spisak
Filipović Avrama Stjepan

Roden 27. januara 1916. godine u Opuzenu, Metkovic. Djetinjstvo i mladost proveo je u Mostaru, u kojem je zavrsio dva razreda gimnazije, zatim u Sremu i Kragujevcu gdje je ucio elektricarski i bravarski zanat.

Kao mladic 1937. godine je prisao naprednom radnickom pokretu. Ucestvovao je u mnogim demonstracijama i drugim radnickim akcijama. Bio je 1939. godine uhapsen i osuden na godinu dana zatvora, a 1940. protjeran u svoje rodno mjesto. Tada je postao clan Komunisticke partije. Neposredno pred okupaciju zemlje vratio se u Kragujevac, gdje je aktivno radio u Mjesnoj partiskoj organizaciji. U danima priprema za oruzani ustanak po zadatku partije dolazi u Valjevo. Samopregorno je izvrsavao sve partijske zadatke. Kad mu je zapretila opasnost da bude uhapsen, napustio je Valjevo i otisao u Kolubarsku cetu Valjevskog partizanskog odreda.

Odmah, u prvim oruzanim sukobima pokazao je izvanredno junastvo. Zbog podviga koji je izvrsio u napadu na Lajkovac 15. avgusta 1941, godine kao zamjenik komandira cete pismeno je pohvaljen od Vrhovnog komadanta. Slicnu hrabrost pokazao je prilikom napada na Krupanj i Sabac. Uskoro je postao komandir cete Tamnavsko-kolubarskog partizanskog odreda a potom komandant bataljona.

Poslije povlacenja Vrhovnog staba i glavnine partizanskih snaga u Sandaku je Stevo ostao sa Valjevskim partizanskim odredom na terenu zapadne Srbije Ucestvovao je u svim borbama ovog odreda u toku zime 1941/42. godine. Medutim 24 februara 1942 njemacki okupatori ga hvataju i odvode prvo u sabacki logor a potom u Beograd a zatim u Valjevo. Da bi saznali nesto od njega zvjerski su ga mucili nekoliko mjeseci ali se Stevo herojski drzao i svoju mrznju prema okupatoru javno ispoljavao. U sabackom logoru na pitanje njemackog islednika-viseg oficira -- kakve je duznosti u partizanima vrsio i zna li koliko je Njemaca, cetnika i drugih njemackih saradnika ubio? Stevo je bez razmisljanja odgovorio: "Bio sam na duznostima zamjenika komandira cete, Komandanta bataljona i clana Grupe komande partizanskih odreda. O mrtvim njemcima koje sam ja ubio nisam vodio evidenciju, ali bilo bi mi zao ako ih je manje od hiljadu." Kad neprijatelj od njega nista nije saznao naredeno je da se objesi u Valjevu. Na putu od zatvora do vjesala Stevo je napravio jos jedan, najveci podvig. Putem od zatvora do vjesala pracen od desetak dobro naoruzanih zandara klicao je Komunistickoj partiji Jugoslavije, Crvenoj armiji i narodnooslobodilackoj borbi. Pod vjesalima, sa omcom oko vrata jos vatrenije je klicao i pozivao narod, koji je po naredbi okupatora bio okupljen oko vjesala, u borbu protiv okupatora i domacih izdajnika. Njemacki oficiri koji su bili prisutni naredili su da se kazna izvrsi 15 minuta prije odredenog vremena jer nisu mogli da podnesu strahovito vredanje njemackog Rajha i Hitlera, koje je Stevo sipao kao bujicu. Neprijatelj nije postigao javnim vjesanjem sto je zelio, drzanje Stevana Filipovica ga je jako zbunilo jer je ocito potvrdivao neunistivu snagu narodnooslobodilacke borbe Jugoslavije, pa je poslije ovog dogadaja prestao sa javnim vjesanjem jer im je nanosilo vise stete nego koristi.

Za narodnog heroja Stevan Filipovic je proglasen 14. decembra 1949. godine.

spisak