Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima
◀ Poezija NOB
Кочо Рацин - Да бидеш човек
Да бидеш човек, да имаш топла крв
Да мислиш со ум и создаваш со рака
Па да си нечие нешто.
Низ сиот живот ден и ноќ
Болно да венееш покрај челичната машина!
Да сонуваш за среќа
И да ја создаваш за друг
А самиот да си среќен – никогаш.
Да можеш сè
Со грч во болка да создаваш
Па да си ништо пак.
Да си ги продадеш крвта, мускулите и умот
И да живееш – со животот на добиток!
Да бидеш милион,
Милион бледи лица и стиснати шаки,
И да си мртов предмет:
Да бидеш лопата и дикел
Да копаш
Патишта рамни
Некому за рај!
А за себе да коваш метален оков
На срамот и на бедата!...
О,
Да се плукне, да се плукне гадот валкан!
Да се отвори устата, да се ископаат очите
И ноќите ослепен
Од стихијата на зелениот Јад!...
(1930)