Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
Sadržaj Prethodno poglavljeSledeće poglavlje

X

NISMO ĆUTALI

“Suprotstavljamo se agresionom nastupu nacionalizma i totalitarizma svih vrsta”

Iz apela 126 revolucionara iz Hrvatske

ODGOVOR TZV. KOORDINACIONOM ODBORU (1991)


“Politika” je u dva navrata (16. maja i 1. juna), u rubrici “Odjeci i reagovanja” objavila napade na “agitatore stranke poraza” i “generale odlazeće vojske”. Na tekst Milana Trešnjića (16. maja) se nećemo šire osvrtati - pa on sebe godinama diskredituje mjenjajući mišljenje i uporno je sve zatvoreniji u svoju naciju. Po Trešnjiću, ekskomunicirani lički generali, koji stoje iza poziva da se glasa za SKH - SDP “ne poštuju ili zloupotrebljavaju pruženo gostoprimstvo (u Srbiji)... ruže(ći) u isto vreme sredinu u kojoj žive”... “oni se samim tim (apelom) izjašnjavaju i o Srbiji, o srpskom narodu”... Sve su to biseri Trešnjića i njegovih usmjerivača, koji se takvim pisanjem na stranicama “Politike i nacionalističkim stavovima zalažu za izgon proskribovanih ličkih generala iz Beograda, jer ne misle kao on i mali broj jurišnika, jer ne cjene ni to što “dišu vazduh u Beogradu i Srbiji”.

Tekst u “Ličkom vjesniku” (15. aprila o. g.) su stavovi Predsjedništva domicila 19. divizije i III sektora, a ne tekstovi jednog pojedinca.

Odgovaramo težišno na tekst kojeg je potpisao tzv. “Koordinacioni odbor SUBNOR-a za VI, VII, VIII, XIX i XXXV diviziju”. Odbor takvog naziva je formiran u Beogradu kao privremeni odbor za pripremu mitinga na Petrovoj gori. Očito “odbornici” su sebi produžili mandat. O ovom odboru oficijelno mišljenje treba javno da kaže Gradski odbor SUBNOR-a Beograda, kod koga se sekcije i odbori registriraju. Koliko je sramotno ono što je taj odbor objavio u “Politici” (1. juna), vidi se i po tome što su se general-pukovnik Stevo Ilić i prof. dr pukovnik Gojko Jakovčev javno ogradili, odbijajući autorstvo teksta u kojem se “Politika” pita “zašto su neki, nekadašnji borci i starešine potpisali pismo podrške partiji koja je mirno predala vlast”.

Sekcije brigada ovih divizija u Beogradu nisu nikad ovlastile tzv. Petrovogorski “koordinacioni odbor” da u bilo kom smislu ocjenjuje izborni apel (12. aprila 1990) 126 revolucionara iz Hrvatske kad su birače pozvali da glasaju za “SKH-SDP i kao snagu koja je počela reforme i podržava reformski program Saveznog izvršnog vijeća s predsjednikom Markovićem...”

Ako potpisnici (osim Ilića i Jakovčeva, koji tekst nisu potpisali) misle da smo u Hrvatskoj trebali podržavati programe Hrvatske demokratske zajednice, ili Srpske demokratske stranke, a ne SKH-SDP, tj. ako Sveto Orlović, Vojo Radaković, Bunčić, Rade Suša i drugi tako misle, mogli su tako i napisati, a ne da se kriju iza Odbora kakvog borci nisu ovlastili da ocjenjuje ratne drugove.

A sad, da vidimo što nam Orlović (prvi potpisnik osude), i “drugovi” prigovaraju, osim što se načelno ne slažu sa djelom koji je, po njima, “za svaku osudu”. U apelu je rečeno “pozivamo građane demokratski opredjeljene, sve snage demokratskog socijalizma, da se ujedine i da glasaju za kandidate SKH-SDP i lijevo orijentirane kandidate, kao nezaobilaznom dijelu demokratskog bloka u pluralističkoj sceni Hrvatske i Jugoslavije”, jer se tako “suprotstavljamo dogmatizmu birokratskog centralizma i agresivnom nastupu nacionalizma i totalitarizma svih vrsta”, izjasnili smo se “protiv ekstremne nacionalističke desnice i šovinizma”, što “nanosi najveću štetu i opasnost i interesima hrvatskog naroda, a posebno jedinstvu Hrvata i Srba i narodnosti u Hrvatskoj”. Zašto su pisci teksta izostavili gornje djelove apela, to samo oni znaju. Orlović i drugovi pišu “ne znamo ko je organizator ove akcije, ali znamo da su neki potpisnici obmanuti od nekadašnjih ratnih drugova”. Akciju je inicirala grupa drugova revolucionara iz Zagreba. Možda smo i zakasnili, pa mnogi od onih koji bi podržali naš izborni apel nisu mogli biti konsultovani i tako nisu potpisani. Od 126 potpisnika, ni jedan nije porekao pristanak da mu ime bude s našim imenima. Prigovara nam se da nam je mutan cilj i da je sve to što smo potpisali “rabota”, jer pisci teksta žele čitaoce uvjeriti da je naše izjašnjavanje “za demokratske i leve snage” puka kamuflaža.

Kakvog smo to mi imali razloga da - opredjeljujući se za lijeve snage, za bratstvo i jedinstvo, za demokratiju, za Jugoslaviju, za program SKH-SDP, koji se “suprotstavlja nacionalnim podjelama, sukobima i raspirivanju mržnje među narodima i ljudima u Hrvatskoj i Jugoslaviji”, a protiv nacionalističke desnice i šovinizma, protiv dogmatizma - i eto to opredjeljenje, po našim kritičarima, podmećemo kao kukavičje jaje. A da bi potpisnici teksta pokazali kako naš apel nije apel “da se glasa za demokratske i lijeve snage”, nego “nešto drugo”, podmeću nam štrajkače na Starom trgu, Vlasija i podršku autonomašima, slovenačkim komunistima, podršku bivšem crnogorskom rukovodstvu, čak smo i protiv ZAVNOH-a... O svemu ovom nema ni rječi u apelu od 12. aprila i raspravljati o tome dijelu teksta je ispod dostojanstva. U apelu se nismo izjašnjavali o minulim stavovima rukovodstva SKH, nego o onome što u novom programu reorganizovani SKH-SDP nudi narodima i narodnostima Hrvatske.

Prigovaraju nam da smo “izrasliji” drugovi, odnosno da smo “naša elita”. Mi smo ono što jesmo, a ništa ne bismo bili i ne bi nas ni bilo da nije bilo Like i komunističkog programa. Nismo kao “elita” vodili partizanske jedinice, niti smo kao “elita” potpisali apel, već kao ljudi koji agitiraju za one koji su za progres, demokraciju i ravnopravnost.

Zašto Koordinacioni odbor, koji je djelovao uoči izbora, radeći na organizaciji mitinga na Petrovoj gori, nije potpisao izborni apel ili sastavio svoj apel? Zar je moguće da se ne bismo našli na istoj strani barikada? Nekorektno pisanje Orlovića i drugova se vidi i po tome što od 126 potpisnika apela (među njima nema anonimusa) spominju pojedinačno 14, a apel je potpisalo 27 Ličana - generala. I, zašto spominju samo Ličane? Zar to nije dio kampanje koju jedan broj potpisnika teksta vodi duže vrijeme? Prema demantiju Jakovčeva, izlazi da je Koordinacioni odbor 16, 23. i 25. maja držao sastanke, kojima je rukovodio Voja Radaković. Obavješteni smo da su, pored njega, glavnu rječ vodili Kosta Ugrica, Glišo Vejnović, Petar Opačić i dr, koji nisu članovi tog odbora, a niti su birani u svojim divizijama.

Osnovni problem u stavovima Orlovića i drugova je u tome što se oni svrstavaju nasuprot komunističke akcije u Hrvatskoj. I pored kritičkih stavova, mi smo na prošlim izborima u SR Srbiji glasali za kandidate SK Srbije, a sada nam se prigovara što smo agitovali za kandidate SKH-SDP.

Ni jedan od nas nije poricao niti branio razne greške, neuspjehe i nosioce negativnosti, nacionalističke devijacije. U prošlosti, pa i danas, bezbroj puta smo kritikovali nedostatak borbenosti i radikalnih zahvata u realizaciji samoupravljanja, u skučavanju ljudskih sloboda, u kolebanjima prilikom opredjeljivanja za ekonomske programe, a posebno u kolebanju u rješavanju međunacionalnih odnosa. Mi nismo bili kritičari iz busije, niti iz uskog kruga svog naciona, već isti oni koji su bili kadri da se i u ratu i poslije rata bore za Titovsku Jugoslaviju, za bratstvo među ljudima i narodima, za ljudske odnose tkane na principima ravnopravnosti i solidarnosti, za progresivne promjene koje traži sadašnje vrijeme i neposredna budućnost.

Za potpisnike apela
Đoko Jovanić,
general-pukovnik i narodni heroj

Sadržaj Prethodno poglavljeSledeće poglavlje