spisak
Komatina Alekse Miloš

Rođen je 1885. godine u selu Donja Ržanica, Berane, Crna Gora. Zemljoradnik.

Cijeli svoj vijek proveo je u borbama. Neposredno uoči prvog balkanskog rata, učestvovao je u beranskoj buni, zatim u borbi za oslobođenje Berana, na Štedinu, i borbama sve do Đakovice u balkanskim ratovima, a onda u borbi na Glasincu, u Sandžaku i drugim bitkama u prvom svjetskom ratu. U svakoj od tih borbi isticao se koliko hrabrošću toliko i vedrinom duha, koja je neodoljivo izvirala iz njegove bogate ljudske prirode.

Iako nije bio član KPJ, njegov životni put je protekao u znaku borbe za pravdu i istinu. Zbog toga je između dva svjetska rata bio proganjan i hapšen. Noseći u sebi snažno osjećanje pravednosti i nepomirljivosti s nepravdom, u jednom trenutku kad je bezrazložno osuđen, umjesto da se podčini, izvadio je pušku iz s k rov išla i odmetnuo se u šumu. Tako ga je zatekao drugi svjetski rat.

U ustaničkim danima jula 1941. godine, prekaljeni ratnik i neustrašivi junak iz balkanskih ratova i prvog svjetskog rata ponovo je u prvim borbenim redovima. Među prvim ustanicima prelazi preko mosta na Limu i učestvuje u borbama za oslobođenje Berana od i talijanskog okupatora, i kasnije u obrani slobodne teritorije. Već u prvim borbenim okršajima s okupatorskim jedinicama pokazuje izvanrednu hrabrost i snalažljivost iskusnog borca, a također izdržljivost, iako je bio jedan od najstarijih partizana (imao je 56 godina). Od posebne je koristi bio onima koji su prvi put uzimali oružje u ruke, jer ih je očinski poučavao i služio im ličnim primjerom.

U pljevaljskoj bici 1. decembra 1941. istakao se hrabrošću i izvanrednom izdržljivomu. Poslije pljevaljske bitke, postaje borac 2. proleterske brigade. Pod proleterskom zastavom učestvuje u borbama po Sandžaku i Bosni i izdržava teške marševe preko Romanije i Igmana, po dubokom snijegu i hladnoći.

Zbog ozbiljnijih posljedica od promrzavanja u Igmanskom marš u, dobio je zadatak da se vrati na rad u pozadinu. Ovo je bilo novo iskušenje, možda teže od svih prethodnih. Prvo je došao u Beranski bataljon, koji je vodio izvanredno teške borbe na teritoriji Sandžaka. S prvom grupom pozadinskih radnika odlazi, potom, na teren sreza beranskog. Tom teritorijom u vrijeme 1942. i 1943. godine harala je po zlu čuvena četničko-okupatorska strahovlada. Stanovništvo je na razne načine mučeno, očajnički je pokušavano da se unište partizani-pozadinci, koji su i u toj situaciji izvršavali svoje borbene zadatke.

Na povratku u rodni kraj, Miloša su dočekale žalosne vesti. U međuvremenu, poslije njegovog odlaska na Pljevlja, Talijani i četnici su u jednoj akciji izvršili iznenadni napad na selo Donju Ržanicu i tom prilikom ubili njegovog brata Muša, internirali deset njegovih rođaka i njegovog jedinog sina Panta, koga su ranjenog uhvatili (Panto je kasnije poginuo kao borac jedne partizanske jedinice). Uvjeti borbe ilegalnih grupa kao da su na nov način oživjeli snage iskusnog borca. Miloš s lakoćom izdržava nove teškoće, savlađuje opasnosti,

probija se neustrašivo kroz mreže četničkih zasjeda i potkazivača. Iz bojazni da četnici ne izvrše odmazdu nad njegovom suprugom i malom kćerkom, Miloš i njih dovodi u šumu.

Poslije formiranja Beransko-andrijevičkog bataljona, maja 1943. godine, stupa u njegove redove, i u ovoj jedinici ističe se hrabrošću, pregalaštvom i iskustvom ratnika, dobivši među svojim zemljacima nove simpatije. Osmog augusta 1943. pošao je da obiđe suprugu i kćerku, koje su bile skrivene kod jednog njegovog prijatelja. Tada se sukobio s grupom četnika među kojima su bili i neki od njihovih najistaknutijih vođa iz toga kraja, iako teško ranjen u oba kuka, dosljedan svojoj, među drugovima uvijek isticanoj devizi da neće poginuti bez zamjene, Miloš je počeo svoju posljednju slavnu borbu. Svaki njegov metak bio je siguran pogodak. Najprije je pogodio Panta Saičića, komandanta Četničkog korpusa, a zatim, jednog za drugim, ubija: Miliju Čeranića, komandanta četničke brigade, Stanka Marjanovića, sudiju i komandanta četničkog bataljona, i Goluba Mikovića, pravnika i poznatog gestapovskog agenta. Tako su se ispunile njegove reci da neće poginuti bez zamjene. Na kraju je i njega pogodio metak s leđa, koji je ispalio izdajnik, žandar Čeranić. Razjareni, u bijesu, četnički izdajnici su, u znak odmazde na zaprepaštenje čak i talijanskih okupatorskih vojnika, masakr i ral i na krajnje brutalan način njegovo tijelo i razvukli ga, tako da se od njega jedva imalo što sahraniti.

Herojski podvig neustrašivog borca i istaknutog patriote ubrzo se pročuo po srezovima beranskom i andrijevičkom i u cijeloj Crnoj Gori, ostajući da živi kao divna uspomena na čovjeka koji je bio primjer borca za slobodu i junaka.

Narodnim herojem proglašen je 10. jula 1953. godine.

spisak