Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
ustanak

Čapljina u drugom svetskom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 11 hronoloških zapisa, 20 dokumenata i 1 fotografija.

Događaji

⚔️ 30. 6. 1941. U blizini manastira Humea (kod Ljubuškog) ustaše ubile oko 90 Srba, dovedenih kamionima iz Čapljine.

⚔️ 4. 8. 1941. U s. Opličićima ustaše uhapsile 102 odrasla Srbina i, posle mučenja u Čapljini, naveče ih bacile u jamu na Bivoljem brdu. Idućih dana u istu jamu je bačeno još 106 ljudi iz s. Klepača i 38 ljudi iz s. Tasovčića.

⚔️ 4. 8. 1941. Ustaše opkolile srpsko selo Pribilovce (kod Čapljine) i, ne našavši odrasle muškarce, sakupile sve žene i decu, njih 414. Posle dva dana bacile ih u jamu u s. Šurmancima. Idućih deset dana uhvatile i ubile još 168 stanovnika tog sela.

⚔️ 16. 5. 1942. Iz Čapljine dva italijanska bataljona, podržana četom tenkova i artiljerijom, izvršila ispad. U desetočasovnoj borbi kod s. Pribilovaca dve čete Južnohercegovačkog NOP odreda sprečile su dalji prodor neprijatelja, protivnapadom mu odsekle odstupnicu, uništile četu koja je bila prešla r. Bregavu, a ostale jedinice odbacile u Čapljinu. U borbi je poginuo komandir čete Stolačkog partizanskog bataljona Danilo Soldatić, narodni heroj.

⚔️ 21. 5. 1942. Italijanska divizija -Kačatori dele Alpi-, jači delovi divizija -Marke- i -Murđe- i ojačani četnički Nevesinjski i Gatački odred otpočeli koncentričan napad iz Nevesinja, s. Plužina, Gacka, s. Hutova, Čapljine i Mostara (operacija -Stolac-). U osmodnevnim borbama oni su razbili jače delove Južnohercegovačkog i Severnohercegovačkog NOP odreda i 28. maja se spojili u rejonu do tada odsečenog garnizona Stolac. Italijanske jedinice i četnici su u 25 sela spalili oko 1.000 kuća.

⚔️ 25. 5. 1942. Kod s. Pribilovaca (blizu Čapljine) delovi Južnohercegovačkog NOP odreda razbili jedan bataljon 49. fašističke legije -San Marko- italijanske divizije -Marke-, izbacivši iz stroja preko 200 neprijateljskih vojnika (od toga je oko 50 zarobljeno).

⚔️ 8. 4. 1944. U s. Prebilovcima (kod Čapljine) delovi 11. hercegovačke udarne brigade i Južnohercegovačkog NOP odreda 29, udarne divizije NOVJ zarobili četu četničke Neretvanske brigade, a potom razbili po jednu kombinovanu četu iz nemačke 118. lovačke divizije i ustaškog 5. železničkog bataljona koje su intervenisale iz Čapljine i Gabele. Zarobljeno je 45 četnika i 7 nemačkih vojnika, dok su na bojištu ostala 43 poginula neprijateljska vojnika. Zaplenjena su 4 p. mitraljeza, 3 minobacača, 2 automata, 63 puške i oko 10.000 metaka.

⚔️ 2. 7. 1944. Delovi 29. udarne divizije NOVJ prodrli u Dubrave (predeo između Stoca, Čapljine i Mostara). U trodnevnim borbama razbili su protivtenkovski bataljon nemačke 369. legionarske divizije, uništili ustaško-žandarmerijsku posadu u s. Trijebnju i izvršili demonstrativan napad na Stolac. Pored dve čete milicije koje su se raspale, neprijatelj je imao preko 120 vojnika izbačenih iz stroja.

⚔️ 27. 10. 1944. Posle dvodnevnih borbi, nastupajući od Stoca ka Čapljini, 13. hercegovačka udarna brigada, u sadejstvu sa delovima 12. hercegovačke udarne brigade, zauzela raskrsnicu puteva Domanoviće, odbacivši Protivtenkovski divizion 369. legionarske divizije prema Mostaru.

⚔️ 27. 1. 1945. Delovi nemačke 369. legionarske divizije i ustaško-domobranske snage iz Širokog Brijega (sada: Lištica) i Mostara, posle trodnevne borbe, razbili 4. dalmatinsku udarnu brigadu 9. udarne divizije NOVJ i zauzeli Ljubuški, Čapljinu i Metković.

⚔️ 3. 2. 1945. Posle trodnevnih borbi ojačana 12. hercegovačka udarna brigada 29. udarne divizije NOVJ, uz podršku 1. tenkovske brigade NOVJ, oslobodila Čapljinu. Delovi ustaške 9. brigade i jedna četa iz nemačke 369. legionarske divizije, koji su branili mesto, povukli su se prema Mostaru, pretrpevši osetne gubitke. Brigada je imala 15 mrtvih i 25 ranjenih. Zaplenjeno: 2 minobacača, 3 mitraljeza, protivavionski mitraljez i 8 p. mitralieza

Dokumenti

📜 Depeša Oružničke postaje Čapljina od 4. avgusta 1941. Vodnom oružničkom zapovjedništvu Metković o ubijanju Srba iz Trebinja od strane ustaša

📜 Naređenje zapovjednika Jadranskog divizijskog područja od 1. septembra 1941. velikom županu župe Hum o odgovornosti za ustaška zlodela nad stanovništvom Čapljine i okoline na šta ukazuje komandant italijanske 32. divizije Marche

📜 Telegram Zapovjedništva Jadranskog divizijskog područja od 1. septembra 1941. Glavnom stožeru kojim se traži objašnjenje za nadležnost nad ustašama koje rade protiv žitelja Čapljine i okoline

📜 Telegram Kotarske oblasti Metković od 1. septembra 1941. velikoj župi Hum o bekstvu pravoslavnog življa iz sela kotara Čapljina zbog zlodela ustaša

📜 Izveštaj Zapovjedništva Oružničkog voda Metković od 9. oktobra 1941. Zapovjedništvu Jadranskog divizijskog područja o bekstvu pravoslavaca sa područja Čapljine od ustaških zločina sa podatkom o 800 ubijenih Srba u selu Prebilovci

📜 Izvod iz izvještaja Komande Petog SS-brdskog armijskog korpusa od 18. studenog 1943. o pokretima jedinica SS-divizije Prinz Eugen i 118. lovačke divizije u rajone Vrgorca, Stona, Čapljine i Metkovića

📜 Naređenje Štaba Dvadeset devete NOU divizije od 26 decembra 1943 god. štabovima potčinjenih jedinica za dejstvo na komunikacijama Stolac - Čapljina i Fojnica - Kifino Selo

📜 Izvještaj Štaba Južnohercegovačkog NOP odreda od 9. septembra 1944. Štabu 29. NOU divizije o akcijama na sektoru Stolac - Čapljina

📜 Naredba Komande vojne oblasti 29. NOU divizije od 2. novembra 1944. za formiranje komandi mjesta Mostar i Čapljina

📜 Naredba Komande vojne oblasti 29. NOU divizije od 2. novembra 1944. za formiranje komandi mjesta Mostar i Čapljina

📜 Zapovijest Štaba 1. tenkovske brigade NOVJ od 7. decembra 1944. štabovima potčinjenih jedinica za prikupljanje na sektoru Čapljina - Fojnica

📜 Relacija Štaba 10. hercegovačke brigade od 4. januara 1945. Štabu 29. NOU divizije o dejstvima u decembru 1944. na prostoru Mostar - Čapljina - Nevesinje

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 30. januara 1945. Štabu 8. korpusa za razbijanje neprijatelja na prostoru Gabele, Čapljine i Metkovića i ponovno zauzimanje izgubljenih mesta

📜 Izvještaj Štaba 3. bataljona od 1. februara 1945. Štabu 1. tenkovske brigade NOVJ o borbama na sektoru Čapljine

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 3. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o borbama na sektoru Čapljina - Ljubuški

📜 Izvještaj Štaba 12. hercegovačke brigade od 4. februara 1945. Štabu 29. NOU divizije o borbama za Čapljinu

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 4. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o borbama na sektoru Ljubuški - Čapljina - Čitluk

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 6. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o situaciji na sektoru Ljubuški - Čapljina - Čitluk

📜 Izvještaj štaba Brigade narodne odbrane za Hercegovinu od 7. februara 1945. Štabu Bosansko-hercegovačke divizije narodne odbrane o stanju i dejstvu na prostoru Ljubuški - Čapljina

📜 Izvještaj Štaba 12. hercegovačke brigade od 16. februara 1945. Štabu 29. NOU divizije o borbama za oslobođenje Čapljine i Mostara

Fotografije

Povezane odrednice

10. hercegovačka udarna brigada Četnici u drugom svetskom ratu Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. 13. hercegovačka udarna brigada 369. legionarska divizija (vražja) 9. dalmatinska divizija NOVJ 9. ustaški stajaći djelatni zdrug 1. tenkovska brigada NOVJ Četnički zločini Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu 154. pešadijska divizija Murge 4. dalmatinska udarna brigada Operacija Stolac Genocid u NDH Borbe u Dalmaciji 1943. 12. hercegovačka udarna brigada Italijanski zločini u Jugoslaviji Saradnja četnika sa okupatorom Široki Brijeg Ustanak u Hercegovini 1941. Sjevernohercegovački partizanski odred Italija u drugom svetskom ratu Mostarska operacija Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. 7. SS divizija Prinz Eugen Nevesinje Borbe u Hercegovini 1944. Mostar Borbe u Hrvatskoj 1943. Borbe u Bosni i Hercegovini 1945. Borbe u Hercegovini 1942. Narodni heroji Jugoslavije Trebinje Ustaški zločini 1941. Josip Broz Tito Žene u ratu Stolac Vrgorac Jakov Jovović Metković 22. pešadijska divizija Cacciatori delle Alpi Nevesinjski četnički odred 118. lovačka divizija Gatački četnički odred Gacko 11. hercegovačka udarna brigada 29. hercegovačka divizija NOVJ Borbe u Hercegovini 1945. Diverzije u oslobodilačkom ratu Protivavionska odbrana u oslobodilačkom ratu Južnohercegovački partizanski odred 32. pešadijska divizija Marche Avijacija u oslobodilačkom ratu Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu Ustanak u NDH Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941.