pravcu jugoslovensko-albanske granice. Ovog i sledećeg dana ona je razbila poterne jedinice iz sastava nemačke 21. SS divizije -Skenderbeg- i odbacila ih u pravcu s. Dragaša (kod Prizrena).

⚔️ 18. 11. 1944. Jedinice 4. kosovsko-metohijske NOU brigade i albanske 5. brigade odbacile delove nemačke Borbene grupe -Skenderbeg- i baliste i oslobodile Prizren.

⚔️ 18. 11. 1944. U Prizrenu formiran GNO odbor.

⚔️ 25. 12. 1944. Prema naredbi Operativnog štaba NOV i PO za Kosovo i Metohiju od 20. decembra, formirane komande pećkog, prizrenskog. uroševačkog, prištinskog i kosovsko-mitrovačkog vojnog područja.

Dokumenti

📜 Izveštaj instruktora Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju pri MK Prizren od 25. marta 1942. o stanju i radu partijske organizacije u Prizrenu

📜 Izveštaj Više komande oružanih snaga Albanije od 17. marta 1943. Vrhovnoj komandi o napadu na auto-kolonu na putu Skadar - Prizren kod s. Sen Mrije

📜 Izveštaj Komande 9. armije od 16. juna 1943. Vrhovnoj komandi o napadu partizana na odeljenje finansijske straže na k. 1522 iznad Gornjeg Sela kod Prizrena

📜 Izveštaj Komande 9. armije od 23. juna 1943. Vrhovnoj komandi o hapšenju 14 komunista u blizini s. Drajčića kod Prizrena

📜 Izvod iz izveštaja Komande 9. armije od 8. jula 1943. Vrhovnoj komandi o napadu partizana na karaulu granične straže iznad s. Sredske kod Prizrena i o vojno-političkoj situaciji u Crnoj Gori i Sandžaku

📜 Ciljevi pete kolone i prizrenski kongres - članak Fadila Hodže u listu Sloboda od oktobra 1943. godine

📜 Pismo sekretara partijske organizacije u Prizrenu od 21. oktobra 1943. Okružnom komitetu KPJ za Metohiju o mogućnosti mobilizacije ljudi i nabavke oružja za partizane i o izvršenim nabavkama materijala za tehniku

📜 Pismo komandanta Glavnog štaba NOV i PO Kosmeta od novembra 1943. sekretaru partijske organizacije Prizrena da obezbedi prihvat Šarplaninskog NOP odreda

📜 Pismo sekretara Mesnog komiteta KPJ za Prizren od 1. decembra 1943. Okružnom komitetu za Metohiju o uspostavljanju veze sa Ljumskom partizanskom četom

📜 Pismo sekretara Oblasnog komiteta KPJ za Metohiju od 3. decembra 1943. sekretaru Mesnog komiteta za Prizren o situaciji u Malesiji i o upućivanju kompromitovanih drugova u partizanske jedinice

📜 Pismo sekretara Sreskog komiteta KPJ za Prizren od 15. decembra 1943. sekretaru Oblasnog komiteta za Metohiju

📜 Izveštaj sekretara Sreskog komiteta KPJ za Prizren od 21. decembra 1943. sekretaru Okružnog komiteta za Metohiju o vojno-političkoj situaciji na terenu

📜 Pismo ministra Rajha i šefa kancelarije Trećeg Rajha Lamersa od 29. aprila 1944. rajhsfireru SS Hajnrihu Himleru u vezi pisma Centralnog komiteta Druge albanske lige iz Prizrena od 29. marta 1944. vođi Trećeg Rajha Adolfu Hitleru o spremnosti za safadnju s nacističkom Nemačkom

Fotografije

Povezane odrednice

4. kosovsko-metohijska udarna brigada ★ Viša komanda oružanih snaga Albanije ★ 1. kosovsko-metohijska brigada ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Partizanski odred Zejnel Ajdini ★ Bratstvo i jedinstvo u ratu ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ Nemački zločini u Jugoslaviji ★ Mobilizacija u oslobodilačkom ratu ★ Italijanski zločini u Jugoslaviji ★ Žene u ratu ★ Bali Kombetar ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ Borbe na Kosovu i Metohiji ★ 21. SS divizija Skenderbeg ★ Šarplaninski partizanski odred ★ Aprilski rat ★ Vermaht u Jugoslaviji ★ Centralni komitet KPJ ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ Narodno oslobodilački odbori ★ Partizanski odred Emin Duraku ★ Bolnice u oslobodilačkom ratu ★ Oblasni komitet KPJ za Kosovo i Metohiju ★ Adolf Hitler ★ Svetozar Vukmanović Tempo ★ Borbe u Crnoj Gori 1943. ★ AFŽ ★ Peć ★ Ismet Šaćiri ★ Albanija u drugom svetskom ratu ★ Ilegala u ratu ★ Ramiz Sadiku ★ Kurirska služba u ratu ★ Bitka za Srbiju ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Uroševac ★ Ljubinje ★ Heinrich Himmler ★ Albanski partizani ★ Štampa u ratu ★ Priština ★ Đakovica ★ Fadil Hodža ★ Boro Vukmirović ★