Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]            **** 03.03.2024: 7 novih knjiga ****
ustanak

Kakanj u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 12 hronoloških zapisa, 12 dokumenata i 3 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 8. 1941. Odlukom PK KPJ za BiH, zbog unutrašnjih slabosti, nebudnosti i nepotpunog izvršenja zadataka, raspuštene organizacije KPJ u Zenici, Varešu, Kaknju, Brezi, Visokom, Kasindolu, železičkoj radionici u Sarajevu i na železničkoj pruzi Sarajevo-Mostar. Prekidanje kontinuiteta partijskog rada usporilo je razvoj ustanka u krajevima gde su te organizacije delovale, ali su sprečene dalje masovne provale.

⚔️ 6. 12. 1941. Domobrani i žandarmi (oko 2 bataljona sa 1 oklopnim vozom) otpočeli dvodnevnu akciju čišćenja protiv delova NOP odreda -Zvijezda- u rejonu Kakanj-Zenica-Lašva.

⚔️ 28. 6. 1943. Peta udarna divizija NOVJ forsirala r. Bosnu i zauzela Kakanj. Iznenađene posade na obezbeđenju rudnika, mostova i ž. pruge (ojačana četa domobrana) uglavnom su zarobljene. Uz pomoć oko 2000 radnika uništena su postrojenja rudnika uglja i termoelektrana u Kaknju, ž. stanice Jehovina, Modrinje, Cetići, Dobrinje, Poriječani i Kakanj, 6 mostova, 4 lokomotive, oko 200 vagona i 25 km pruge, zbog čega je saobraćaj obustavljen 22 dana.

⚔️ 29. 6. 1943. Iz Sarajeva, Visokog, Zenice, Vareša i Breze delovi nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i domobranske 4, lovačke brigade i 9. pešadijskog puka (na kraju: 3 nemačka i 4 domobranska bataljona, podržana artiljerijom, tenkovima, oklopnim vozovima i avijacijom) otpočeli nastupanje u cilju ponovnog zauzimanja Kaknja i izbacivanja 5. udarne divizije NOVJ iz zeničkog rudarskog bazena. Do 3. jula 5. divizija je u više sudara sa odvojenim kolonama nanela neprijatelju znatne gubitke i izvukla se na pl. Zvijezdu.

⚔️ 0. 7. 1943. Delovi domobranske 4. lovačke brigade, nastupajući iz Visokog, potisli zaštitne delove 5. udarne divizije NOVJ prema Brezi i zauzeli Kakanj.

⚔️ 10. 9. 1944. Jedinice 10. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ zauzele rudnik Kakanj, koji su branile ustaše. Neprijateljski gubici: 7 mrtvih i 5 ranjenih vojnika. Zaplenjeno: 20 pušaka, 800 kg eksploziva i 5000 metaka.

⚔️ 12. 11. 1944. Na pruzi Lašva-Kakanj delovi 11. krajiške udarne brigade 4. udarne divizije NOVJ razbili jaču nemačko-ustašku grupu koja je osiguravala prugu i porušili 500 m železničke pruge. Neprijateljski gubici: 18 mrtvih i 13 ranjenih vojnika. Gubici delova 11. brigade: 3 ranjena borca.

⚔️ 13. 12. 1944. Kod s. Viduše (na pruzi Kakanj-Lašva) jedna četa Visočko-fojničkog NOP odreda napala nemački transportni voz od 32 vagona. Poginulo je oko 150 nemačkih vojnika, a uništena su 3 vagona i lokomotiva.

⚔️ 15. 12. 1944. Kod s. Dolova (na pruzi Lašva-Kakanj) 3. bataljon 9. krajiške udarne brigade 10. udarne divizije NOVJ napao nemački transportni voz od 29 vagona. Poginulo je 780 nemačkih vojnika, a 3 vagona su uništena. Gubici 3. bataljona: 2 poginula i 2 ranjena borca.

⚔️ 28. 2. 1945. Kod Kaknja delovi 4. udarne divizije 5 udarnog korpusa NOVJ miniranjem razrušili prugu i uništili lokomotivu i 4 vagona. Poginulo je oko 40 i ranjeno oko 50 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 30. 3. 1945. Jedinice 4. udarne divizije 5. udarnog korpusa JA, posle petnaestočasovne borbe protiv nemačkih jedinica, zauzele Kakanj, te se preko mosta prebacile na desnu obalu r. Bosne i uspostavile mostobran u cilju nastupanja prema Sarajevu. Neprijatelj je pretrpeo gubitke od preko 100 mrtvih i ranjenih i S3 zarobljena. Gubici jedinice 4. divizije: 10 mrtvih i 39 ranjenih. Uništeno: 4 lokomotive, 10 oklopnih i 27 putničkih i teretnih vagona.

⚔️ 8. 4. 1945. Sedma krajiška udarna brigada 10. udarne divizije JA, posle dvočasovne borbe, oslobodila Kakanj.

Dokumenti

📜 Izvještaj oružničkog voda u Visokom od 28 juna 1941 god. o štrajku radnika u rudniku Kakanj

📜 Izvještaj Štaba Pete NOU divizije od 17 septembra 1943 god. Vrhovnom štabu NOV i POJ o situaciji i akcijama oko Kaknja, Travnika i Turbeta

📜 Izvještaj Župske redarstvene oblasti u Sarajevu od 22 oktobra 1943 god. o zauzimanju Vareša od strane jedinica NOV i o situaciji oko Sarajeva, Travnika, Breze i Kaknja

📜 Zapovijest Četrnaestog SS brdskog lovačkog puka od 28 decembra 1943 god. za odmor na prostoriji Kakanj - Selo Doboj

📜 Izvještaj Štaba 38. divizije od 30. avgusta 1944. Štabu 3. korpusa NOVJ o borbi na prostoru Vis - Kakanj - Osmaci i o preduzetim mjerama za protivnapad

📜 Izvještaj Visočko-fojničkog NOP odreda od 30. septembra 1944. Štabu 10. NOU divizije o dejstvima u septembru na sektoru Visoko - Kakanj - Zenica

📜 Izvještaj Štaba 4. udarne divizije od 3 marta 1945. Štabu 5. korpusa JA o dejstvima grupe bataljona na desnoj obali Bosne, na prostoru Zenica-Kakanj-Visoko

📜 Zapovijest Štaba 5. korpusa JA od 27. marta 1945. Štabovima 4. i 10. udarne divizije za forsiranje rijeke Bosne na odsjeku Radinovići-Kakanj

📜 Zapovijest Štaba 10. udarne divizije JA od 1. aprila 1945. štabovima potčinjenih jedinica da s položaja Bištrani-Mijakovići zatvore pravce od Vareša ka Kaknju i Visokom

📜 Izvještaj Štaba 4. udarne divizije od 9. aprila 1945. Štabu 5. korpusa JA o dejstvima u martu na sektoru Zenica-Busovača- Kakanj

📜 Naredba Štaba 5. korpusa JA od 10. aprila 1945. o pohvali jedinica, boraca i starješina 4. i 10. udarne divizije za izvanredne uspjehe u borbama pri forsiranju rijeke Bosne i napadu na Kakanj

📜 Izvještaj Štaba 10. udarne divizije od 30. aprila 1945. Štabu 2. armije JA o borbama u martu na sektoru Visoko-Kakanj-Zenica

Fotografije

Povezane odrednice

Borbe u Bosni i Hercegovini 1945. ★ Mostar ★ 3. udarni korpus NOVJ (1. bosanski) ★ Partizanski odred Zvijezda ★ 11. krajiška udarna brigada ★ 4. lovački zdrug (NDH) ★ Sarajevo ★ Završne operacije u Jugoslaviji ★ Luftwaffe u Jugoslaviji ★ Visoko ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Travnik ★ 5. krajiška udarna divizija NOVJ ★ 1. krajiška udarna brigada ★ Ustanak u NDH ★ 38. istočnobosanska divizija NOVJ ★ Zenica ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Sarajevska operacija ★ Operacija Schwarz ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. ★ Vrhovni štab NOVJ ★ 4. krajiška divizija NOVJ ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ 10. krajiška divizija NOVJ ★ 11. hercegovačka udarna brigada ★ 5. udarni korpus NOVJ (2. bosanski) ★ Doboj ★ 7. krajiška udarna brigada ★ 7. SS divizija Prinz Eugen ★ 9. krajiška udarna brigada Simo Šolaja ★