Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
◀ Poezija NOB
Desanka Maksimović - Varšava
Hteli ste da nema Varšave,
da zazidate na njoj vrata;
hteli ste da nikne trava,
da se gušteri i guje kote
iznad vekovnog ljudskog znoja,
iznad ljudskih najdubljih prava,
iznad slobode i lepote.
Varšavu vi takli niste.
Iznad napaćenog, srušenog grada,
potoka krvi, otrovnih rana,
iznad paljevina i iznad jama
stoji ona opet sazidana,
puna zgrada
koje zida sloboda sama.
Varšavu vi ni takli niste,
niste je satrli rata gromom;
ona se diže u visine
od kojih vrtoglavica narode hvata;
nad svakim njenim srušenim domom
penje se svetao sprat iznad sprata,
slobode kruna.
Varšava živi, Poljaka puna.
Varšavu vi ni takli niste,
nije ona mrtva ni ukleta,
ni potonula u moru mraka.
Krilata i puna sjaja
izletela je iz ruku Poljaka
i grad je sada celoga sveta,
sad ima stotinu zavičaja.
Hteli ste da Varšave nema,
da se sa zemljom sravni i satre;
mesto nje da budu puste ravni
pune blata;
a Varšavu vi ni takli niste,
ona vas lepotom svojom čika:
viša je od Snežnice i od Tatre,
nesalomljivija od Karpata
i prostranija od Baltika.
Josip Broz Tito u srušenoj Varšavi 1946.