Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]            **** 28.04.2024: 3 nove knjige ****
ustanak

Lazarevac u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 32 hronoloških zapisa, 3 dokumenata i 1 fotografija.

Događaji

⚔️ 0. 7. 1941. Članovi KPJ i simpatizeri NOP-a iz sela Šopića, Petke, Šušnjara i Lazarevca napali na magacin opreme u Lazarevcu, koji su čuvali nemački vojnici i kvislinzi, iz njega izvukli, pored ostalog veću količinu vojničke opreme i sanitetskog materijala što će kasnije predati 1. šumadijskom NOP odredu.

⚔️ 0. 7. 1941. U selima Vreocima i Šopiću (kod Lazarevca) formirani MNO odbori.

⚔️ 16. 7. 1941. Delovi Posavsko-kosmajskog NOP odreda napali i razoružali žandarme u s. Stepojevcu (kod Lazarevca) i prekinuli tt veze sa Beogradom.

⚔️ 7. 8. 1941. Na putu Beograd-Lazarevac delovi Kosmajskog NOP odreda iz zasede uništili jedan nemački automobil sa posadom.

⚔️ 11. 8. 1941. Delovi 1. šumadijskog NOP odreda demolirali postrojenja rudnika Oplenca, spalili opštinsku arhivu i uništili sredstva veze u pošti u s. Baroševcu (kod Lazarevca).

⚔️ 14. 8. 1941. U s. Stepojevcu (kod Lazarevca) delovi Posavskog NOP odreda napali i razoružali žand. st. i spalili opštinsku arhivu.

⚔️ 21. 8. 1941. Kod s. Junkovca (blizu Lazarevca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda miniranjem porušili most preko r. Turije.

⚔️ 26. 8. 1941. Delovi 1. šumadijskog NOP odreda demolirali ž. st. i spalili opštinsku arhivu u s. Darosavi (sada: Partizani, kod Aranđelovca) porušili prugu kod s. Kopljara (blizu Aranđelovca) i srušili most u s. Bistrici (kod Lazarevca).

⚔️ 27. 8. 1941. Kod ž. st. Zeoke (između Lazarevca i Aranđelovca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda porušili prugu.

⚔️ 27. 8. 1941. Kod s. Bistrice (blizu Lazarevca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda napali dva odeljenja nemačkih vojnika i ubili 11, ranili 7 i zarobili 1 vojnika i zaplenili 19 pušaka, 12 automata i 2 p. mitraljeza; zapalili jedan automobil.

⚔️ 30. 8. 1941. U s. Rudovcima (kod Lazarevca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda onesposobili rudnik uglja.

⚔️ 3. 10. 1941. Kod D. Kapije (na putu Lazarevac-Beograd) delovi 1. šumadijskog NOP odreda napali nemački poterni odred (40-50 vojnika), 3 ubili, a ostali se razbežali. Za odmazdu, istog dana, Nemci zapalili 9 kuća.

⚔️ 9. 10. 1941. Delovi 1. šumadijskog NOP odreda minirali mostove na putevima koji iz Arandelovca vode za Lazarevac, Mladenovac i Topolu.

⚔️ 10. 10. 1941. Kod Arnajeva (blizu Lazarevca) Kosmajski NOP odred odbio napad Nedićevog 9. oružanog odreda, a zatim ga protivnapadom razbio, ubivši 30 i zarobivši 20 nedićevaca.

⚔️ 15. 10. 1941. Na pravcu Lazarevac-Stepojevac-Draževac 2. bataljon Posavskog NOP odreda, posle dvodnevnih borbi protiv delova nemačkog 125. pešadijskog puka i kvislinških jedinica, povukao se na teritoriju Kosmajskog NOP odreda. Neprijatelj streljao u s. Draževcu 147, s. Grabovcu 73, s. Konaticama 30 seljaka i spalio s. Draževac a delom i s. Vranić.

⚔️ 13. 11. 1941. Nedićevci i četnici, podržani nemačkim tenkovima, artiljerijom i avijacijom, posle oštrih borbi na komunikaciji Lazarevac-Belanovica uspeli da odbace 1. šumadijski i Kosmajski NOP odred i 2. bataljon Posavskog NOP odreda i zauzmu Belanovicu.

⚔️ 0. 7. 1942. U s. Sakulji (kod Lazarevca) OK KPJ za Kragujevac formirao sresko partijsko povereništvo za srez kolubarski, sa zadatkom da na teritoriji sreza formira partijske i skojevske organizacije.

⚔️ 27. 9. 1942. U napadu na rudnik u s. Rudovcima (kod Lazarevca) 1. šumadijski NOP odred ubio 3 i razoružao 4 četnika.

⚔️ 0. 12. 1942. U s. Rudovcima (kod Lazarevca) OK KPJ za Aranđelovac formirao SK KPJ za srez kolubarski.

⚔️ 24. 2. 1943. Delovi 1. šumadijskog NOP odreda upali u s. Ruđovce (kod Lazarevca) i iz rudničkog magacina zaplenili 360 kg eksploziva, 378 kapisla i oko 150 metara štapina.

⚔️ 25. 2. 1943. U s. Baroševcu (kod Lazarevca) Rudnička četa 1. šumadijskog NOP odreda napala 2. četu 1. bataljona SDK. Posle dva i po časa borbe četa se, zbog snažnog otpora neprijatelja, povukla. Poginuo je komandant 1. šumadijskog NOP odreda.

⚔️ 6. 4. 1943. U s. Bosuti (kod Aranđelovca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda, posle šestočasovne borbe, odbili napad nedićevaca, ljotićevaca i nemačkih vojnika a kod s. Brajkovca i s. Lipnja (blizu Lazarevca) napad četnika. Neprijatelj je imao 12 mrtvih i veći broj ranjenih. Gubici odreda: 3 poginula i 2 ranjena.

⚔️ 13. 5. 1943. U Lazarevcu Valjevski NOP odred i Kačerska četa 1. šumadijskog NOP odreda napali odred SDS i stanicu poljske straže. Posle 2 i po časa borbe, zbog snažnog otpora neprijatelja, jedinice NOVJ su se povukle ka Stubličkom visu, pošto su prethodno porušile ž. stanicu, demolirale poštu i prekinule tt linije sa Aranđelovcem. Ubijena su 3 vojnika SDS, dok su jedinice NOVJ imale 1 mrtvog i 3 ranjena.

⚔️ 12. 9. 1943. U s. Trbušnici (kod Lazarevca) 2. četa 1. šumadijskog NOP odreda napala i razbila grupu od 22 četnika, zarobivši 7 i ranivši 1 četnika, a zaplenivši 9 pušaka i pištolj.

⚔️ 2. 10. 1943. Kod s. Rudovaca (na pruzi Aranđelovac-Lazarevac) 1. šumadijski udarni partizanski bataljon oštetio teretni voz i zarobio 4 vojnika SDS.

⚔️ 15. 10. 1943. U Lazarevac upale jedinice 1. šumadijske NO brigade, te demolirale uređaje u pošti i ž. stanici, porušile prugu na više mesta i spalile arhive kvislinških ustanova. U kraćoj borbi poginulo je 6 i zarobljeno 7 neprijateljskih vojnika.

⚔️ 4. 12. 1943. U s. Trbušnici (kod Lazarevca) 1. južnomoravska NO brigada se sastala sa 1. šumadijskim NOP odredom. Brigada je istog dana produžila marš ka r. Drini. Odred ju je pratio do s. Slavkovice (kod Ljiga), odakle se vratio na pl. Bukulju.

⚔️ 3. 7. 1944. Na železničkoj pruzi Lazarevac-Aranđelovac 2. šumadijska NO brigada zapalila jedan voz.

⚔️ 17. 9. 1944. Na položaju Kotrlja-Lisina (blizu Ljiga) 5. udarna divizija NOVJ napala četnički Rudnički korpus i, posle oštre borbe, odbacila ga prema Lazarevcu, ubivši 48 i zarobivši 15 četnika i zaplenivši 1 avionski mitraljez, 37 pušaka i dosta drugog materijala.

⚔️ 18. 9. 1944. Delovi 13. proleterske udarne brigade -Rade Končar- 1. proletrske divizije NOVJ ušli u Lazarevac. Oslobođeno je 25 zarobljenih italijanskih vojnika.

⚔️ 21. 9. 1944. Prvi bataljon 13. proleterske udarne brigade -Rade Končar- 1. proleterske udarne divizije NOVJ, u kratkoj borbi, odbio pokušaj jedne grupe nemačkih vojnika (50 vojnika i 2 tenka) da se probije iz s. Vreoca u Lazarevac.

⚔️ 22. 9. 1944. U s. Zeokama (kod Lazarevca) 1. bataljon 13. proleterske udarne brigade -Rade Končar- 1. proleterske udarne divizije NOVJ, u kratkoj borbi, razbio 300-400 četnika. Pri tom je zarobio 14 četnika i zaplenio 13 pušaka.

Dokumenti

Fotografije

Povezane odrednice

Narodno oslobodilački odbori ★ Srpski dobrovoljački odredi (ljotićevci) ★ Glavni štab Srbije ★ Valjevo ★ Nemački zločini u Jugoslaviji ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ 13. proleterska udarna brigada Rade Končar ★ Četnici u ustanku ★ Rudnički korpus JVuO ★ SKOJ ★ Aranđelovac ★ 1. južnomoravska brigada ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ 1. šumadijski partizanski odred ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ Zasede u oslobodilačkom ratu ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Valjevski partizanski odred ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ Saradnja četnika sa okupatorom ★ 21. srpska brigada (2. šumadijska) ★ 5. krajiška udarna divizija NOVJ ★ 1. proleterska divizija NOVJ ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Sanitet u ratu ★ Beograd ★ Luftwaffe u Jugoslaviji ★ Kragujevac ★ Kosmajski partizanski odred ★ Bitka za Srbiju ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Mladenovac ★ 1. šumadijska brigada ★