13. srpska brigada

⚔️ 13. 6. 1944. Kod s. Vine (blizu Leskovca) GŠ NOV i PO za Srbiju formirao 13. srpsku NO brigadu. Ona je ušla u sastav 24. divizije NOVJ.

⚔️ 14. 6. 1944. Dvadeset druga divizija NOVJ (bez 8. srpske brigade), ojačana 13. srpskom NO brigadom i bugarskim partizanskim bataljonom -Georgi Dimitrov-, napala Leskovac, koji su branili bugarski vojnici (do jednog puka), bataljon nemačkih vojnika sa četom tenkova i delovi SDK i SDS. Zauzeta je železnička stanica i miniranjem porušena, kao i električna centrala. Zapaljene su 2 cisterne sa benzinom i vagoni. U zoru jedinice NOVJ su se povukle ka pl. Kukavici.

⚔️ 19. 6. 1944. Kod s. Šumana i s. Popovca jedan bataljon 13. srpske NO brigade napao na oko 400 bugarskih vojnika i odbacio ih ka Lebanu.

⚔️ 20. 6. 1944. Bugarski 122. i 123. pešadijski puk i konjički eskadron i jedan nemački policijski bataljon ojačan artiljerijom, podržani avijacijom, otpočeli napad na jedinice 22. divizije NOVJ, 13. srpske NO brigade i bugarske partizanske brigade -Georgi Dimitrov-, sa ciljem da ih obuhvatom iz Poreča i Sijerinjske Banje nabace u trougao s. Oruglica - s. Lipovica - Velja glava (kod Lebana) i tu razbiju i unište. U borbama vođenim do 28. juna jedinice NOVJ i brigada -Georgi Dimitrov- su pretrpele osetne gubitke.

⚔️ 14. 7. 1944. Dvanaesta srpska brigada 22. udarne divizije NOVJ, 13. srpska brigada (tada privremeno pod komandom 22. divizije) i bugarska partizanska brigada -Georgi Dimitrov- napale Leskovac i s. Vučje. U Leskovcu su miniranjem uništene električna centrala i ž. stanica. Zapaljeno je 6 vagona slame. 2 cisterne benzina i 4 automobila. Poginulo je 12 nemačkih i bugarskih vojnika i oficira a zarobljena su 2 bugarska vojnika. U Vučju je uništena električna centrala i oštećena je fabrika štofa. Iste noći kod ž. st. Đorđevo izbačen je iz koloseka vojni voz, pri čemu je poginulo 45 nemačkih i bugarskih vojnika.

⚔️ 18. 8. 1944. Jedinice 24. divizije NOVJ (11, 13. i 15. srpska brigada, bez 17. srpske brigade) napale utvrđeno Lebane. Grad su branili jedan ojačani bataljon bugarske 27. pešadijske divizije i 120 nemačkih policajaca. Napad je trajao sve do 23 časa 20. avgusta, kad je grad oslobođen. Za vreme borbe nemački vojnici i pripadnici SDS iz Leskovca, sa 10 kamiona i 6 tenkova, pritekli su u pomoć napadnutoj posadi, te se ona, pod njihovom zaštitom, probila ka Leskovcu. Neprijatelj je imao 72 mrtva, 30 zarobljenih i više ranjenih vojnika. Zaplenjeno: 2 topa 75 mm, 12 mitraljeza i p. mitraljeza, 150 granata, 120.000 metaka, 4000 kg brašna, 400 kg pirinča i oko 150 kola drugog materijala. Gubici jedinica NOVJ: 13 mrtvih i 20 ranjenih boraca i rukovodilaca.

⚔️ 5. 9. 1944. Između Leskovca i s. Grdelice 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ srušila železnički most, ubila 3 nemačka vojnika i zapalila zgradu ž. st. Đorđevo.

⚔️ 6. 9. 1944. U s. Grdelici (kod Leskovca) 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ napala nemačke i italijanske fašističke vojnike, te ubila 6 nemačkih vojnika, ali se morala povući zbog nailaska nemačke kolone iz Vranja.

⚔️ 8. 9. 1944. Jedinice 22, divizije NOVJ (8, srpska brigada i Vranjski NOP odred) ušle u Vranje i Bujanovac, koje su napustili bugarski vojnici, dok je 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ ušla u Vladičin Han.

⚔️ 8. 9. 1944. Kod s. Grdelice (blizu Leskovca) 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ odbila napad nemačkih jedinica, zarobivši 10 nemačkih vojnika i 1 oficira i zaplenivši 2 mitraljeza, 12 pušaka i 15.000 metaka.

⚔️ 15. 9. 1944. Kod s. Grdelice (blizu Leskovca), u jednodnevnoj borbi protiv 600 nemačkih i 500 kvislinških vojnika, 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ ubila oko 90 neprijateljskih vojnika i zarobila 1 nemačkog i 4 italijanska fašistička vojnika, a zaplenila mitraljez, 6 p. mitraljeza, 60 pušaka, 4 radio-stanice, t8 buradi benzina i dr. Brigada je imala 1 mrtvog i 3 ranjena borca.

⚔️ 19. 9. 1944. U Grdeličkoj klisuri (između s. Grdelice i Vladičinog Hana) jedan bataljon 13. srpske brigade 24. divizije NOVJ iz zasede napao nemačku kolonu koja se iz Leskovca probijala ka Vranju. Poginulo 150 i zarobljeno 10 nemačkih vojnika, a uništeno 5 kamiona.

⚔️ 19. 9. 1944. Otpočeo napad 13. i 17. srpske brigade 24. divizije NOVJ na Leskovac, koji su branili oko 500 nemačkih vojnika sa 8 tenkova, jedan puk SDS, jedan bataljon SDK, i četnici. U borbama vođenim do 21. oktobra, jedinice NOVJ su uspele da ovladaju spoljnom odbranom grada, ali su se, zbog nedostatka municije i zbog snažnog otpora neprijatelja, morale povući zapadno i jugozapadno od grada. Gubici jedinica NOVJ: 3 mrtva i 28 ranjenih. Neprijateljski gubici nepoznati.

⚔️ 26. 9. 1944. U Grdeličkoj klisuri jedan bataljon 13. srpske brigade 24. divizije NOVJ odbacio nemačku kolonu koja se iz Leskovca probijala ka Vranju. Poginulo je oko 100 neprijateljskih vojnika. Uništeno je 3 kamiona i zaplenjeno je 6 p. mitraljeza i 20 sanduka municije.

⚔️ 2. 10. 1944. U okolini Leskovca 13. srpskoj brigadi 24. divizije NOVJ predalo se 67 četnika i 2 vojnika SDK sa 63 puške i 6 p. mitraljeza.

⚔️ 7. 10. 1944. Kod s. Kaštavara (na putu Niš-Leskovac) nemački automobil sa 8 vojnika uništila mina koju je postavila 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ.

⚔️ 8. 10. 1944. Blizu s. Vinarca (kod Leskovca) nemački automobil uništila mina koju je postavila 13. srpska brigada 24. divizije NOVJ. Dva nemačka vojnika su poginula a četiri su ranjena.

⚔️ 23. 10. 1944. Nadirući iz rejona Kuršumlije ka Kos. Mitrovici i Vučitrnu, jedinice 11. i 13. srpske brigade 24. divizije NOVJ, posle oštrih borbi protiv balista, uz obostrane velike gubitke, ovladale linijom Ugljarski krš - Krtinjak - s. Tačevac (kod Kuršumlije).