Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Dvanaesta slavonska brigada postaje udarna

 

U proteklih 8 mjeseci, tj. od svog formiranja, 12. slavonska brigada bila je nosilac borbenih dejstava 12. slavonske divizije u Slavoniji. Pod snažnim udarima njenih boraca likvidirana su brojna neprijateljeva uporišta i oslobođena mnoga sela, opštinska i kotarska mjesta. U 1943. oružana borba u Slavoniji doživljava polet: u Podravini, Požeškoj kotlini, Slavonskoj posavini i istočnoj Slavoniji. Na uspjesima koje je postigla 12. slavonska brigada, postrojenim borcima 21. juna 1943. u Voćinu, čestitao je komandant Glavnog štaba NOV Hrvatske, Ivan Rukavina,[1] ovim riječima: »Baš vi, brigadiri 12. slavonske brigade najzaslužniji ste za uspjehe i razvoj NOB u Slavoniji. Vi ste kao 1. slavonska brigada junačkom borbom pokazali put ostalim vašim jedinicama. Vi ste se uvijek primjerno junački ponašali i borili. Ja vam u ime Glavnog štaba NOV Hrvatske čestitam i proglašavam vašu brigadu udarnom. Čestitam vam na ovom vašem u buduće službenom nazivu, jer se taj naziv dodjeljuje samo najboljim jedinicama NOVJ«.[2]

»Vaš zadatak je da tučete neprijatelja i dalje na svakom koraku, da čuvate da neprijatelj ne pljačka bogatu Slavoniju. Pored toga, vaš zadatak je da proširujete NOB i u one krajeve koji sa njom nisu još zahvaćeni«.

U ime štaba 1. slavonskog korpusa borcima je čestitao komandant Petar Drapšin. U pozdravnom govoru on je istakao: »Borci 12. slavonske NOU brigade: »Vi ni u čemu ne zaostajete iza slavne 1. i 2. proleterske brigade. Borci, komandiri i politički komesari brigade, možete biti ponosni jer ste za 8 mjeseci oteli od neprijatelja toliko oružja da ste naoružali nove brigade i divizije. Za 8 mjeseci borbe oteli ste od neprijatelja 4 topa (65 i 105 mm), 9 teških minobacača, 200 mitraljeza i puškomitraljeza, 130 automata, 28 lakih minobacača (28 mm), 2.400 pušaka i oko 2 miliona metaka. Istovremeno, vi ste izbacili iz stroja 3.150 neprijateljskih vojnika. Od toga: 1.360 ubijeno i 2.150 zarobljeno, a broj ranjenih neprijateljskih vojnika bio je dva puta veći od broja poginulih. U proteklom periodu u brigadi je bio veoma intenzivan i živ partijskopolitički i kulturno-prosvjetni rad. Vojnostručno obrazovanje vojnika i starješina podignuto je na zavidnu visinu. U 12. slavonskoj NOU brigadi je za kratko vrijeme izrastao veliki broj sposobnih starješina, desetara, vodnika, komandira četa, političkih komesara i komandanta bataljona koji su bili jezgro za formiranje novih brigada i divizija. U vašoj brigadi je izdano preko 40 brojeva džepnih novina, 20 zidnih novina, a u četama i u selima Slavonije održano je na stotinu popularnih predavanja iz raznih oblasti: politike, nauke, kulturno-prosvjetnih i vojnostručnih sastanaka«.52^

Govor komandanta 1. Slavonskog korpusa iznenada su prekinula 4 neprijateljeva bombardera, koji su u niskom letu mitraljirali i bacali bombe na 12. slavonsku NOU brigadu, zatečenu postrojenu u voćinskom parku. Legendarni komandant korpusa mirno je sišao sa govornice na očigled svih boraca i starješina. Na oštru komandu komandanta 12. brigade Josipa Antolovića, borci su u tren zauzeli zaklone pod krošnjama i iza stabala stoljetnih platana. Jedan dio boraca iskoristio je korito rijeke Voćinke, koje je poslužilo kao idealan zaklon od naleta neprijateljevih aviona. U tom iznenadnom napadu bilo je i dosta sreće. Od silnog mitraljiranja i bombardovanja, bilo je samo nekoliko lakše ranjenih boraca, ali niko nije poginuo. Platani su, takođe, poslužili kao zaklon i maskiranje od napada aviona. Međutim, avioni su bombardovali zgradu u kojoj se nalazio Štab 12. brigade, porušili i zapalili desetak kuća u kojima su stradale nedužne porodice, među kojima je bilo mrtvih i ranjenih. Obavještajna služba 12. slavonske divizije i štaba 1. korpusa uz pomoć stanovništva Voćina - otkrila je da je bombardovanje neprijateljeve avijacije bilo djelo njihove obavještajne službe. Naime, nekoliko dana prije svečanosti na kojoj je 12. slavonska brigada proglašena udarnom, iz Zagreba je stigao bračni par s preporukom da dobrovoljno dolaze u partizane. U stvari, to su bili agenti-šifranti koji su radili za ustašku i njemačku obavještajnu službu. Radio-stanica je još ranije bila sakrivena u katoličkoj crkvi u Voćinu, dok se u njemu nalazilo neprijateljevo uporište. Agenti su ubrzo otkriveni i zasluženo kažnjeni.



52Španski borac i organizator ustanka. Narodni heroj Jugoslavije i general-armije u penziji.

[2]) »Brigadir« 12. slavonske NOU brigade br. 9 od juna 1943. godine.

[2] Sjećanje komandanta 1. slavonskog diverzantskog odreda Bore Miličevića, general-


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument