Sadržaj | Prethodni dokument | Sledeći dokument |
Prvu
težu borbu sa neprijateljem poslije povratka u Slavoniju, sa dijelovima 1. kozačke
konjičke divizije i 4. lovačke domobranske brigade, Brigada je imala 24. i 25.
maja 1944. Borbe su vođene na južnim padinama Dilja i na komunikaciji: Stari
Slatnik - Djedina rijeka - Ruševo. Neprijateljeva obavještajna i informativna
služba registrovala je prisustvo 12. slavonske divizije i 12. slavonske brigade
na Dilju, u okolini Slavonskog Broda, Pleternice i Čaglina. Neprijatelj je oštro
reagovao da bi 12. slavonsku NOU brigadu odbacio i zaštitio glavnu željezničku
prugu Beograd - Zagreb. U vezi s tim, preduzeo je opšti napad iz dva pravca:
Slavonska Požega - Pleternica - Čaglin, i Slavonski Brod - Stari Slatnik -
bilo Dilja. Od Slavonske Požege i Pleternice neprijatelj je, uz podršku
tenkova i artiljerije, nastupao u dvije kolone pravcem: Jakšić - Kula i
sukobio se s Osiječkom brigadom. Kolona
koja je nastupala pravcem: Buk - Djedina rijeka - Ruševo" napala je na 18.
slavonsku brigadu koja se nalazila na zapadnim obroncima Dilja. Od Slavonskog
Broda neprijatelj je, takođe, nastupao u dvije kolone: prva, Sibinj - Odvorci i
druga Podrinje - Tomica - Crni potok - Kindrovo - Oriovčić. Te snage sukobile
su se sa 12. brigadom koja se nalazila u centru borbenog rasporeda 12. divizije
na bilu Dilja. Borba je počela 24. maja u 9,20 sati i trajala je punih 6 sati.
Osječka i 18. slavonska brigada vodile su kratku borbu, Osječka 15, a 18.
brigada 35 minuta. Pošto je odbacio Osječku i 18. brigadu, neprijatelju je bio
otvoren put prema bilu Dilja gdje je ugrozio borbeni poredak 12. brigade. S
obzirom na to da je neprijatelj 24. maja bez većeg otpora 12. divizije,
postigao dnevni cilj, Štab 12. divizije donio je odluku da 25. maja, rano
ujutru, pređe u opšti napad na neprijatelja koji je zanoćio na liniji Čaglin
- Dedina rijeka - Ruševo - Dubovik - Matković mala, Gornji i Donji Slatnik,
uhvati ga u klopku i nanese mu gubitke. Napad
na neprijatelja na širem i razvučenom frontu očigledno, nije mogao da bude
uspješan jer je on to iskoristio boljim početnim rasporedom, grupisanjem snaga
i formiranjem borbenog poretka, što mu je omogućilo veći izbor manevra. Zbog
udaljenosti, sporosti kretanja jedinica 12. divizije i neostvarenog sadejstva
između Osiječke, 18. i 12. brigade, 2. bataljon 12. brigade koji se nalazio na
grebenu Dilja (kota 407) - Crni potok, našao se u okruženju. U borbi prsa u
prsa, 2. bataljon je izvršio proboj, ali je u toku proboja imao 10 poginulih i
ranjenih boraca. Među poginulima nalazio se i politički komesar 1. čete Ante
Majstorovič iz Dervente, a četa je izgubila 4 puškomitraljeza i 4 puške. Na
komunikaciji Gornji Slatnik - Dedina rijeka, 1, 3. i 4. bataljon 12. brigade, u
sadejstvu sa 1. bataljonom 18. brigade, vodili su borbu prsa u prsa sa
neprijateljevom kolonom koja je poslije 2 sata borbe razbijena i prisiljena na
povlačenje u pravcu Ruševa i Pleternice. Zbog neostvarenog sadejstva i
operativnog cilja, Štab 12. slavonske divizije okrivio je 12. NOU brigadu. U
svom operativnom izvještaju Štabu 6. slavonskog korpusa, doslovno je naveo: »Borbenost
i snalažljivost jedinica 12. NOU brigade u malo većim okršajima je 20%
slabija od svake slavonske jedinice«.[2]
Međutim, samo 20 dana kasnije, taj isti štab divizije, odnosno Štab 6.
slavonskog korpusa i Glavni Štab Hrvatske pohvaljuju 12. NOU brigadu za
izuzetne vojne uspjehe postignute u borbi sa Nijemcima, kozacima i ustašama u
istočnoj Slavoniji, oko Đakova i Osijeka. Naročito je istaknuto oslobođenje
Podgorača u kome je 12. udarna brigada izbacila iz stroja 462 njemačka
vojnika. Od toga 361 ubijen i 101 zarobljen.[3] Gubici
12. divizije na Dilju iznosili su 48 poginulih i ranjenih boraca. Ipak, najveće
gubitke je imala 12. udarna brigada. Utrošeno je 10935 metaka, a ubijeno 70
kozaka.[4]
|