Čapljina u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 11 hronoloških zapisa, 20 dokumenata i 1 fotografija.

Događaji

⚔️ 30. 6. 1941. U blizini manastira Humea (kod Ljubuškog) ustaše ubile oko 90 Srba, dovedenih kamionima iz Čapljine.

⚔️ 4. 8. 1941. U s. Opličićima ustaše uhapsile 102 odrasla Srbina i, posle mučenja u Čapljini, naveče ih bacile u jamu na Bivoljem brdu. Idućih dana u istu jamu je bačeno još 106 ljudi iz s. Klepača i 38 ljudi iz s. Tasovčića.

⚔️ 4. 8. 1941. Ustaše opkolile srpsko selo Pribilovce (kod Čapljine) i, ne našavši odrasle muškarce, sakupile sve žene i decu, njih 414. Posle dva dana bacile ih u jamu u s. Šurmancima. Idućih deset dana uhvatile i ubile još 168 stanovnika tog sela.

⚔️ 16. 5. 1942. Iz Čapljine dva italijanska bataljona, podržana četom tenkova i artiljerijom, izvršila ispad. U desetočasovnoj borbi kod s. Pribilovaca dve čete Južnohercegovačkog NOP odreda sprečile su dalji prodor neprijatelja, protivnapadom mu odsekle odstupnicu, uništile četu koja je bila prešla r. Bregavu, a ostale jedinice odbacile u Čapljinu. U borbi je poginuo komandir čete Stolačkog partizanskog bataljona Danilo Soldatić, narodni heroj.

⚔️ 21. 5. 1942. Italijanska divizija -Kačatori dele Alpi-, jači delovi divizija -Marke- i -Murđe- i ojačani četnički Nevesinjski i Gatački odred otpočeli koncentričan napad iz Nevesinja, s. Plužina, Gacka, s. Hutova, Čapljine i Mostara (operacija -Stolac-). U osmodnevnim borbama oni su razbili jače delove Južnohercegovačkog i Severnohercegovačkog NOP odreda i 28. maja se spojili u rejonu do tada odsečenog garnizona Stolac. Italijanske jedinice i četnici su u 25 sela spalili oko 1.000 kuća.

⚔️ 25. 5. 1942. Kod s. Pribilovaca (blizu Čapljine) delovi Južnohercegovačkog NOP odreda razbili jedan bataljon 49. fašističke legije -San Marko- italijanske divizije -Marke-, izbacivši iz stroja preko 200 neprijateljskih vojnika (od toga je oko 50 zarobljeno).

⚔️ 8. 4. 1944. U s. Prebilovcima (kod Čapljine) delovi 11. hercegovačke udarne brigade i Južnohercegovačkog NOP odreda 29, udarne divizije NOVJ zarobili četu četničke Neretvanske brigade, a potom razbili po jednu kombinovanu četu iz nemačke 118. lovačke divizije i ustaškog 5. železničkog bataljona koje su intervenisale iz Čapljine i Gabele. Zarobljeno je 45 četnika i 7 nemačkih vojnika, dok su na bojištu ostala 43 poginula neprijateljska vojnika. Zaplenjena su 4 p. mitraljeza, 3 minobacača, 2 automata, 63 puške i oko 10.000 metaka.

⚔️ 2. 7. 1944. Delovi 29. udarne divizije NOVJ prodrli u Dubrave (predeo između Stoca, Čapljine i Mostara). U trodnevnim borbama razbili su protivtenkovski bataljon nemačke 369. legionarske divizije, uništili ustaško-žandarmerijsku posadu u s. Trijebnju i izvršili demonstrativan napad na Stolac. Pored dve čete milicije koje su se raspale, neprijatelj je imao preko 120 vojnika izbačenih iz stroja.

⚔️ 27. 10. 1944. Posle dvodnevnih borbi, nastupajući od Stoca ka Čapljini, 13. hercegovačka udarna brigada, u sadejstvu sa delovima 12. hercegovačke udarne brigade, zauzela raskrsnicu puteva Domanoviće, odbacivši Protivtenkovski divizion 369. legionarske divizije prema Mostaru.

⚔️ 27. 1. 1945. Delovi nemačke 369. legionarske divizije i ustaško-domobranske snage iz Širokog Brijega (sada: Lištica) i Mostara, posle trodnevne borbe, razbili 4. dalmatinsku udarnu brigadu 9. udarne divizije NOVJ i zauzeli Ljubuški, Čapljinu i Metković.

⚔️ 3. 2. 1945. Posle trodnevnih borbi ojačana 12. hercegovačka udarna brigada 29. udarne divizije NOVJ, uz podršku 1. tenkovske brigade NOVJ, oslobodila Čapljinu. Delovi ustaške 9. brigade i jedna četa iz nemačke 369. legionarske divizije, koji su branili mesto, povukli su se prema Mostaru, pretrpevši osetne gubitke. Brigada je imala 15 mrtvih i 25 ranjenih. Zaplenjeno: 2 minobacača, 3 mitraljeza, protivavionski mitraljez i 8 p. mitralieza

Dokumenti

📜 Depeša Oružničke postaje Čapljina od 4. avgusta 1941. Vodnom oružničkom zapovjedništvu Metković o ubijanju Srba iz Trebinja od strane ustaša

📜 Naređenje zapovjednika Jadranskog divizijskog područja od 1. septembra 1941. velikom županu župe Hum o odgovornosti za ustaška zlodela nad stanovništvom Čapljine i okoline na šta ukazuje komandant italijanske 32. divizije Marche

📜 Telegram Zapovjedništva Jadranskog divizijskog područja od 1. septembra 1941. Glavnom stožeru kojim se traži objašnjenje za nadležnost nad ustašama koje rade protiv žitelja Čapljine i okoline

📜 Telegram Kotarske oblasti Metković od 1. septembra 1941. velikoj župi Hum o bekstvu pravoslavnog življa iz sela kotara Čapljina zbog zlodela ustaša

📜 Izveštaj Zapovjedništva Oružničkog voda Metković od 9. oktobra 1941. Zapovjedništvu Jadranskog divizijskog područja o bekstvu pravoslavaca sa područja Čapljine od ustaških zločina sa podatkom o 800 ubijenih Srba u selu Prebilovci

📜 Izvod iz izvještaja Komande Petog SS-brdskog armijskog korpusa od 18. studenog 1943. o pokretima jedinica SS-divizije Prinz Eugen i 118. lovačke divizije u rajone Vrgorca, Stona, Čapljine i Metkovića

📜 Naređenje Štaba Dvadeset devete NOU divizije od 26 decembra 1943 god. štabovima potčinjenih jedinica za dejstvo na komunikacijama Stolac - Čapljina i Fojnica - Kifino Selo

📜 Izvještaj Štaba Južnohercegovačkog NOP odreda od 9. septembra 1944. Štabu 29. NOU divizije o akcijama na sektoru Stolac - Čapljina

📜 Naredba Komande vojne oblasti 29. NOU divizije od 2. novembra 1944. za formiranje komandi mjesta Mostar i Čapljina

📜 Zapovijest Štaba 1. tenkovske brigade NOVJ od 7. decembra 1944. štabovima potčinjenih jedinica za prikupljanje na sektoru Čapljina - Fojnica

📜 Relacija Štaba 10. hercegovačke brigade od 4. januara 1945. Štabu 29. NOU divizije o dejstvima u decembru 1944. na prostoru Mostar - Čapljina - Nevesinje

📜 Naređenje Vrhovnog komandanta NOV i POJ od 30. januara 1945. Štabu 8. korpusa za razbijanje neprijatelja na prostoru Gabele, Čapljine i Metkovića i ponovno zauzimanje izgubljenih mesta

📜 Izvještaj Štaba 3. bataljona od 1. februara 1945. Štabu 1. tenkovske brigade NOVJ o borbama na sektoru Čapljine

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 3. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o borbama na sektoru Čapljina - Ljubuški

📜 Izvještaj Štaba 12. hercegovačke brigade od 4. februara 1945. Štabu 29. NOU divizije o borbama za Čapljinu

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 4. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o borbama na sektoru Ljubuški - Čapljina - Čitluk

📜 Izvještaj Stožera 9. ustaškog stajaćeg djelatnog zdruga od 6. februara 1945. Stožeru Ustaške vojnice o situaciji na sektoru Ljubuški - Čapljina - Čitluk

📜 Izvještaj štaba Brigade narodne odbrane za Hercegovinu od 7. februara 1945. Štabu Bosansko-hercegovačke divizije narodne odbrane o stanju i dejstvu na prostoru Ljubuški - Čapljina

📜 Izvještaj Štaba 12. hercegovačke brigade od 16. februara 1945. Štabu 29. NOU divizije o borbama za oslobođenje Čapljine i Mostara

Fotografije

Povezane odrednice

118. lovačka divizija ★ Metković ★ 369. legionarska divizija (vražja) ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ 12. hercegovačka udarna brigada ★ Ustanak u Hercegovini 1941. ★ Široki Brijeg ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Južnohercegovački partizanski odred ★ 9. ustaški stajaći djelatni zdrug ★ Žene u ratu ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ 11. hercegovačka udarna brigada ★ Borbe u Hercegovini 1942. ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Borbe u Hercegovini 1944. ★ Nevesinje ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. ★ Mostar ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1945. ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Hercegovini 1945. ★ 7. SS divizija Prinz Eugen ★ Četnički zločini ★ 4. dalmatinska udarna brigada ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Borbe u Hrvatskoj 1943. ★ Josip Broz Tito ★ 29. hercegovačka divizija NOVJ ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Borbe u Dalmaciji 1943. ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. ★ Stolac ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★ Ustanak u NDH ★ 22. pešadijska divizija Cacciatori delle Alpi ★ Gacko ★ 10. hercegovačka udarna brigada ★ Jakov Jovović ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Protivavionska odbrana u oslobodilačkom ratu ★ Mostarska operacija ★ 154. pešadijska divizija Murge ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Operacija Stolac ★ Nevesinjski četnički odred ★ Sjevernohercegovački partizanski odred ★ 9. dalmatinska divizija NOVJ ★ 32. pešadijska divizija Marche ★ Ustaški zločini 1941. ★ 1. tenkovska brigada NOVJ ★ 13. hercegovačka udarna brigada ★ Italijanski zločini u Jugoslaviji ★ Trebinje ★ Genocid u NDH ★ Vrgorac ★ Gatački četnički odred ★