4. krajiška udarna brigada

⚔️ 1. 9. 1942. Vrhovni komandant NOP i DV Jugoslavije Josip Broz Tito dao Štabu 5. krajiškog NOP odreda uputstvo o formiranju 4. krajiške NOU brigade (od bataljona -Gavrilo Princip-, -Starac Vujadin- i -Budućnost-) i Komande područja u Drvaru.

⚔️ 9. 9. 1942. U s. Tičevu (kod Bos. Grahova), po naređenju Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, od izabranih boraca 5. krajiškog NOP odreda formirana 4. krajiška NOU brigada.

⚔️ 10. 9. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije uputio Štabu 4. krajiške NOU brigade uputstvo o dejstvu na neprijateljska uporišta u rejonu Bos. Grahovo, na komunikaciji Bos. Grahovo - Knin, i o suzbijanju četničkog uticaja u tom kraju. Zatim je naredio da se formira Komanda drvarskog područja (s komandama mesta i partizanskim stražama).

⚔️ 14. 9. 1942. Četvrta krajiška NOU brigada, u svojoj prvoj akciji, razbila tri čete četnika i zauzela sela Marinkovce, Obijaj i Luku kod Bos. Grahova.

⚔️ 0. 10. 1942. U s. Golubiću (kod Bihaća) 4. krajiška NOU brigada razbila posadu od 150 milicionera, domobrana i ustaša.

⚔️ 26. 10. 1942. U rejonu Bos. Grahova, po naređenju VŠ NOP i DV Jugoslavije, otpočeo trodnevni protivudar 1. i 2. proleterske i 4. krajiške NOU brigade protiv delova italijanske divizije -Sasari- i četničke Dinarske divizije, u cilju paralisanja neprijateljskih dejstava u nemačko-italijanskoj protivofanzivi (ciklusa operacija -Dinara-), Zbog sporog i nepotpunog grupisanja snaga nije postignuto iznenađenje, pa protivudar nije uspeo, iako je Udarna grupa brigada zauzela s. Strmicu, razbila četnike na spoljnoj odbrani Bos. Grahova i nanela velike gubitke italijansko-četničkom utvrđenom garnizonu. U tim borbama pored ostalih, poginuo je i puškomitraljezac iz 2. proleterske NOU brigade Radiša Radosavljević Šoša, narodni heroj.

⚔️ 10. 12. 1942. Otpočeo napad 4. i 5. udarne divizije 1. bosanskog udarnog korpusa NOVJ na dobro utvrđeni neprijateljski pojas odbrane od San. Mosta do Ljubije. U oštrim borbama je zauzeto preko 20 uporišta spoljne odbrane, a 1. i 6. krajiška NOU brigada su prodrle u San. Most. Ipak, nepotpuno izolovana posada se održala do 22. decembra, kada se spojila s jednom kombinovanom nemačko-domobranskom pukovskom borbenom grupom koja je intervenisala iz Prijedora. U borbi kod San. Mosta je pored ostalih poginuo komandant bataljona u 4. krajiškoj NOU brigadi Simo Bajić, a kod s. Stare Rijeke komandir čete u 5. krajiškoj NOU brigadi Tomica Španović, narodni heroji.

⚔️ 13. 1. 1943. Kod s. Magaljdola (blizu Jajca) nemačke i domobranske snage (jačine oko 330 vojnika) napale 1. bataljon 4. krajiške NOU brigade. Posle sedmočasovne borbe neprijatelj je razbijen i prinuđen na povlačenje u polazni garnizon.

⚔️ 24. 1. 1943. Kod s. Trijebova (blizu Mrkonjić-Grada) delovi 4. krajiške NOU brigade razbili četnike s Manjače.

⚔️ 17. 3. 1943. U okolini Mrkonjić-Grada delovi 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ napali četnike u D. Ratkovu, Orahovljanima, Čađavici, Peckoj, Baraćima, Podrašnici, Mračaju, Gracima i Mednoj i posle dvodnevne borbe zauzeli ova sela, odbacivši četnike u pravcu Mrkonjić-Grada.

⚔️ 18. 3. 1943. Jedinice 4. krajiške NOU brigade vodile oštru borbu protiv delova 741. puka nemačke 714. pešadijske divizije i zauzele s. Čađavicu (kod Mrkonjić-Grada). Neprijatelj se, uz gubitke od 2 mrtva i 6 ranjenih, povukao u pravcu s. Sitnice.

⚔️ 10. 4. 1943. Kod s. Vrtoča (na putu Bos. Petrovac - Bihać) 3. bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ uništio iz zasede ojačanu četu 741. puka nemačke 114. lovačke divizije, zaplenivši 10 p. mitraljeza i 2 minobacača 81 mm.

⚔️ 15. 4. 1943. U oštroj borbi 741. puk nemačke 114. lovačke divizije potisnuo 4. krajišku udarnu brigadu 5. udarne divizije NOVJ prema Drvaru i zauzeo s. Oštrelj.

⚔️ 18. 5. 1943. U rejonu s. Stanara (na putu Prnjavor-Teslić) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ razbila oko 900 četnika Trebavskog odreda i uništila štab ovog odreda.

⚔️ 4. 6. 1943. Kod s. Vijačana (blizu Prnjavora), u oštroj susretnoj borbi, dva bataljona 4. krajiške NOU brigade 5. udarne divizije NOVJ sprečili prodor nemačke borbene grupe -Huve- - nepotpunog bataljona 721. puka 114. lovačke divizije - prema s. Pribiniću. Poginuo je politički komesar 3. bataljona Ante Rukavina, narodni heroj.

⚔️ 0. 7. 1943. Četvrta krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ napala domobransku posadu Breze. Zbog pristizanja ojačane čete nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- iz Vareša ona nije mogla zauzeti mesto i rudnik, ali je uništila ž, stanice Dobravine i Pajtov Han.

⚔️ 2. 7. 1943. Kod s. Dolova, na kosi Margiti i kod s. Borovnice 1. i 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ odbile napad tri nemačko-domobranske kolone iz Breze i Vareša, zarobivši 80 neprijateljskih vojnika i zaplenivši preko 100 pušaka i više p. mitraljeza.

⚔️ 10. 7. 1943. U s. Rakovoj Nozi (na pl. Ozrenu, kod Sarajeva) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ napala i, bez vlastitih gubitaka, uništila 3. bataljon 7. puka domobranske 4. lovačke brigade. Zarobljeno je i razoružano 270, a poginulo oko 100 domobrana. Zaplenjeni su 2 mitraljeza, 2 minobacača, 21 p. mitraljez i 250 pušaka.

⚔️ 0. 8. 1943. Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito izdao dnevnu zapovest kojom je pohvalio i izrazio zahvalnost i priznanje borcima, komandirima, komandantima i političkim komesarima 3, krajiške udarne brigade 1. proleterske udarne divizije NOVJ i 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOV za. junaštvo u borbama pri osvajanju Bugojna.

⚔️ 3. 8. 1943. U G. Vakufu 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ i Travnički NOP odred 10. udarne divizije NOVJ napali ojačani 3. bataljon domobranskog 13. lovačkog puka i upali u grad. Pristigli delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- sutradan su skoro prepolovljenu posadu izvukli u Bugojno.

⚔️ 22. 8. 1943. Treća krajiška udarna brigada 1, proleterske udarne divizije NOVJ i 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ uništle ojačani bataljon ustaške 5. brigade i zauzele Bugojno. Poslednji otpor iz nekoliko utvrđenih kuća savladan je pred veče 25. avgusta. Istovremeno su delovi 1. proleterske i 5. i 10. udarne divizije vršili obezbeđenje napada od Travnika, Prozora i Kupresa.

⚔️ 26. 10. 1943. Četvrta krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ napala i razbila četnike, odbacivši ih preko Uvca, i oslobodila Novu Varoš. Gubici neprijatelja: 38 mrtvih i 17 zarobljenih.

⚔️ 29. 10. 1943. Jedinice 4. krajiške udarne i 10 krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ i 2. proleterska NOU brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ zauzele Priboj.

⚔️ 3. 11. 1943. Na Palisadu (kod Čajetine) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ napala oko dve bugarske čete i nanela im gubitke od oko 100 mrtvih i ranjenih, ali nije uspela da zauzme jaka utvrđenja. Gubici brigade 4 mrtva i 11 ranjenih.

⚔️ 22. 12. 1943. Kod s. Ribnice (blizu Vareša) jedinice 99. puka nemačke 1. brdske divizije okružile 4. krajišku udarnu brigadu 5. udarne divizije NOVJ, ali je ova brigada uspela da pregazi r. Krivaju kod s. Vozuće i izvuče se na jug ka Romanovcu.

⚔️ 15. 1. 1944. Vrhovni komandant NOV i POJ maršal Jugoslavije Josip Broz Tito naredio Štabu 3. udarnog korpusa NOVJ: da 4. krajiška NOU brigada iz rejona Rogatice krene za Foču i priključi se 5. udarnoj diviziji; da Štab 3. udarnog korpusa NOVJ zadrži ranjenike koji se nalaze s tom brigadom; da sekretar PK KPJ za Srbiju izvesti VŠ NOV i POJ na koji bi se način 2. proleterska udarna divizija NOVJ popunila ljudstvom iz Srbije.

⚔️ 13. 2. 1944. Četvrta krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ zauzela Goražde. Nemačke jedinice i četnici povukli su se.

⚔️ 17. 3. 1944. Četvrta krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ i dva bataljona 2. proleterske udarne brigade 2. proleterske udarne divizije NOVJ napali na 1. i 2. bataljon 5. puka SDK, četničku Jurišnu brigadu Pavla Đurišića, četničku Pribojsku brigadu, četnički Pribojski odred i muslimansku fašističku milicuju - svega oko 2300 vojnika - koji su branili Priboj. Grad je zauzet, ali ga je neprijatelj sutradan povratio uz pomoć delova nemačkog 3. puka -Brandenburg- i četničke 2. mileševske brigade. Poginulo je oko 100, ranjeno oko 150 i zarobljeno 26 neprijateljskih vojnika, a zaplenjeno je dosta oružja i drugog materijala. Brigade NOV su imale 5 mrtvih i 26 ranjenih boraca.

⚔️ 21. 3. 1944. Na položajima u s. Trnavci - s. Odžak - Bjelušine (koa Višegrada) nemačke jedinice i četnici sa pravca Priboja napali 4. krajišku udarnu brigadu 5. udarne divizije NOVJ i potisli je ka s. Bijelom Brdu, ali su protivnapadom 2. proleterske udarne brigade 2. proleterske udarne divizije NOVJ s linije s. Janjići - s. Bijelo Brdo - s. Lanište zaustavljeni i odbačeni ka s. Strpcima. Gubici neprijatelja: oko 50 izbačenih iz stroja, a jedinica NOVJ: 26 mrtvih i 13 ranjenih boraca.

⚔️ 21. 3. 1944. Na položajima kod s. Štrbaca i s. Bijelog Brda 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije i 2. proleterska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ odbacile oko 2.000 nemačkih vojnika, nedićevaca i četnika u Priboj i nanele im gubitke od 39 mrtvih i oko 70 ranjenih. Jedinice NOVJ su imale 14 mrtvih i 29 ranjenih boraca. U borbi je poginuo politički komesar 2. bataljona 2. proleterske NOU brigade Božo Tomić, narodni heroj.

⚔️ 30. 3. 1944. Na odseku s. Pusto Polje - s. Bela Stena (kod Raške) 2. proleterska udarna i 5. udarna divizija NOVJ pokušale da forsiraju r. Ibar i da se prebace na pl. Kopaonik. Jake nemačko-bugarsko-nedićevske snage (oko 14 pešadijskih bataljona, 60 minobacača, 20 artiljerijskih oruđa, 10 tenkova i 2 oklopna voza - ukupno oko 10.000 vojnika) u oštroj borbi odbile napad. Neprijatelj je imao oko 140 izbačenih iz stroja. Zaplenjeno: 3 minobacača, 4 mitraljeza, 5 p. mitraljeza, 25 pušaka i dosta drugog ratnog materijala. Gubici 2. i 5. divizije: 30 mrtvih i 64 ranjena borca. U borbi je poginuo i politički komesar 4. krajiške brigade Svetozar Kačar Kačo, narodni heroj.

⚔️ 7. 4. 1944. Kod s. Perišića i s. Pejovića (blizu Ušća) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ vodila borbu protiv jedinica bugarske 25. sabirne divizije i odbacila ih na desnu obalu r. Studenice.

⚔️ 8. 4. 1944. Kod s. Ilinčića (blizu Ušća) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ odbila napad borbene grupe -Sever- bugarske 25. sabirne divizije i odbacila je na desnu obalu r. Studenice.

⚔️ 14. 4. 1944. Kod s. Dramicana (blizu Raške) 1. bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ odbio napad delova nemačke legije -Krempler- i naneo im gubitke od 7 mrtvih vojnika, a on imao 1 poginulog borca.

⚔️ 27. 4. 1944. U s. Mačkatu i s. Zarićima (kod Titovog Užica) dva bataljona 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ napala četničku Leteću i Zlatiborsku brigadu Zlatiborskog korpusa i odbacili ih prema s. Krivoj Reci. U borbi je zarobljeno 15 četnika, a zaplenjeni su 1 p. mitraljez, nekoliko pušaka i 4 sanduka municije.

⚔️ 1. 5. 1944. Kod s. Ovčinje (blizu Rogačice) 1. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ slomila otpor četničkog Cerskog korpusa, Grupe račanskih brigada i delova 4. puka SDK, a na Zaroškoj kosi dva bataljona 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ, posle oštre borbe, sprečili prodor delova nemačke borbene grupe -Holman- i jednog bataljona bugarske 24, pešadijske divizije od s. Leštanskog ka s. Vujetićima i s. Vardi.

⚔️ 2. 5. 1944. U s. Radanovcima, kod s. Ridova i na Gredini (kod Kosjerića) 4. krajiška udarna brigada i dva bataljona 10. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ slomili otpor četničkih snaga i odbacili ih prema pl. Bukovima i s. Ražani.

⚔️ 3. 5. 1944. Na pl Bukovima (kod Kosjerića) nemački vojnici i četnici odbili pokušaj 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ da se probije ka pl. Maljenu. Ipak se probila jedna četa, koja je zarobila 18 četnika.

⚔️ 5. 5. 1944. Na Drenovačkom kuku (na pl. Bukovima) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ odbila napad nemačke borbene grupe -Vajel- i četničke Crnogorske brigade.

⚔️ 7. 5. 1944. Kod s. Jankovića (na komunikaciji Titovo Užice - Višegrad) zasede 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ vodile borbu protiv delova nemačkog 4. puka -Brandenburg- i nemačkog 696. motorizovanog bataljona poljske žandarmerije ali nisu uspele da im spreče prodor u s. Biosku.

⚔️ 14. 5. 1944. Kod s. Bele Reke, s. Draškovića, na Treštenoj steni, Pleću i Biočinom brdu (blizu Kokinog Broda) 4. krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ napala položaje nemačko-četničkih jedinica i uspela da zauzme Pleće i Biočino brdo. Jedinice 5. divizije su imale 6 ranjenih boraca.

⚔️ 4. 6. 1944. Nemačke snage (jačine oko 1000 vojnika) i četnici, posle višečasovne oštre borbe, odbacili delove 4. krajiške brigade 5. udarne divizije NOVJ i ovladali položajima iznad s. Vlahovića (kod Pljevalja).

⚔️ 5. 6. 1944. Iz Pljevalja jači delovi nemačke 181. pešadijske i 7. SS divizije -Princ Eugen-, sa četnicima i muslimanskom milicijom, podržani tenkovima, probili odbranu 4. krajiške brigade 5. udarne divizije NOVJ na pravcu Pljevlja-Žabljak i pred mrak izbili na desnu obalu r. Tare, u rejon s. Đurđevića Tare. Sutradan je neprijatelj nastavio prodor ka Žabljaku. Na pravcu prodiranja opljačkao je i popalio 12 sela, pobio 36 ljudi i internirao 12 lica.

⚔️ 24. 8. 1944. Južno od s. Rudnice jedan bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ iz zasede napao kolonu nemačkih kamiona koji su prevozili naftu iz Raške za Kos. Mitrovicu. Tada je uništeno 16 kamiona i putnička kola, poginulo 13 nemačkih vojnika i porušeno 500 m pruge.

⚔️ 27. 8. 1944. Na pruzi Kosovska Mitrovica - Raška četiri čete 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ dočekale u zasedi nemački vojni transportni voz, te uništile lokomotivu i 5 vagona. Poginulo je 350 nemačkih vojnika i jedan je zarobljen. Gubici delova 4. brigade: 5 ranjenih boraca.

⚔️ 13. 9. 1944. Kod s. Gorjana (blizu Titovog Užica) bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ srušio železničku prugu i odbio napad nemačkog blindiranog voza, zarobivši 6 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 19. 9. 1944. Kod s. Mariovaca (na komunikaciji Topola-Ivlađenovac) 1. i 2. bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ, iv. zasede, uništili oklopni automobil, 8 kamiona i putnički automobil, zaplenili ručni reaktivni bacač, p. mitraljez, automat, 25 pušaka, pištolj, 4 kamiona, putnički automobil i dosta druge opreme. Poginuo je 21 nemački vojnik.

⚔️ 21. 9. 1944. U s. Bukovici (kod Aranđelovca) 2. bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ razbio četnički 2. ravnogorski korpus i odbacio ga prema Mladenovcu, nanevši mu gubitke od oko 30 poginunih i 60 zarobljenih i zaplenivši minobacač, 4 p. mitraljeza, 35 pušaka, 2 pištolja i dosta druge opreme. Bataljon je imao 1 ranjenog borca.

⚔️ 22. 9. 1944. Kod Preseke (blizu Aranđelovca) delovi 3. bataljona 4. krajiške udarne brigade i dva bataljona 1. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ vodili borbu protiv 300 nemačkih vojnika i oko 100 pripadnika SDK koji su pokušali da se od s. Kopljara probiju u Aranđelovac. Jedinice 5. divizije odbacile su neprijatelja prema Mladenovcu i zaplenile nekoliko pušaka. One su imale 6 ranjenih boraca.

⚔️ 1. 10. 1944. Na prostoriji pl. Venčac - Velika bara - Kapetanovi stanovi 1. krajiška udarna brigada i jedan bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ i Kosmajski NOP odred napali na bataljon nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i bataljon SDK i posle oštre borbe odbacili ih ka Topoli i u s. Parcane. Neprijatelj je imao 27 mrtvih i 2 zarobljena, a zaplenjeno mu je 10 pušaka. Jedinice 5. divizije imale su 6 mrtvih i 16 ranjenih boraca.

⚔️ 9. 10. 1944. Prva krajiška udarna brigada 5. udarne divizije NOVJ ponovo napala nemački garnizon u Topoli, ali zbog jake odbrane i zbog dejstva neprijateljskih tenkova ona se povukla ka s. Natalincima. Iste noći jedan bataljon 4. krajiške udarne brigade 5. udarne divizije NOVJ porušio je železničku prugu i ž. st. u s. Kovačevcu i likvidirao neprijateljsku posadu na stanici. Neprijatelj je imao 11 mrtvih i 4 zarobljena, a jedinice 5. divizije - 11 ranjenih boraca.

⚔️ 17. 1. 1945. Na sremskom frontu, kod s. Tompojevaca (blizu Vukovara), poginuo komandant 4. krajiške NOU brigade Bodiroža Vid Vicuka, narodni heroj.

⚔️ 27. 2. 1945. Na sremskom frontu, kod s. Novaka Bapske (blizu Sida) poginuo komandant 3. bataljona 4. krajiške NOU brigade Cubić Trivuna Dušan, narodni heroj.