Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

Bitka na Kozari

Za ovaj pojam je pronađeno 9 hronoloških zapisa, 41 dokumenata i 22 fotografija.

Događaji

⚔️ 7. 6. 1942. Partizanski avion sa pilotom Franjom Kluzcm, uzletevši sa baze u Međuvođu (na pl. Kozari), bombardovao i mitraljirao neprijateljske garnizone u Dvoru na Uni i Bos. Novom i rasturio letke nad njima, nad Bos. i Hrv. Dubicom i Bos. i Hrv. Kostajnicom.

⚔️ 8. 6. 1942. Kod s. Lepenice (na pl. Motajici) nemački bataljon -Princ Eugen- (sastava: 7 četa), četnici i jedan vod domobrana okružili i razbili Proleterski bataljon Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu: od 215 boraca ostalo samo 118; veći deo rukovodstva je izginuo ili pri probijanju bio zarobljen i kasnije ubijen, među njima i komandant 4. krajiškog NOP odreda Danko Mitrov Slobodan, komandant Proleterskog bataljona Zdravko Čelar, politički komesar Proleterskog bataljona Esad Midžić i komandant 3. bataljona 4. krajiškog NOP odreda Novak Pivašević, a u prethodnim borbama su poginuli komesar Kozarske čete Proleterskog bataljona Operativnog štaba NOP i DV za Bos. Krajinu Fadil Šerić i bombaš istog bataljona Branko Tubić Jelin, narodni heroji.

⚔️ 10. 6. 1942. Delovi nemačke oklopne borbene grupe -Vedel- (dva bataljona motorizovane pešadije, bataljon tenkova i jedan artiljerijski divizion) prodrli iz Banje Luke i zauzeli Prijedor. Iznenađena Komanda mesta, sa zaštitnom četom, velikim brojem građana i pozadinskim rukovodstvima, probila se pod borbom na Kozaru.

⚔️ 10. 6. 1942. Nemačka borbena grupa -Vestbosnien-, sastava: dvanaest nemačkih pešadijskih, jedan tenkovski i jedan pionirski bataljon i dva diviziona artiljerije, pet mađarskih monitora i oko dvadeset pet ustaških i domobranskih bataljona, sa izvesnim brojem četnika i milicionera (ukupno oko 35-40.000 vojnika), podržana od nekoliko eskadrila avijacije, otpočela kozarsku operaciju (koja je trajala do 30. jula), u kojoj je okružila 2. krajiški NOP odred (5 bataljona sa 3.500 boraca, 1 avion, 2 tenka, 2 oklopna automobila i 4-6 topova) s ciljem da ga uništi. Međutim, zahvaljujući herojskom otporu i jedinstvu naroda i jedinica. Odred je, u borbi u okruženju, razbio i uništio desetak neprijateljskih (domobranskih, ustaških i nemačkih) bataljona. Ponesen uspesima, on je tada ocenio da može odbraniti Kozaru. Ali kada je, u pogoršanoj situaciji, preduzeo proboj, on je, opterećen velikim zbegom i brojnim ranjenicima, pretrpeo znatne gubitke; ipak se delom probio a delom, razbijen u manje grupice, izbegao uništenje [Na okružnoj konferenciji KPJ za Kozaru (20. i 21. IX 1942) gubici 2. krajiškog NOP odreda su procenjeni na oko 1700 mrtvih, ranjenih i nestalih, uključujući i 500 ubijenih ranjenika. Neprijateljski gubici su ocenjeni na oko 7.000 izbačenih iz stroja. aplenjeno je preko 2.000 pušaka, 200 p. mitraljeza, 24 minobacača, a uništeno i oštećeno 11 tenkova. Po nemačkim podacima nemačke jedinice imale su 70 mrtvih i 187 ranjenih, a domobranske 475 mrtvih, 725 ranjenih i 510 nestalih, pri čemu nisu uračunati oni domobrani koji su se u međuvremenu vratili u jedinice.]. Do kraja. jula neprijatelj je dvaput prokrstario pl. Kozaru i pl. Prosaru, uništio veći broj ranjenika, sela opljačkao, a nekoliko desetina hiljada stanovnika internirao u logore i preselio ih u druge krajeve.

⚔️ 3. 7. 1942. U rejonu Planinice (na komunikaciji Prijedor - Bos. Dubica) deo snaga 2. krajiškog NOP odreda razbio jedan nemački i dva domobranska bataljona i sa preko 10.000 izbeglica probio se iz okruženja na Kozari.

⚔️ 4. 7. 1942. Glavnina 2. krajiškog NOP odreda (s ranjenicima i većim delom zbega), pod komandom Operativnog štaba za Kozaru, pokušala da se u rejonu Planinice probije iz okruženja na Kozari. Uprkos obostrano vrlo visokim gubicima, zbog velike nadmoćnosti neprijatelja probio se samo mali broj pojedinaca.

⚔️ 7. 7. 1942. Prva krajiška NOU brigada, 1. krajiški i Banijski NOP odred i manji delovi 2. krajiškog NOP odreda, pod rukovodstvom Operativnog štaba NOP i DV za Bos. krajinu, napali Bos. Novi u cilju rasterećenja ostataka 2. krajiškog NOP odreda okruženih na Kozari. Zbog velike nadmoćnosti nemačko-ustaške posade, uprkos obostrano visokim gubicima, napad nije uspeo.

⚔️ 26. 8. 1942. U Jastrebarskom (kod Karlovca) 4. hrvatska NOU brigada napala i razbila domobransku posadu i iz ustaškog logora oslobodila decu (njih 727) pohvatanu prilikom neprijateljske ofanzive na Kozaru, Kordun i Liku. Pored toga, ona je uništila 3 lokomotive i 150 vagona.

⚔️ 20. 9. 1942. Na Kozari, u prisustvu 55 delegata svih ćelija, otpočela dvodnevna okružna konferencija KPJ za Kozaru. Izvršena je detaljna kritička analiza rada i držanja komunista za vreme kozarske operacije; razmotrena je situacija po završetku borbenih dejstava; postavljeni su zadaci: otklanjati posledice i oživljavati borbu.

Dokumenti

📜 Naređenje komandanta oružanih snaga na Jugoistoku od 20. maja 1942. komandujućem generalu i komandantu u Srbiji za rasformirani e Borbene grupe Bader i formiranje Borbene grupe Zapadna Bosna radi preduzimanja operacije protiv NOP i DV Jugoslavije u zapadnoj Bosni

📜 Naređenje komandujućeg generala i komandanta u Srbiji od 23. maja 1942. potčinjenim jedinicama za formiranje Borbene grupe Zapadna Bosna i organizaciju operacije protiv partizanskih snaga u zapadnoj Bosni

📜 Izveštaj Franja Kluza od 4. juna 1942. o prvoj akciji partizanskih aviona na Kozari

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda od 11 juna 1942 god. Operativnom štabu za Bosansku Krajinu o početku neprijateljske ofanzive na Kozaru

📜 Izvještaj političkog komesara Drugog krajiškog NOP odreda od 13 juna 1942 god. Operativnom štabu za Bosansku Krajinu o neprijateljskim snagama koje napadaju Kozaru i rasporedu jedinica odreda

📜 Saopštenje štaba Drugog bataljona Drugog krajiškog NOP odreda od 14 juna 1942 god. štabu Prve krajiške NOU brigade o početku neprijateljske ofanzive na Kozaru i o potrebi preduzimanja zajedničkih akcija

📜 Saopštenje Operativnog štaba NOP i DV za Bosansku Krajinu od 16 juna 1942 god. Štabu NOP odreda Banije o početku neprijateljske ofanzive na Kozaru

📜 Desetodnevni izveštaj komandujuceg generala i komandanta u Srbiji od 20. juna 1942. komandantu oružanih snaga na Jugoistoku o vojno-političkoj situaciji, aktivnosti partizana, sopstvenim protivmerama i obostranim gubicima u Hrvatskoj, Srbiji i Bosni i o operaciji protiv partizana na Kozari

📜 Pismo Operativnog štaba NOP i DV za Bosansku Krajinu od 22 juna 1942 god. Glavnom štabu NOPO Hrvatske o potrebi usklađivanja akcija u vezi sa neprijateljskom ofanzivom na Kozari i Lici

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda od 22 juna 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o borbama na Kozari u vremenu od 20 do 22 juna 1942 godine

📜 Operacijski plan Borbene grupe zapadna Bosna od 28. juna 1942. za uništenje partizanskih snaga na Kozari

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda od 30 juna 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o situaciji na Kozari

📜 Izvještaj Ministarstva Unutarnjih poslova NDH od 18. jula 1942. Ministarstvu domobranstva NDH o dolasku zarobljenog stanovništva iz Kozare na sektor Daruvara

📜 Saopštenje Operativnog štaba NOP i DV za Bosansku Krajinu od 3 jula 1942 god. o borbama za vrijeme neprijateljske ofanzive na Kozari

📜 Izvještaj štaba Prve krajiške NOU brigade od 4 jula 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o oslobođenju Dobrljina i o situaciji na Kozari

📜 Zapovijest Operativnog štaba NOP i DV za Bosansku Krajinu od 5 jula 1942 god. za napad na Bosanski Novi u cilju razbijanja neprijateljske ofanzive na Kozari

📜 Vanredni izveštaj Borbene grupe Zapadna Bosna od 5. jula 1942. komandujućem generalu i komandantu u Srbiji za period od 5. juna do 4. jula 1942. o borbama s partizanima, daljim protivmerama i obostranim gubicima u rejonu Kozara - Prosara

📜 Izveštaj Operativnog odeijenja komandanta oružanih snaga na Jugoistoku od 10. jula 1942. Vrhovnoj komandi Vermahta o vojno-političkoj situaciji u Srbiji i NDH, rezultatu operacije protiv partizana na Kozari i obostranih gubicima

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda od 11 jula 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o situaciji poslije probijanja jednog dijela odreda kroz neprijateljske linije na Kozari i o postupku prema zarobljenicima

📜 Pismo komandanta Drugog krajiškog NOP odreda od 11 jula 1942 god. komandantu Trećeg bataljona Prve krajiške NOU brigade o koncentraciji i namjerama neprijatelja poslije završenih borbi na Kozari

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda od 13 jula 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o pokušaju uspostavljanja veze sa partizanskim jedinicama i dopuna izvještaja o neprijateljskoj ofanzivi na Kozaru

📜 Operacijski plan Borbene grupe Zapadna Bosna od 14. jula 1942. za pregrupisavanje snaga, organizaciju borbe protiv partizana u međurečju Sane i Une i postupak sa stanovništvom u zapadnoj Bosni

📜 Zapovest Borbene grupe Zapadna Bosna od 18. jula 1942. potčinjenim jedinicama za organizaciju odbrane, borbu protiv partizana, kontrolu i postupak prema stanovništvu na području Kozare i Prosare

📜 Izvještaj komandanta Drugog krajiškog NOP odreda od 19 jula 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o reorganizaciji jedinica i situaciji na terenu poslije proboja iz Kozare

📜 Izvještaj Štaba 2. krajiškog odreda od 20. jula 1942. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku krajinu o situaciji u Prijedoru i o zvjerstvima okupatora, ustaša i domobrana za vrijeme ofanzive na Kozari

📜 Zabeleška Nemačkog poslanstva u Zagrebu od 20. jula 1942. o postupku sa zarobljenim partizanima i taocima, smeštaju u logore i slanju na rad u Nemačku s područja Kozara - Prosara

📜 Izvještaj štaba Druge proleterske brigade od 25 jula 1942 god. drugu Titu o rezultatima ofanzive na Kozaru

📜 Izvještaj Operativnog štaba NOP i DV za JZosansku Krajinu od 26 jula 1942 god. Vrhovnom štabu NOP i DV Jugoslavije o situaciji u Bosanskoj Krajini poslije neprijateljske ofanzive na Kozari

📜 Plan saradnje između krajiških i hrvatskih jedinica za vrijeme neprijateljske ofanzive na Bosansku Krajinu od 26 jula 1942 godine

📜 Pismo komandanta Drugog krajiškog NOP odreda od 26 jula 1942 god. komandantu Prve operativne zone Hrvatske o neprijateljskoj ofanzivi na Kozaru

📜 Mesečni Izveštaj 714. pešadijske divizije iz druge polovine avgusta 1942. komandujućem generalu i komandantu u Srbiji o opštoj i vojno-političkoj situaciji, borbi sa partizanima na Šamarici, Kozari i Psunju, razmeštaju i rejonima an-gažovanja potčinjenih jedinica u NDH i Srbiji

📜 Izvještaj pggaba Drugog krajiškog NOP odreda Mladen Stojanović od 3 avgusta 1942 god. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o situaciji u odredu poslije neprijateljske ofanzive

📜 Zapovest Borbene grupe Zapadna Bosna od 3. avgusta 1942. potčinjenim jedinicama za zauzimanje i čišćenje od partizana rejona Sisak - Glina - Vrnograč - Otoka - tok r. Une do Kostajnica - Sunja

📜 Mesečni izveštaj Borbene grupe Zapadna Bosna od 6. avgusta 1942. komandujućem generalu i komandantu u Srbiji o vojno-političkoj situaciji u zapadnoj Bosni i Baniji i merama koje treba preduzeti za uništenje partizanskih snaga

📜 Predlog Borbene grupe Zapadna Bosna od 10. avgusta 1942. komandujućem generalu i komandantu u Srbiji za uništenje partizana u Slavoniji i Sremu i obezbeđenje zapadne Bosne

📜 Pismo komandanta Treće operativne zone NOPO Hrvatske od 13 avgusta 1942 god. političkom komesaru Drugog krajiškog NOP odreda o greškama partizanskog rukovodstva za vrijeme neprijateljske ofanzive na Kozaru i sudbini Krajiškog proleterskog bataljona

📜 Izvod iz izveštaja Oblasnog komiteta KPJ za Bosansku krajinu od 15. avgusta 1942. Pokrajinskom komitetu za Bosnu i Hercegovinu o neprijateljskoj ofanzivi na Kozaru

📜 Naređenje komandujućeg generala i komandanta u Srbiji od 15. avgusta 1942. potčinjenim jedinicama za angažovanje 704, 714, 717. i 718. pešadijske divizije i SS divizije Princ Eugen nakon rasforrriiranja Borbene grupe Zapadna Bosna

📜 Izvještaj Glavnog stožera Ministarstva domobranstva NDH od 22. avgusta 1942. o ofanzivi Kampfgruppe Westbosnien na teritoriju Psunja i Šamarice

📜 Izvještaj štaba Drugog krajiškog NOP odreda Mladen Stojanović od 25 avgusta 1942 tod. Operativnom štabu NOP i DV za Bosansku Krajinu o stanju u odredu i na terenu Kozare poslije neprijateljske ofanzive

📜 Zapovest 714. pešadijske divizije od 16. oktobra 1942. Borbenoj grupi Hofman za napad na partizanske snage na Kozari

Fotografije

loading

Istorijske fotografije se učitavaju...

Povezane odrednice

Hrvatsko domobranstvo Jastrebarsko Prijedor Izbeglice i progoni u drugom svetskom ratu Ranjenici u ratu 717. pešadijska divizija Banja Luka Borbe u Hrvatskoj 1942. Borbe u Sremu 1942. Nemački zločini u Jugoslaviji Žene u ratu Kozarska Dubica Bosanski Novi Vrhovna komanda Vermahta Četnici u drugom svetskom ratu Glina Politički komesari u NOR-u 2. proleterska udarna brigada Narodni heroji Jugoslavije Obrazovanje u oslobodilačkom ratu Avijacija u oslobodilačkom ratu Mađarska u drugom svetskom ratu Deca u ratu 2. krajiški partizanski odred Paul Bader Vrhovni štab NOVJ Pljačka u ratu Zagreb Napad NOVJ na Glinu 1942. Zarobljenici u ratu Kozarski partizanski odred Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu Sisak Karlovac Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. Vermaht u Jugoslaviji 718. pešadijska divizija Borbe u Lici 1942. Logor Stara Gradiška Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. Saradnja četnika sa NDH Glavni štab Hrvatske Uroš Drenović Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu Kozara u oslobodilačkom ratu Bosanska Kostajnica 714. pešadijska divizija Partizanska avijacija Luftwaffe u Jugoslaviji Romi u drugom svetskom ratu 17. slavonska udarna brigada Mrkonjić Grad Deca sa Kozare 1. krajiški partizanski odred Daruvar Foča 7. SS divizija Prinz Eugen 2. proleterska divizija NOVJ Saradnja četnika sa okupatorom Banijski partizanski odred 1. krajiška udarna brigada Franjo Kluz Genocid u NDH 704. pešadijska divizija