Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

Bosanska Gradiška u drugom svetskom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 31 hronoloških zapisa, 29 dokumenata i 0 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 10. 1941. Formiran OK KPJ za Kozaru. (Nosio i nazive: OK KPJ za Prijedor, -za teritoriju 2. krajiškog NOP odreda- i za Prijedor, Bos. Novi, Bos. Dubicu i Bos. Gradišku.)

⚔️ 23. 10. 1941. Drugi krajiški NOP odred zauzeo s. G. Podgradce (kod Bos. Gradiške), spalio pilanu -Našička- i žand. st. i razoružao miliciju i domobransku četu (zaplenjeno 240 pušaka). Nekoliko ustaša i žandarma održalo se u školi do sutradan, kada su uspeli da se izvuku iz sela.

⚔️ 26. 11. 1941. Kod s. Jablanice (blizu Bos. Gradiške) ustaše naterale u reku i pobile oko 170 seljaka pohvatanih u napadu na pl. Kozaru, a oko 200 dečaka i devojčica odvele u Dubicu.

⚔️ 25. 12. 1941. Na zboru u s. G. Podgradcima (srez Bos. Gradiška) izabran opštinski NO odbor.

⚔️ 7. 3. 1942. U s. Podgradcima (kod Bos. Gradiške) održana okružna konferencija SKOJ-a za Kozaru. Izabran je OK SKOJ-a za Kozaru i prenete su direktive PK SKOJ-a za formiranje organizacija NOSOBiH.

⚔️ 18. 1. 1943. U s. Karađorđevu (kod Bos. Gradiške) delovi 2. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ posle dvadesetočasovne borbe savladali žandarme, ubivši 2, ranivši 7 i zarobivši 20 žandarma i zaplenivši 2 p. mitraljeza i 27 pušaka.

⚔️ 20. 1. 1943. Kod s. Vrbaške i s. Dragelja (blizu Bos. Gradiške) jedinice 2. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ odbile napad 4. ustaškog bataljona iz Bos. Gradiške i jednog nemačkog bataljona i s. Srednje Topole i prinudile ih na povlačenje u polazne garnizone. Neprijatelj je imao 9 mrtvih i 28 ranjenih.

⚔️ 21. 1. 1943. Na putu Banja Luka - Bos. Gradiška jedinice 2. i 5. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ napale domobrane i žandarme u s. Klašnicama i drugim uporištima, te zauzele s. Krnete i s. Klašnice, a u ovom selu zapalile zgradu opštine i žand. stanicu.

⚔️ 5. 3. 1943. Na šumskoj pruzi Bos. Gradiška - s. G. Podgradci delovi 5. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ napali i spalili dva ustaško-domobranska teretna voza. Poginulo je 8, ranjeno 30 i zarobljeno 15 ustaša i domobrana.

⚔️ 7. 5. 1943. S linije Bos. Dubica - Bos. Kostajnica - Bos. Novi - Prijedor - Lijevče polje - Bos. Gradiška delovi nemačke 114. lovačke divizije i domobranskog 2. korpusa (ukupno 9 bataljona) počeli devetodnevni koncentrični napad (operaciju -Ulrih-) u cilju uništenja 5. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ na Kozari i Prosari. Brigada je, veštim manevrima, izbegla sukobe s jačim neprijateljskim kolonama i gotovo bez gubitaka se održala na pl. Kozari.

⚔️ 23. 9. 1943. U s. Razboju (kod Bos. Gradiške) dva bataljona 5. krajiške udarne brigade 11. udarne divizije NOVJ napali žand. stanicu i posle šestočasovne borbe zarobili 54 žandarma. Poginulo je 6 žandarma, dok su bataljoni imali 5 ranjenih. Zaplenjeno: 2 p. mitraljeza i 58 pušaka.

⚔️ 20. 11. 1943. U Lijev ču polju (kod Bos. Gradiške), po naređenju Štaba 5. udarnog korpusa NOVJ, formiran Građiško-lijevčanski NOP odred, jačine 80 boraca.

⚔️ 31. 12. 1943. Glavnina 5. udarnog korpusa NOVJ, ojačana dvema brigadama 1. proleterskog udarnog korpusa NOVJ (ukupno 8 brigada, 5 odreda i 3 diviziona artiljerije formiranih u pet grupa), otpočela prvu banjolučku operaciju s ciljem da zauzimanjem Banje Luke, Bos. Gradiške i Prijedora privuče na sebe jače nemačke snage iz istočne Bosne i time olakša odbranu 3. udarnog korpusa NOVJ. Prve tri grupe su zauzele veći deo Banje Luke, ali zbog neuspeha četvrte grupe da zauzimanjem Bos. Gradiške spreči dolazak pojačanja opkoljenom garnizonu, napadi su obustavljeni 2. januara. Poginulo je i ranjeno oko 600 i zarobljeno 990 neprijateljskih vojnika, dok su jedinice NOVJ imale oko 200 mrtvih i 400 ranjenih.

⚔️ 10. 1. 1944. Jače nemačke, ustaške i domobranske snage iz Bos. Gradiške i s. Ivanjske otpočele napad na slobodnu teritoriju Kozare, ali su ih 6, 8. i 11. krajiška udarna brigada 4. udarne divizije NOVJ, Kozarski i Gradiško-lijevčanski NOP odred razbili i odbacili u polazne garnizone.

⚔️ 3. 4. 1944. Delovi 11. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ napali žandarme u s. Mašićima (kod Bos. Gradiške). Poginulo je 16 žandarma. Brigada je imala 1 mrtvog i 2 ranjena borca.

⚔️ 15. 5. 1944. Na pruzi Prijedor - Bos. Novi Gradiško-lijevčanski NOP odred srušio neprijateljski voz. Poginulo je i ranjeno 70 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 4. 6. 1944. Na pruzi između Bos. Novog i s. Brezičana Gradiško-lijevčanski NOP odred srušio neprijateljski voz. Poginulo je i ranjeno oko 70 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 17. 6. 1944. Kod s. Dobrljina (na pruzi Bois. Novi - Kostajnica) delovi 11. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ, u sadejstvu sa delovima Kozarskog i Gradiško-lijevčanskog NOP odreda, minama uništili neprijateljski voz od 11 vagona. Neprijatelj je imao oko 40 mrtvih i veći broj ranjenih. Gubici jedinica NOVJ: 4 ranjena borca.

⚔️ 26. 6. 1944. Na r. Savi (između s. Bistrice i s. Orahova) Gradiško-lijevčanski NOP odred vatrom iz protivtenkovske puške potopio ustaški brod koji je plovio od Bos. Gradiške za Jasenovac.

⚔️ 10. 7. 1944. U s. G. Podgracima (kod Bos. Gradiške), u prisustvu 430 delegata, završila dvodnevni rad II okružna konferencija USAOJ-a za Kozaru.

⚔️ 21. 7. 1944. Jedanaesta brigada 4. udarne divizije NOVJ i Kozarski i Gradiško-lijevčanski NOP odred napali na Bos. Dubicu koju su branile ustaše. Napad nije uspeo zbog dolaska pojačanja neprijatelju. U borbi je izbačeno iz stroja oko 150 ustaša. Brigada je imala 2 mrtva i 18 ranjenih boraca.

⚔️ 28. 7. 1944. Naredbom Štaba 5. udarnog korpusa NOVJ, od Kozarskog, Gradiško-lijevčanskog i Timarskog NOP odreda formirana Kozarska grupa NOP odreda.

⚔️ 18. 9. 1944. Otpočela druga banjolučka operacija 5. udarnog korpusa NOVJ protiv nemačkih, ustaško-domobranskih i četničkih snaga (ukupne jačine oko 15.000 vojnika) s ciljem da se zauzme prostorija Banja Luka - Bos. Gradiška - Kotor Varoš. Posle trodnevnih borbi zauzeta je skoro cela Banja Luka, izuzev utvrđenja Kaštel. Međutim, neprijatelju je stiglo pojačanje, pa grad nije potpuno zauzet, a operacija se završila tek 27. septembra. Gubici neprijatelja: velik broj mrtvih; a predalo se ili je zarobljeno 3.366 vojnika. Zaplenjene su velike količine naoružanja i druge ratne opreme. Gubici 5. udarnog korpusa NOVJ: 154 poginula, među kojima i zamenik komandanta 13. krajiške udarne brigade Nikola Bokan, narodni heroj.

⚔️ 27. 9. 1944. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 6. korpusa NOVJ: dejstvima izvesnih delova toga korpusa u rejonu Bosanske i Nove Gradiške olakšati borbe jedinica 5. udarnog korpusa NOVJ oko Banje Luke; izvestiti da li neprijatelj prikuplja snage u Bos. Gradiški, Novoj Gradiški, Slav. Brodu i Derventi. Ujedno ga obavestio da se priprema napad na Bosansku Gradišku.

⚔️ 27. 9. 1944. Nastupajući iz Bos. Gradiške radi deblokade snaga u Banjoj Luci, nemačka borbena grupa -Panvic- odbacila 8. krajišku udarnu brigadu 4. udarne divizije NOVJ i 13. krajišku udarnu brigadu 39. divizije NOVJ na istočne padine pl. Kozare i prodrla u Šibića Han.

⚔️ 28. 9. 1944. U rejonu s. Klašnica spojile se nemačke borbene grupe -Panvic- i -Rudno-, zatim produžile dejstva ka Banjoj Luci i deblokirale posadu. Jedinice 5. udarnog korpusa NOVJ povukle su se s linije Banja Luka - Bos. Gradiška na istočne padine pl. Kozare i u okolini Banje Luke.

⚔️ 12. 10. 1944. Po naredbi Štaba 5. korpusa NOVJ, od Kozarske grupe NOP odreda (Kozarskog, Gradiško-lijevčanskog i Timarskog) i novih boraca formirana 20. krajiška NOU brigada.

⚔️ 4. 1. 1945. Kod s. Dubrave (na putu Banja Luka - Bos. Gradiška) delovi 39. divizije 5. udarnog korpusa NOVJ napali iz zasede kolonu od 200 milicionera i naneli joj gubitke od 6 mrtvih, 10 ranjenih i 14 zarobljenih.

⚔️ 7. 2. 1945. U Lijevču polju i s. G. Dolini (kod Bos. Gradiške) jedinice 53. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ napale i razbile četnike i ustaše i nanele im velike gubitke, a same imale 3 mrtva i 10 ranjenih.

⚔️ 22. 4. 1945. Jedinice 10. udarne divizije 5. udarnog korpusa JA oslobodile Banju Luku, pošto su se nemačke i ustaško-domobranske jedinice uglavnom izvukle u pravcu Bos. Gradiške.

⚔️ 23. 4. 1945. Jedinice 2. armije JA, posle višečasovne borbe protiv nemačko-ustaških jedinica, oslobodile Bos. Gradišku i iste noći prešle na levu obalu r. Save i oslobodile Staru Gradišku.

Dokumenti

📜 Izveštaj Kotarske oblasti Bosanska Gradiška od 3. novembra 1941. Ustaškom redarstvu Banjaluka o otpremljenim licima u koncentracioni logor

📜 Izvještaj kotarske oblasti u Bos. Gradišci od 31 decembra 1941 god. o borbama u Gradiškom srezu

📜 Proglas Okružnog komiteta KPJ za Prijedor, Bosanski Novi, Bosansku Dubicu i Bosansku Gradišku iz januara 1942 god. Srbima, Hrvatima i muslimanima povodom ustaških zločina

📜 Zapovijest Štaba Četvrte NOU divizije od 19 januara 1943 god. štabovima Druge i Pete krajiške brigade za odlazak na teren Karana i Kozare i za rušenje komunikacija Banja Luka - Prijedor, Bosanski Novi - Volinja i Banja Luka - Bosanska Gradiška

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ druga Tita od 23 januara 1943 god. Štabu Prve proleterske divizije za presecanje komunikacije Banja Luka - Bosanska Gradiška i vezivanje neprijateljskih snaga za Banju Luku

📜 Naređenje Štaba Prve brigade Prve proleterske divizije od 23 januara 1943 god. štabovima Drugog, Trećeg i Šestog bataljona za napad na Klašnicu i Trapiste i rušenje druma Banja Luka - Bosanska Gradiška

📜 Obavještenje Štaba Prvog bosanskog NOU korpusa od 25 januara 1943 god. Štabu Pete NOU divizije o borbama oko Banje Luke, Bpsanske Gradiške i Sanskog Mosta

📜 Izvještaj Štaba Prve brigade od 29 januara 1943 god. Štabu Prve proleterske divizije o situaciji kod neprijatelja u Banjoj Luci i na komunikaciji Banja Luka - Gradiška

📜 Naređenje štaba Jedanaeste NOU divizije od 30 oktobra 1943 god. štabovima Pete i Četrnaeste brigade za dejstvo između Rijeka Vrbasa i Save i komunikacije Gradiška-Klašnice

📜 Izvještaj političkog komesara Četvrte NOU divizije od 16 novembra 1943 god. Štabu Petog korpusa NOV Jugoslavije o formiranju Gradiško-lijevčanskog NOP odreda

📜 Zapovijest Štaba Petog korpusa NOVJ od decembra 1943 god. za napad na Banju Luku i Bos. Gradišku

📜 Dnevni izvještaj Glavnostožernog ureda oružanih snaga NDH od 4 januara 1944 o borbama s jedinicama NOV na području Bos. Gradiške, Banje Luke, Sokolca i Bileće

📜 Izveštaj političkog komesara Zapadne grupe odreda od 11. januara 1944. političkom komesaru 6. korpusa NOVJ o borbama u rejonu Stare Gradiške i o političkom radu podređenih jedinica

📜 Izvještaj Štaba Četvrte NOU divizije Štabu Petog korpusa NOVJ o borbama u Banjoj Luci, Bos. Gradiški i na području Bosanske Krajine u vremenu od 26 decembra 1943 do 10 januara 1944 godine

📜 Izvještaj Jedanaeste krajiške brigade Štabu Četvrte NOU divizije o akcijama na komunikaciji Banja Luka - Bos. Novi i o napadima na Bosan. Gradišku u vremenu od 26 decembra 1943 do 14 januara 1944 godine

📜 Naređenje Štaba 4. NOU divizije od 29. aprila 1944. štabovima Podgrmečkog, Kozarskog i Gradiško-lijevčanskog NOP odreda za ulazak diverzantskih četa u sastav odreda i za rad sa njima

📜 Zapovijest Zapovjedništva 4. lovačkog zdruga od 1. jula 1944. za povlačenje dijelova ovog zdruga iz Klašnice i Bosanske Gradiške

📜 Izveštaj Komande 1. lovačke eskadrile NOVJ od 3. septembra 1944. o napadu, na saobraćaj na komunikaciji Vlasinje - Banja Luka - Bosanska Gradiška

📜 Zapovijest Štaba 5. korpusa NOVJ od 16. septembra 1944. štabovima potčinjenih divizija za napad na Banju Luku i Bosansku Gradišku

📜 Izvještaj komandanta Operativne grupe od 25. septembra 1944. štabu 5. korpusa NOVJ o borbama u zahvatu komunikacije Banja Luka - Bosanska Gradiška

📜 Izvještaj komandanta Operativne grupe od 26. septembra 1944. Štabu 5. korpusa NOVJ o borbama na pravcu Banja Luka Bosanska Gradiška

📜 Zahtev Štaba 5. korpusa NOVJ od 27. septembra 1944. Savezničkoj vojnoj misiji za bombardovanje mosta kod Gradiške

📜 Izvještaj Glavnog stožera Ministarstva oružanih snaga NDH od 30. decembra 1944. o borbama oko Nevesinja, Foče, Banje Luke, Bosanske Gradiške i u dolini Drine

📜 Izveštaj Komande 1. lovačke eskadrile Jugoslovenske armije od marta 1945. o izviđanju i ometanju saobraćaja na komunikacijama Gospić - Otočac - Bihać i Banjaluka - Bosanska Gradiška

📜 Izveštaj Komande 1. lovačke eskadrile Jugoslovenske armije od marta 1945. o napadu na nemačka komandna mesta u Nebljusima i Donjem Lapcu i o izviđanju komunikacija Banja Luka - Bosanska Gradiška, Gospić - Ogulin i Gospić - Bihać

📜 Izveštaj Komande 1. lovačke eskadrile Jugoslovenske armije od 8. marta 1945. o izviđanju i ometanju saobraćaja na komunikacijama Bosanska Gradiška - Banjaluka i Slavonski Brod - Novska

📜 Zapovijest Štaba 45. divizije JA od 24. aprila 1945. štabovima potčinjenih jedinica za dejstva duž komunikacije Bosanska Gradiška - Bosanska Dubica

📜 Izvještaj Štaba 45. divizije od 3. maja 1945. Štabu 2. armije JA o petnaestodnevnim borbama za oslobođenje Doboja, Bosanske Gradiške i Bosanske Dubice

📜 Izvještaj Štaba 20. krajiške brigade od 7. maja 1945. Štabu 39. udarne divizije JA o dejstvima u aprilu na sektoru Bosanska Gradiška-Bosanski Novi

Fotografije

Nema pronađenih fotografija za ovaj pojam.

Povezane odrednice

Ustanak u NDH Prijedor 5. krajiška (kozarska) udarna brigada 2. krajiška udarna brigada Derventa 1. proleterski korpus NOVJ Zasede u oslobodilačkom ratu Politički komesari u NOR-u Danilo Lekić Otočac Kozara u oslobodilačkom ratu Nevesinje 13. krajiška udarna brigada Genocid u NDH Partizanska avijacija Ustaški zločini 1941. 2. krajiški partizanski odred Sokolac Logor Jasenovac Avijacija u oslobodilačkom ratu 6. slavonski korpus NOVJ 8. krajiška brigada Prva banjalučka operacija 4. lovački zdrug (NDH) Foča Sanski Most Četnička golgota Narodno oslobodilački odbori Druga banjalučka operacija Bihać 5. udarni korpus NOVJ (2. bosanski) Zimske operacije u Jugoslaviji 1943/1944 Saradnja četnika sa okupatorom Slavonski Brod 11. krajiška divizija NOVJ Borbe u Bosni i Hercegovini 1945. Završne operacije u Jugoslaviji Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu 3. udarni korpus NOVJ (1. bosanski) Banja Luka Bosanska Kostajnica 114. lovačka divizija Narodni heroji Jugoslavije Josip Broz Tito 1. lovačka eskadrila NOVJ Kozarska Dubica 11. krajiška udarna brigada Nova Gradiška Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. Gospić Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. Četnici u drugom svetskom ratu Bitka na Lijevča polju 1. proleterska divizija NOVJ Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. 39. krajiška divizija NOVJ Doboj Logor Stara Gradiška Ogulin Donji Lapac USAOJ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. Diverzije u oslobodilačkom ratu Savezničko bombardovanje Vermahta u Jugoslaviji 53. srednjobosanska divizija NOVJ 20. krajiška udarna brigada Bosanski Novi 45. srpska divizija NOVJ Kozarski partizanski odred Operacija Weiss Bileća Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu 4. krajiška divizija NOVJ 5. krajiška udarna divizija NOVJ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu