spisak
Mede Janeza Pavla Katarina

Rođena je 29. juna 1919, u Strahinju kod Nakla, Kranj, Slovenija, u porodici Sajovic. Posle osnovne škole, zaposlila se u tekstilnoj fabrici "Jugobruna", u Kranju. Godine 1935. udala se za Rudija Medea, koji je bio zaposlen u fabrici "Semperit" u Kranju, člana Partije od 1936. godine.

Kad je, 26. jula 1941, iznad sela Cegelnica, kod Nakla, formirana 1. kranjska četa, njoj se priključila i Pavla Mede.

Njen odlazak u partizane bio je samo prirodan nastavak njenog revolucionarnog puta. U četi su Rudi i Pavla najprije učestvovali u borbama na Storžiču, a poslije razbijanja 1. kranjske čete oni su se povukli u Udni Boršt, pa odatle, preko Ljubljane, u Krimskt odred. Tu su se odvojili. Njen suprug, koji je u partizanima nosio ime Groga, otišao je u Dolenjsku, u Drugi štajerski bataljon, a Pavla je ostala u Zapotoku, u logoru, u kome su bile i partizanske radionice. Kad se tu, od 22. do 25. juna 1942. zadržala Druga grupa odreda, na pohodu u štajersku, ona se pridružila Rudiju, koji je tada u Prvom bataljonu Savinjskog odreda bio komandir čete.

Kao partizanka, u bataljonu koji se najprije, po svom komandantu Ivanu Starihu Janku, zvao "Jankov bataljon", a kasnije, po Francu Poglajenu Kranjcu, "Kranjčev bataljon", ona je učestvovala u pohodu Druge grupe odreda u Štajersku, u svim teškim borbama na Gabrškoj gori, na Žirovskom vrhu, Blegošu i na Jelovici. Kad se, 10. augusta 1942, cijela grupa Odreda na Jelovici podijelila na dvije grupe, i kad se "Kranjčev bataljon" našao u silovitoj njemačkoj ofenzivi, on se najprije probio do podnožja Košute, a zatim preko Košute na vrh Karavanki, i dalje u Slovenačku Korušku.

Pavla Mede, s partizanskim imenom Katarina, hrabro je podnosila teškoće napornog marša, kad je bataljon padao iz zasjede u zasjedu; kad se, na Gorenjskoj, morao probiti kroz četiri teške njemačke ofanzive i kad se samo uz najveće napore, preko strmih stijena, probijao preko Karavanki. Tu istrajnost je pokazala i kasnije, kad je bataljon, u maršu 25. augusta 1942, u teškoj borbi izvojevao veliku pobjedu kod sela Robež pod Obirom i, najzad, 28. augusta 1942, stigao u Štajersku.

Prilikom reorganizacije Štajerskih partizanskih jedinica, u septembru 1942, od jezgra "Kranjčevog bataljona" obrazovan je Prvi bataljon pohorskog odreda, koji je u istoriji poznat uglavnom samo pod imenom Pohorski bataljon. S tim bataljonom. kome je Rudolf Mede Groga bio privremeni komandant, Jože Menih Rajko politkomesar, ona je u sastavu njegove 3. čete otišla, krajem septembra 1942, na Pohorje. Posle reorganizacije Pohorskog bataljona, 3. novembra 1942, kad su se u bataljon uključile Šaleška, Savinjska i Puška četa, Pavla Mede je postavljena za komandira ženskog voda. Tada je njen muž Rudolf imenovan za komandanta Pohorskog bataljona.

Pavla Mede je bila odlučna žena, i kao njen suprug, neustrašiv borac. U bataljonu je drugarice često poticala time što im je pričala o svojim dotadašnjim borbama. Učila ih je kako se rukuje oružjem. U borbi je uvijek bila vrlo vedra i, usprkos odlučnosti i čvrstini, vesela.

U svim borbama Pohorskog bataljona, u novembru i decembru 1942, Pavla Mede se posebno odlikovala. U bici od 5. novembra, na Mislinjskom sedlu, sa ženskim vodom je bitno doprinijela pobjedi partizana. Slično je bilo i dva dana kasnije, u žestokom sudaru Pohorskog bataljona s njemačkom policijom i njemačkim domobrancima na padinama Rogle, blizu Ostruhove žage. Posle te dvije bitke, Pavla Mede je prvi put pohvaljena u vojnom izvještaju Druge grupe odreda, od 23. novembra 1942. U raportu Glavnom štabu slovenačkih partizanskih četa, piše: "Bataljon ima specijalan ženski vod (11 partizanki), koji se u svim borbama odlično pokazao... Vodnik, drugarica Katarina, spada među najhrabrije partizanke u Štajerskoj". Slično čitamo, 10. januara 1943. u izvještaju štaba IV operativne zone Glavnom štabu, gdje o Pavli Mede piše da je bila odlična u borbi i u radu.

Osmog januara 1943. je Pavla Mede, junačka partizanka Katarina, pala u posljednjem boju Pohorskog bataljona, na Osankarici. Njeno tijelo je bilo među 65 mrtvih partizana, koje su Nijemci prenijeli s Pohorja u Grac, i tamo ih 11. januara 1943. pokopali.

Narodnim herojem proglašena je 20. decembra 1951. godine.

spisak