Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Uspjesi Brigade imali su velikog značaja za razvoj ustanka u Slavoniji

 

Masovni priliv boraca omogućio je formiranje još jednog partizanskog odreda i 12. slavonske brigade. Od 600 boraca, koliko je 1. slavonski NOP odred imao u julu mjesecu 1942. ostali slavonski partizanski odredi povećali su svoja brojna stanja na 1700 boraca u oktobru 1942. Novoformirana 12. slavonska brigada je, i pored početnog nesnalaženja njenih štabova, samo za dva i po mjeseca imala 20 borbi i, za to vrijeme, izbacila iz neprijateljevog borbenog stroja oko 800 vojnika, od čega 400 poginulih i isto toliko zarobljenih. Zaplijenjeno je 670 pušaka, 63 puškomitraljeza, 2 teška mitraljeza, 1 top 65 mm, 25 pištolja, 2 laka minobacača i 120 hiljada metaka. Brigada je zaplijenila dovoljno pušaka za jednu, a puškomitraljeza za dvije nove partizanske brigade. Istovremeno, 12. slavonska brigada imala je gubitke od 155 boraca izbačenih iz stroja, od toga 65 poginulih i 90 ranjenih. U svakoj borbi, u prosjeku, imala je 8 boraca izbačenih iz stroja, a neprijatelj osam do deset puta više. To ukazuje da, i pored toga što je Brigada napadala neprijatelja u utvrđenim uporištima ipak nije imala velike gubitke. To je, bez sumnje, bila i zasluga Štaba 12. slavonske brigade i starješina svih stepena rukovođenja i komandovanja.

Likvidacijom neprijateljevih uporišta i povećanjem oslobođene teritorije, Brigada je oslobodila četiri opštinska mjesta, a teritorija se proširila za preko 150 sela. To je bila dvostruko veća teritorija od one koju su još ranije oslobodili partizanski odredi. Svojim borbenim dejstvima uspjela je da poveže izolovana žarišta narodnog otpora u istočnoj Slavoniji, Podravini, Posavini i Bilo-gori, sa oslobođenom teritorijom u centralnom delu Slavonije u jedinstvenu operativnu cjelinu. To je omogućilo brz razvoj narodnooslobodilačkog pokreta i oružane borbe u Moslavini i u sjeverozapadnoj Hrvatskoj. U Slavoniji samo za šest mjeseci intenzivne oružane borbe partizanske snage porasle su za oko 3.500 boraca. Pored uspjeha partizanskih odreda, tome je mnogo doprinijela i 12. slavonska brigada. U napadu na neprijateljeva uporišta, u prolazu kroz sela, na poluoslobođenoj i neoslobođenoj teritoriji, Brigada se predstavila kao oslobodilac, graditelj bratstva i jedinstva naroda i narodnosti i branitelj života i narodne imovine. Na borbenom putu, Brigada je organizovala brojne političke zborove na kojima je popularisala ciljeve NOB-a i rukovodeću ulogu KPJ i KPH, savezništvo sa SSSR, SAD i Engleskom. U svakom selu organizovani su narodni odbori, partijske, skojevske, omladinske i organizacija AFŽ-a i Narodnog fronta, koje su svojim političkim i propagandnim radom doprinosile političkom sazrijevanju stanovništva i njegovom opredjeljenju za narodnooslobodilački pokret. Ipak, posebno prisne odnose Brigada je uspostavljala sa omladinom koja se najlakše i najbrže opredjeljivala za NOP i oružanu borbu. Na taj način ona je, zajedno s partizanskim odredima, stvorila platformu za politički rad organizacija organa narodne vlasti, ali, prije svega, za mobilizaciju novih boraca koji su krajem 1942. i početkom 1943. počeli masovnije dolaziti u slavonske partizanske jedinice. Svakako, tome je doprinijelo i prvo partijsko savjetovanje u Slavoniji održano u Zvečevu od 25. do 27. decembra 1942. To je bilo prvo ratno partijsko Savjetovanje na oslobođenoj teritoriji čije su odluke bile od krupnog značaja, jer su projektovale brži razvoj ustanka i jačanje oružane borbe. Ozbiljno se raspravljalo o dijelu hrvatskog stanovništva i o spriječavanju odlaska u domobranstvo i na rad u Njemačku. Utvrđeno je da mobilizaciju hrvatskog stanovnitšva u partizanske jedinice ozbiljno koči vodstvo HSS, na čelu sa dr Vlatkom Mačekom, koje propagira čekanje i da još nije vrijeme za borbu. Ipak, ocjenjeno je da težište političkog rada na terenu bude u raskrinkavanju politike izbjegličke vlade u Londonu i četničkog pokreta Draže Mihailovića. Na kraju savjetovanja zaključeno je da se dotadašnje Povjereništvo CK KPH za Slavoniju rasformira i da se, u skladu s potrebama bržeg razvoja ustanka i oružane borbe, formira Oblasni komitet CK KPH za Slavoniju, koji će biti samostalniji i efikasniji u rukovođenju oružanom borbom.

U to vrijeme Oblasni komitet CK KPH za Slavoniju na čelu sa prvim sekretarom Dušanom Čalićem rukovodio je sa četiri okružna i osamnaest opštinskih i kotarskih komiteta.


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument