5. alpska divizija Pusteria

⚔️ 15. 7. 1941. Po uputstvima italijanske vlade i Vrhovne komande, pod rukovodstvom komandanta 9. armije generala Pircija Birolija, otpočele ofanzivne operacije italijanskih jedinica na slobodnu teritoriju u Crnoj Gori radi ugušenja ustanka i uništenja ustaničkih snaga jačine oko 30.000 ljudi. U toj operaciji su učestvovale italijanske divizije -Mesina-, -Pusterija-, -Taro-, -Venecija-, -Kačatori dele Alpi- i -Pulje- i albansko-kvislinška grupa -Skenderber-, uz sadejstvo vazduhoplovnih i mornaričkih jedinica. Neprijatelj je prodro na slobodnu teritoriju i ponovo zauzeo oslobođene gradove i važnija mesta.

⚔️ 8. 8. 1941. Delovi italijanske divizije -Pusterija- ušli u Mojkovac, koji su branili Poljski, Kolašinsko-rečinski i Bjelopoljski ustanički bataljon.

⚔️ 8. 8. 1941. Jedinice italijanske divizije -Pusterija-, nastupajući od Kolašina prema Bijelom Polju, zapalile u s. Rijeci Mušovića (kod Kolašina) 15 kuća, internirale 7 muškaraca i dve žene i oterale svu stoku koju su našle u selu. Neprijatelj je zatim zapalio katune na pl. Bjelasici, s. D. Štitaricu i deo s. Podbišća.

⚔️ 9. 8. 1941. Italijanska divizija -Pusterija- ušla u Bijelo Polje.

⚔️ 1. 12. 1941. Crnogorski NOP odred za operacije n Sandžaku; posle desetodnevnog marša, izvršio napad na Pljevlja, gde se nalazio jak garnizon italijanske divizije -Pusterija-. Odred je, u oštrim borbama, uspeo da zauzme znatan deo grada, ali je bio prisiljen da se u zoru (2. decembra) povuče uz velike gubitke. Neprijatelj je imao 74 mrtva, oko 170 ranjenih vojnika, dok su partizanske snage imale 203 mrtva i 269 ranjenih boraca među kojima komandant Jezersko-šaranskog bataljona Dušan Obradović, zamenik političkog komesara Jezersko-šaranskog bataljona Vuk Knežević, pomoćnik političkog komesara Nikšićkog bataljona -Peko Pavlović- Lazar Radojević i bombaš Petar Jovićević, narodni heroji.

⚔️ 14. 12. 1941. U s. Drenovi (kod Nove Varoši), delovi italijanske divizije -Pusterija- iz Prijepolja napali VŠ NOP odreda Jugoslavije, ali se ovaj pod borbom izvukao.

⚔️ 23. 12. 1941. U s. Gaočiću (kod Rudog) delovi 1. proleterske NOU brigade uništile ojačanu četu italijanske divizije -Pusterija-. Zarobljena 124 italijanska vojnika a zaplenjeno: 5 minobacača, 3 mitraljeza, 9 p. mitraljeza i oprema za preko 200 vojnika.

⚔️ 24. 4. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije uputio GŠ NOP odreda za Sandžak direktivu da preduzme efikasnija dejstva na italijansku diviziju -Pusterija- i održava najtešnju saradnju m 2. proleterskom NOU brigadom i Drinskim NO dobrovoljačkim odredom, koji su prebačeni na teren Sandžaka.

⚔️ 27. 4. 1942. VŠ NOP i DV Jugoslavije naredio GŠ NOP odreda za Sandžak da stalno napada jedinice italijanske divizije -Pusterija- na odseku Čajniče - Kovač pl. i na komunikaciji Pljevlja-Prijepolje.

⚔️ 1. 5. 1942. U s. Podkamenu (kod Čajniča) dva bataljona 2, proleterske NOU brigade i jedan bataljon 1. proleterske NOU brigade razbili jednu pešadijsku četu italijanske divizije -Pusterija-. Zbog sporosti jedinica određenih za evakuaciju i zbog intervencije jačih snaga iz Čajniča, veliki plen nije izvučen.

⚔️ 4. 5. 1942. Nastupajući od Rogatice, delovi nemačke 718. pešadijske divizije zauzeli Goražde. Manji deo grada na desnoj obali Drine zauzeli su delovi italijanske divizije -Pusterija- još 24. aprila.

⚔️ 6. 5. 1942. Kod s. Miljenog (na putu Čajniče-Goražde) dva bataljona 2. proleterske NOU brigade i jedan bataljon 1. proleterske NOU brigade, u petočasovnoj borbi, razbili manje delove italijanske divizije -Pusterija-. Poginulo je oko 100 neprijateljskih vojnika i zaplenjeno 5 p. mitraljeza, 1 minobacač i drugo.

⚔️ 10. 5. 1942. Delovi italijanske divizije -Pusterija-, nastupajući s pravca Goražda, zauzeli Foču, iz koje su se Vrhovni štab NOP i DV Jugoslavije i delovi 1. i 2. proleterske NOU brigade, Romanijskog NOP i Fočanskog NO dobrovoljačkog odreda pravovremeno povukli.

⚔️ 18. 5. 1942. U noćnom napadu na isturene položaje na Kruščici (kod Foče) delovi 2. proleterske NOU brigade razbili 141. četu bataljona >Bolcano- italijanske divizije -Pusterija-.

⚔️ 5. 6. 1942. Komanda italijanske divizije -Pusterija- uputila Višoj komandi oružanih snaga -Slovenija-Dalmacija- (Supersloda) izveštaj o iskustvima stečenim u borbi protiv partizanskih jedinica u toku okupatorsko-kvislinških operacija u proleće 1942. (tzv. treće ofanzive), u kome ističe da ofanzivne operacije protiv partizana predstavljaju veliku teškoću i skoro uvek se svode na -napad u prazno-, jer se - iznenađenje - osnovni uslov uspeha teško postiže; da partizani uvek napadaju noću, iz velike blizine, načelno 1-2 dana posle posedanja položaja ili mesta, po svaku cenu težeći ka iznenađenju, da su u napadu veoma uporni i energični, ističući se savršenim poznavanjem terena i brzinom pokreta, da uživaju pomoć stanovništva, da njihove komande brižljivo proučavaju akciju koju će izvesti. U izveštaju se, pored ostalog, predlaže: da se svaka kolona upućuje samo uz jaku pratnju, da se zastanci izvode samo na otkrivenom zemljištu, a garnizoni, na linijama operativnog snabdevanja, postave na razmacima ne većim od 30 km, te da se oko njih vrše bočna -čišćenja-. Na kraju se konstatuje: -naš rat je rat bez pozadine-. Supersloda je ta iskustva preporučila svim komandama armijskih korpusa.