| * * * |
| cijela knjiga |
| * * * |
| Uvod | 13 |
| Hronologija | 17 |
| Karta 1: Drugi svjetski rat 1939.-1942. | 28 |
| Prvo poglavlje: Politički kontekst | 29 |
| Ia. Vođe i ideologije | 29 |
| I-1. Fitzroy MacLean (Ficroj Meklin), Churchillov izaslanik kod partizana, o Titu 1943. godine. Razgovor Fitzroy MacLeana s Titom u partizanskom Beogradu 1944. | 29 |
| Sl. 1. Josip Broz Tito, vođa partizanskog narodnooslobodilačkog pokreta, i general Draža Mihailović, komandant Jugoslovenske vojske u otadžbini (četnici) | 30 |
| I-2. Pavelićev fotograf svjedoči o njegovoj ličnosti 1961. godine | 31 |
| Sl. 2. Ante Pavelić | 31 |
| I-3. Opis Mehmeta Shehua i Envera Hoxhe | 31 |
| I-4. Engleski špijun o Iuliu Maniu (Juliju Maniju), vođi političke opozicije u Rumuniji | 32 |
| I-5. Metaksasova poruka urednicima i izdavačima svih grčkih novina (30. oktobar 1940.) | 32 |
| Sl. 3. Lutrijski kupon za prikupljanje novca za porodice vojnika koji se bore na albanskom frontu protiv Italijana 1940.-1941. | 33 |
| I-6. Hitlerova naredba br. 26 (3. april 1941.) | 33 |
| I-7. Ion Antonescu o "jevrejskom pitanju" | 34 |
| I-8. Proglas kralja Mihaila građanima njegove zemlje (23. august 1944.) | 34 |
| I-9. Komunistička ideologija LNÇ, u tumačenju Sejfulle Malëshove (Sejfula Malješova) | 35 |
| I-10. Letak Oblasnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije za Makedoniju, upućen makedonskom narodu | 35 |
| Ib. Vojske i vojnici | 36 |
| I-11. Američki izvještaj o aktivnostima albanskog pokreta otpora | 36 |
| I-12. Predstavnici saveznika na Balkanu o strategiji gerile u Albaniji | 37 |
| I-13. Hrvatski vojni izaslanik u Sofiji o situaciji u Makedoniji | 37 |
| Sl. 4. Zamjenjivanje njemačke vojske bugarskom vojskom poslije fašističke okupacije jugoslavenske Makedonije (april 1941.) | 38 |
| I-14. Proglas Nacionalnog oslobodilačkog fronta (EAM) - Komitet Sterea Ellada | 38 |
| I-15. Proglas Nacionalne demokratske grčke unije (EDES) 1943. | 38 |
| Sl. 5. Fotografija partizana (muškaraca i žena) s lijevog krila otpora u Grčkoj | 39 |
| I-16. Osnovi programa Osvobodilne fronte (OF, Oslobodilački front slovenačkog naroda) | 39 |
| I-17. Iz dnevnika jugoslavenskog partizanskog komandanta | 40 |
| I-18. Iz zapisnika sa sastanka D. Mihailovića i predstavnika njemačke komande u Srbiji u selu Divci | 40 |
| I-19. Iz instrukcija Draže Mihailovića majoru Đorđu Lašiću i kapetanu Pavlu Đurišiću | 41 |
| Sl. 6. Srpski plakat | 41 |
| I-20. Saradnja između ustaša i četnika | 41 |
| I-21. Početak ustanka u Bosni | 42 |
| I-22. Formiranje SS-"Handžar" divizije kao vrhunac muslimanske kolaboracije u Bosni | 43 |
| I-23. Darko Stuparić piše o formiranju prve partizanske jedinice u blizini Siska (Hrvatska) u junu 1941. | 43 |
| I-24. Svjedočenja o raspoloženju u Ohridu prilikom ulaska Nijemaca, Italijana, Bugara i partizana tokom Drugoga svjetskog rata | 44 |
| Sl. 7. Bosanski muslimani u ustaškim jedinicama | 44 |
| I-25. Iskaz jednog djeteta o rivalstvu političkih grupa u Albaniji | 45 |
| I-26. Cirkularno pismo centralnog vijeća LNÇ svim regionalnim komitetima u Albaniji (od 9. septembra 1943.) | 45 |
| Ic. Odnosi sa dvjema koalicijama i sa susjednim zemljama | 45 |
| I-27. Novinski izvještaj o vojnom puču i zbacivanju proosovinske vlade Kraljevine Jugoslavije. Puč se odigrao 27. marta 1941., poslije pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu | 45 |
| I-28. Izvještaj vrhovnog rabina Jugoslavije dr. Isaka Alkalaja Jugoslavenskoj vladi u izgnanstvu o događajima u Jugoslaviji od kraja marta do kraja juna 1941. godine | 46 |
| Sl. 8. 27. mart 1941. Masovne demonstracije protiv sila Osovine u Beogradu | 46 |
| I-29. Iz memoara Konstantina Kacarova, poznatog bugarskog advokata, o prvoj godini Drugoga svjetskog rata | 46 |
| I-30. Poznati bugarski novinar Danail Krapčev o optužbi da Bugarska ne pruža otpor njemačkoj vojsci | 47 |
| I-31. Isti bugarski novinar Danail Krapčev komentira brzu pobjedu Njemačke nad Jugoslavijom u aprilu 1941. godine | 47 |
| Sl. 9. Rumunske novine: kralj Mihail, general Antonescu, Mussolini, Hitler (1941.) | 48 |
| Sl. 10. Rumunske novine: kralj Mihail i generalisimus Staljin (1945.) | 48 |
| I-32. Izvod iz Memoara (18. 10. 1941.) ondašnjeg premijera Emanuila Cuderosa (Emmanouil Tsouderos) - nekadašnjeg bankara poznatog po liberalnim pogledima i suprotstavljanju Metaksasovom režimu - u zvaničnoj vladi Grčke u Kairu; upućeno Britancima | 48 |
| I-33. Poruka britanskog Ministarstva spoljnih poslova britanskom ministru u Kairu 14. 8. 1944. | 48 |
| I-34. Brigadni general Majers (Myers), komandant britanske vojne misije u Grčkoj, procjenjuje uticaj otpora nacistima na sveukupni tok rata | 49 |
| Sl. 11. Fotografija iz rumunskih novina: drugarstvo između rumunske vojske i Crvene armije - oficiri na frontu | 50 |
| I-35. Tretman engleskih zarobljenika u Rumuniji (1944.) | 50 |
| I-36. Iz zapisnika o razgovoru između J. B. Tita i V. Churchilla u Napulju, 12. augusta 1944. | 50 |
| I-37. Naredba italijanskog kralja Viktora Emanuela III od 3. maja 1941. o aneksiji Ljubljanske provincije Italiji | 51 |
| I-38. Anegdota Ivana Venedikova, poznatog bugarskog arheologa, o njegovim odnosima s Nijemcima u Makedoniji | 51 |
| Id. Vjerske organizacije | 52 |
| I-39. Poslanica arhiepiskopa Janjine (Grčka) svim kršćanima pod njegovom nadležnošću (10. 9. 1943.) | 52 |
| I-40. Pismo arhiepiskopa Damaskina i drugih uglednih Grka Ginteru fon Altenburgu, njemačkom ambasadoru u Grčkoj | 52 |
| I-41. Katolička crkva Albanije o italijanskoj invaziji na Albaniju | 53 |
| I-42. Sarajevski muslimani o situaciji u Bosni i Hercegovini (koja je u to vrijeme bila dio Nezavisne države Hrvatske) | 53 |
| I-43. Muslimanske duhovne ličnosti i formiranje muslimanskih SS-divizija 1943. | 54 |
| I-44. Govor rumunskog patrijarha Nikodima, održan na Pravnom fakultetu u Bukureštu 1942. godine | 54 |
| I-45. Članak iz novina: Sestrinske crkve. Velike perspektive pravoslavlja, od Mihaila Burlakua (Mihai Burlacu) | 54 |
| I-46. Hapšenje patrijarha Gavrila od strane Gestapoa u manastiru Ostrog, 23. aprila 1941 | 55 |
| I-47. Stepinčevo pismo Paveliću, od 14. maja 1941. Stepinčev poziv katoličkom svećenstvu da podrži NDH, 28. april 1941. | 56 |
| I-48. Otac Zlatko Svirić o pokrštavanju pravoslavnih Srba u katoličanstvo | 57 |
| DRUGO POGLAVLJE: Život u vrijeme rata | 58 |
| IIa. Siromaštvo, neizvjesnost | 58 |
| II-1. Ograničavanje potrošnje hljeba u Rumuniji tokom rata (1942.) | 58 |
| II-2. Ograničavanje potrošnje hljeba u Rumuniji tokom rata (1944.) | 58 |
| Sl. 12. Ograničavanje potrošnje hljeba u Istanbulu | 58 |
| II-3. Grčki seljak opisuje italijanske okupatore | 59 |
| II-4. Ivan D. Stančov, bugarski diplomat, o životu svoje porodice za vrijeme rata | 59 |
| II-5. Iz povjerljivog izvještaja br. 162, koji je američki generalni konzul u Istanbulu Samuel Honaker (Semjuel Honaker) poslao državnom sekretaru SAD Cordelu Hullu (Kordel Hal) o osjećanjima bugarske javnosti, septembra 1942 | 59 |
| Sl. 13. Redovi ispred radnje u Ljubljani za vrijeme rata | 59 |
| Sl. 14. Redovi za meso u Zagrebu | 60 |
| II-6. Tražimo sramne trake za crnoberzijance (izvod iz srpskih novina) | 60 |
| Sl. 15. Turska karikatura | 60 |
| II-7. Teškoće preživljavanja Kako bi došlo do hrane, gradsko stanovništvo moralo je da proda praktično sve za šta je moglo naći kupca | 61 |
| II-8. Neizvjesnost civilnog života tokom rata u Albaniji | 61 |
| II-9. Građani Beograda gaje povrće (tekst objavljen u beogradskim novinama septembra 1942.) | 61 |
| Sl. 16. Žrtve gladi u Grčkoj za vrijeme tragične zime 1941./1942. | 62 |
| II-10. Faik Okte o turskom porezu na prihod | 62 |
| II-11. Ova priča raširila se među ljudima za vrijeme prikupljanja poreza na imovinu. Veoma je zanimljiva jer otkriva 'konkurenciju među manjinama' kao svojstvo ovoga oporezivanja. | 62 |
| IIb. Civili | 63 |
| II-12. Prijetnja njemačkih vlasti Beograđanima | 63 |
| Sl. 17. Njemački propagandni plakat | 63 |
| II-13. Dolaskom rata, civilna industrija je militarizirana i rad se morao obavljati pod specifičnim, restriktivnim uvjetima. Rad u Rumuniji u vrijeme rata | 64 |
| II-14. Izvještaj tajne policije lideru države Rumunije o stanju duha među stanovništvom i o nezadovoljstvu uvjetima života tokom rata. Stanje duha u mjesecu maju 1943. u izvještaju Tajne policije | 64 |
| Sl. 18. Vježbe civilne odbrane na Bajazitovom trgu u Istanbulu | 65 |
| II-15. Vojni izaslanik Nezavisne države Hrvatske u Sofiji izvještava o situaciji u Vardarskoj Makedoniji pod bugarskom vlašću | 65 |
| II-16. Situacija 1941. godine prema viđenju Oblasnog komiteta Jugoslavenske komunističke partije za Makedoniju | 65 |
| II-17. Emil Satolo o svojoj ljubavi prema djevojci iz susjedstva | 66 |
| IIc. Život vojnika | 66 |
| II-18. Odisej Elitis, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1979.), opisuje uobičajeno iskustvo grčkog vojnika na albanskom frontu | 66 |
| Sl. 19. Litografija koja predstavlja drevnog ratnika iz bitke kod Maratona, borca iz grčkog rata za nezavisnost 1821. i 'evzonea' (modernog grčkog borca) | 67 |
| II-19. Ivan Šibl, učesnik partizanskog pokreta u Hrvatskoj od početka, opisao je svoje iskustvo u svojim ratnim memoarima. Sljedeći tekst je opis prvih Šiblovih dana pošto je "otišao u šumu" (popularan izraz za odlazak u partizane) | 67 |
| II-20. U svojim ratnim memoarima partizanski veterani često su poklanjali posebnu pažnju visokoj zastupljenosti žena u partizanskim odredima. Poglavlje s podnaslovom "Žene ratnici" | 67 |
| II-21. Žene u selima Grevene (Grčka) zahtijevaju više poštovanja i veće učešće u javnim poslovima pošto su sudjelovale u pokretu otpora | 68 |
| II-22. Ovu pjesmu komponovao je nepoznati autor za vrijeme Drugoga svjetskog rata; vjeruje se da je to makedonska narodna pesma | 68 |
| Sl. 20. Heroine iz 1940. | 68 |
| Sl. 21. Partizanske novine: Džepne novine čete za vezu, Zadar (Hrvatska), 1944. | 69 |
| II-23. Izdržljivost partizana za vrijeme kontinuiranih bitaka protiv Nijemaca i njihovih kolaboranata u Jugoslaviji | 69 |
| II-24. Denčo Znepolski, čuveni bugarski gerilski komandant, o odnosima između žena i muškaraca u grupi i o neobičnim opskrbama koje su primili od Engleza | 69 |
| II-25. Oficir Viktor Budesku, učesnik događaja, o borbama na okuci Dona -Staljingrad. | 70 |
| II-26. Neagu Đuvara (Neagu Djuvara), historičar i diplomat od prestiža, sjeća se (juna 2002.) perioda kad je sudjelovao u borbama na Istočnom frontu | 70 |
| Sl. 22. Oni koji su pjevali ratu | 71 |
| II-27. Teškoće boraca da se prilagode civilnom životu | 71 |
| Sl. 23. Kolaž novina jugoslavenskih makedonskih vojnih jedinica iz 1944. | 71 |
| II-28. Strašna zabuna Zdravka Lazarića | 72 |
| IId. Kultura i obrazovanje | 72 |
| II-29. Preporuke Školskog inspektorata bitoljskog okruga za učitelje | 72 |
| Sl. 24. "Partizanska škola" | 73 |
| II-30. Statut centralnog kulturnog kluba "Kliment Ohridski" u Makedoniji | 73 |
| II-31. Pošto je proglasila svoju namjeru da stvori novi obrazovni sistem za rumunski narod, Antonescuova vlada preuzela je vodeću ulogu u promoviranju patriotske školske politike u kojoj kult heroja ima značajnu ulogu | 73 |
| II-32. Izvod iz udžbenika za osnovno obrazovanje, koji je objavio Nacionalni oslobodilački front (predvođen komunistima) u oslobođenim dijelovima Grčke | 74 |
| Sl. 25. Ilija Beškov: Bez životnog prostora, 1942. | 75 |
| II-33. Iz povjerljivog izvještaja br. 162, koji je američki generalni konzul u Istanbulu poslao državnom sekretaru SAD Cordelu Hullu, o propagandi u bugarskim školama | 75 |
| Sl. 26. Rumunska novinska fotografija: članak o ženskoj modi (1942.) | 76 |
| Sl. 27. Scena iz filma Nevinost bez zaštite Dragoljuba Aleksića | 76 |
| II-34. Rumunska uredba za reguliranje obrazovanja Jevreja (11. oktobar 1940.) | 76 |
| II-35. Promjene u školskim programima u Albaniji za vrijeme italijanske okupacije | 77 |
| Sl. 28. Najava filmskog programa u beogradskim kinima sredinom septembra 1942. | 77 |
| Sl. 29. Djeca ulaze u osnovnu školu "Hasan Priština" | 78 |
| Sl. 30. Nacionalni fudbalski tim Nezavisne države Hrvatske | 78 |
| II-36. Život u omladinskom centru "Italo Balbo", jednom od mnogobrojnih centara koje su fašisti organizovali u Albaniji | 78 |
| Sl. 31. Rumunske novine izvještavaju o fudbalskoj utakmici između Rumunije i Hrvatske 1942. godine | 79 |
| II-37. Ministarstvo nacionalnog obrazovanja Rumunije zabranjuje karte koje podsjećaju ljude na sovjetsku invaziju 1940. godine | 79 |
| II-38. Ilija Jakovljević, zatvorenik ustaškog logora u Staroj Gradiški (Hrvatska), o Pavelićevom jezičkom purizmu | 80 |
| TREĆE POGLAVLJE: Užasi rata | 81 |
| IIIa. Linija fronta | 81 |
| III-1. Vojni zakon albanskih partizana | 81 |
| III-2. Tretman zarobljenika od strane albanskih nacionalista | 81 |
| Sl. 32. Četvrta partizanska divizija u crnogorskim planinama 1944. godine | 82 |
| Sl. 33. Rumunski vojnici na kamilama u kavkaskim bitkama | 82 |
| IIIb. Brutalnosti | 82 |
| III-3. Saopćenje njemačkog armijskog komandanta u Grčkoj (1943.) upućeno Grcima | 82 |
| III-4. Njemački pamflet (oktobar 1943.) poslije prvoga talasa masovnih odmazdi u Grčkoj | 83 |
| III-5. Hitlerova naredba (iz septembra 1941.) u vezi s ponašanjem vojske na okupiranim teritorijama u jugoistočnoj Evropi | 83 |
| Sl. 34. Odmazda njemačke vojske u Grčkoj: fotografija masovnih egzekucija u Agriniju 1943. | 83 |
| III-6. Njemački zločini za vrijeme okupacije Albanije (juli 1943.) Stav njemačkih vojnika prema italijanskim vojnicima poslije njihove kapitulacije (oktobar 1943.) | 83 |
| III-7. Don Pjetro Binjoli: Sveta misa za moj streljani narod (fragment iz dnevnika) | 84 |
| Sl. 35. Fotografije spaljenih ili uništenih sela (odmazde) | 84 |
| III-8. Izvod iz intervjua sa Cvetom Kobalom | 84 |
| Sl. 36. Naslovna strana brošure o Mauthauzenu | 85 |
| III-9. Pismo Hitleru | 85 |
| III-10. Njemačke mjere kojima se uzvraća na podizanje ustanka u Srbiji | 86 |
| III-11. Masakr talaca civila u Kragujevcu | 86 |
| III-12. Partizanski izvještaj o italijansko-četničkim akcijama u oblasti Like u ljeto i jesen 1942. | 87 |
| III-13. Strahote u ustaškim zatvorima u Sarajevu. U ovom slučaju žrtva je mlada Hrvatica komunistkinja | 87 |
| Sl. 37. Fotografija beogradskog glavnog gradskog trga, 17. august 1941. | 87 |
| III-14. Izvještaj rumunske policije o položaju Cigana deportiranih u Transnistriju | 88 |
| Sl. 38. Plakat sa imenima mrtvih talaca u njemačkoj okupacionoj zoni u Sloveniji | 88 |
| III-15. Ilija Jakovljević opisuje život u koncentracionom logoru Stara Gradiška | 88 |
| III-16. Pismo porodici iz koncentracionog logora Stara Gradiška | 89 |
| III-17. Ustaški vojnik opisuje svoje surovosti | 89 |
| III-18. Partizanski zločini u Bleiburgu. Kolin Ganer (Collin Gunner), poručnik Kraljevske irske pješadije, svjedoči kako zarobljenici prolaze kraj njega dok on posmatra | 90 |
| III-19. Tito o partizanskim zločinima u maju 1945. | 90 |
| Sl. 39. Žrtve, Vladimir Filakovac, ulje na platnu, Zagreb 1943. | 91 |
| IIIc. Holokaust | 91 |
| III-20. Iz bugarskog zakona o zaštiti nacije | 91 |
| III-21. Bugarski poslanici protestiraju protiv deportacije Jevreja | 91 |
| III-22. Naredba Vojne komande, Beograd 92 III-23. Ion Antonescu osuđuje pogrom u Jašiju | 92 |
| Sl. 40. Turska karikatura | 93 |
| Sl. 41. Turska karikatura | 94 |
| III-24. Koncentracioni logor Sajmište, Beograd | 94 |
| Sl. 42. Nepoznata djevojčica čeka na deportaciju u blizini Celja, u Sloveniji | 94 |
| III-25. Patnje mlade Jevrejke iz Sarajeva | 95 |
| III-26. Antijevrejske mjere u Grčkoj | 95 |
| III-27. Fragment iz uspomena jednog grčkog Jevreja iz Soluna (1941.-1943.) | 96 |
| Sl. 43. Koncentracioni logor Banjica u Beogradu | 97 |
| Sl. 44. Koncentracioni logor Uštica, 1942. | 97 |
| III-28. Pismo Rozalije Kramer Pavelićevom oficiru, 20. oktobar 1941. | 97 |
| Sl. 45. Naslovna strana kataloga antijevrejske izložbe u Zagrebu 1942. | 98 |
| ČETVRTO Poglavlje: Ljudska solidarnost | 99 |
| IV-1. Razgovor između partizana i ustaša | 99 |
| Sl. 46. Plakat iz rumunskih novina: Spasite siročiće | 100 |
| IV-2. Proslava imendana u koncentracionom logoru | 100 |
| IV-3. Dopis intelektualaca upućen I. Antonescuu (april 1944.) | 101 |
| IV-4. Izvod iz pisma predsjednika vlade Grčke (7. oktobar 1943.) njemačkim vlastima | 101 |
| IV-5. G. Enesku pokušava da zaštiti Rome | 102 |
| IV-6. Memorandum grupe bugarskih brica i frizera upućen ministrima, u vezi sa Dekretom o zaštiti nacije | 102 |
| IV-7. Turska pomoć i podrška Grčkoj | 102 |
| IV-8. Svedočenje penzionisanog ambasadora Nedždeta Kenta (Necdet Kent) u vezi s njegovim spašavanjem turskih Jevreja u Marseilleu, Francuska | 103 |
| IV-9. Iz dnevnika bugarskog vojnika u Zapadnoj Trakiji, grčkoj oblasti pod bugarskom okupacijom | 103 |
| IV-10. Stojan Petrov Čomakov, bugarski ministarski opunomoćenik u Bukureštu, priča smiješnu i dirljivu priču o odnosima između rumunskih vojnika, ruskih ratnih zarobljenika i bugarske zajednice u Rumuniji za vrijeme Drugoga svjetskog rata | 104 |
| IV-11. Grčki Jevrej opisuje kako su pravoslavni Grci pomagali njegovoj porodici za vrijeme njemačke okupacije | 104 |
| Sl. 47. Turski Jevreji stoje ispred turskog konzulata u Parizu 1943. godine, kako bi dobili pasoše i vize pomoću kojih će se vratiti u Tursku | 105 |
| IV-12. Humani tretman Jevreja od strane rumunskog službenika | 105 |
| IV-13. Bugarski diplomata Ivan D. Stančov priča kako ga je njemački oficir spasio od Gestapoa u Bugarskoj | 106 |
| Sl. 48. Tajna partizanska bolnica "Franja", pored Cerkna u Sloveniji | 106 |
| IV-14. Alfonz Baron, povjerenik fabrike bombona i čokolade "Union", "Ravnateljstvu ustaškog redarstva" 9. jula 1941. | 107 |
| Sl. 49. Pismo jednog anonimnog Beograđanina njemačkom vojnom komandantu u Srbiji | 107 |
| PETO POGLAVLJE: Posljedice | 108 |
| Va. Ratni gubici, žrtve rata | 108 |
| V-1. Enver Hoxha na mirovnoj konferenciji u Parizu o žrtvama i materijalnoj šteti u Albaniji | 108 |
| Sl. 50. 17. novembar 1944. | 108 |
| Tabele 1. Broj ubijenih u Jugoslaviji, prema nacionalnosti | 109 |
| 2. Grčki gubici za vrijeme Drugoga svjetskog rata | 109 |
| 3. Grčki gubici u trgovačkoj floti za vrijeme Drugoga svjetskog rata | 110 |
| Vb. Migracije za vrijeme i poslije rata | 110 |
| V-2. Fragment iz izvještaja federalnog službenika Ministarstva unutrašnjih poslova Njemačke, upućenog čelniku civilne administracije Donje Štajerske, od 30. maja 1941. o masovnim preseljenjima Slovenaca | 110 |
| V-3. Izvještaj visokog predstavnika za Ljubljansku provinciju, od 24. augusta 1942., o programu aktivnosti u regionu | 111 |
| Sl. 51. Izbjeglice iz Bosne u Srbiji, 1941. | 111 |
| V-4. Progon njemačke manjine u Rumuniji poslije rata | 112 |
| V-5. Lična bilješka britanskog premijera Winstona Churchilla, adresirana na britanskog ministra spoljnih poslova, u vezi s deportacijom rumunskih građana njemačkog porijekla u Rusiju (19. januar 1945.) | 112 |
| Sl. 52. Povratak slovenačkih domobrana u junu 1945. | 113 |
| Vc. Promjene političkog sistema | 114 |
| V-6. Churchillova ponuda za sporazum o "procentima" | 114 |
| Sl. 53. Atinjani slave dolazak britanske vojske poslije oslobođenja | 114 |
| V-7. Jačanje vlasti narodnooslobodilačkog pokreta u Bosni i Hercegovini | 114 |
| V-8. Josip Horvat, novinar i historičar, posmatra odlazak ustaša i dolazak partizana u Zagreb, maja 1945. | 114 |
| Sl. 54. Partizani ulaze u Zagreb 8. maja 1945. | 115 |
| Sl. 55. Miting na Trgu bana Jelačića, maja 1945, pošto su partizani preuzeli vlast | 115 |
| V-9. Fragment iz izvještaja o sastanku Bugarske radničke partije (komunista), na kojoj je raspravljano o presudama izrečenim članovima bivšeg režima | 115 |
| V-10. Izvodi iz izvještaja ministra pravde o broju ljudi kojima je Narodni sud Bugarske izrekao presudu | 116 |
| V-11. Britanski memorandum u vezi sa suđenjima i izvršenjem presuda protiv takozvanih ratnih zločinaca u oslobođenim i satelitskim zemljama | 116 |
| Sl. 56. Topao doček makedonskih vojnih, političkih i državnih vođa u oslobođenom Skoplju - glavnom gradu jugoslavenske Makedonije (13. novembar 1944.) | 116 |
| V-12. Fragment koji opisuje invaziju Crvene armije na Bugarsku i preuzimanje vlasti od strane Otadžbinskog fronta | 116 |
| Sl. 57. Beograđani pozdravljaju bugarsku vojsku | 117 |
| ŠESTO POGLAVLJE: Sjećanje na rat | 118 |
| VI-1. Intervju sa Jožetom Požarom (rođenim 1932. u Sloveniji), siročetom Drugoga svjetskog rata | 118 |
| VI-2. Izvod iz polubiografskog romana Fikreta Demiraga (Fikret Demirag) | 118 |
| VI-3. Bugarski partizanski komandant Denčo Znepolski o preinačavanju historije pokreta otpora u godinama poslije Drugoga svjetskog rata | 119 |
| Sl. 58. Fresko-kompozicija Borka Lazeskog | 119 |
| Sl. 59. Scena iz filma Užička republika | 119 |
| VI-4. General Ctin S¤n¤tescu (Ktin Sanatesku) o kontrastu između "javne" informacije i realnosti na frontu (izvod iz njegovog dnevnika) | 119 |
| Sl. 60. Đorđe Andrejević Kun (1904.-1964.), Strijeljanje, 1943. | 120 |
| VI-5. Anđelka Martić u svojoj kratkoj priči Susret opisuje kako dječak traži svoga oca partizana | 120 |
| VI-6. Bjegunac - pjesma Jakovosa Kambanelisa | 121 |
| VI-7. Evelyn Waugh (Vo) opisuje partizanski napad (iz posljednjeg dijela njegove ratne trilogije Sword of Honour) | 121 |
| Sl. 61. Plakat iz grčkog filma Izdaja, 1964 | 122 |
| Sl. 62. Plakat iz grčkog filma Šta si ti radio u ratu, Tanasise, 1971. | 122 |
| VI-8. Izvod iz prvoga romana Dobrice Ćosića Daleko je sunce | 122 |
| Sl. 63. Slika Fatosa Haxhiua (Fatos Hadžiua), koja pokazuje epizodu s bojnog polja u Drugome svjetskom ratu | 124 |
| Sl. 64. Slika Guria Madhia (Guri Madija), koja pokazuje partizanski napad na njemačku vojnu jedinicu | 124 |
| VI-9. Tekst iz knjige Delirul od Marina Prede, objavljene 1975., opisuje događaj iz perspektive vojnika. Primjetna je realističnost opisa, u kojem se idealizam sukobljava s tragičnom realnošću rata | 124 |
| Sl. 65. Scena iz komičnog stripa Balkan ekspres od Branislava Keraca i Branka Plavšića, na osnovu scenarija Gordana Mihića | 125 |
| VI-10. Izvodi iz romana Duvan Dimitra Dimova | 125 |
| VI-11. Kiparski Turčin Kemal Recep Susuzlu (Kemal Redžep Susuzlu) govori o svojim zatvoreničkim danima, koje je proveo s vođom kiparskih Grka Glafkosom Cleridesom (Glafkos Klerides) | 126 |
| Sl. 66. Scena iz albanskog filma Kad zora zarudi; | 126 |
| Tabele: Nacionalni praznici povezani sa Drugim svjetskim ratom | 127 |
| Mapa 2: Jugoistočna Evropa nakon Drugoga svjetskog rata | 128 |
| Bibliografija | 129 |
|
|