Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]            **** 03.03.2024: 7 novih knjiga ****
ustanak

Operacija Balkanski klanac

Za ovaj pojam je pronađeno 13 hronoloških zapisa, 9 dokumenata i 5 fotografija.

Događaji

⚔️ 4. 10. 1943. Obavešten o neuspelom četničkom napadu na Kolašin, Draža Mihailović radiogramom naredio Komandi četničkog Istočnog fronta da svoje snage prikupi u Andrijevici i Beranama (sada: Ivangrad) i stavi ih pod zaštitu Italijana. Istovremeno je naredio četničkom Zetskom odredu da što pre pritekne u pomoć s jugozapada, a hercegovačkim četnicima - da izvrše jači pritisak prema Crnoj Gori.

⚔️ 7. 10. 1943. Komandant nemačkog 21. brdskog armijskog korpusa naredio da se jedinice 118. i 279. divizije prikupe za operaciju -Balkanšluht- protiv glavnine 2. udarnog korpusa NOVJ i italijanske divizije -Venecija- u dolini Lima i Tare.

⚔️ 10. 10. 1943. Na pl. Lisi (kod Andrijevice) 5. bataljon 4. proleterske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ napao i odbacio tri četnička bataljona (oko 600 četnika) i osujetio nameravani protivnapad pi ko pl. Patkovice i pl. Turije na Berane (sada: Ivangrad).

⚔️ 11. 10. 1943. Četnički komandant Istočnog fronta naredio jedinicama da se povlače pravcem Andrijevica - s. Lijeva Rijeka, ali se do 13. oktobra u s. Opasanici prikupilo svega 800 demoralisanih četnika.

⚔️ 12. 10. 1943. Na Trešnjeviku i Rudom brdu (kod Andrijevice) 2. dalmatinska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ, u sađejst.vu sa delovima 4. proleterske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ, razbila četničku 1. i 2. beransku brigadu i Šekularski, Kolašinsko-rečanski, Slatinski i Trepački bataljon, te tako slomila i poslednji pokušaj četničkih snaga da ovladaju dolinom r. Lima i povrate Berane (sada: Ivangrad).

⚔️ 12. 10. 1943. Jedinice 2. dalmatinske udarne brigade 2. proleterske udarne divizije NOVJ ušle u Andrijevieu, gde su im prišla još dva italijanska bataljona divizije -Venecija-.

⚔️ 14. 10. 1943. Po naređenju Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ, 2. dalmatinska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ otpočela pokret iz Andrijevice uz r. Lim s ciljem da rejon s. Murino - s. Velika očisti od neprijatelja i da ruši put preko prevoja Čakora, kako bi se otežao eventualni prodor neprijateljskih motorizovanih snaga iz Peći.

⚔️ 15. 10. 1943. Nastupanjem nemačke 118. lovačke divizije iz Podgorice (sada: Titograd) ka Kolašinu i nemačke 297. pešadijske divizije iz Peći ka Andrijevici i Beranama (sada: Ivangrad) otpočela operacija -Balkanšluht- s ciljem da se snage 2. udarnog korpusa NOVJ odbace od komunikacije Peć-Podgorica i da se opkole delovi italijanske partizanske divizije -Venecija- u Beranama. Posle višednevnih borbi neprijatelj je 23. oktobra ušao u Andrijevicu, a potom zauzeo i Berane.

⚔️ 18. 10. 1943. Delovi nemačke 297. pešadijske divizije, sa 4000 balista, sa prevoja Čakora, od s. Murinog posle žestokih borbi odbacili 2. dalmatinsku udarnu brigadu 2. proleterske udarne divizije NOVJ ka Andrijevici i zauzeli Jelezovu kosu i pl. Sjekiricu. Poginulo je oko 70 nemačkih vojnika i ranjen ih je veliki broj.

⚔️ 19. 10. 1943. Jedinice nemačke 118. lovačke divizije sa četnicima Istočnog fronta otpočelo na stupanje iz s. Lijeve Rijeke prema dolini r. Lima i r. Tare, uz istovremeno nastupanje nemažke 297. pešadijske divizije s linije Jelezova kosa - pl. Sjekirica ka Andrijevici i iz Rožaja ka Beranama (sada: Ivangrad). Zbog ovog koncentričnog napada 2. proleterska udarna divizija NOVJ i italijanska partizanska divizija -Venecija- našle su se u prilično teškoj situaciji.

⚔️ 20. 10. 1943. Posle dvodnevne borbe na liniji Veliki krš - pl. Piševo protiv delova nemačke 297, pešadijske divizije i balista, koji su nastupali sa Čakora i od s. Murinog, 2. dalmatinska udarna brigada 2. proleterske udarne divizije NOVJ, sa delovima italijanske partizanske divizije -Venecija-, napustila odbranu Andrijevice i povukla se ka s. Trepči i s. Vinickoj na putu Andrijevica-Berane (sada Ivangrad).

⚔️ 23. 10. 1943. Jedinice nemačke 297. pešadijske divizije, nastupajući sa pravca s. Murino, ušle u nebranjenu Andrijevicu, a potom potisle delove 2. proleterske udarne divizije NOVJ i zauzele Berane (sada: Ivangrad). Time je u dolini gornjeg toka r. Lima i r. Tare završena nemačka operacija -Balkanšluht-.

⚔️ 30. 10. 1943. Jedinice 4. proleterske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ odbacile delove nemačke 297. pešadijske divizije prema Andrijevici i zauzele Berane (sada: Ivangrad).

Dokumenti

📜 Naređenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOV i PO Jugoslavije od 8 oktobra 1943 god. Štabu Andrijevičkog partizanskog bataljona za mobilizaciju ljudstva u Srezu andrijevičkom

📜 Naređenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOV i PO Jugoslavije od 11 oktobra 1943 god. Štabu Druge dalmatinske brigade za ulazak u Andrijevicu i za razbijanje četničkih bandi na Trešnjeviku i Rudom Brdu

📜 Naređenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ od 11 oktobra 1943 god. Štabu Andrijevičkog partizanskog bataljona za sadejstvo sa Drugom dalmatinskom brigadom u zauzimanju Andrijevice

📜 Obavještenje Štaba 2. udarnog korpusa NOVJ od 13. oktobra 1943. Štabu 4. crnogorske proleterske brigade o oslobođenju Berana i Andrijevice i prelasku italijanske divizije Venecija na stranu NOVJ

📜 Obavještenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOV Jugoslavije od 17 oktobra 1943 god. Glavnom štabu NOV i PO za Crnu Goru i Boku o situaciji na sektoru Andrijevica - Čakor i o namjeri za formiranje Šeste crnogorske brigade

📜 Izvještaj Štaba Druge dalmatinske NOU brigade od 17 oktobra 1943 god. Štabu Drugog udarnog korpusa NOVJ o bojevima protiv Nijemaca i Albaneza na položajima Andrijevica - Čakor

📜 Izvještaj načelnika štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ od 23 oktobra 1943 god. svome štabu o pokretu Druge dalmatinske brigade i rezultatima bojeva oko Andrijevice

📜 Izvještaj štaba Četvrte proleterske brigade od 26 oktobra 1943 god. štabu Drugog udarnog korpusa NOVJ o formiranju novog bataljona u brigadi od ljudstva iz Berana i Andrijevice

📜 Izvještaj Štaba 4. proleterske brigade od 31. oktobra 1943. Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ o situaciji na sektoru Berane - Andrijevica - Mateševo

Fotografije

Povezane odrednice

118. lovačka divizija ★ 6. crnogorska udarna brigada ★ Pljevlja ★ Mobilizacija u oslobodilačkom ratu ★ Kapitulacija Italije ★ 2. dalmatinska proleterska udarna brigada ★ Operacija Schwarz ★ Rožaje ★ Partizanska avijacija ★ Istočni front ★ Borbe u Crnoj Gori 1943. ★ 297. pešadijska divizija ★ 10. hercegovačka udarna brigada ★ Kolašin ★ Dragoljub Draža Mihailović ★ 3. udarna divizija NOVJ ★ Peć ★ Andrijevica ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★ Bali Kombetar ★ Podgorica ★ Zetski četnički odred ★ 2. proleterska divizija NOVJ ★ 19. pešadijska divizija Venecija ★ Vermaht u Jugoslaviji ★ 21. brdski armijski korpus ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ 4. proleterska (crnogorska) udarna brigada ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Berane ★ 2. udarni korpus NOVJ ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Italijanski partizani ★ Divizija Garibaldi ★ Glavni štab Crne Gore ★