Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]
ustanak

Četnički zločini

Za ovaj pojam je pronađeno 13 hronoloških zapisa, 21 dokumenata i 46 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 11. 1941. U okolini s. Brajića (blizu Ljiga) četnici Draže Mihailovića streljali 17 lekarki i bolničarki i 16 boraca iz Posavskog i Kosmajskog NOP odreda, većinom ranjenika, upućenih u bolnicu na oslobođenoj teritoriji.

⚔️ 9. 11. 1941. U neposrednoj blizini Višegrada četnici opljačkali i spalili desetak muslimanskih sela.

⚔️ 5. 4. 1942. Kod s. Crnog Luga (blizu Bos. Grahova) četnici uhvatili političkog komesara Dinarsko-dalmatinskog NOP odreda i člana Pokrajinskog komiteta KPH za Dalmaciju Vojina Zirojevića, narodnog heroja, i posle zverskog mučenja zakopali ga još živog u zemlju.

⚔️ 8. 5. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije izdao saopštenje povodom zločina i terora okupatora i njegovih ustaško-četničkih slugu nad narodom istočne Bosne i poziva narod da u zajednici s jednicama NOP i DV Jugoslavije pruži još odlučniji otpor neprijateljima.

⚔️ 21. 5. 1942. Italijanska divizija -Kačatori dele Alpi-, jači delovi divizija -Marke- i -Murđe- i ojačani četnički Nevesinjski i Gatački odred otpočeli koncentričan napad iz Nevesinja, s. Plužina, Gacka, s. Hutova, Čapljine i Mostara (operacija -Stolac-). U osmodnevnim borbama oni su razbili jače delove Južnohercegovačkog i Severnohercegovačkog NOP odreda i 28. maja se spojili u rejonu do tada odsečenog garnizona Stolac. Italijanske jedinice i četnici su u 25 sela spalili oko 1.000 kuća.

⚔️ 22. 5. 1942. Na pl. Čemernici četnici Borjanskog odreda i odreda -Kočić- uništili bolnicu i tehniku Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, koje su zaštitnica, bolničko osoblje i ranjenici branili 11 dana. U borbama su poginuli komandir zaštitnice Karlo Roje i ranjenik Ante Jakić, narodni heroji.

⚔️ 0. 10. 1942. PK KPH za Dalmaciju i Štab 4. operativne zone NOP odreda Hrvatske uputili letak stanovništvu Dalmacije: obavestili ga o zločinima koje su četnici, uz pomoć italijanskih vojnika, izvršili u Dalmaciji; pozvali ga da stupa u redove partizanskih jedinica.

⚔️ 0. 8. 1943. Glavni štab NOV i PO za Crnu Goru i Boku uputio proglas u kome, govoreči o saradnji četnika i separatista sa okupatorom i o neuspesima okupatora u bici na reci Sutjesci, pozivaju narod u sveopštu oružanu borbu, na osvetu za sva zločinstva koja su okupatori, uz pomoć pete kolone, počinili na teritoriji Crne Gore i Boke.

⚔️ 2. 6. 1944. U partizanskoj bolnici u s. Krčanima (kod Udbine) četnici su na zverski način pobili 33 teška ranjenika, među kojima političkog komesara 8. divizije NOVJ Aleksandra Backovića, narodnog heroja, kao i 2 lekara i 2 bolničarke.

⚔️ 24. 9. 1944. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 3. udarnog korpusa NOVJ u vezi s ponudama nekih četničkih vođa do pregovaraju sa NOVJ: nikakvih pregovora i nikakvih veza ne može biti sa ratnim zločincima Zaharijom Ostojićem i Petrom Baćevićem i drugim; njih treba vojnički razbiti i prisiliti na punu kapitulaciju.

⚔️ 0. 10. 1944. Ustaše, četnici i nemački vojnici iz Sunje i Kostajnice upali na prostoriju Trokuta (predeo između pruge Kostajnica-Sunja-Dubica i reke Une), do temelja spalili i opljačkali mnoga sela i ubili 790 žena, dece i staraca.

⚔️ 7. 10. 1944. GŠ NOV i PO za Makedoniju naredio Štabu 4. operativne zone da izda naređenje da se bivši pripadnici četnika iz brodskog kraja vrate svojini kućama i prijave organima narodnih vlasti, pošto oni nisu počinili nikakve zločine, te im ne preti nikakva opasnost u pogledu gonjenja.

⚔️ 19. 11. 1944. VŠ NOV i POJ uputio direktivu Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ: VŠ je saveznicima dozvolio da u Dubrovniku drže samo 3 baterije (12 topova) i jedan komandos od 500 vojnika; međutim, VŠ ima obaveštenje da su Britanci prekoračili taj broj i da, osim toga, uzimaju u zaštitu ustaške i četničke zločince i onemogućavaju rad organa narodne vlasti; zato Štab 2. udarnog korpusa NOVJ mora čvrsto uzeti vlast u gradu; bez njegova odobrenja, britanske jedinice ne mogu izvoditi nikakve akcije i ne smeju se mešati u naše stvari; Štab korpusa treba da ima u pripremi jednu diviziju koja bi, u slučaju potrebe, mogla likvidirati svaki incident.

Dokumenti

📜 Izveštaj Borbe od 18 XI 1941 god. o zločinu četnika kod Kosjerića

📜 Izveštaj Borbe od 20 XI 1941 god. o predaji Nemcima na prevaru pohvatanih partizana od strane četnika

📜 Izveštaj Borbe od 27 XI 1941 god. o zločinu četnika kod Brajića

📜 O zločinima četnika Draže Mihailovića

📜 Proglas Okružnog komiteta KPJ za teritoriju Trećeg krajiškog NOP odreda od februara 1942 god. narodu i partizanima Bosanske Krajine povodom zločina četnika

📜 Proglas štaba Drugog bataljona Cetvrtog krajiškog NOP odreda od 31 marta 1942 god. povodom četničkih zločina

📜 Saopštenje Vrhovnog štaba NOP i DV Jugoslavije od 8 maja 1942 god. o zločinima i teroru okupatora i njegovih ustaško-četničkih slugu nad narodom Istočne Bosne i poziv narodu da u zajednici sa jedinicama NOP i DV Jugoslavije pruži odlučan otpor neprijateljima

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOP i DV Jugoslavije od 21 maja 1942 god. Štabu Trećeg (Kragujevačkog) bataljona Prve proleterske NOU brigade za čišćenje zakmurske prostorije od četničkih elemenata i preduzimanje represivnih mera protiv svih odmetnika i saučesnika u zločinima 

📜 Naređenje Komande operativnih jedinica istočne Bosne i Hercegovine od 6. avgusta 1942. komandantima korpusa i brigada za formiranje »Crnih trojki« radi primene »slova Z«

📜 Izvještaj Štaba Četvrte operativne zone od 10 listopada 1942 god. Glavnom štabu NOP odreda Hrvatske o aktivnosti partizana u srednjoj Dalmaciji i o četničko-talijanskim zločinima u selima na području Mosora

📜 Izvještaj Kotarske oblasti iz Sinja od 28 siječnja 1943 god. o četničkim zločinima na području Vrlike

📜 Izvod iz izvještaja Kotarske oblasti iz Sinja od 28. siječnja 1943. o četničkim zločinima na području Vrlike

📜 Izveštaj komandanta Limsko-sandžačkih četničkih odreda od 13. februara 1943. Draži Mihailoviću o izvršenim zločinima nad Muslimanima u Sandžaku i delu istočne Bosne 

📜 Izveštaj Okružnog komiteta KPJ za Aranđelovac od 9 aprila 1943 god. Pokrajinskom komitetu KPJ za Srbiju o ofanzivi neprijateljskih jedinica protiv Prvog šumadiskog NOP odreda i zločinima četnika nad pristalicama NOP u Šumadiji

📜 Naređenje vrhovnog komandanta NOV i POJ druga Tita od 1. septembra 1943. Štabu Druge proleterske divizije da dostavi izveštaj o ustaškim i četničkim zločinima u selima Vrbnici i Jeleču

📜 Naređenje komandanta Komskog korpusa od 4. septembra 1943. komandantima brigada i bataljona za nemilosrdno uništavanje pripadnika narodnooslobodilačkog pokreta i njihovih porodica 

📜 Pismo člana Štaba korpusa Gorske garde od 3. novembra 1943. Draži Mihailoviću o zločinima četnika na području pl. Rudnika

📜 Izvod iz knjige poslatih depeša štaba Draže Mihailovića u vremenu od 7. novembra do 3. decembra 1943. godine

📜 Izvod iz knjige poslatih depeša štaba Draže Mihailovića u vremenu od 1. do 24. maja 1944. godine

📜 Naređenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 11. juna 1944. operativnim štabovima NOVJ da redovno dostavljaju podatke o saradnji četnika sa okupatorima i o njihovim zverstvima, kao i o drugim vestima podesnim za propagandu u inostranstvu

📜 Izvod iz knjige poslatih depeša Istaknutog dela štaba Vrhovne komande od 2. avgusta do 25. oktobra 1944. godine

Fotografije

loading

Istorijske fotografije se učitavaju...

Povezane odrednice

Dušan Radović Kondor ★ Borbe u Lici 1942. ★ Vojislav Lukačević ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Užice ★ Dragutin Keserović ★ Borbe u Hrvatskoj 1944. ★ Čačanski partizanski odred "Dragiša Mišović" ★ Streljanja u oslobodilačkom ratu ★ Operacija Velika Kapela ★ Borbe u Crnoj Gori 1944. ★ Nemački zločini u Jugoslaviji ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Petar Baćović ★ Četnici u ustanku ★ Dragoljub Draža Mihailović ★ SKOJ ★ Pokolj muslimana Sandžaka i istočne Bosne 1943. ★ Gračac ★ Borbe u Crnoj Gori 1943. ★ Logor Banjica ★ Italijanski zločini u Jugoslaviji ★ Bolnice u oslobodilačkom ratu ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Ranjenici u ratu ★ Topličko-jablanička operacija ★ 12. pešadijska divizija Sassari ★ Borbe za Čačak 1941. ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Kosmajski partizanski odred ★ Bitka za Srbiju ★ 6. lička proleterska divizija NOVJ ★ Kragujevački partizanski odred ★ Čačak ★ Borbe u Hrvatskoj 1942. ★ Mačvanski partizanski odred ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Borbe u Hrvatskoj 1943. ★ Crne trojke ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Peko Dapčević ★ Proboj NOVJ u Srbiju 1944. ★ Borbe za Istočnu Bosnu 1942. ★ Stevan Leko Damjanović ★ Mane Rokvić ★ Pljačka u ratu ★ Beogradski proces (1946) ★ Vrbnica ★ Žene u ratu ★ Zaharije Ostojić ★ 37. sandžačka divizija NOVJ ★ 154. pešadijska divizija Murge ★ Posleratna suđenja u Jugoslaviji ★ Vrhovni štab NOVJ ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. ★ 1. šumadijski partizanski odred ★ Komunistička partija Hrvatske ★ Sinj ★ Britanija i Jugoslavija ★ Politički komesari u NOR-u ★ Nikola Kalabić ★ Borbe u Lici 1944. ★ Borbe u Dalmaciji 1942. ★ SAD i Jugoslavija ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ Korpus Gorske garde ★ 27. istočnobosanska divizija NOVJ ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Dragačevo ★ Borbe u Crnoj Gori 1942. ★ Operacija Trio ★ AVNOJ ★ Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu ★