ZBORNIK DOKUMENATA VOJNOISTORIJSKOG INSTITUTA: TOM XIII - DOKUMENTI KRALJEVINE ITALIJE - KNJIGA 3
Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument


BR. 22

IZVEŠTAJ VISE KOMANDE ORUŽANIH SNAGA „SLOVENIJA—DALMACIJA" OD 1. FEBRUARA 1943. VRHOVNOJ KOMANDI O DEJSTVIMA POTClNJENIH JEDINICA1

(18 A) 1

Predmet bg Operativno

V.P. 10, 1. febr. 1943 — XXI

Pisani telegram

SUPERSLODA—OPERAT.

VRH. KOMANDI

P.A. Rim — Supers!. 1760 — 690 — 1/2 — 13,20 č 1760 — Novosti do zaključno 31. jan. 1943 — XXI

Sektor XI arm. korp.

Prilikom čišćenja na kratkom odstojanju od strane trupa raznih garnizona, razbijene su jedinice ustanika, kojima je na-net utvrđen gubitak od 4 mrtva i neodređen broj ranjenih. Operacije u zoni Gorjanci:2 naše kolone još su angažovane u ogorčenim borbama pro tivù jakih formacija ustanika kod Klanca Kučer (6 km se verno od Ozi ja). Avijacija je intervenisala žestokim akcijama bombardo van ja i mitraljiran ja neprijateljskih položaja. Naši gubici: dosad utvrđeno 29 poginulih, od kojih dva oficira, 50 ranjenih i 20 nestalih. Na strani neprijatelja, pored gubitaka javljenih juče3, jedna naša kolona utvrdila je 15 mrtvih, od kojih jedan komandant bataljona. Juče, 31 januara, iz nepoznatih uzroka, avion br. 20 srušio se kod Brseča (12 km južno-jugozapadno od Lovrana); dalje vesti naknadno.

Sektor V i XVIII arm. korp.

Operativni ciklus „Vajs".4 Grupacija „Lombardija": nastavlja akciju čišćenja i kontrole, naročito u zoni južno od Pri-mišlje—Slunj. Grupacija „Re": severna kolona: razvila je intenzivnu aktivnost protiv partizanskih snaga koje su izvršile napade na polaznu osnovicu kod sela Čudin Klanac, i ometala snabdevanje na putu za Plitvički Ljeskovac; srednja kolona, savladavši jak neprijateljski otpor, stigla je u Kneževiće (6 km zapadno od Bunića) na putu za Bunić; južna kolona zauzela je i zadržala neprijateljske položaje severoistočno od sedla Klanac. Kolona „Sasari": nastavljena akcija čišćenja u zoni Mazin. Avijacija je učestvovala u akcijama čišćenja i mitraljiranja u zonama Korenica, Bunić, Udbina i Ploča. Naneti gubici, delimično utvrđeni, 23 mrtva. Naši gubici: 6 poginulih, 23 ranjena; hrvatski gubici: 2 poginula, 39 ranjeno. Na svima sektorima operativna aktivnost jako je ometana nepovoljnim atmosferskim prilikama. Situacija kod nemačkih trupa: SS divizija „Princ Eugen" u zoni Bihaća. 369. divizija: izbila je na istočnu obalu reke Une, između Ostrošca i Otoke, sa motorizovanim izviđačkim odeljenjima u zoni Jezero, južno od Une. 717. divizija: severna kolona još je angažovana jakim neprijateljskim otporom s fronta i iz pozadine, u zoni Benkovac: južna kolona, zauzet Ključ, priprema se napad na Bos. Petrovac. Druge zone. U zoni Crna Vlast (2 km jugoistočno od Vrhovina), odred M.V.A.C. u toku čišćenja junački je napao i razbio snažnu jedinicu ustanika, nanevši joj utvrđen gubitak od 20 mrtvih i 9 zarobljenih; 2 vojnika A.C.5 su ranjena. Delimično se ispravlja vest o našim gubicima usled napada na auto-kolonu u zoni Me-dak, o čemu bilten 1480 i 1540 od 27. i 28. o.m.6: poginulo 15 umesto 12, nestalo 4 umesto 1; odred M.V.A.C., u službi zaštitnice, pretrpeo je gubitak od 5 mrtvih, 6 ranjenih i 4 nestala.7Za vreme deblokade garnizona Strmica, spomenute biltenom ranijih dana, javlja se da je partizanima nanet utvrđen gubitak od 46 mrtvih (između kojih 3 komandanta) i neodređen broj ranjenih; odredi M.V.A.C., koji su snažno potpomogli operacije, imali su 53 mrtva. U toku jučerašnjeg dana odbijeni su novi napadi na isti garnizon Strmica. Čišćenie od strane jedinica ratne mornarice duž južne obale ostrva Hvar: zaplenjen jedan motorni čamac koji su upotrebljavali ustanici.

Sektor VI arm. korp. „

Nema ništa važno da se javi.

Pregled gubitaka. Utvrđeni naneti gubici: ubijeno 93, zarobljeno 9. Naši gubici: poginulo 38, ranjeno 73, nestalo 23.

GENERAL ROATA

BR. 23

ZABELEŠKA SEKRETARIJATA NAČELNIKA GLAVNOG GENERALŠTABA VRHOVNE KOMANDE OD 4. FEBRUARA 1943. O RAZGOVORU NAČELNIKA GLAVNOG GENERALŠTABA SA GENERALIMA ROATOM I ROBOTIJEM U VEZI SA DEJSTVIMA ITALIJANSKIH I NEMACKIH JEDINICA U OPERACIJI „VAJS"8

VRHOVNA KOMANDA Zaseban sekretarijat načelnika Glavnog generalštaba9

VP 21, 4. februar 1943 — XXI

RAZGOVOR SA EKSELENCIJAMA ROATOM I ROBOTIJEM

Ekselencija načelnik: u vezi sa preuzimanjem komande nad 6. armijom od strane ekselencije Roate [Roatta] i preuzimanjem komande nad 2. armijom od strane ekselencije Robotija [Robotti], imenovani će se večeras javiti Dučeu.10

79

1  Original (pisan na mašini) u A VII, reg. br. 31/1—1, k. 336.

2  Reč je o koncentrifinom napadu jakih italijanskih snaga (iz sastava divizija „Lombardija", „Kačatori dele Alpi" i „Izonco"), 10. ustaškog i 9. domobranskog bataljona na oslobođenu teritoriju Žumberka. U ogorčenim borbama, od 30. januara do 2. februara, tri slovenačke NOU brigade („Matija Gubec", „Tone Tomšič" i „Ivan Cankar") i dve hrvatske brigade (13. proleterska NOU brigada „Rade Končar" i 4. udarna brigada 8. divizije NOVJ), na položajima između s. Vivodine i s. Krašića, nanele su neprijatelju velike gubitke i prisilile ga na povlačenje u polazne rejone (tom V, knj. 11, dok. br. 199, 219, 220 i 223 i knj. 12, dok. br. 96 i 97; tom VI, knj. 5, dok. br. 102).

3  Prema dnevnom izveštaju od 31. januara, jedinice NOV i POJ su pretrpele gubitke od 36 mrtvih (AVII, reg. br. 30/1—1, k. 336).

4  Vidi dok. br. 14.

5  A.C. — skraćenica za pripadnike M.V.A.C.

6  Vidi dok. br. 19 i A VII, reg. br. 27/1, k. 336.

7  Ree je o napadu (kod Radučkog Klanca) 3. bataljona 9. udarne brigade 6. divizije NOVJ (tom V, knj. 11, dok. br. 197; knj. 12, dok. br. 89 i knj. 13, dok. br. 50).

8  Snimak originala (pisanog na mašini) u A VII, NAV-T-821, r. 125/810—811.

9  Na dužnosti načelnika Glavnog generalštaba nalazio se tada general armije Vitorio Ambrozio (Vittorio Ambrosio), koji je na taj položaj došao 1. februara 1943. zamenivši Uga Kavalera (Ugo Cavallero). Pre toga vršio je dužnost komandanta 2. armije (do 20. januara 1942.) i načelnika Generalštaba Kopnene vojske (tom XIII, knj. 1, dok. br. 5; Ugo Cavallero, Comando supremo, Cappelli editore, Roma, 1948, str. 444—445).

10  Kraljevskim dekretom od 5. februara 1943. naređene su sledeće prekomande:

„— naznačeni gen. armije Roata Mario: prestaje da vrši dužnost višeg komandanta oružanih snaga „Slovenija—Dalmacija" (2. armija) i postavlja se za komandanta 6. armije;

— gen. arm. korpusa Roboti Mario: prestaje da bude na raspolaganju Više komande oružanih snaga „Slovenija—Dalmacija" (2. armija),


Sadržaj Prethodni dokument Sledeći dokument