Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

21. brdski armijski korpus

Za ovaj pojam je pronađeno 14 hronoloških zapisa, 24 dokumenata i 5 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 8. 1943. U Vrnjačku Banju prebačen sa istočnog fronta Štab nemačke 2. oklopne armije, pod čiju su komandu stavljeni korpusi: 3. SS -Germanija-, 5. SS, 15. i 21. brdski i 69. rezervni.

⚔️ 7. 10. 1943. Komandant nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa naredio da se jedinice 118. i 279. divizije prikupe za operaciju -Balkanšluht- protiv glavnine 2. udarnog korpusa NOVJ i italijanske divizije -Venecija- u dolini Lima i Tare.

⚔️ 11. 9. 1944. Nemački vrhovni komandant Jugoistoka znatno proširio područje Grupe armija -E- potčinivši joj i 21. armijski korpus, sa 181. i 297. pešadijskom i 21. SS divizijom -Skenderbeg- u Albaniji i Crnoj Gori.

⚔️ 14. 10. 1944. Na komunikaciji Podgorica (sada: Titograd) - Skadar delovi 6. divizije NOV Albanije napali kolonu iz sastava nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa i naneli joj gubitke. Jedan deo kolone vratio se u Podgoricu.

⚔️ 5. 11. 1944. Anglo-amerićki avioni bombardovali Podgoricu (sada: Titograd) sa okolinom, gde su se koncentrisale snage nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa i četnici. (Vazdušni napad je ponovljen i naredna dva dana.) Neprijatelju su naneti znatni gubici u ljudstvu i tehnici. Pored materijalne štete, mnogo je bilo žrtava i kod stanovništva.

⚔️ 14. 11. 1944. U zoru snage nemačke 181. pešadijske divizije (363. puk, ojačan divizionom 222. artiljerijskog puka, 222. protivtenkovskim divizionom, 222. pionirskim bataljonom) i oko 1200 četnika počeli proboj od Danilovgrada ka Nikšiću, kako bi obezbedili izvlačenje 21. brdskog armijskog korpusa iz Crne Gore, preko Mostara, za Sarajevo. Tim neprijateljskim snagama (koje su posle tri dana borbi pojačane novim jedinicama) suprotstavili su se: 6. crnogorska udarna brigada (kasnije i 10. crnogorska udarna brigada) Primorske operativne grupe, 1. bataljon 5. proleterske (crnogorske) brigade 3. udarne divizije NOVJ, Nikšićki i Zetski NOP odred, podržani artiljerijom 2. udarnog korpusa NOVJ, u čijem je sastavu dejstvovao jedan britanski divizion.

⚔️ 22. 11. 1944. Iz rejona Skadra, Podgorice (sada: Titograda) i Danilovgrada nemački 21. brdski armijski korpus otpočeo proboj pravcem Podgorica - s. Bioče - Kolašin - Bijelo Polje - Prijepolje u cilju izvlačenja iz Crne Gore, preko Sandžaka, za Sarajevo. Na tom pravcu, koji su zatvarale jedinice 3. udarne divizije NOVJ, ogorčene borbe su trajale mesec i po dana. Neprijatelj je uspeo da se, uz velike gubitke u ljudstvu i tehnici, probije i spoji sa 22. pešadijskom divizijom nemačkog 91. armijskog korpusa, koja je od Prijepolja išla ka Mojkovcu. [Od početka proboja do 30. decmbra na tom pravcu (prema nepotpunim podacima) 21. korpus je imao oko 3000 mrtvih, još više ranjenih i 150 zarobljenih vojnika i oficira. Zaplenjeno je: 22 topa, 27. mitraljeza i p. mitraljeza, 400 pušaka, 15 automata, 500.000 metaka i drugi ratni materijal. Uništeno je 500 raznih motornih vozila. U istom vremenu 3. divizija je imala 195 mrtvih, 420 ranjenih i oko 130 promrzlih boraca.]

⚔️ 29. 11. 1944. U Kučima, blizu Podgorice (sada: Titograd), od zarobljenika - bivših crvenoarmejaca koji su iz nemačkog 21. armijskog korpusa prebegli na slobodnu teritoriju, formiran 5 (ruski) bataljon 5. proleterske (crnogorske) udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 1. 12. 1944. U cilju pružanja pomoći nemačkom 21. brdskom armijskom korpusu, koji se iz rejona Podgorice (sada: Titograd) i Danilovgrada probijao u pravcu Kolašina i dalje u Sandžak, jake snage nemačke 22. pešadijske divizije iz Prijepolja zauzele Bijelo Polje.

⚔️ 18. 12. 1944. Posle velikih gubitaka u borbama od Podgorice (sada: Titograd) do Kolašina protiv jedinica 3. udarne divizije NOVJ, snage nemačke 297. pešadijske divizije uspele da se u rejonu V. Preprana spoje sa prednjim delovima nemačke 22. pešadijske divizije, koja je od Prijepolja nastupala u pravcu Mojkovca. Time je nemačkom 21. armijskom korpusu bio konačno otvoren put prema Sandžaku.

⚔️ 21. 12. 1944. Jedinice 5. proleterske (crnogorske) brigade 3. udarne divizije NOVJ izvršile opšti napad na delove nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa duž komunikacije između s. Mateševa i Kolašina. U žestokoj borbi, vođenoj celog dana, neprijatelj je, prema nepotpunim podacima, imao oko 48 mrtvih i oko 70 ranjenih vojnika a 11 četnika je zarobljeno. Zaplenjeno je 11 pušaka, veća količina municije i druga ratna oprema. Peta brigada je imala 5 mrtvih i 22 ranjena borca.

⚔️ 28. 12. 1944. Jedinice 5. proleterske (crnogorske) udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ izvršile opšti napad na delove nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa na položajima Šljivovica - s. Planinica - s. Jasen (kod Kolašina). Najžešća je borba bila u rejonu Šljivovice. Prema nepotpunim podacima, neprijatelj je imao oko 160 mrtvih i ranjenih, a 41 vojnik i oficir je zarobljen. Zaplenjeno je: 13 mitraljeza, 3 minobacača, 10 automata, 120 pušaka, 14 pištolja, mnogo municije i druge opreme. Ukupni gubici 5. brigade: 8 mrtvih i 12 ranjenih boraca.

⚔️ 10. 1. 1945. Posle trodnevnih borbi protiv zaštitnica nemačkog 21. armijskog korpusa jedinice 37. udarne divizije NOVJ oslobodile Prijepolje. Neprijatelj je imao preko 100 vojnika izbačenih iz stroja, a jedinice 37. divizije - 5 mrtvih i 20 ranjenih.

⚔️ 12. 1. 1945. Goneći zaštitnicu nemačkog 21. armijskog korpusa i četnike dolinom r. Lima jedinice 37. udarne divizije NOVJ oslobodile Priboj.

Dokumenti

📜 Izveštaj 21. brdskog armijskog korpusa od 19. septembra 1943. godine 2. oklopnoj armiji o vojno-političkoj situaciji, aktivnosti jedinica NOVJ, sopstvenim protivmerama na području Kosova i Crne Gore

📜 Naređenje komandanta 21. brdskog armijskog korpusa od 7. oktobra 1943. Komandi 297. pešadijske divizije za preduzimanie operacije protiv italijanske divizije Venecija i jedinica NOVJ u Crnoj Gori

📜 Naređenje Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 22. januara 1944. Dvesta devedeset sedmoj diviziji za borbu protiv partizana u širem rejonu Đakovice

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 10. februara 1944. Komandi 2. oklopne armije o preduzimanju operacije »Pik« u širem rejonu Kičeva i Đakovice

📜 Izveštaj komande 21. brdskog armijskog korpusa od 1. marta 1944. Komandi 2. oklopne armije o brojnom stanju pripadnika italijanskih fašističkih jedinica »crnih košulja« na -, području Crne Gore

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 9. marta 1944. Komandi 2. oklopne armije o zajedničkoj nemačko-četničkoj operaciji »Bora« protiv jedinica 2. korpusa NOVJ na prostoru Danilovgrad — Cetinje — Podgorica

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 3. aprila 1944. Komandi 2. oklopne armije o pripremama za dejstva, u saradnji s četnicima, na prostoru Podgorica — Cetinje — Nikšić

📜 Obaveštenje Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 8. aprila 1944. Štabu 181. pešadijske divizije o zajedničkom nemačko-četničkom planu za operaciju »Frilingservahen« protiv jedinica 2. korpusa NOVJ na prostoriji Bijelo Polje — Pljevlja — Kolašin

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 28. aprila 1944. Komandi 2. oklopne armije o planiranju operacije »Forfriling« protiv jedinica 2- korpusa NOVJ na prostoriji Podgorica — Cetinje — Danilovgrad

📜 Naređenje Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 29. aprila 1944. godine 21. Vafen SS brdskoj diviziji »Skenderbeg« za preduzimanje osiguranja pokrajine Kosovo

📜 Ratni dnevnik majora Behma iz Štaba Dvadeset prvog Armijskog korpusa Grupe armija E

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 11. jula 1944. Komandi 2. oklopne armije o pripremama za operaciju »Falkenauge« na prostoru Debar — Peškopeja

📜 Izveštaj 21. SS-brdske divizije »Skenderbeg« od 1. avgusta 1944. Komandi 21. brdskog armijskog korpusa o toku i rezultatima operacije »Draufgenger« na prostoru Andrijevica — Berane — Murino

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 7. avgusta 1944. Komandi 2. oklopne armije o planu operacije »Fric« protiv jedinica NOV Albanije i NOV i POJ u širem rejonu planine Karaorman

📜 Izveštaj Komande 21. brdskog armijskog korpusa od 23. septembra 1944. Komandi Grupe armija »E« o reorganizaciji, pod nemačkom zaštitom, četničkog Crnogorskog dobrovoljačkog korpusa

📜 Naređenje Komande Grupe armija »E« od 16. oktobra 1944. Komandi 21. brdskog armijskog korpusa za držanje otvorenom komunikacije Skadar — Podgorica — Nikšić radi njenog odlučujućeg značaja za povlačenje korpusa preko Trebinja za Mostar

📜 Direktiva Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 14. novembra 1944. Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ za dejstva protiv opkoljenog nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 19. novembra 1944. Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ za rušenje komunikacija i ofanzivna dejstva protiv opkoljenog nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa

📜 Instrukcija Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 26. novembra 1944. Vojnoj misiji NOVJ u Albaniji za Intervenciju kod Vrhovnog štaba NOV Albanije za angažovanje njegovih jedinica prema Skadru radi uništenja opkoljenog nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa u rejonu Podgorice

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 28. novembra 1944. Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ za uništenje nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa i obezbeđenje Crnogorskog primorja

📜 Direktiva Komande Grupe armija »E« od 28. novembra 1944. komandama 21. brdskog armijskog korpusa i 91. armijskog korpusa za naročitu upotrebu za proboj iz okruženja 21. korpusa pravcem Kolašin — Mojkovac — Prijepolje — Pljevlja

📜 Instrukcija Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 1. decembra 1944. Vojnoj misiji NOVJ u Albaniji za sadejstvo jedinica NOV Albanije u borbi protiv nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa i formiranje korpusa

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 10. decembra 1944. Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ za pregrupisavanje snaga u borbi protiv nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa i rušenje komunikacija, kao i za povlačenje britanskih artiljerijskih jedinica s položaja severno od Podgorice

📜 Naređenje Komande Grupe armija »E« od 28. decembra 1944. komandama 5. SS i 21. brdskog armijskog korpusa za smenu

Fotografije

Povezane odrednice

Đakovica Borbe u Crnoj Gori 1943. Kolašin Borbe u Makedoniji 1944. Debar Operacija Balkanski klanac Andrijevička operacija Albanija u drugom svetskom ratu Danilovgrad Istočni front Borbe na Kosovu i Metohiji Saradnja četnika sa okupatorom 6. lička proleterska divizija NOVJ Prijepolje Avijacija u oslobodilačkom ratu 19. pešadijska divizija Venecija 91. armijski korpus 5. proterska (crnogorska) udarna brigada 6. crnogorska udarna brigada Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu 181. pešadijska divizija Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. Italija u drugom svetskom ratu 3. udarna divizija NOVJ Zarobljenici u ratu Albanski partizani Josip Broz Tito 5. SS brdski armijski korpus Borbe u Srbiji 1945. 2. udarni korpus NOVJ Vrhovni štab NOVJ Podgorica Borbe u Crnoj Gori 1944. Mostar Nikšić Nikšićki partizanski odred Bijelo Polje 3. SS oklopni korpus 69. rezevni korpus Armijska grupa E 21. SS divizija Skenderbeg Vermaht u Jugoslaviji 15. brdski armijski korpus Komandant Jugoistoka Vrnjačka Banja Berane 2. oklopna armija 10. crnogorska udarna brigada Pljevlja Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu 297. pešadijska divizija SAD i Jugoslavija Britanija i Jugoslavija Britanska pomoć četnicima Četnici u drugom svetskom ratu Mojkovac Borbe u Srbiji 1943. 22. pešadijska divizija Andrijevica Zetski partizanski odred 37. sandžačka divizija NOVJ Cetinje Zimske operacije u Jugoslaviji 1943/1944 Trebinje Priboj Savezničko bombardovanje Vermahta u Jugoslaviji Maximilian von Weichs Sarajevo Kičevo