Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Povlačenje kao taktička prednost

 

Na maršu prema Prnjavoru, 3. bataljon je noću stigao u sela Šibovsku i Štivor.[1] U povlačenju zaustavio se na Palačkovačkom brdu gdje je od Štaba Brigade dobio naređenje da produži za Prnjavor i da u toku 4. januara organizuje odbranu Prnjavora. Zbog umora i iscrpljenosti boraca, Bataljon je u Prnjavor stigao tek oko 10 sati. Na brzinu je organizovao odbranu istočno od Prnjavora na liniji: kota 165 - ciglana - kota 196 - Balinovci.

Oko 15 sati 4. januara Bataljon se sukobio s prednjim dijelovima njemačke 187. divizije, otvorio plotunsku vatru i primorao neprijatelja da privremeno zastane. Međutim, druga kolona njemačke operativne grupe, koja se kretala preko Miladinovićevog brda (trig. 176), ušla je u Prnjavor bez borbe. Odbrana na liniji sjeveroistočno od Prnjavora postala je izlišna.

U toku petnaestosatne borbe na Miškovačkom brdu, 3. bataljon je imao 23 borca izbačena iz stroja, od čega 4 poginula i 19 ranjenih.

Prodorom neprijatelja preko Miladinovićevog brda i ulaskom u Prnjavor bez borbe, presječena je odstupnica 1. i 2. bataljonu koji su se u rejonu Palačkovačko brdo našli u okruženju. Od 10 do 15 sati, neprijateljeva kolona, koja se kretala od Smrtića, uporno je napadala na položaje u rejonu Palačkovačkog brda. Borci 1. i 2. bataljona uporno su odbijali neprijateljeve napade, braneći svoje položaje, ne znajući da je neprijatelj bez borbe ušao u Prnjavor. Poslije 15 sati, Štab Brigade organizovao je proboj u pravcu zapadno od Prnjavora. U toku proboja poginuo je osamnaestogodišnji zamjenik komandanta bataljona Stojan Milinović Abisinac iz Markovca kod Daruvara.39 Poslije izvršenog proboja, bataljoni su organizovali odbranu na liniji masiv Crnog vrha - Ljubič. I do mraka vođene su borbe sa kozacima koji su organizovali gonjenje. Sutradan, 5. januara 1944. oko 6 sati 1. bataljon posjeo je položaj za odbranu na liniji: Gradina (kota 234) i Galjinovci (kota 173). Drugi bataljon obezbjeđivao je brigadnu ambulantu i nosio teške ranjenike. Treći bataljon posjeo je položaj iznad sela Vijačana na planini Ljubič (trig. 543) sa zadatkom da štiti pokretnu bolnicu i stanovništvo koje se povlačilo iz Prnjavora.[2] Bataljon je u toku dana vodio borbu sa kozacima a poslije pada mraka produžio marš pravcem: Mraviće - Gavranovići - Karač. Četvrti bataljon koji se nalazio u rejonu Maćino brdo, Hrvaćani i Lišnja, nije vodio do 5. januara borbu sa neprijateljem. Njega je Štab Brigade uputio u pravcu Gornje Šnjegotine da obezbjedi povlačenje Brigade preko planina Uzlomca i Borje i da je osigura od iznenadnih napada njemačkih jedinica i četničkih zasjeda.



[1] U Sibovskoj i Štivoru živjeli su Italijani. Oni su se tu naselili krajem XIX vijeka. U starim italijanskim hronikama iz 1875. godine piše da su italijansku pokrajinu Trendu zadesile velike poplave i epidemije, koje su primorale mnoge porodice da se raseljavaju i dosele u naše krajeve, oko Prnjavora u Centralnoj Bosni i Pakraca u Slavoniji.

U toku proboja Stojan Milinović bio je ranjen. Priskočila mu je 16-togodišnja Mara Borčić, bolničarka iz Pivnica, u namjeri da ga izvuče. Iznenada iza leđa napala ih je grupa kozaka i izrešetala mecima.

[2] iz Prnjavora se povlačilo stanovništvo, omladinski i vojno-politički kursevi, zaštitni bataljon, Komanda prnjavorskog područja i Prnjavorski partizanski odred. Zatim, Okružni komitet Prnjavora sa sekretarom Ilijom Kostićem, Sreski narodni odbor i 5 opš- tinskih narodnih odbora sa 70 ljudi. Arhiv IRP Sarajevo, mikrofilm 6/600 i Monografija 14. srednjobosanske brigade, strana 98.  


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument