Radoslav S. Nedovic, Pantelija Vasovic: ZATAMNJENA ISTINA
| Sadržaj | Prethodni dokument | Sledeći dokument |
|
JUNACI "ZATAMNJENE PROŠLOSTI" NA STRANICAMA "ČAČANSKOG GLASA" U
listu "Čačanski glas" od 13. decembra 2002. godine u feljtonu
"Istorija Ravnogoraca čačanskog kraja", preuzetom iz knjige
"Zatamnjena prošlost", autora Gorana Davidovića i Miloša Timotijevića,
objavljena je fotografija "junaka" tog feljtona, a mi bi rekli najvećeg
zločinca iz Drugog svetskog rata u našem kraju, narednika Milutina Jankovića
iz Dljina, kasnije četničkog "vojvode" u Donjem Dragačevu. Mi ovog
puta ne mislimo da polemišemo sa autorima ovog feljtona, niti sa Uredništvom
"Čačanskog glasa" o samom tekstu u kome je izneto mnogo laži o
nekom "junaštvu" narednika Jankovića u ustanku ustaničke 1941.
godine, to bi ostavili za neku drugu priliku. Međutim,
ono o čemu bismo hteli ovog puta da komenarišemo jeste samo pojava fotografije
ovog zločinca, koji se istakao kao batinaš, ubica i koljaš u toku rata od
1941. do 1944. godine kada je likvidiran. Ne znamo da li je redakcija lista
razmišljala, ili, pak, autori feljtona, kako se osećaju potomci nekoliko
stotina porodica čiji su najmiliji okončali život pod kamom ovog zločinca i
njegovih kasapina, kojima je on komandovao, ili, mnogi, među kojima ima još živih,
koji su preživeli batinanje i druge vrste mučenja. Radi tih stradalnika i radi
upoznavanja čitalaca, naročito onih mlađih, koji za ove događaje nisu znali,
mi smo kao boračka organizacja u obavezi da preko vašeg lista rasvetlimo pravi
lik ovog zločinca, svesni da nećemo moći sve njegove žrtve da ovde pomenemo,
pa se unapred izvinjavamo mnogim porodicama njegovih žrtava, što ih ovde nismo
mogli pomenuti. Zločini koje je ovaj monstrum učinio su ogromni. Pođimo
redom: o
22. septembra 1941. godine, na Ruji, između Dučalovića i Lučana, na podmukli
način je usmrtio Vojislava Pajića (42), rodom iz Virova (živeo u Čačku),
zamenika političkog komesara Dragačevske čete odreda "Dr Dragiša Mišović". o
4. novembra 1941. u Samaili kod Kraljeva ubio je Srećka Nikolića (32), rodom
iz Donje Trepče, komandira Tenkovske partizanske čete u odredu "Dr Dragiša
Mišović". o
16. decembra 1941. godine, posle borbe koju je zajedno sa Nemcima vodio U
Zeokama (na Belom brdu) protiv partizana, u zatvoru u Markovici isprebijao je
nekoliko zatvorenika, a preuzeo zatvorenika Savića Savićevića, rodom iz Žarkova
kod Beograda, inače partizana koji je zarobljen na ovom području i lično ga
streljao na Potajniku u Negrišorima. o
U noći između 23. i 24. aprila 1943. godine u donjem Dragačevu i u ariljskom
srezu sa grupom koljaša i ubica kojima je on komandovao, ubio je i zaklao 11
osoba. To su: Timitije Tomašević (45), njegov sin Dušan (19) iz Donje
Kravarice, Miloš Stefanović (33) iz Lisa, Bogosav Mladenović (63) iz Virova,
Milan Joković (32) iz Lisica i Miladin Marković (43) iz Dljina. o
U noći izmeću 19. i 20. jula 1943. godine ova grupa zločinaca je u Guči izvršila
novi pokolj. Zaklani su: Milica Ružić (37), Sreten Ružić (18), Milunka
Gavrilović (31), Milica Raković (25), Marija Raković (19) i Mladen Prelić
(40). o
6. jula 1943. godine u Guči je zaklana Radmila Kozoderović (34), službenik.
Ona je preživela jedno klanje.Koljaši su mislili daje mrtva. Istog dana su
saznali da je oživela, pa su je ponovo nakon nekoliko dana zaklali. o
26. jula 1943. godine u Guči je zaklan Milivoje Bućić (43), poreski činovnik. o
9. jula 1943. godine Jankovićeva crna trojka u Turici je zaklala Radisava
Pajevića (21) ranjenog partizana, teškog invalida. o
21. septembra 1943. godine crna trojka Milutina Jankovića je u Guči uhvatila
Milomira Stanića (20), odvela ga u Virovo i zaklala istog dana. o
13. oktobra 1943. godine u Guči je ubijen Milija Vasilijević (34); ubistvo je
izvršio Milutin Janković. o
18. septembra 1943. godine Milutin Janković u svom Dljinu, gde je rođen, ubio
je: Milana Milosavljevića (31), Radomira Milosavljevića (42), Milojka
Milosavljevića (24) i Milovana Pantelića (20). o
3. novembra 1943. godine ovaj krvnik je u Zeokama zaklao Persu Đokić (38),
domaćicu, majku šestoro dece. Klanje je izvršio pred očima dece. o
5. septembra 1943. godine u Negrišorima zaklao joj je Desimira Gaborovića
(21). Posle klanja pred prisutnim građanima lizao je krvavu kamu. o
7. marta 1943. godine Jankovićeva crna trojka u Negrišorima je zakla-la
Nastasiju Pavlović, domaćicu. o
13. marta 1943. godine Janković je ubio Vidu Rendulić
Martić (27), domaćicu
iz Lučana. o
21. maja 1943. godine njegova trojka je u Dučalovićima ubila Jelu Terzić
(22), domaćicu. o
Maja 1943. godine njegovi četnici u Negrišorima su ubili Dragu Stančić (53),
domaćicu iz Dučalovića. o
23. oktobra 1943. godine u Krstacu su pripadnici njegovog odreda ubi-li Živorada
Milosavljevića (22), rodom iz Lopaša. o
U septembru 1943. godine Jankovićev četnik Ratko Kovačević ubio je u Dučalovićima
Milovana Stanimirovića, učitelja škole u Markovici. o
U maju 1943. godine u Krstacu su ubili Sretena Milosavljevića (38). o
U junu 1943. godine u Rtarima grupa Jankovićević četnika uhvatila je na putu
za Tijanje Dobrivoja Gloginića iz Stapara kod Užica. Bio je u uniformi
Nedićevog vojnika. Osuđen je na smrt klanjem. Zaklan je iznad Vasilijevića kuća
u Rtarima. o
Na Spasovdan 1943. godine u Negrišorima, kod Topalovića kafane, Janković se
susreće sa Vasilijem Veličkovićem, službenikom iz Beograda, inače rodom iz
Lučana, koji je pošao da poseti svoju rodbinu. Janković ga je upitao ko je i
odakle je. Posle toga upitao ga je šta misli o tome ko će pobediti u ovom
ratu? Ne znajući šta ga čeka, Veličković mu reče da će pobediti Rusi.
Svaki da-lji razgovor je prekinut. Odmah je osnovan preki sud u sastavu: Milutin
Janković, Sreten Kovačević i Mića Marković. Osuđen je na smrt, jer je
protiv kralja. Kaznu su izvršili Dragan Dunjić i Radisav Nikolić na nekoliko
desetinu metara u potoku. o
Polovinom septembra 1943. godine u Negrišorima je, posle napušta-nja Jankovića,
sa kojim je dugo bio zajedno, osuđen na smrt i ubijen Dragomir Mitrović. Sa
njim je u kući poginula i Milenija, supruga Milisava Mitrovića. On je osuđen
zbog toga što je, posle napuštanja Jankovića, počeo narodu da priča o zločinima
koje je ovaj počinio po Srbiji i u Sandžaku. o U knjizi 2. (strana 1394), "Dokumenta sa suđenja ravnogorskom pokretu 10. juni - 15. juli 1946. godine " Milentije Živković svedoči o još jednom teškom Jankovićevom zločinu. U Kosjeriću 1. aprila 1944. godine u borbama sa proleterskim jedinicama četnici su zarobili jednog partizana na kome je trebalo izvršiti kaznu pred celim četničkim korpusom i u prisusvu nemačke jedinice koja je brojala oko 300 do 400 vojnika. Jedinice su bile postrojene da gledaju to javno usmrćenje. Egzekuciju je trebalo izvršiti klanjem. Pa, ko bi drugi nego "vojvoda" Milutin Janković! Prizor je bio težak, kaže Živković. Nemački vojnici su okrenuli glavu na drugu stranu . da ne gledaju taj čin klanja. Ali, za Milutina Jankovića to je bio rutinski posao. Ovaj
zločinac bio je čudne ćudi, sklon da se nad ljudima na razne načine iživljava.
Ljudi su to znali, pa su izbegavali susrete sa njim. Međutim, ponekad se
ti susreti nisu mogli izbeći. Posebno je uživao da ljude batina. Batinanje je
vršio gde mu se za to pružila prilika, na putu, na njivi, livadi, ali je to
najčešće vršio na javnim skupovima. Tu je tukao pojedince uz veći broj
prisutnih. Za to je uvek nalazio razloga. Navešćemo samo jedan primer. Na brdu
Gorici u Negrišorima polovinom maja 1943. godine omladina je u jednom prazničnom
danu organizovala igranku. Naišao je Janković sa svojom pratnjom. Pohvatao je
svu omladinu, odvojio je muškarce i počeo da ih prekorava: dok se četnici
bore za kralja, oni se vesele, prekoravao ih je pošto je zemlja okupirana, zašto
se nisu pokrušili,
nego se vesele. Odluka je brzo usledila: sve mladiće iznad 11 godina starosti
podvrgnuti šibi. Tako je preko 40 omladinaca premlaćeno. Ovakva batinanja u
donjem Dragačevu bila su česta. Kada
su ovi zločini toliko eskalirali, grupa Jankovićevih dojučerašnjih saradnika
počela je da ga napušta. Taj broj se stalno uvećavao, tako da su pri kraju
1943. godine osnovali "Nacionalni pokret". Ovo udruženje počelo je
javno da iznosi koje je sve zločine Janković sa svojom grupom kasapa učinio u
Dragačevu. Ta grupa 3. decembra 1943. godine sa posebnim proglasom obraća građanima
donjeg Dragačeva, u kome' ih upoznaje o zločinima Jankovića i njegove grupe.
Tu se kaže "da su u Dragačevu ovi zločinci ubili preko 100 nedužnih građana,
da je preko 600 građana batinano, da je 345 nedužnih građana oterano u razne
logore. Posebno se ističe da je u sedam opština donjeg Dragačeva Janković
ili, kako su ga nazvali "Murat", silovao 45 žena i 31 devojku, navodeći
po opštinama koliko je u kojoj opštini silovanih. Posebno se obraćaju rodbini
da svoju žensku čeljad zaštite od ovog "Murata". To
je pravi lik zločinca čija je fotografija, objavljena na stranicama "Čačanskog
glasa" i u knjizi "Zatamnjena prošlost". 17. decembra 2002. godine Čačak
|