Olovo u drugom svetskom ratu

⚔️ 28. 10. 1941. Delovi Romanijskog NOP odreda i četnički delovi zauzeli s. Knežinu i odbacili vod žandarma i mesnu miliciju u Olovo.

⚔️ 1. 11. 1941. Delovi Romanijskog NOP odreda i NOP odreda -Zvijezda- i četiri četničke čete izvršili neuspeo napad na Olovo.

⚔️ 17. 12. 1941. Po jedan bataljon Romanijskog NOP odreda, NOP odreda -Zvijezda- i jedan četnički bataljon zauzeli Olovo.

⚔️ 20. 12. 1941. Delovi NOP odreda -Zvijezda- zauzeli žand. st. Vijaku (kod Olova).

⚔️ 21. 12. 1941. Posle petodnevnih borbi delovi NOP odreda -Zvijezda-, Romanijskog i Ozrenskog NOP odreda oslobodili dolinu r. Krivaje [U oslobođenu dolinu Krivaje upala je Cerska četnička brigada, čime je osujećen plan GŠ NOP odreda BiH o čvršćem povezivanju NOP odreda i prodoru u bosanski industrijsko-rudarski basen.], zauzeli 80 km železničke pruge Zavidovići-Olovo i 13 železničkih i nekoliko žand. stanica, zarobili ili razoružali veći broj posade.

⚔️ 21. 1. 1942. Na ž. st. Pjenovac (na pruzi Olovo - Han-Pijesak) jedna ojačana četa 1. bataljona 697. puka nemačke 342. pešadijske divizije, na skijama i konjima, iznenadila Šumadijski bataljon 1. proleterske NOU brigade i manje delove Romanijskog NOP odreda. U borbi je poginulo 59 partizana, među kojima i narodni heroji: komandant Romanijskog NOP odreda i član GŠ NOP i DV za BiH Slaviša Vajner Ciča, komandant Šumadijskog bataljona Milan Ilić Čiča i politički komesar Šumadijskog bataljona Dragan Pavlović Draganče.

⚔️ 21. 1. 1942. Delovi 750. puka nemačke 718. pešadijske divizije, posle vrlo slabog otpora četnika, zauzeli Olovo.

⚔️ 25. 1. 1942. Otpočeo trodnevni marš glavnine 1. proleterske NOU brigade. Sa GŠ NOP i DV i PK KPJ za BiH, ona se, po dubokom snegu, na temperaturi od -32°C, kretala iz s. Gajeva (kod Olova) preko pl. Ozrena (sarajevskog), Sarajevskog polja i pl. Igmana do s. Presjenice (kod Trnova). Poslednja, najteža, etapa marša - od s. Kremeša, koja je trajala 18 časova, poznata je kao -igmanski marš-. Usled smrzavanja, iz stroja su izbačena 172 borca (od oko 730). Brigadu je VŠ NOP i DV Jugoslavije pohvalio zbog samopregora i zalaganja u toku ovog marša.

⚔️ 13. 3. 1942. Vrhovni komandant NOP i DV Jugoslavije Josip Broz Tito naredio Proleterskoj udarnoj grupi brigada (sastava: 2. proleterska i tri bataljona 1. proleterske NOU brigade) da težište dejstava usmeri na prostoriju Han-Pijesak-Srebrenica-Vlasenica-Olovo, sa zadatkom: čišćenje teritorije od četnika i ustaša, stvaranje partizanskih i dobrovoljačkih jedinica i organizacija pozadine.

⚔️ 28. 8. 1942. Šesta istčnobosanska NOU brigada probila se iz okruženja preko Javor-planine, zauzela ž. st. Pjenovac i Nevačku (na pruzi Olovo-Han-Pijesak) razbila četu i po domobrana, porušila prugu i spalila pilanu.

⚔️ 8. 2. 1943. Na pruzi Olovo - Han-Pijesak delovi 6. istočnobosanske NOU brigade napali usta ški transportni voz i uništili lokomotivu i 6 vagona. Poginulo je 25 i ranjeno 25 ustaša.

⚔️ 21. 5. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito naredio Štabu 1. bosanskog udarnog korpusa NOVJ u centralnoj Bosni da jednu diviziju usmeri na prugu Sarajevo - Bos. Brod i dalje pravcem Olovo-Han-Pijesak-Rogatica-Goražde, radi prihvata jedinica Glavne operativne grupe VŠ koje su; se probijale iz neprijateljskog okruženja.

⚔️ 24. 6. 1943. Druga proleterska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ rasterala malobrojnu mesnu miliciju i zauzela Olovo, gde je uništila ž. st., dve lokomotive i oko 30 vagona.

⚔️ 7. 7. 1943. Pravcima Vareš-Olovo, Sarajevo-Sokolac-Han-Pijesak, s. Capardi - Zvornik, s. Capardi - Šekovići i Tuzla-Kladanj nemačka 7. SS -Princ Eugen- i 369. legionarska divizija, nemački puk -Brandenburg-, domobranski 7. lovački puk, ustaše i četnici otpočeli koncentričan napad na Glavnu operativnu grupu VŠ NOV i POJ u istočnoj Bosni. U žestokim borbama do 20. jula neprijatelj je bio zauzeo Zvornik, Kladanj, Olovo, Vlasenicu, Šekoviće i Han-Pijesak, ali su jedinice NOVJ u protivnapadima ponovo ovladale svim mestima sem Zvornika.

⚔️ 10. 7. 1943. Delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i domobranskog 7. lovačkog puka potisnule delove 7. krajiške udarne brigade i 7. brigadu 7. divizije NOVJ prema Kladnju i zauzele Olovo.

⚔️ 12. 7. 1943. Delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- nastupajući od Olova, razbili delove 7. krajiške NOU brigade i zauzeli Kladanj. U borbi je poginuo i komandant 7. brigade Rade Marjanac, narodni heroj.

⚔️ 10. 8. 1943. Kod s. Predražića (blizu Olova) utopio se u r. Krivaji zamenik komandanta 1. bataljona 2. proleterske NOU brigade Milorad Bondžulić, narodni heroj.

⚔️ 21. 8. 1943. Kod s. Careva Hana (u dolini r. Krivaje, blizu Olova) nesrečnim slučajem smrtno ranjen komandant 1. bataljona 2. proleterske NOU brigade Bogoljub Čukić, narodni heroj.

⚔️ 21. 8. 1943. Iz s. Seone (na pl. Ozrenu) 2. proleterska udarna divizija NOVJ, po naređenju VŠ NOV i POJ, krenula na marš pravcem Olovo - Konjuh (Zvijezda) - Romanija - Jahorina - Ustikolina - Foča. Divizija je uz put razbila više manjih posada i 30. avgusta stigla u rejon Foča-Kalinovik.

⚔️ 28. 8. 1943. Četvrta proleterska udarna brigada 2. proleterske udarne diviziie NOVJ rasterala manju domobransku posadu i zauzela Olovo.

⚔️ 14. 11. 1943. U Olovo ušli jedan bataljon 6. istočnobosanske udarne brigade 17, udarne divizije NOVJ i jedan bataljon Romanijskog NOP odreda.

⚔️ 7. 12. 1943. Drugi bataljon 130. puka nemačke 187. rezervne divizije, prodirući iz Tuzle, ušao u Olovo.

⚔️ 9. 12. 1943. U Kladanj ušla 16. muslimanska udarna brigada 17. udarne divizije NOVJ, posle kraće borbe protiv milicije, koja se povukla u pravcu Olova.

⚔️ 18. 12. 1943. Jedinice 27. udarne divizije 3. udarnog korpusa NOVJ napale neprijateljske posade u Varešu i Brezi. Posle kraće borbe protiv mesne milicije, koja se povukla ka Olovu, 17. majevička udarna brigada je zauzela Vareš. Druga krajiška NOU brigada i Romanijski NOP odred su upali u Brezu i zauzeli rudnik i električnu centralu, ali su u zoru morali obustaviti napad zbog žilavog otpora delova nemačke 369, legionarske divizije. Poginuo je veći broj i zarobljeno je 11 legionara, dok su jedinice NOVJ imale 22 mrtva i ranjena.

⚔️ 25. 12. 1943. U krivajskoj operaciji, u rejonu s. Borovice (kod Vareša), nemačka 7. SS divizija -Princ Eugen- i 369. legionarska divizija okružile 5. i 27. udarnu diviziju NOVJ. Posle trodnevnih borbi 27. udarna divizija NOVJ probila se iz okruženja preko Ravne planine (kod Vareša) ka Olovu, a 5. udarna divizija NOVJ preko r. Krivaje (kod s. Ribnice) ka Konjuhu. Poginulo je 200 nemačkih vojnika i zarobljeno ih je 30. Divizije NOVJ su imale 31 mrtvog i 57 ranjenih.

⚔️ 11. 5. 1944. Po naređenju Štaba 3. udarnog korpusa NOVJ, 16. i 17. udarna divizija NOVJ, pošto nisu uspele da pređu r. Drinu za Srbiju vraćene prema Tuzli i Olovu, gde su vođene borbe protiv nemačkih vojnika, četnika i ustaša.

⚔️ 15. 5. 1944. Po naređenju VŠ NOV i POJ, 17. udarna divizija 3. udarnog korpusa NOVJ krenula iz rejona južno od Olova, preko Romanije, Jahorine i Zelengore, radi ulaska u sastav 2. udarnog korpusa NOVJ.

⚔️ 19. 6. 1944. Posle dvodnevne borbe 16. udarna divizija NOVJ zauzela neprijateljska uporišta duž železničke pruge Olovo-Zavidovići: s. Hrge, s. Vozuću, s. Ribnicu i ž. st. Stjepin Han. Ta uporišta je branio nemački policijski bataljon i manji broj nemačkih vojnika iz 13. SS divizije -Handžar-. Neprijatelj je pretrpeo gubitke od 56 mrtvih, većeg broja ranjenih i 15 zarobljenih. Gubici 16. udarne divizije: 11 mrtvih i 18 ranjenih boraca.

⚔️ 29. 7. 1944. Treća udarna brigada 36. udarne divizije NOVJ zauzela Olovo koje su branili ustaše i delovi nemačke 13. SS divizije -Handžar-. Uništila je lokomotivu i više vagona.

⚔️ 3. 8. 1944. Iz Vareša, s. Ribnice, Kladnja i Olova jedinice nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i 13. SS divizije -Handžar-, 1. i 11. ustaške brigade, domobranske 8. brigade i četničkog Romanijskog i Ozrenskog korpusa prešle u napad protiv jedinica 3. i 12. udarnog korpusa NOVJ. Najžešće borbe vođene su kod Vareša i s. G. i D. Vijake. Tim napadima otpočela je durmitorska operacija u istočnoj Bosni. Neprijatelj je pretrpeo gubitke od oko 60 mrtvih.

⚔️ 24. 10. 1944. Posle kratke borbe protiv ustaške milicije, jedinice 19. birčanske udarne brigade 27. udarne divizije NOVJ zauzele Olovo, zaplenivši 3 puške, 2 ručne bombe, 150 metaka i dosta vojničke opreme.

⚔️ 5. 1. 1945. Sedamnaesta majevička udarna brigada 38. udaAie divizije NOVJ zauzela Olovo, a sutradan i Kladanj.

⚔️ 25. 3. 1945. Jedinice 38. udarne divizije 3. udarnog korpusa JA, odbacile ustaško-domobranske jedinice i oslobodile Olovo.