12. pešadijska divizija Sassari

⚔️ 9. 9. 1941. Po prethodnom sporazumu između komandanta italijanske divizije -Sasari- i komandanta Kninskog bataljona Drvarske brigade, italijanski vojnici ušli u Bos. Grahovo. Time se raspao i Grahovski bataljon Drvarske brigade.

⚔️ 16. 9. 1941. Kod s. Resanovaca delovi Drvarske brigade razbili prethodnicu italijanske divizije -Sasari- (a glavninu zadržali idućih šest dana).

⚔️ 25. 9. 1941. Oko 7 ustaško-domobranskih bataljona iz Bihaća, Bos. Krupe, San. Mosta i Bos. Petrovca, iskorišćujući uspehe italijanskih jedinica počeli akciju čišćenja šireg rejona Bos. Petrovca savlađujući jak otpor dva bataljona Drvarske brigade. U cetvorodnevnim borbama oni su ovladali komunikacijama između tih garnizona, spojili se sa delovima divizije -Sasari- kod Oštrelja i zauzeli Kulen-Vakuf.

⚔️ 25. 9. 1941. Posle trodnevnih borbi italijanska divizija -Sasari- zauzela Drvar. Drvarska brigada napustila držanje frontova, ukinula smene i prešla na partizanski način ratovanja. Pri povlačenju iz Drvara partizani spalili fabriku celuloze, pilanu i skladišta drveta.

⚔️ 28. 9. 1941. Delovi domobranskog 11. pešadijskog puka spojili se sa italijanskom divizijom -Sasari- u Oštrelju, koji je dva dana ranije evakuisao i spalio bataljon -Sloboda- Drvarske brigade.

⚔️ 24. 1. 1942. Kod s. Medenog Polja (blizu Bos. Petrovca) dva voda 3. bataljona 1. krajiškog NOP odreda razbili jednu ojačanu četu italijanske divizije -Sasari- i manji broj četnika (oko 300 vojnika) te ubili i ranili oko 80 vojnika i oficira, zarobili 2 oficira i zaplenili 80 pušaka, 2 p. mitraljeza, 1 mitraljez i 2 topa 65 mm.

⚔️ 25. 2. 1942. Otpočeo četvorodnevni napad 3. krajiškog NOP odreda i četničkog bataljona -Kočić- na Mrkonjić-Grad, u kome su se nalazili jedan bataljon italijanske divizije -Sasari- i dve čete domobrana. Delovi 3. krajiškog NOP odreda su bili prodrli u centar grada, ali su četnici omogućili italijanskom bataljonu da se izvuče na njihove položaje i da bočnim protivnapadom slomi partizanski napad.

⚔️ 7. 4. 1942. Otpočele trodnevne borbe u kojima su delovi italijanske divizije -Sasari- i četničke Dinarske divizije, uz podršku tenkova, artiljerije i avijacije, prodrli iz Bos. Grahova i Bos. Petrovca u Drvar, odbacili delove 5. krajiškog NOP odreda, zapalili desetak sela i uspostavili saobraćaj sa dotada blokiranim garnizonom u Drvaru.

⚔️ 4. 5. 1942. Delovi italijanske divizije -Sasari- i trupe Zadra (oko dva puka sa ojačanjima i nešto četnika) prodrli iz Drvara i Ključa ka Bos. Petrovcu. Delovi 3. i 1. krajiškog NOP odreda naneli su im gubitke od nekoliko stotina izbačenih iz stroja ali su se italijanske jedinice sutradan probile i deblokirale okruženi Bos. Petrovac.

⚔️ 5. 5. 1942. Kod s. Bravskog (na putu Ključ - Bos. Petrovac) delovi 1. i 5. krajiškog NOP odreda razbili 7. fašistički bataljon italijanske divizije -Sasari-. U borbi je poginuo pomoćnik političkog komesara Vođeničke čete 5. krajiškog NOP odreda Đuro Pećanac, narodni heroj.

⚔️ 25. 5. 1942. Pod pritiskom 5. i 1. krajiškog NOP odreda, delovi italijanske divizije -Sasari-, ustaše i četnici pod borbom se povukli iz Bos. Petrovca u Drvar.

⚔️ 1. 7. 1942. Delovi 5. krajiškog NOP odreda ušli u Drvar, koji su toga dana napustili delovi italijanske divizije -Sasari-.

⚔️ 11. 7. 1942. Jedan bataljon italijanske divizije -Sasari-, ojačan četom tenkova i artiljerijom, i oko 250 četnika iz Bos. Grahova, uz podršku jedne eskadrile aviona, izvršili napad na partizanski bataljon -Starac Vujadin- Dinarsko-dalmatinskog NOP odreda u donjem Livanjskom polju. Do 13. jula neprijatelj je prodro do s. Sajkovića, ali je protivnapadom partizanskog bataljona -Starac Vujadin- i 2. dalmatinskog udarnog partizanskog bataljona odbačen u Bos. Grahovo. Između ostalih, zarobljeno je 38 italijanskih vojnika, dok ih se jedan deo podavio u blatu Ždralovac.

⚔️ 26. 10. 1942. U rejonu Bos. Grahova, po naređenju VŠ NOP i DV Jugoslavije, otpočeo trodnevni protivudar 1. i 2. proleterske i 4. krajiške NOU brigade protiv delova italijanske divizije -Sasari- i četničke Dinarske divizije, u cilju paralisanja neprijateljskih dejstava u nemačko-italijanskoj protivofanzivi (ciklusa operacija -Dinara-), Zbog sporog i nepotpunog grupisanja snaga nije postignuto iznenađenje, pa protivudar nije uspeo, iako je Udarna grupa brigada zauzela s. Strmicu, razbila četnike na spoljnoj odbrani Bos. Grahova i nanela velike gubitke italijansko-četničkom utvrđenom garnizonu. U tim borbama pored ostalih, poginuo je i puškomitraljezac iz 2. proleterske NOU brigade Radiša Radosavljević Šoša, narodni heroj.

⚔️ 9. 1. 1943. U Zagrebu nemački vrhovni komandant Jugoistoka i komandant italijanske 2. armije održali sastanak na kome su utvrdili detalje prve faze tzv. četvrte neprijateljske ofanzive (-Vajs-1-), kojom je bilo predviđeno uništenje snaga NOV i POj na prostoriji omeđenoj linijom Karlovac, Ogulin, Gospić, Knin, Ključ, San. Most, Kostajnica i Glina, s tim da se odvođenjem muškog stanovništva (od 15 godina naviše) u koncentracione logore i na prinudan rad u Nemačku stvore uslovi za uspostavljanje i konsoliđovanje ustaške vlasti. Predviđeno je da u operaciji učestvuju: nemačke divizije 714, 717, 718, 369, 7. SS -Princ Eugen- i, delom, 187. rezervna, italijanska divizija -Lombardija-, -Re- i -Sasari-, tri domobranske brigade, ustaške i četničke snage i oko 12 eskadrila aviona.

⚔️ 14. 1. 1943. Jedinice 6. divizije NOVJ napale Gračac, koji je branilo oko 600 četnika i oko 300 vojnika 151. puka italijanske divizije -Sasari-, ali je posle višečasovne borbe, zbog jake poplave, napad obustavljen. Neprijatelj je imao 41 mrtvog i 22 ranjena, a zarobljeno je 115 četnika. Jedinice 6. divizije su pretrpele gubitke od 40 mrtvih, 67 ranjenih i 57 nestalih. Tom prilikom je poginuo i komandant bataljona -Ognjen Prica- 2. udarne brigade Stanko Opsenica Staniša, narodni heroj.

⚔️ 21. 1. 1943. Kod s. Deringaja (blizu Gračaca) otpočele dvodnevne jake borbe između delova italijanske divizije -Sasari- i 1. udarne brigade 6. divizije NOVJ.

⚔️ 24. 1. 1943. Posle borbi sa 1. udarnom brigadom 6. divizije NOVJ snagđ italijanske divije -Sasari- zauzele s. Bruvno (kod Gračaca).

⚔️ 26. 1. 1943. Jedinice 1. udarne brigade 6. divizije NOVJ odbile napad delova italijanske divizije -Sasari- iz s. Bruvna (kod Gračaca) ka s. Mazinu.

⚔️ 27. 1. 1943. Jedinice 1. udarne brigade 6. divizije NOVJ odbile napad delova italijanske divizije -Sasari- iz Bruvna (kod Gračaca) ka s. Klapavici.

⚔️ 29. 1. 1943. Delovi italijanske divizije -Sasari- odbacili jedinice 1. udarne brigade 6. divizije NOVJ i zauzeli s. Mazin (kod Gračaca).

⚔️ 13. 2. 1943. Gornji Lapac zauzele jedinice italijanske divizije -Sasari- posle dvodnevnih borbi protiv 1. udarne i 9. udarne brigade 6. divizije NOVJ.

⚔️ 14. 2. 1943. U Kulen-Vakuf ušli delovi italijanske divizije -Sasari- i nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen-.

⚔️ 15. 2. 1943. Kod G. Lapca otpočele dvodnevne borbe jedinica 6. i 8. divizije NOVJ protiv delova italijanske divizije -Sasari-. Poginulo je 28, ranjena su 94 i nestala 4 italijanska vojnika i oficira, dok su jedinice NOVJ imale 1 mrtvog i 22 ranjena.

⚔️ 18. 2. 1943. U G. Lapcu jedinice 6. i 8. divizije NOVJ okružile kolonu italijanske divizije -Sasari-, koja se povlačila iz Kulen-Vakufa za Gračac. Borbe su obustavljene 21. februara, kada su okruženoj koloni pritekle u pomoć jake snage italijanske divizije -Re- i Dinarske četničke divizije. Neprijatelj je imao oko 1000 mrtvih i ranjenih. Uništeno je 30 motornih vozila i zaplenjen je ogroman ratni materijal.

⚔️ 27. 4. 1943. Jedinice italijanskog 6. armijskog korpusa (ostaci razbijene divizije -Murđe-, divizija -Marke- bez jednog puka, po jedan ojačani puk divizija -Mesina- i -Emilija-, te 73. legija crnih košulja divizije -Sasari-), sa četničkim Nevesinjskim, Trebinjskim i Nikšićkim korpusom i tri bataljona domobranske 6. pešadijske divizije, počele napad iz Blagaja, Stoca, s. Meke Grude, prevoja Kobilje glave i Vilusa. U petodnevnim borbama one su potisnule zaštitničke delove 3. udarne divizije NOVJ i 3. dalmatinske NOU brigade i ovladale Dabarskim, Nevesinjskim i Gatačkim poljem.

⚔️ 1. 5. 1943. Italijanska divizija -Murđe-, reorganizovana i ojačana fašističkim legijama divizija -Marke- i -Sasari-, sa delovima četničkog Nevesinjskog i Trebinjskog korpusa odbacila zaštitne delove 3. udarne divizije NOVJ i zauzela Gacko, Avtovac i Kulu Fazlagić.

⚔️ 6. 5. 1943. Italijansko-četnička borbena grupa -Somavila- (73. legija crnih košulja italijanske divizije -Sasari-, 2. bataljon 260. pešadijskog puka italijanske divizije -Murđe-. Četnička Bilećka i Gatačka brigada, jedna baterija i po jedna četa tenkova i minobacača), nastupajući iz Gacka, posle trodnevnih borbi odbacila 1. dalmatinsku udarnu brigadu 3. udarne divizije NOVJ i zauzela prevoj Čemerno.