Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Iskustva i ocjene borbe za Lepoglavu

 

Zbog likvidacije Lepoglave i ofanzivnih dejstava 12. NOU brigade u pravcu Trakošćana, Sutle i ugroženosti Zagreba, neprijatelj je munjevito reagovao iz Varaždina, Maribora i Zagreba sa 4000 vojnika, podržanih sa 20 tenkova i 15 aviona. Već 14. jula 1943. avioni su žestoko bombardovali položaje brigade i s. Žarovnicu, gdje se nalazio Centar za evakuaciju zaplijenjenog materijala u Lepoglavi.551 Na stotine seljačkih zaprega izvlačilo je zaplijenjeni materijal i hranu. Budući da je plijen prelazio potrebe 12. brigade i 12. divizije, kao i mogućnosti transporta, odlučeno je da se zaplijenjeno brašno, šećer i so podijele zagorskim siromašnim seljacima. Taj gest je narod Zagorja dugo pamtio. Poklon u hrani imao je, možda, veći i snažniji politički uticaj, nego svi politički zborovi i mitinzi koji su u ljeto 1943. održani u sjevero-zapadnoj Hrvatskoj.

Oslobođenje Lepoglave i prelaz Artiljerijskog diviziona iz Jalkovca u 12. diviziju NOVJ, snažno su odjeknuli u čitavoj Hrvatskoj. To je bio događaj i veliki podstrijek za razvoj narodnog ustanka i oružane borbe u ovom dijelu Hrvatske. Oslobođenjem oko 200 političkih osuđenika, obezbjeđena je snažna kadrovska baza za politički rad na terenu, ali i za formiranje novih partizanskih jedinica u Hrvatskom zagorju. Povodom pobjede 12. brigade u Lepoglavi, vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito, uputio je 18. jula 1943. depešu Kominterni sljedećeg sadržaja: »Dvanaesta slavonska divizija je od 9. do 15. jula imala 17 teških borbi sa jedinicama njemačke 1. lovačke divizije, 12. motorizovane i dijelovima njemačke 187. divizije, kao i grupom »West«, zatim sa dva ustaška, jednim bataljonom legionara - biciklista i sa Bugarima. Velike borbe su bile 9. jula na Oštricama, a 14. jula kod Lepoglave. Zaplijenjeno je 8 haubica sa granatama, 9 lakih mitraljeza, 28 puškomitraljeza, 445 pušaka, 240 art. granata, 50.000 metaka i mnogo drugog ratnog materijala. Uništeni su rudnici uglja Zajezda, Golubovec, Radoboj i Mirna, dva aviona, 5 tenkova, 2 kamiona i oslobođeno 200 političkih osuđenika u Lepoglavi. To su sjajne pobjede ove naše divizije« - Valter.[1]



552> »Valter« je pseudonim druga Tita. Arhiv CK SKJ, Fond CK KPJ. K.I. reg. br. 43/95 Josip Broz Tito: Sabrana djela, tom 16, str. 105. Beograd, 1984. godine. Arhiv VII, Na, Mikroteka, NAV-T-315, r, 2271, s 1324.


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument