Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Pripreme za oslobođenje Požeške kotline

 

U sklopu priprema za oslobođenje Požeške kotline, 12. brigada je provela osam dana u sređivanju jedinica, političkom i kulturno-prosvjetnom radu sa borcima i narodom na terenu. S obzirom na to da je došlo do formiranja nove 28. slavonske divizije i 1. slavonskog korpusa, u Brigadi je došlo ponovno do većih kadrovskih i personalnih promjena i pomjeranja. U Štabu 1. bataljona za komandanta je postavljen Stanko Prodanović,[1] a za političkog komesara Anđelko Valter. Za zamjenika komandanta bataljona postavljen je Dušan Ostojić, a za zamjenika političkog komesara Dušan Majetić. U Štabu 2. bataljona za komandanta je postavljen Borislav Mioljević, a za političkog komesara Ivica Miličević.[2] Za zamjenika komandanta bataljona postavljen je Pero Dobričić. Za zamjenika političkog komesara postavljen je Dušan Drlić. U Štabu 3. bataljona za komandanta je postavljen Mile Puškarić[3] a za političkog komesara Nikola Šušnjar Geno. Za zamjenika komandanta bataljona postavljen je Milivoje Babac. Za komandire četa u 2. bataljonu postavljeni su: braća Mirko[4] i Pero Pavković i Aleksa Srdić.[5] U 3. bataljonu za komandire četa postavljeni su: Milutin Vojnić, Vlajko Gavrilović i Nikola Petrović.[6] U bataljonima i četama izvođena je vojnostručna i politička obuka. Održavani su politički sastanci i obrađivani aktuelni politički događaji. Pored toga u 1. i 2. bataljonu održane su i usmene novine. Na usmenim novinama govoreno je o istorijatu KPJ, o njenoj borbi protiv režima u Kraljevini Jugoslaviji, o njenoj rukovodećoj ulozi u oružanoj borbi. U političkom izvještaju političkog komesara 12. brigade, Cede Grbića, stoji: »Najbolji politički rad sa borcima je u 2. bataljonu, a najslabiji u 3. bataljonu. To je zbog toga što je politički komesar 3. bataljona čitavo vrijeme bio odsutan, a najbolji politički komesar čete Korčagin koji je ranjen, nalazio se u bolnici. Prisustvovao sam nekim četnim sastancima, gdje sam izvršio kontrolu političkog znanja boraca i rukovodilaca i tada sam ustanovio da je političko znanje boraca dosta slabo. Većina ne zna da objasni šta je to vijeće, zašto su vlada u Londonu i Maček izdajnici. Ovo se naročito odnosi na novomobilisane borce. Na četnim sastancima politički komesari obrađivali su baš ove teme, ali oni još ne umeju dovoljno i interesantno da objašnjavaju. Pa su zbog toga politički sastanci neinteresantni za borce.[7] U 3. bataljonu održao sam četni politički sastanak i pozvao ostale političke komesare četa da prisustvuju i da vide kako se može i kako treba održati četni politički sastanak. U istom bataljonu održao sam tri savjetovanja sa političkim delegatima i političkim komesarima, i po jedno savjetovanje u 1. i 4. bataljonu. Na savjetovanju je kritikovan slab rad, ali su data i uputstva kako treba ubuduće raditi. U 4. bataljonu rad političkog komesara je najslabiji i ne osjeća se dok je, naprotiv, rad političkog komesara u 2. i 3. bataljonu dobar.489

U okviru kulturno-prosvjetnog rada izdat je novi broj »Brigadira« (brigadne novine), koji je tehnički vrlo dobro opremljen i podijeljen jedinicama. Ovaj broj brigadnih novina smatra se i najboljim izdanjem, jer je saradnja boraca i starješina u njemu bila dobra. U pogledu opismenjavanja boraca, koja je do danas bila najslabija tačka u radu, postignuto je mnogo i taj rad razvija se dobro. U Drugom bataljonu četiri borca su naučila čitati i pisati, a u bataljonima još 15 nepismenih boraca. U 1. i 3. bataljonu ima po 20 nepismenih boraca. To su, uglavnom, novomobilisani borci, dok u četvrtom bataljonu koji je došao iz Moslavačkog partizanskog odreda nema nepismenih boraca. U sklopu priprema za oslobođenje Požeške kotline u selima Ivandol, Skenderovci, Kunovci, Jakuplije i Orljavcu, održani su politički zborovi. Najbolje je uspio politički skup u Ivandolu i Skenderovcima. U Ivandolu, poslije političkog zbora, dva mladića dobrovoljno su došla u 12. slavonsku brigadu.490 U selu Toranj stanovništvo ranije nije dobro primalo partizane. Međutim od kada je u njega došao 4. bataljon, u kome se nalazilo 80% Hrvata - selo je dobro primilo partizane i postepeno je mijenjalo svoje držanje prema NOB-u«.[8]



[1] u NOVJ od 1941. Bio je borac, komandir voda i čete, komandant bataljona i komandant vojnog područja.

[2] u NOVJ od 1941. Bio je borac, puškomitraljezac, desetar, komandir voda i politički delegat voda, obavještajni oficir u bataljonu i brigadi, politički komesar bataljona i politički komesar 12. slavonske NOU brigade, politički komesar Artiljerijske oficirske škole 6. korpusa i polit, komesar pozadine Štaba 3. armije. General-major u penziji.

[3] u NOVJ od 1942. Bio je borac, komandir voda, komandir čete, zamjenik komandanta bataljona i komandant bataljona, načelnik štaba brigade i štaba divizije. Umro u Sarajevu.

[4] Mirko Pavković je umro u Slavonskoj Požegi.

[5] u NOVJ od 1941. Bio je borac, komandir voda i čete, komandant bataljona i komandant partizanskog odreda.

[6] u NOVJ od 1941. Bio je borac, komandir voda i čete i komandant bataljona. Umro 1983. u Osijeku.

[7] Arhiv VII, f. NOP-a k.892-A reg. br. 4/10, k 892-A reg. br. 5/10.

491) O takvim promjenama drug Tito pisao je CK KPH početkom 1942. godine: »Sve dok u vašim redovima ne prerastu Hrvati, ne možete računati na potpuni upliv na hrvatske mase. Partizanske jedinice treba da zavoli hrvatski narod, a to će biti onda kada u njima preovladaju Hrvati«. Arhiv CK SKJ, f. CK KPJ, br. 6907. Arhiv VII f. NOP-a. Zbornik . . ., tom V, knj. 3, str. 7. k 102-1/2.


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument