| Sadržaj | Prethodni dokument | Sledeći dokument |
|
Domobranski artiljerijski divizion iz Jalkovca u 12. diviziji NOVJ
Komandant domobranskog artiljerijskog diviziona u
Jalkovcu, pukovnik Demetar Varda, strpljivo je čekao godinu i po dana da svoj
divizion preda Narodnooslobodilačkoj vojsci pošto Kalnički NOP
odred, nije bio u stanju da garantuje uspješan prelaz na
partizansku stranu. Varda Demetar je od prvog dana okupacije bio nepomirljivi
protivnik Ante Pavelića i tzv. NDH.[8]
Noću između 7. i 8. jula 1943. organizovao je predaju garnizona i dobrovoljni
prelazak artiljerijskog diviziona naoružanog sa 8 haubica 100 mm, 2 vagona
artiljerijskih granata, 150 domobrana i 5 oficira.[9] Za vrijeme predaje pukovnik Varda održao je
prisutnim domobranima, oficirima i podoficirima patriotski govor: »Vama je
pripala čast što ste kao pošteni Hrvati osudili politiku tzv. NDH i
suprotstavili se Paveliću i njegovim plaćenicima, te prešli na stranu narodne
vojske u čijim ćete se redovima i vi boriti protiv fašizma za nacionalno i
socijalno oslobođenje naše zemlje«.543 Nakon evakuacije ratnog
materijala, spaljeni su svi vojni objekti, koji su izgorjeli do temelja, a
eksplozije zapaljenih artiljerijskih granata i drugog eksplozivnog materijala čule
su se i nakon 48 sati. U
žurbi je greškom uništeno 6 haubica i 2 vagona artiljerijskih granata. Sa
malo više inicijative i snalažljivosti, mogao se sa zaplijenjenim haubicama i
granatama izvršiti napad na Varaždin u kome se nalazilo oko 400 domobrana.
Prelaz artiljerijskog diviziona u 12. diviziju NOVJ bio je izuzetan šok i
iznenađenje za neprijatelja. Za to vrijeme, 12. brigada nalazila se na obezbjeđenju kod Varaždina (3 km udaljeno od Jalkovca), Varaždinskih Toplica i Ludbrega. Drugi bataljon 12. brigade izvršio je demonstrativni napad na Varaždinske Toplice.
|