SRBIJA, CRNA GORA I SRJ U RATOVIMA “Nijednu od borbi nije dobio (S. Milošević) ali je zato svaki put izazivao nove i nove, koje su već kao takve izgubljene. Tome je dosta doprinelo i njegovo nikakvo poznavanje srpske istorije, koju je učio i od Dobrice Ćosića.” Dr Slobodan Inić “Srbija je izolovana, da izolovanija ne može biti.” Istoričar Ivan Đurić “Toliko izolovani su danas samo još Irak i Libija.” Mirko Tepavac “PUT U BESPUĆE” Pravo na generalnu ocjenu i zaključak o tome zašto je Srbija ušla u rat i šta je njime postigla, treba dati takvim ličnostima koje su bile aktivni učesnici prethodnih zbivanja i koji poznaju glavne aktere, njihove motive, kvalitete i mentalitete. Ivan Stambolić je takva, autentična i kvalifikovana ličnost. U svojoj knjizi “Put u bespuće”, on ističe: “Majstori političkih intriga oko Miloševića su prije svega Ljubičić, Čkrebić, Trifunović, Vidić i Bakočević.” “Oni koji su u Srbiji rat izazivali i vodili neće vam jasno priznati poraz: što više, demagoški ga prikazuju kao pobedu.” “Kada je cela stvar s ideološkom odbranom Jugoslavije bila potpuno ogoljena, najveći je deo armije, evoluirajući od komunizma i unitarizma, završio u pravoslavlju i velikosrpskom nacionalizmu.” “Od poraza peru ruke i oni delovi inteligencije koji su bili elitniji dio ratnog štaba.” “Duboko verujem u dolazak druge Srbije.” “Rat za teritorije, a Srbija je vraćena u svoje teritorijalne granice.” Nikad, i ni u jednom ratu u istoriji, nisu sve strane bile, a ni mogle biti podjednako krive. U ovom ratu mnogo je krivih i tek će povijest ustanoviti koliki je čiji udio u krivnji, a početnu krivnju Ivan Stambolić pripisao je “imperijalističkoj politici srpskog režima i njegovoj ideji velike Srbije”. Memorandum SANU nazvao je “šovinističkim proglasom i ratnim manifestom srpske intelektualne elite”. Stambolić tvrdi “da SANU nije pronašao S. Miloševića, nego je on pronašao njih”. Probleme Kosova su eksploatirali samo “zato da bi kosovizirali” “srpsko pitanje preko Drine”. “Jugoslavenski vrh je imao dovoljno snage da se ispreči Miloševiću, ali ga nije zaustavljao ni politički ni vojni vrh.” Po Stamboliću, general Nikola Ljubičić je doveden iz armije u Srbiju…, “ali nasuprot očekivanjima bavio se zatrovavanjem unutrašnjih odnosa, posebno na relaciji republike – pokrajine”. On je podrškom Miloševiću i ‘antibirokratskoj revoluciji’ učinio sve da Srbija uđe u rat protiv ostalih naroda bivše Jugoslavije, i da JNA završi kao udarna pesnica velikosrpskog nacionalizma.” Srbija i Crna Gora sa S. Miloševićem i M. Bulatovićem na čelu ušle su u rat isturajući druge – dio lokalnih Srba u Hrvatskoj i Bosni, sa SDS, JNA, dobrovoljce iz Srbije i Crne Gore. A 1993. godine, kada su se uvjerili da strategijski gube, počinju da se izvlače iz rata, opet preko drugih, ovog puta prvenstveno preko stranaca. I to u času kada se računica da će Srbija pobjediti i postati velikom silom na Balkanu pokazala pogrešnom. Srbi u Hrvatskoj su prepušteni sami sebi i na bestijalan način – ostavljeni od Srbije i Crne Gore, SRJ, od Pala, kninskog rukovodstva, inostranog faktora, a o Tuđmanu da se i ne govori. Srbi su, inače, u vojnom, političkom, moralnom i svakom drugom pogledu strana koja je najviše poražena. Zašto je izgubljen rat? Zašto je vođen suludi rat? Izgubljeni su i rat i ratovi, jer nije trebalo ni da budu vođeni. Za S. Miloševića danas neki besmisleno govore da je komunista, da slijedi Tita itd. Međutim, on to nije, te protivrečnosti nisu im smetale kada ih je na Gazimestanu sakupio, kada je najavio rat, već je “banda crvena” ušla u propagandnu modu od trenutka kada je postalo jasno da je rat beznadežno izgubljen. I kao što Miloševičeva operacionalizacija memorandumskih opredeljenja nema nikakve veze sa Titom i temeljima na kojima se zasnivala SFRJ, ni partizanski period i njegovi istinski pripadnici nemaju ama baš ništa zajedničkog sa onim što se događalo posljednjih desetak, a naročito posljednjih osam godina. Zato bi oni, kojim je uzvik “bando crvena” postao svakodnevna parola, koja se koristi za najraznovrsnije povode, trebalo da razluče kome se zapravo obraćaju. Da li time izražavaju razočarenje u jednog i više lažnih komunista koji su izdali tekovine antifašističke narodnooslobodilačke borbe, ako su ih ikada suštinski i prihvatili, ili pak tim povikom izražavaju i dalje podršku jednoj propaloj, ekstremno nacionalističkoj politici koja vodi jedino u fašizam. Mada, i u jednom i u drugom slučaju, više govore o sebi nego o drugima, time nipodaštavaju ogromne žrtve narodnooslobodilačkog rata, vređaju sjene mrtvih rodoljuba, pozivaju na linč preživjelih učesnika slavne epopeje i sljedbenika uvjek aktuelne ideje o ravnopravnosti naroda, bratstvu, građanskoj jednakosti i socijalnoj pravdi; moralno degradiraju sebe, a ne ono što se pred istorijom kao trajna vrjednost ne može degradirati, niti poricati kao faktička činjenica. Oni ne shvataju da na taj način vređaju i slavne srpske ratnike sa Deligrada i Čegra, sa Cera, Kolubare i Kajmakčalana, da preziru i one mislioce sa ovih prostora koji su izrasli u evropske i svjetske veličine – Svetozara Markovića, Dimitrija Tucovića, Nikolu Teslu i druge. A kada današnja “pozicija”, koja se ulagivala četnicima i svrstavala ih kao dobrovoljce i na druge načine pod svoje zastave, i najveći dio opozicije, koja se sa četnicima poistovjetila, zaklinjući se u Dražu Mihailovića i monarhiju, ostvare (odvojeno ili zajedno) rezultate bar približne onima koji su postignuti od 1941. do 1990. godine na prostorima nekadašnje Jugoslavije, zaslužiće da im se oda dužno poštovanje. No, prema dosadašnjem stanju stvari, vrlo je vjerovatno da još dugo, dugo neće biti razloga za to. Jer, mnogo je lakše pozivati u rat, manipulisati srpsko - crnogorsko - jugoslovenskom javnošću, reći “svi Srbi u jednoj državi” i na kraju ih iznevjeriti, sijati mržnju, negirati dostignuća prethodnika, rušiti spomenike i skidati zvjezde, nego život u materijalnom i duhovnom pogledu učiniti boljim, bogatijim – dostojnim čovjeka i primjerenim svjetu na razvođu dva milenijuma. “Okosnica aktivnosti srpskog rukovodstva koja se, neprikriveno, preko Jovića i Predsedništva SFRJ, nametala kao aktivnost jugoslovenskog rukovodstva, prema njegovom svedočenju bila je: svesno i namensko nipodaštavanje drugih republika i njihovih predstavnika i na republičkim i na saveznom nivou i korišćenje ultimatuma kao metoda za uspostavljanje “ravnopravnosti” odnosa u federaciji, obaranje reformskog programa SIV-a A. Markovića kao najveće prepreke sprovođenju unapred zacrtane politike, stvaranje teritorijalno što veće srpske države uz “izbacivanje” Slovenije a onda i Hrvata iz Jugoslavije, upotreba imena “Jugoslavija” za sticanje političke, vojne i moralne prednosti i na kraju, upotreba vojske za ostvarivanje napred pobrojanog”. Istoričar dr Olivera Milosavljević (“Naša borba” – 20. 3. 1996. pod naslovom “Sloba, Veljko i ja”.) “Za katarzu jugoslavenskih naroda mnogi trudbenici nauke i umjetnosti, mnogi crkveni dostojanstvenici – zbog nerazumne poniznosti pred nacionalnim pravom mača…pred apokalipsom besmislenog rata-ratova, daleko su najodgovorniji, krivi možda i više od sadašnjih i budućih ‘pitomaca’ Suda u Hagu.“ Pukovnik dr Dušan Plenča