Jovan Kokot: DVANAESTA SLAVONSKA
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


Borbe sa kozacima na Dilju

Prvu težu borbu sa neprijateljem poslije povratka u Slavoniju, sa dijelovima 1. kozačke konjičke divizije i 4. lovačke domobranske brigade, Brigada je imala 24. i 25. maja 1944. Borbe su vođene na južnim padinama Dilja i na komunikaciji: Stari Slatnik - Djedina rijeka - Ruševo. Neprijateljeva obavještajna i informativna služba registrovala je prisustvo 12. slavonske divizije i 12. slavonske brigade na Dilju, u okolini Slavonskog Broda, Pleternice i Čaglina. Neprijatelj je oštro reagovao da bi 12. slavonsku NOU brigadu odbacio i zaštitio glavnu željezničku prugu Beograd - Zagreb. U vezi s tim, preduzeo je opšti napad iz dva pravca: Slavonska Požega - Pleternica - Čaglin, i Slavonski Brod - Stari Slatnik - bilo Dilja. Od Slavonske Požege i Pleternice neprijatelj je, uz podršku tenkova i artiljerije, nastupao u dvije kolone pravcem: Jakšić - Kula i sukobio se s Osiječkom brigadom.

Kolona koja je nastupala pravcem: Buk - Djedina rijeka - Ruševo" napala je na 18. slavonsku brigadu koja se nalazila na zapadnim obroncima Dilja. Od Slavonskog Broda neprijatelj je, takođe, nastupao u dvije kolone: prva, Sibinj - Odvorci i druga Podrinje - Tomica - Crni potok - Kindrovo - Oriovčić. Te snage sukobile su se sa 12. brigadom koja se nalazila u centru borbenog rasporeda 12. divizije na bilu Dilja. Borba je počela 24. maja u 9,20 sati i trajala je punih 6 sati. Osječka i 18. slavonska brigada vodile su kratku borbu, Osječka 15, a 18. brigada 35 minuta. Pošto je odbacio Osječku i 18. brigadu, neprijatelju je bio otvoren put prema bilu Dilja gdje je ugrozio borbeni poredak 12. brigade. S obzirom na to da je neprijatelj 24. maja bez većeg otpora 12. divizije, postigao dnevni cilj, Štab 12. divizije donio je odluku da 25. maja, rano ujutru, pređe u opšti napad na neprijatelja koji je zanoćio na liniji Čaglin - Dedina rijeka - Ruševo - Dubovik - Matković mala, Gornji i Donji Slatnik, uhvati ga u klopku i nanese mu gubitke.

Napad na neprijatelja na širem i razvučenom frontu očigledno, nije mogao da bude uspješan jer je on to iskoristio boljim početnim rasporedom, grupisanjem snaga i formiranjem borbenog poretka, što mu je omogućilo veći izbor manevra. Zbog udaljenosti, sporosti kretanja jedinica 12. divizije i neostvarenog sadejstva između Osiječke, 18. i 12. brigade, 2. bataljon 12. brigade koji se nalazio na grebenu Dilja (kota 407) - Crni potok, našao se u okruženju. U borbi prsa u prsa, 2. bataljon je izvršio proboj, ali je u toku proboja imao 10 poginulih i ranjenih boraca. Među poginulima nalazio se i politički komesar 1. čete Ante Majstorovič iz Dervente, a četa je izgubila 4 puškomitraljeza i 4 puške. Na komunikaciji Gornji Slatnik - Dedina rijeka, 1, 3. i 4. bataljon 12. brigade, u sadejstvu sa 1. bataljonom 18. brigade, vodili su borbu prsa u prsa sa neprijateljevom kolonom koja je poslije 2 sata borbe razbijena i prisiljena na povlačenje u pravcu Ruševa i Pleternice. Zbog neostvarenog sadejstva i operativnog cilja, Štab 12. slavonske divizije okrivio je 12. NOU brigadu. U svom operativnom izvještaju Štabu 6. slavonskog korpusa, doslovno je naveo: »Borbenost i snalažljivost jedinica 12. NOU brigade u malo većim okršajima je 20% slabija od svake slavonske jedinice«.[2] Međutim, samo 20 dana kasnije, taj isti štab divizije, odnosno Štab 6. slavonskog korpusa i Glavni Štab Hrvatske pohvaljuju 12. NOU brigadu za izuzetne vojne uspjehe postignute u borbi sa Nijemcima, kozacima i ustašama u istočnoj Slavoniji, oko Đakova i Osijeka. Naročito je istaknuto oslobođenje Podgorača u kome je 12. udarna brigada izbacila iz stroja 462 njemačka vojnika. Od toga 361 ubijen i 101 zarobljen.[3]

Gubici 12. divizije na Dilju iznosili su 48 poginulih i ranjenih boraca. Ipak, najveće gubitke je imala 12. udarna brigada. Utrošeno je 10935 metaka, a ubijeno 70 kozaka.[4]


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument