Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]            **** 03.03.2024: 7 novih knjiga ****
ustanak

21. srpska brigada (2. šumadijska)

Za ovaj pojam je pronađeno 22 hronoloških zapisa, 13 dokumenata i 1 fotografija.

Događaji

⚔️ 16. 4. 1944. Na pl. Bukulji (kod Aranđelovca) održano savetovanje partijskih i vojno-političkih radnika NOP-a iz Šumadije. Odlučeno je da se od delova Kosmajskog i 1. šumadijskog NOP odreda formira 2. šumadijska NO brigada.

⚔️ 25. 4. 1944. U s. Darosavi (sada: Partizani, kod Aranđelovca), od boraca 1. šumadijskog i Kosmajskog NOP odreda, formirana 2. šumadijska NO brigada, sastava dva bataljona, jačine oko 300 boraca.

⚔️ 1. 5. 1944. U s. Progorevcima (kod Aranđelovca) četnici i žandarmi napali 2. šumadijsku NO brigadu, 1. šumadijski i Kosmajski NOP odred i posle sedmočasovne borbe prinudili ih na povlačenje prema pl. Bukulji.

⚔️ 6. 6. 1944. U s. Vodnju (kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada vodila borbu protiv četnika i nanela im gubitke od 6 mrtvih i 11 zarobljenih. Zaplenjeno je 5 pušaka.

⚔️ 8. 6. 1944. U s. Kopljarima (kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada vodila borbu protiv četnika i Nedićevskih žandarma. Neprijatelj je imao 4 mrtva, a zaplenjene su 4 puške.

⚔️ 15. 6. 1944. U Sopot upali 1. bataljon 2. šumadijske NO brigade i Kosmajski NOP odred, ubivši 8 neprijateljskih vojnika i zaplenivši veću količinu raznog materijala, a izgubivši samo 1 borca. Ostale jedinice su vodile borbu protiv četnika i žandarma kod s. Čađevca (blizu Sopota), te neprijatelju nanele gubitke od 7 mrtvih.

⚔️ 17. 6. 1944. Kod s. Sibnice (blizu Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada i Kosmajski NOP odred vodili borbu protiv četnika. Poginulo je 12 četnika. Zaplenjeno je 9 pušaka i 1 pištolj. Ranjen je 1 partizan.

⚔️ 27. 6. 1944. U s. Dudovici (kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada napala Štabnu grupu četničkog Rudničkog korpusa. U toj borbi poginula su dva četnika a brigada je zaplenila arhivu tog korpusa.

⚔️ 30. 6. 1944. U s. Darosavi (sada Partizani, kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada napala četničku brigadu, ubila 18 i zarobila 26 četnika, a zaplenila 2 mitraljeza, 30 pušaka, 1 pištolj i oko 3000 metaka.

⚔️ 1. 7. 1944. U s. Darosavi (sada: Partizani, kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada napala i razbila četničku Jurišnu brigadu.

⚔️ 3. 7. 1944. Na železničkoj pruzi Lazarevac-Aranđelovac 2. šumadijska NO brigada zapalila jedan voz.

⚔️ 6. 7. 1944. U s. V. i M. Orašju (kod Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada i Kosmajski NOP odred vodili borbu protiv delova SDS i četnika. Neprijatelj je imao 86 mrtvih i 13 zarobljenih, a zaplenjeno je 14 pušaka i 2 pištolja. Kosmajski NOP odred je imao 4 mrtva i 8 ranjenih boraca.

⚔️ 6. 7. 1944. U s. Drugovcu (kod Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada vodila borbu protiv 10-12 četničkih brigada. Četnici su imali oko 18 mrtvih, a brigada NOVJ 8 poginulih i nekoliko ranjenih boraca.

⚔️ 8. 7. 1944. U s. Koraćici (kod Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada i Kosmajski NOP odred vodili borbu protiv četnika, te ubili 9 četnika i zaplenili 3 puške i 1 pištolj. Brigada je istog dana u borbi kod s. RJ, Ivanče, ubila 6 nemačkih vojnika, žandarma i četnika.

⚔️ 11. 7. 1944. U s. Kruševici (kod Aranđelovca) 2. šumadijska NO brigada i Kosmajski NOP odred vodili borbu protiv četnika i žandarma SDS. Poginula su 4 nepiijateljska vojnika, a zaplenjene su 2 puške. Istog dana u borbi protiv neprijateljskih zaseda kod s. Živkovaca poginula su 4 borca i ranjeno je 8 i nestalo 8 boraca Kosmajskog NOP odreda.

⚔️ 27. 7. 1944. U s. Dudovici (kod Ljiga) 2. šumadijska NO brigada i 1. šumadijski NOP odred napali i razbili četnički Rudnički korpus.

⚔️ 31. 7. 1944. U s. Vlaškoj (kod Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada i Kosmajski NOP odred vodili borbu protiv četnika. Neprijatelj je imao 4 mrtva i 4 zarobljena. Zaplenjeno je 5 pušaka, 1 pištolj i četnička arhiva.

⚔️ 0. 8. 1944. Kod s. Ostružnice (blizu Beograda) 1. posavsko-tamnavski partizanski bataljon prešao iz Srema u Srbiju i ušao u sastav 2. šumadijske (21. srpske) NO brigade.

⚔️ 1. 8. 1944. U s. Koračici (kod Mladenovca) 2. šumadijska NO brigada vodila borbu protiv četnika i nanela im gubitke od 9 mrtvih i 1 zarobljenog.

⚔️ 19. 9. 1944. Druga šumadijska NO brigada preimenovana u 21. srpsku udarnu brigadu NOVJ.

⚔️ 28. 9. 1944. Iz s. Banje i s. G. Šatornje oko 1.000 nemačkih vojnika sa 5 tenkova krenulo u napad prema Preseki, Aranđelovcu i s. Kamenjaru. Napad su, posle osmočasovne borbe, odbili delovi i, krajiške udarne brigade i 1. i 3, bataljon 21. srpske brigade 5. udarne divizije NOVJ. Brigade su imale 16 ranjenih boraca.

⚔️ 8. 10. 1944. U sastav 5. udarne divizije NOVJ ušla 21. srpska brigada.

Dokumenti

📜 Pismo sekretara Okružnog komiteta KPJ za Aranđelovac od 27. aprila 1944. Okružnom komitetu KPJ za Mladenovac o pripremama za formiranje 2. šumadijske brigade

📜 Pismo Okružnog komiteta KPJ za Mladenovac od 11. maja 1944. Okružnom komitetu za Požarevac o formiranju 2. šumadijske NO brigade, o vojno-političkoj situaciji na Kosmaju i u Šumadiji i o dejstvima jedinica NOVJ

📜 Obaveštenje komandanta 3. brigade Korpusa Gorske garde od 20. maja 1944. komandantima bataljona o borbi Rudničkog i Kosmajskog korpusa protiv 2. šumadijske NOU brigade u Darosavi

📜 Izveštaj komandanta Rudničkog korpusa od 24. maja 1944. Draži Mihailoviću o borbi protiv 2. šumadijske brigade NOVJ i odnosu prema nemačkim trupama

📜 Izveštaj komandanta 2. šumadijske NO brigade od 29. maja 1944. Okružnom komitetu KPJ za Mladenovac o razbijanju brigade i dolasku jedne njene čete na Kosmaj

📜 Pismo sekretara Okružnog komiteta KPJ za Aranđelovac od 14 jula 1944. Okružnom komitetu za Mladenovac o reorganizaciji 2. šumadijske brigade i o njenim akcijama

📜 Izveštaj komandanta Rudničkog korpusa od 26. jula 1944. Draži Mihailoviću o borbama protiv 2. šumadijske NO brigade i organizacionom stanju u korpusu

📜 Pismo Okružnog komiteta KPJ za Mladenovac od avgusta 1944. Okružnom komitetu za Požarevac o mogućnosti prelaska 2. šumadijske brigade i Kosmajskog NOP odreda u požarevački okrug i o situaciji u mladenovačkom okrugu

📜 Izveštaj Okružnog komiteta KPJ za Mladenovac od 17. avgusta 1944. Pokrajinskom komitetu za Srbiju o dejstvima 2. šumadijske brigade i Kosmajskog NOP odreda, o stanju u ovim jedinicama i o vojno-političkoj situaciji u okrugu

📜 Naređenje Glavnog štaba NOV i PO Srbije od 20. septembra 1944. štabovima Kosmajskog i Šumadijskog NOP odreda i Štabu 2. šumadijske brigade o prijemu savezničkog materijala

📜 Izveštaj Štaba Dvadeset prve srpske brigade od 21 septembra 1944 god. Štabu Pete NOU divizije o borbama Brigade 19 i 20 septembra

📜 Izveštaj Štaba Dvadeset prve srpske brigade od 18 oktobra 1944 god. Štabu Pete NOU divizije o rezultatima borbe za Beograd

📜 Izveštaj Štaba Dvadeset prve udarne brigade od 27 decembra 1944 god. Štabu Dvadeset prve NOU divizije o borbama brigade od 22 do 26 decembra

Fotografije

Povezane odrednice

Pokrajinski komitet KPJ za Srbiju ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Beogradska operacija ★ 1. šumadijski partizanski odred ★ Kosmajski partizanski odred ★ Rudnički korpus JVuO ★ Zasede u oslobodilačkom ratu ★ Lazarevac ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Sremski front ★ Požarevac ★ Borbe u Sremu 1943. ★ Partizanska avijacija ★ Glavni štab Srbije ★ 21. srpska divizija NOVJ ★ 5. krajiška udarna divizija NOVJ ★ Borbe u Slavoniji 1945. ★ Dragoljub Draža Mihailović ★ Borbe u Hrvatskoj 1945. ★ Korpus Gorske garde ★ Mladenovac ★ Bitka za Srbiju ★ Kosmajski korpus JVuO ★ Aranđelovac ★ Beograd ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★