| Sadržaj | Prethodni dokument | Sledeći dokument |
|
Od
8. do 15. avgusta 1944. godine 12. brigada vodila je neprekidne borbe u
Daruvarskoj kotlini: oko Daruvara, Končanice, Sirača, Pakrana, Bijele i
Gornjih Boraka.[1]
U sadejstvu s ostalim brigadama 12. divizije, 12. brigada organizovala je
blokadu neprijateljevog uporišta u Daruvaru, a zatim je sistematski vršila
svakodnevni pritisak. Na taj način postignuto je da je neprijatelj bio
svakodnevno fizički zamaran i psihički napet do te mjere da je donosio odluke
koje nisu bile u skladu sa njegovim materijalnim i tehničkim mogućnostima. U
sedmodnevnim borbama neprijatelj je prvih dana protiv 12. brigade upućivao
slabije snage, potpomognute sa 2 tenka. Sa tim snagama Brigada je lako izlazila
na kraj, naročito u borbi oko Gornjeg Daruvara i Končanice.
U
Končanici je 6. satnija 4. gorskog zdruga prisiljena na predaju. Predalo se 65
domobrana i 4 njemačka vojnika na čelu sa komandantom uporišta, poručnikom
Šimanićem. Zaplijenjeno je: 6 puškomitraljeza, 2 laka minobacača, 8
automata, 40 pušaka, 4 pištolja, 24000 metaka i 60 mina za laki minobacač.
Nakon predaje te satnije, iz Daruvara su reagovale neprijateljeve snage jačine
2 satnije podržane tenkom. Te snage su na prilazima Končanici razbijene i
prisiljene na povlačenje. Dan ranije, kod Gornjeg Daruvara, oštećen je tenk i
zaplijenjeno 12900 metaka koje je neprijateljev avion spustio padobranom. Žestoku
borbu s jednim kozačkim konjičkim pukom i 5 bojni, od toga 2 ustaške, vodila
je 12., Osječka i Čehoslovačka brigada 14. avgusta 1944. na sektoru Markovac,
Pakrani, Sirač i Bijela. Najžešće borbe vođene su na liniji: Duga Njiva -
Bijela - Sirač, gdje je 12. brigada nanijela neprijatelju gubitke od oko 73
poginula i oko 100 ranjenih vojnika. Među poginulima nalazio se i jedan njemački
oficir. Neprijateljevi gubici bili bi i veći da je Čehoslovačka brigada
uspjela da odbrani Petrov vrh, najjači taktički i topografski objekat na tom
sektoru. Zbog povlačenja Čehoslovačke brigade neprijateljeve snage ugrozile
su krila i pozadinu 12. brigade. U toj situaciji Brigada je bila prisiljena da
se povuče u pravcu sela Gornji Borci. Samo u ovoj borbi neprijatelj je pretrpio
gubitke od oko 173 izbačenih iz stroja. Nema borbe u kojoj se nije isticao
komandir 2. čete 2. bataljona Vaso Radić. Tako je bilo i kod Sirača. Na položaju
kod groblja, Radić je zadivio borce svoje čete. Prilikom nailaska tenkova, on
je na prednji dio tenka bacio svoj šinjel, a potom i ručnu bombu pod gusjenicu
i spriječio dalje kretanje tenka.[2] Gubici
12. brigade u toj borbi bili su: 11 poginulih i 26 ranjenih boraca. Jedan borac
je zarobljen, a 4 su nestala. U borbi je ranjen komandant 4. bataljona Petar
Bogdanović.[3]
U toku borbe svi bataljoni i sve čete 12. brigade dobro su se držali, a u
borbi kod Duge Njive naročito se istakla drugarica Ruža Bojčić iz ustaničkog
sela Kometnika kod Voćina. Ona je bila desetar u 4. bataljonu i ranjena je u
borbi kod Duge Njive. Međutim, to je nije spriječilo da poslije povlačenja
njenog bataljona sa poprišta borbe, donese 2 puške i ranac sa municijom. Pored
Ruže Bojčić, u borbi se istakao Adam Božić i Imro Savić. Među poginulim
borcima bila je i drugarica Sofija (Soka) Savić iz sela Vere kod Vukovara. [1])
Arhiv VII, k. 473 reg.
br. 8-1/7, k. 41 reg. br.
10-1/1, k-58 reg. br. 8-1/78.
Zbornik ...,
tom V, knj. 31, dok. 100, dok. 116, dok. 100. [2]
Prema sjećanju Dušana Jokića, kurira Prateće čete 2. bataljona 12. NOU
brigade. [3]
u NOVJ od 1942. Bio je borac, puškomitraljezac, desetar, komandir voda i čete,
i komandant bataljona. Izvršio samoubistvo februara 1945. zbog neizvršenog
zadatka.
|